Сүүлийн өдрүүдэд гурилын асуудлаар нийгмийг хувааж талцуулсан, үл ойлголцол үүсгэсэн үйл явдлыг Монгол улсын сайд, ЗГХЭГ-ын дарга Д.Амарбаясгалан (МАН-ын Ерөнхий нарийн бичгийн дарга) хэвлэл мэдээллээр сонгуулийн хар пиар идэвхтэй хийж байгаа билээ. Түүний олон нийтэд ор үндэслэлгүй худал тоо баримтууд цацаж УИХ-ын гишүүдийг хууран мэхэлж, өөрийн санаачилсан хуулиа батлуулах гэж улайран зүтгэж буй явдлыг няцаах үүднээс бодит тоо, тооцоолол бүхий дараах тайлбарыг хийх нь зүйтэй гэж үзэж энэхүү нийтлэлийг бичлээ.
Сайд Д.Амарбаясгалангийн хэлснээр:
Нэг. “Гурил үйлдвэрлэгч нар 1тн улаан буудайг 700 000 төгрөгөөр худалдаж авдаг.” – Худал
Төрийн ХААДСан 3-р ангиллын хүнсний улаан буудайг 2022 онд 940 000 төгрөг, 2023 онд 1 000 000 төгрөгийн жишиг үнэ тогтоож худалдан авсан.
Алтан тариа ХХК 2022 онд 950 000төгрөг, 2023 онд 1 000 000төгрөгөөр худалдан авсан байна.
Хоёр: “Гурилын өртгийн 90% нь улаан буудай эзэлдэг.” – Худал
Улаан буудай гурилын өртгийн 65 гаруй хувийг эзэлдэг. Гурил үйлдвэрлэгчид 1тн улаан буудайн дээр 65% нэмүү өртөг бий болгож орлого олдог. Одоогийн чанар бүхий буудайгаар 75% нь гурил, 25% нь хивгийн гарцтай үйлдвэрлэл ажиллаж байгаа.
Дээдийн дээд гурил - 3% * 3 000төгрөг = 90 000төгрөг
Дээд гурил - 15% * 2 300төгрөг = 345 000төгрөг
1-р гурил - 50% * 1 900төгрөг = 950 000төгрөг
2-р гурил - 7% * 800төгрөг = 56 000төгрөг
Хивэг - 25% * 840төгрөг = 210 000төгрөг
Нийт - 100% = 1 651 000төгрөг
Нэг үгээр 1тн улаан буудайг 1 сая төгрөгөөр худалдан авч 1,65 сая төгрөгийн борлуулалтын орлого олдог гэсэн үг. Үүнээс хивгийг хасаж тооцвол 1кг гурилын дундаж үнэ 1 921төгрөг /(1 651-210)/75%/ гарна.
Гурав: “700 төгрөгийн буудайг 3 000 төгрөгөөр зарж 4 нугалж ашиг олдог.” – Худал
Дээрх үйлдвэрийн үнэ дээр жижиглэн худалдаа эрхлэгчид болон сүлжээ дэлгүүрүүд 22% маржин, 10%-ийн НӨАТ нэмж жижиглэнгээр худалдан борлуулахаар дээд гурил 3 000төгрөг, 1-р гурил дэлгүүрт 2 500 төгрөгөөр зарагдаж байгаа. Алслагдсан баруун аймгуудад ложистикийн зардал 200-300төгрөг нэмэгддэг.
Үйлдвэрлэлийн 65%-ийн нэмүү өртгийн 45-50% нь үйл ажиллагааны бүх зардлууд, үлдсэн 15-20% нь ашиг юм. Үйл ажиллагааны зардлын хамгийн их хувийг цалин хөлс, НДШ-үүд, баглаа боодол, цахилгаан дулаан, тээвэр ложистик, зээлийн хүү, элэгдэл хорогдол гэх зардлууд эзэлдэг. Өөрөөр хэлбэл 1 сая төгрөгийн улаан буудайг тээрэмдэж бүтээгдэхүүн хийхэд 450-500 мянган төгрөгийн зардал гаргаж 150-200 мянган төгрөгийн ашиг олдог гэсэн үг. Бусад хүнсний үйлдвэрлэлийн адил борлуулалтын орлогоос 9-12%, татварын дараа 7-10%-ийн ашигтай ажилладаг салбар.
