sonin.mn
Сэтгэгдэл (69)

Украин дахь Оросын цэргийн “СВО” тусгай ажиллагаа 3.8 дахь жилдээ (1314 өдөр шөнө) шилжиж  байгаатай холбогдуулан Путины эхлүүлсэн дайн ба тэр дайны толгойлогч Путины талаар украины ба барууны улс төрчид, мөн оросууд өөрсдөө хэрхэн дүгнэж үнэлсэн тухай хөрвүүлж буулгая. Энд sonin.mn сайтын редакцын байр суурь огтоос тусгагдаагүй болно.

 

Z-эх оронч Максим Калашниковын нэр дахин дуулдаад эхэллээ. Донбассыг нацистуудаас чөлөөлөх гэсэн биш Донбассын хоёр мужийг халуун там болгож хувиргаад аллага үйлдэж байгаагаа шүүмжилж байсан бол Оросын армид зэвсгийн дефицит нүүрлэсэн тухай ярьж байна.


Дроноор гүний цохилт хийдэг украины кампанит ажиллагаа оросын армийг  зенитийн “Бук” пуужингийн хомсдолд оруулжээ. Шалтгаан нь тодорхой. Украины нисэгчгүй онгоц, дронууд шөнө болгон оросын нефть боловсруулах үйлдвэр заводууд, зэвсгийн нөөц агуулахууд руу тасралтгүй халдаж байгаагаас оросын “Бук” пуужингийн нөөц хурдтай дуусч, араас нь нөхөн хангалт тэр бүр хийгдэхгүй байгаа аж. Оросын пуужингийн нөөц дуусна гэдэг Орос энэ дайнд стратегийн хэтийн төлөвөө алдлаа гэсэн үг болно хэмээн орос эх оронч эрх баригчиддаа анхааруулж байна.

 

УНИАН сайтад бичсэнээр, 2025 оны хувьд Оросын хаврын ба зуны цэргийн кампанит ажиллагаа (давшилт, “чөлөөлөлт”) амжилтгүй өнгөрсөн. Намар, өвөл гэхэд гялалзахгүй. Хойтонгийн төсвөө танахаар төлөвлөж, цэргийн төсвөө ахиулахгүй байхаас аргагүй байдалд орж байна.


Орос орны макро эдийн засгийн байдал эрс муудаж байна. Оросын Z-нийгэмд фронт дээрхи бүтэлгүйтэлд гомдоллож, украины эсрэг дроны довтолгоогоо эрс хурдавчилж чадахгүй байгаад уур хилэнгээ барьж дийлэхгүй байна. Оросын “НПЗ” буюу нефтийн үйлдвэрлэлийн баазууд украины агаарын халдлагад байнга өртсөөр одоо Орост бензин-шатахууны хомсдол нүүрлэж, тэр нь нийт эдийн засагтаа таагүй нөлөөлж, үнэхээр л стратегийн ирээдүй нь бүдгэрч, энэ дайнд Орос цэргийн хувьд бүрэн ялагдах жор нь гарцаагүй бүрдэх зам руугаа оржээ. Дональд Tpaмп хичнээн Путинд итгэдэг байлаа гээд Оросыг цаасан бар гэж нэрлэсэн ба Оросын эдийн засаг тартагтаа туллаа. Гэвч тэд бүхнийг дараалан бөмбөгдөж байна. Харин маш бага газар нутгийг эзлэн авч, тэгж яривал өөрийнхөө нутаг дэвсгэрийн хэсгийг алдаад байна. Хэрэв энэ нь манай дайн байсансан бол бид аль хэдийнээ, 7-хон хоногт дуусгачих байлаа. Путин ямар ч шалтгаангүйгээр хүмүүсийг алсаар байна хэмээн ярьжээ. Путиныг алуурчин хэмээн хүлээн зөвшөөрч эхэлж байна.

 

НАТО-гийн ЕНБД Марк Рютте мэдээлжээ:


–Трамп надад “Украинд нийлүүлэх зэвсгийн хаалга АНУ-д бүрэн нээгдсэн” гэж хэлсэн. Одоо 2 тэрбум долларын багц батлагдаад байна, нэмэлт 10 тэрбум доллар замдаа явж байна гэв.


