Бибээр Лондонд амьдардаг зураач хүн. Цагаач дүрвэгч биш, хууль ёсоор оршин суугаад хорин хэдэн жил болжээ. Украины эсрэг өдүүлсэн Оросын түрэмгийллийг анхнаас нь эсэргүүцсэн жирийн монгол, ардчилсан үзэлтэй уран бүтээлч. Би түрэмгий дайныг эсэргүүцэгч. Миний бичсэн бол ердөө л цөлх хар ухааны ажиглалт, зураглал. Би судлаач биш, түүхч биш, зурдаг, бичдэг уран бүтээлч гэж ойлгоорой! Намайг Орос-Украины дайны талаар нийтлэлүүд бичлээ гээд элдвээр харааж зүхдэг хүмүүс бий бий. Гэхдээ яахав дээ, тэд маань баахан хараал урсгаж кайф авч, сэтгэл нь тайвширдаг шиг байгаа юм. Хүнийг тайвшруулж байгаа минь нэг ёсны хүнд тус болж буян үйлдэж байна гэж би боддог доо. Let it be! Энэ удаа нийтлэлийн гарчгаа сонгох гэж нэлээд юм боллоо. Орос орныг нэрлэчих ганц онч хэллэг олчих гээд бодож бодож нийгэм ба хүнийг нь ингээд томъёолчихлоо. Үнэхээр айдсаар л ямагт ялж, дэвжиж, хөгжиж, хүн ард нь жаргаж ирсэн нийгэм л дээ. Харин Украинаа барахаа байгаад айдас нь бүр ч жолоо цулбуургүй жирийлгээд өглөө.

“Оросын Засаглалын пирамидыг өнгөөр төсөөлөх юм бол гашуудал гунигийг илэрхийлдэг “хар улаан” өнгөтөй. Түүний загварыг Иван Грозный зохион бүтээсэн бөгөөд тэр цагаас хойш бүтцийн хувьд огт өөрчлөгдөөгүй” хэмээн оросын зохиолч Владимир Сорокин гэдэг хүн эх орноо тодорхойлон бичсэн байх юм. Гайхалтай ба харамсалтай!!!

АНУ-ын Ерөнхийлөгч Д. Трамп гуай уг нь ая эвийг олоод дайныг зогсоочих юм бодсон байх. Бүтэн 10 сар тэгж хөнөглөж байна. Бүтдэггүй ээ. Тэр нь Трампын бүтэлгүйтэлд байгаа юм биш л дээ. Трамп гэдэг америк хүн Орос орны, орос хүний мөн чанар “Русский характер” гэдэгтээ оршдгийг л огтоос мэдэхгүй байгаад бүх зовлон байна. “Путинтэй уулзахад сайхан, тэр сайхан сэтгэгдэл төрүүлдэг. Гэм нь шийдсэн ганц ч асуудалгүй” хэмээн Трамп ярьж байгаа нь ухаарсных уу? Оросыг хэн сайн мэддэг вэ? Монголчууд биш шүү, эндүүрэв! Оросыг хамгийн сайн мэддэг нь нөгөө муу нэрт украинчууд! Oросуудыгаа дотор нь ороод гарсан юм шиг мэддэг украинчууд 1994 онд Будапештэд яасан билээ, яаж хулхидуулсан билээ гэдгээ мартаагүй. 2022-2024 онд Буча, Мариуполь, Ирпин, Гостомель, олон тосгон сууринд энгийн номхон ард иргэдийг нь хоморголон алсныг мартаагүй.

Зуун жилийн өмнөх рүү аялаад үз. 1930-аад оны өлсгөлөнгөөр амиа алдсан 5 сая хүнээ мартаагүй. Амин зуулга, идэх уух юмыг нь большевикууд хуу дээрэмдээд коммунизмын ёроолгүй тогоо руу цутгачихсанаас 5 сая украин тариачин өлбөрч үхсэн юм. Өөр ч олон хар түүхийг нь мартаагүй.