Дөрөв: “Гурилын үйлдвэрүүд 1 их наядын ашигтай ажиллаж байна.” – Худал
Статистикийн мэдээгээр 2023 онд Монгол улс нийтдээ 202 000тн гурил үйлдвэрлэсэн гэж үзвэл нийтдээ 270 000тн улаан буудай тээрэмдсэн байна. Гурилын хэрэглээ жил ирэх тутам буурч байгаа. Үйл ажиллагаагаа хэвийн явуулж буй 9 гурилын үйлдвэрүүдийн нийт борлуулалтын орлого нь 450 гаруй тэрбум (1,65сая*270 000), нийт цэвэр ашиг нь 45тэрбум төгрөг хүрэхгүй гарч байгаа. Нийтдээ 2 200 гаруй ажилчидтай салбар. Дээрх мэдээллүүдийг статистикийн газар, Сангийн яам, татварын газраас чөлөөтэй авч болно. И-баримт хөгжсөн өнөө үед санхүүгийн 2 тайлан гаргаж луйвар хийх огт боломжгүй зүйл.
Тав: “Дэлхийн зах зээлээс 3 дахин үнэтэй гурил хэрэглэж байна.” – Худал
Манай зах зээл дээр 1кг гурилын жижиглэнгийн үнэ 0,7-1$ байгаа. Хятад, Солонгос, Япон, Америк зэрэг улс орнуудад 2-3,5$ байгаа. Сүүлийн 2 жил үргэлжилж буй Оросын түрэмгий дайны улмаас эдийн засгийн хориг, рублийн девальвац зэргээс шалтгаалж ганц гурил бус бусад бүхий л бараа хямд тусч байгаа учраас Оросын гурил үйлдвэрлэгчид зах зээлээ тэлэх үүднээс Монголын ЗГ-ийг шахаж бүтээгдэхүүнээ нийлүүлж орлого олох хүчтэй лобби явуулж байгаа юм.
Зургаа: “Гурилын үйлдвэрийн монопол бий болж үгсэн хуйвалдаж үндэслэлгүй үнэ нэмдэг.” – Худал
Өрсөлдөөний тухай хуулийн дагуу гурилын үйлдвэрлэл ширүүн өрсөлдөөнтэй бөгөөд ямар нэгэн монополт аж ахуй нэгж байхгүй. Зах зээлийн 50-иас дээш хувийг хангадаг компанийг монополт гэж үздэг хуультай. Тийм ямар ч үйлдвэр байхгүй билээ. Үнэ нэмэхийг хориглосон ямар ч хууль байхгүй. Үнийг зөвхөн эрэлт нийлүүлэлт л тодорхойлдог, ашгийг хэд байхыг хэн ч заахгүй гэдгийг Монголын дээд шүүх шударга шүүж шийдвэр гаргасан юм. Алтан тариа ХХК нь бусадтай адил элдэв хөнгөлөлттэй, үнэ тогтворжуулах зээл авч давуу байдал эдэлж татвар төлөгчдийн мөнгөөр ажиллаж, бусадтай нийлж картел үүсгэж шударга бус өрсөлдөж ёс зүйгүй бизнес эрхэлдэг компани огт биш ээ.
Долоо: “Гурилын үнэ инфляцын 20% эзэлж байгаа тул гурилын үнэ буувал инфляц бууж зээлийн хүү бууна.” – Худал
2023 онд нийт үйлдвэрлэсэн 202 000тн гурилын тал нь гурилан бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэгчдэд, тал нь иргэд, өрхийн хэрэглээнд очдог гэж үзвэл 100 000 гаруй тн гурил буюу 190 тэрбум төгрөгийг л иргэд гэр орондоо худалдан авч хэрэглэж байна. Нэг өрх дунджаар сард 9кг гурил, 17-20 мянган төгрөг зарцуулж байна гэсэн үг. Гэтэл төрийн мөнгөний нийлүүлэлт 38 их наяд төгрөг, банкны зээл 28 их наяд төгрөг, төсвийн зардал 23 их наяд төгрөгийн зах зээл бүхий мөнгө инфляцад гол нөлөөлж буй болохоос 200тэрбумын нөлөө маш бага юм. Барааны үнийг мөнгөний нийлүүлэлтийн өсөлт өсгөдөг, инфляц бол зөвхөн мөнгөний үзэгдэл.
ДҮГНЭЛТ:
Нэг. Монголын засгийн газрын сайд нь ард иргэд болон УИХ-ын гишүүдэд ор үндэслэлгүй худал тоо, мэдээлэл түгээж хууль батлуулахаар шулуудан зүтгэж буй явдал нь олон нийт болон УИХ-ын гишүүдийг хууран мэхэлсэн залилангийн гэмт хэрэг гэж тооцогдоно. Уг үйлдэл нь Монголын Үндсэн хууль болон бусад холбогдох хуулиудыг илт зөрчиж буй тул төрийн албан тушаалтан хүн хариуцлага хүлээх нь зүйтэй.
Хоёр: Монголын 65 жилийн түүхтэй мэргэжлийн нийт гурил үйлдвэрлэгч нарыг гудамжны пиар, сонгуулийн хар пиар ашиглаж хэвлэл мэдээллээр гүтгэн доромжилж нэр хүндэд нь халдаж буй явдал нь гүн харамсалтай бөгөөд эмгэнэлтэй.
Гурав: Гурилын үйлдвэрлэл, газар тариалан хоёр салшгүй холбоотой. Энэ хоёр салбарыг унагаснаар цаашлаад эрчимжсэн болон бэлчээрийн мал аж ахуйд хор хөнөөл учруулах нь гарцаагүй. Энэ нь Монголын Хөдөө аж ахуй, хүнсний салбарыг сүйрүүлэх бодлого болно. Олон мянган ажилгүйчүүдийг бий болгож эдийн засгийн тэнцвэргүй байдал, хямрал үүснэ.
Дөрөв: Барууны зах зээлээ алдсаны улмаас бүтээгдэхүүнээ борлуулах шинэ зах зээл хайх бодлого явуулж буй түрэмгийлэгч Орос хөршийн нөлөөнд автагдаж рублийн түр уналтыг ашиглан өнөө маргаашаа бодож ХАА-н салбарыг уналтад оруулж хүнсээр өөрийгөө хангах бодлогоосоо ухарч нэг орноос шууд хамааралтай байдалд орох нь Үндэсний аюулгүй байдалд хор уршиг учруулна.
Бидний эрхэм зорилго бол хэрэглэгчдээ сайн чанарын гурил нийлүүлэх. Гурилыг чанар стандартад тэнцсэн хүнсний улаан буудайгаар үйлдвэрлэдэг. Муу буудайгаар сайн гурил хийх боломжгүй. Тиймээс л стандартад тэнцсэн буудайг зохих үнийн дагуу хүнсэнд худалдан авдаг. Гэтэл төрийн сайд Амарбаясгалан нь Цандэлэг мэт зальжин аргатай хүнтэй хамтарч чанарт тэнцэхгүй тэжээлийн буудайгаа хүчээр шахаж шантааж хийж хууран мэхэлж худал мэдээлэл хэвлэлээр цацаж бидний нэр хүндэд халдаж буй явдал нь хэрээс хэтэрч буйд бид хэрэглэгчийнхээ нэрийн өмнөөс хуулийн байгууллагад хандах болно.
Алтан тариа ХХК-ийн гүйцэтгэх захирал Пүрэвжавын Цэнгүүн
2024 оны 3-р сарын 27
Сэтгэгдэл50
Pizda
Цэнгүүн гэгч энэ гар дандаа гурилынхаа үнийг нэмдэг шуналтан
энэ бас өөртөө дуралцан гар. Аав нь Чех-д дипломат алба хашдаг байсан. Өмч хувьчлалаар гурилын үйлдвэрийг авчихсан. Өөрөө баян хүний охинтой гэр бүл болсоны буян бгаа гэж яригддаг. Одоо бол нэг л их либерализм ярьсан хүн. Баян хүнд либерализм их хэрэгтэй юм шиг байгаам. АН-ын төрөөс хулгай хийсэн бүлэг л хамгийн их либерализм ярьдаг юм билээ.