Тийм ч учраас тулалдана л гэж байна. Энэ аймшигт харгис бодлоготой Орос гүрнийг устгахгүй бол цаашид амар тайван амьдрах аргагүй гэдгийг тэд мэднэ. Тэд оросуудыг ялна гэдэгтээ итгэлтэй байна. Украиныг Европ дэмжиж байна. АНУ, Британи хоёр 1994 онд Будапешт хотноо Украины өмнө хүлээсэн үүргээ биелүүлэхээс өөр аргагүй байдалд орж байна. Нэг үгээр Путин төгсгөл рүүгээ шуударч байна. Би нэг л зүйлийг гярхай ажиглаж байна. Бас хүмүүний сэтгэлийн угаас өр өвдөж байна. Энэ Кремлийн суртал нэвтрүүлэгчдийн зүс царай нүд гэж энэ 4 жилд хэрхэн дордож, нүд нь галзуу хүний айдсын нүд болсныг, уншигч Та сайтар ажиглаарай. Оросын ТВ үздэг бол тэд яг галзуурахад ганц хуруу дутуу байна. Тэд фронтоос ирэх ялагдлын тухай ээлжит муу ёрын мэдээ, нефть бензиний олон үйлдвэр агуулахууд нь ээлж дараалан дрондуулж үнс нурам болж, баларч байгаа тухай аймшигт мэдээнүүд сонссоор, сүүлдээ “солиорол”-ын байдалд орж амандаа орсон заналхийллээ эцэс төгсгөлгүй урсгана. “Ялагдаж өгөхгүй бол украин хүн, украин үндэстэн гэж оршин байх гавьяагүй!” болоод явчихав. “Харьков, Полтав, Одесса, Киевийг амьд хүн амьдрах боломжгүй болгоно! Та нар өөрсдөө наад нацист төр, засгийн газраа авч хаяхгүй бол хохь чинь болгоно” гээд л орилоод байгаа бичлэг сайтад байна. Саяхных даа.

ОХУ ба Путин, Путины оросуудыг егөөдөж Днепропетровск хотын жүүдийн шашны хамба раввин Шмуэль Каминецкий үзмэрджээ:

–Дайн 2026.01.15-нд дуусна. Украиныг агуу их ирээдүй хүлээж байна. Харин ОХУ бол Хойд Солонгос шиг болно гээд “ОХУ дайны дараа над мэтийн Рабби гэх өдөөн хатгагчдын оролцоог тодорхойлоосой гэж ерөөе” хэмээн даапаалжээ. Путины аман сюрпризэд ч жолоо цулбуур алга. Нөгөө жүүдийн хамба тавлан ярьж байна. Путина ам л ангайвал ээлжит Wunderwaffe! Дахин зарлаж гэнэ. “Буревестник” гэдэг пуужин юм байх. Мэдээжийн хэрэг тэр нь Оросоос өөр ямар ч улсад байхгүй, тэднээс өөр хэн ч үүнийг бүтээх боломжгүй. Манай зэвсэг өрсөлдөгчгүй ба эгнэшгүй гэж тэр хэлж байх юм. Үнэндээ Путины энэ мэдэгдэл их сонирхолтой. Яагаад тэр билээ? Энэ бол өнөөх л "Орешник"-ийн тухай улигт үлгэр юм. Үнэндээ "Орешник" гэж байхгүй. Өнгөрсөн оны сүүлээр тэд сард 25 нэгжээр үйлдвэрлэнэ гэсэн. Хаа байна тэр 25? Алдарт Буревестникт тохиолдсон явдлаар энэ “үлгэр” төгсөнө л дөө.

Путины суртал ухуулгын машин хэдэн сарын турш “өрсөлдөгчгүй-эгнэшгүй” гэж хашгирсан ч энэ нь үнс болж л дуусна. Нөгөө домогт “Сармат” ор тас мартагдсан. “Орешник” мартагдаж байна. Энэ “Буревестник” удахгүй мартагдах биз.

Хэсэг хугацааны дараа Путинд нөгөө авилгач генералууд нь “Ирээдүйн гайхамшигт ялалт”-ын тухай ээлжит шинэ шинэ “үлгэр” зохиосноо ярьж өгнө. Вакуумдуулсан Путин түүнд нь итгэнэ. Эцэст нь “Эзэн хаан” гашуун үнэнийг олж мэдэхийн цагт нэгэнт "оройтсон бороо” болох биз. Үүнийг л би “сайн мэдээ” гээд байгаа юм хэмээн раввин Шмуэль Каминецкий нэмж хэлжээ. Монгол зүйр үг-ороо нь ороогоороо, жороо нь жороогоороо гэдэг шиг ингэхэд Украин дахь Оросын яргалалыг яг адилхан айдсын дэглэмтэй Хятад, Хойд Солонгос, Иран, мөн Беларусь дэмжээд байгаа нь одоо Орост амилаад тогтож байгаа Путины энэ дэглэмийг хамгаалах гэснээс бус Оросын ард түмний төлөө ч биш л дээ. Тэр ялагдвал тэд хамтдаа сүйрэх нь гарцаагүй.

Тодын Отгонбаяр (Лондон зураач)