ЦЭНГҮҮН ГЭЖ ЭНЭ П... ХААНААС ЯАЖ БАЯЖСАН ГЭЖ БОДДОГ БОЛ??
Shunaliin tulam naxui!
зориудаар фасебүүкийн сэтгэгдэлээ хааж байгаад өөрийгөө өмөөрөөд худлаа яриаад бичээд байх юм улсыг залилж болох боловч ард түмнийг хуурч чадахгүй бас итгэхгүй итгэл алдсан
энийг чинь харин буудчмаар амьсгаа юу
Үндэсний үйлдвэрлэгчидээ дарж аваад монгол улс газар тариалан ч үгүй гурил ч үгүй болох юм байналдаа,,,
Торгууль тавихаар энэ Цэнгүүн эгэл олныг тавлан “тэгвэл гурилынхаа үнийг нэмээд өгье” гээд үнээ 23 оны эцсээр ахин нэмж аархаж бсан даа. Импортын Чанартай гурил эгэл иргэд идэх эрхээр хангаж өгөөч.
Цэнгүүн ээ лалар минь чи хоосорч хэн ч биш болноо
Чамайг удам судар, үндэс язгууртаа муу нэр зүүлгэж байгаад харамсаж байна. Цэнгүүн чи наад компаниа хурдан өөр хүнд өг. Эс тэгвээс чамтай ах дүү нар чинь тооцоо бодно шүү. Муу хар шуналтай украйны талд урваж орсон шаар минь.
Zaildaa
Хязгааргүй шунал иймд хүрэгсэн
Ер нь бол үнэн гч манай харанхуй ард түмэн ойлгохгүй МАН ч тэнэг байлгахийг хүсдэг бх
Монгол улсынхаа гурилаа идэх нь монгол хүний бахархал МАНГАС бол бүхнийг сөнөөх гэж улайрч бна
Алтан тариаг ажиллуулж чадахгүй байгаа бол хурдан дампууруулахаасаа өмнө сайн менежерт өг.
Монгол улсынхаа гурилаа идэх нь монгол хүний бахархал МАНГАС бол бүхнийг сөнөөх гэж улайрч бна
Хэрвээ өнөөдрийг хүртэл арга хэмжээ авч чадаагүй бол, зохицуулах арга хэрэгсэл хийгээгүй юм чинь Оюун эрдэнийн ЗГ огцрох ёстой
Нисэх буудал явдаг замд 20 гаран машин замын хальтиргаанаас болж мөргөлдсөн том осол гарчээ.Мөн Дарханы замд олон машин мөргөлдсөн байна. Энэ асуудал МАН-ын гурилын панзчин сайдуудад хамаатай юу?
Эргүүт, цаг агаарын нөхцөл байдлыг ойлгоогүй жолоочийн буруу.
Энэ хүний үзүүлж буй тооцоог анхаарч үзэх хэрэгтэй мэт. Ер нь Монголын цаг уурын нөхцөл болон тээвэр ложистикийн бүтцийг авч үзвэл гурилынхаа хэрэгцээг зөвхөн дотоодоосоо хангана гэдэг нь хэр зөв бэ гэдэгт их л нухацтай хандах нь зөв юм даа
Гурилын унээ байнга нэмж байгаа нь тэгээд худлаа юу УИХ ын гишууд монополь. Кампаний лоббийд авталгуй импортын гурилын татварыг тэглэх нь зов Тэгэж орсолдоон ууснэ Толгойгоо зов ажилуулаад уйлдвэрээ шинэ нохцолд зохицуулж ажилуулаач Эгээд ч татварыг уурд тэглэхгуй Бух талаас нь. Боодож тооцох биз
Цэнгүүн гэж хүнийг монополь байдлыг хүчээр тогтоосон гэж үзээд Алтан тариаг дампууруулж татан буулгах хэрэгтэй. Хэрвээ тэгэх аваас ахин алтан тариа үйлдвэрийг худалдаж авах өөр сайн менежер олдоно.
Бизнесийн зовлон мэддэг хүн худлаа тоо боддоггүй юм. Мөнгөний тоогоо мэдэхээ байсан намтан зөвхөн санал сонгууль бодож нийгэмд буруу ойлголт өгдөг. Цандэлэг ч дээ шантаажчин л гар
Чи муу новш идэж ууж ханахгүй байна уу үхэхдээ аваад явах юм уу эсвэл цэнгүүн гэж сүг ээ
Маш ойлгомжтой тайлбарласан байна
Troll ihtei hun yumaa
Сайхан товч тодорхой тайлбарлажээ.
Бүтээх, бүтээгчдийг дарамтанд оруулах хоёр их ялгаатай. Ганц жорлон барьж үзээгүй хүмүүс тэрбумтангууд болчихоод яаж мөнгөө олох тухай зааварчлага өгөөд сургаал айлдаад байдаг. Эх орон бүтээж байж хөгжинө.
Цандэлэг гэж нохой зант нэгэн бий… сайхан хээгүй хэнэггүй дүр гаднаа гаргасан бузар хүн-хог до…
Цэнгүүн мандутугай.. цандэлэг сөнөтүгэй..!!!
МАН ын хулгайч, луйварчдыг монголын хүн ард үзэн ядаж байгаа ийм цаг үед сонгууль болох гэж байна. Тэднийг зайлуулж эх орныхоо төлөө саналаа өгөөрэй монголчууд аа.
цэнгүүн новшийн луйварчин монголын ард түмний дайсан
Больж үз. Цандэлэг чам шиг худлаа бүлтрэх хүн лав биш. Амарбаясгалан ч адилхан. Бид зах зээлийн эдийн засгийг өөрсдөө сонгосон. Зах зээлийн эдийн засгийн гол суурь нь үнийн чөлөөт өрсөлдөөн. Тариаланчдаас буудайг нь мялаж хямдхан авдаг, авсан буудайнхаа мөнгийг төлдөггүй удаадаг чинь үнэн л юм билээ. Оросоос хямд гурил оруулж ирлээ гээд манай үндэсний аяюулгнүй байдалд нөлөөлнө я гэх шиг. Нөгөө Баттулга танк ачсан вагоноор айлгадаг шиг юм болж байх шив. Та нар хүмүүсийг өөрсөд шигээ ТЭНЭГ гэж боддог бол эндүүрэл. Одоо та нар шиг олигополиудад хазаар хэрэгтэй болсон цаг. Бид хямд гурил хэрэглэж болохгүй юу???
Цэнгүүн гэх энэ хүн МОНГОЛЫН ХӨГЖЛӨӨС ТҮРҮҮЛЭЭД АЛХАХААР МЭДЭЭЖ УРВАГЧ БОЛНО ШҮҮ ДЭЭ.,,,МАНАЙД ДЭЭД ГЭЖ НЭРЛЭХ ГАДААДАД ГАХАЙН ХООЛ ГЭЖ СТАНТАРЛАГДЭХ МОНГОЛЫН ХӨРСӨНД УРГАСАН ЧАНАР НЬ БҮРХЭГ ДЭД ГУРИЛЫГ ЕВРОПЫН ЭХО СТАНДАРТ БОЛГОДОГ ГЭХЭЭР ТЕНИК ТЕХНОЛОГИ ХОЦРОЛООД ШИНЭЧИЛХЭЭР ҮНЭТЭЙ ДЭЭД ГУРИЛ БОЛОО БИЗ,,,,БИД ХИЧЭЭН БАЙГАЛЫН ЦЭВЭР ГЭЖ ЯРИВЧ ПИСТИТ ЭНЭ ТЭР ГЭЭД АШИГЛАДАГ ЗҮЙЛ НЬ СТАНДАРТАД НИЙЦСЭНИЙГ ХЭН ТОГТООДОГ ЮМ БОЛ ДОО ,,,ХУУЧНААР НЬ ЦАВУУЛГААР ГЭЭД ӨНГӨРДӨГ ҮЕ БИШ БАЙЛТАЙ .,,,
оросоос хямд гурил киргизээс чанартай жимс хямд орж ирэг бид хэрэгтэй зүйлээр нь солилцоо хийнэ үндэсний үйлдвэр ярьж ард түмнээ шулсан энэ хөгийн нэгжүүдэд өрсөлдөөн оруулах хэрэгтэй
оросоос хямд гурил киргизээс чанартай жимс хямд орж ирэг бид хэрэгтэй зүйлээр нь солилцоо хийнэ үндэсний үйлдвэр ярьж ард түмнээ шулсан энэ хөгийн нэгжүүдэд өрсөлдөөн оруулах хэрэгтэй
Өө энэ нөгөө новш байнашдээ , ТөрТоргууль тавихаар би төлдөггүй юм,тэнэг улныхан та нар өөрсдөө төлдөг юм гээд Үнээ нэмдэг хог байна, их тавлаад байлуу, одоо уянгын захиа бичээд , матрын нулимс гоожуулаад...новшоо энэ зөвхөн эхлэл...Ард Түмэн Зуувал яадгыг хараарай
Энэ хүүрийг удам судар үлдээлгүй устгах хэрэгтэй.
7-н үнэн гэдгийг бүгд мэдэж байгаа шүү дээ Яагаад эсэргүүцээд байнаа энэ Цэнгүүн
7-н үнэн гэдгийг бүгд мэдэж байгаа шүү дээ Яагаад эсэргүүцээд байнаа энэ Цэнгүүн
Өө энэ нөгөө новш байнашдээ , ТөрТоргууль тавихаар би төлдөггүй юм,тэнэг улныхан та нар өөрсдөө төлдөг юм гээд Үнээ нэмдэг хог байна, их тавлаад байлуу, одоо уянгын захиа бичээд , матрын нулимс гоожуулаад...новшоо энэ зөвхөн эхлэл...Ард Түмэн Зуувал яадгыг хараарай
Орос гээд байх юм. Францад монголоос хямд байвал яах уу. Та нар Тэгэл франц буудайгаа аваад франц үнээр зарах уу. Францын үнэтэй дэлгүүрээс авахад монголоос хямд авна. Харин ч одоо өссөн бөйгаа шүү. Та нар арай л давар ч байна даа
Eruul hun unshaad oilgohoor tailbar bain. Tolgoo irguulj Trolluudiig unshij suudag ta nar yaydaa bain
Пүрэвжавын Цэнгүүн баян хөгшин өөрөөсөө 10 эгч авгай авахын тулд эхнэр хүүхдээ орхисон өөдгүй шар, авгайнхаа боол нь болсон ккк,их далжигнаж бж бандааштайгаа хөөгдөвөө, охиноо баян хөгшинд өгсөн ёр нь л өөдгүй гэр бүл мөнгө улаан....
Пүрэвжавын Цэнгүүн баян 10 эгч авгайтай суух гэж эхнэрээ хаясан, төрсөн охиноо баян хөгшин 20 ах хүнд өгсөн, лаларын гэр бүл..., цааш нь яривал бузар нь далай2
Пүрэвжавын Цэнгүүн баян хөгшин өөрөөсөө 10 эгч авгай авахын тулд эхнэр хүүхдээ орхисон өөдгүй шар, авгайнхаа боол нь болсон ккк,их далжигнаж бж бандааштайгаа хөөгдөвөө, охиноо баян хөгшинд өгсөн ёр нь л өөдгүй гэр бүл мөнгө улаан....
Саихан таилбарлаж яагаад ганцхан Алтантариа руу даирна вэ. Улсаас хөнглөлттэи зээл аваагүи л юм билээ.зээл авсан бусад үилдвэрүүд бнштэи. Тэгээд ч газар тариалангиин салбараа яагаад оросуудын шахалтаар унагах гэж чичирнэ вэ Амарбаясгалан Цандэлэг 2 оросуудаас хэдэн рубль авчихаад ингээд бнуу эсвэл аилгачихсан юм болов уу
Саихан таилбарлаж яагаад ганцхан Алтантариа руу даирна вэ. Улсаас хөнглөлттэи зээл аваагүи л юм билээ.зээл авсан бусад үилдвэрүүд бнштэи. Тэгээд ч газар тариалангиин салбараа яагаад оросуудын шахалтаар унагах гэж чичирнэ вэ Амарбаясгалан Цандэлэг 2 оросуудаас хэдэн рубль авчихаад ингээд бнуу эсвэл аилгачихсан юм болов уу
Таны талд. Та мундаг шүү тэмцээрэй сайн