Владимир Зеленский Трампт 90 тэрбум долларын өртөг бүхий зэвсгийн жагсаалт өгсөн ба  дайчин мэдэгдлүүдээ АНУ-аас хэлссэр явна. “Хэрэв Москвагаас дайнаа зогсоохгүй бол бид Кремль рүү чинь цохилт өгнө. Хэрэв АНУ-аас алсын тусгалтай зэвсэг авч чадвал бид хэрэглэнэ. Манай хүмүүс өнөөдөр оросуудыг үзэн ядаж байна. Яагаад гэвэл оросууд дайныг эхлүүлсэн, биднийг алж устгаж байна. Гэхдээ энгийн оршин суугчид руу атаклаж болохгүй гэдгийг манай хүмүүс ойлгохтойгоо” гэв.


Зеленский америкийн Axios ТВ-д өгсөн ярилцлагадаа Кремлийнхэнд хандаж ингэж анхаарууллаа:


–Дайнаа зогсоох, эсвэл хамгийн дөт хорогдох байраа сонгох хувилбар Та бүхэнд байна! Польшийн төлөөлөгчид НҮБ-ын индэр дээрээс ОХУ-ыг хатуухан шүүмжилжээ. Ерөнхийлөгч Кароль Навроцкий  “Москвагийнхан өнөөг хүртэл эзэрхэг үзлийн хий манан дотор амьдарч, бүхэл бүтэн ард түмнүүдийг өөрийнх нь “колонийн өмч” мэтээр харж байна” гэж хатуухан хэлсэн бол Польшийн Гадаад хэргийн сайд Радослав Сикорский мөн энэ хүндэт индрээс “Хатагтай, ноёдоо, худал гуйвуулга, гүтгэлэг, суртал ухуулга, хоёр нүүр шингэсэн ээлжит яриаг Оросын Элчин сайдын амнаас бид дөнгөж сая сонслоо. Тэр Украиныг зүгээр л нэг “төсөл” гэж нэрлэлээ. Үгүй шүү. Украин бол төсөл биш. Украин бол Оросоос илүү эртний түүхтэй орон. Украин бол ОХУ-аас хамаагүй өмнө энэ байгууллагын гишүүн нь байсан улс. Украинд өөрийн гэсэн түүх, хэл, ялгарах онцлог, өөрийн гэсэн эрмэлзэл бий. Украины хил хязгаар ОХУ-тай байгуулсан гэрээгээр нэг бус удаа баталгаажсан. Харин байгуулагдсан цагаасаа хойш энэ байгууллагын үүрэг зорилт нь колоничлолыг устгах явдал байсан болохоос дахин колоничлох явдал байгаагүй юм шүү гэжээ.

 

Их Британийн Ерөнхий сайдын орлогч Дэвид Лэмми НҮБ-д үг хэлэхдээ:– Украин руу хандуулсан бидний илгээлт нэн тодорхой. Бид Та бүхэнтэй өнөөдөр ч, маргааш ч, 100 жилийн дараа ч хамт байх болно.  Трампын АНУ-ынхаас энгийн атлаа маш тодорхой манай байр суурь!  

 

Молдова улсын Ерөнхийлөгч хатагтай Майя Санду Кремлийн заналт дайсан болж хувираад удаж байгаа ба оросын суртал нэвтрүүлэгчид амны зоргоор харааж, тэр хэрээрээ дэлхийд алдаршиж яваа бүсгүй юм. Тус улсад парламентын сонгууль явагдаж байгаатай холбогдуулан оросын агентуудыг илрүүлэх баривчилгаа эхлүүлсэн ба ард түмэндээ хандаж ингэж хэлжээ:–Манай улсын бүрэн эрхт байдал, тусгаар тогтнол, нутаг дэвсгэрийн бүрэн бүтэн байдал, ирээдүйд ноцтой аюул заналхийлж байгааг би Та бүхэндээ хандан мэдэгдэж байна. Кремлийнхэн нөхцөл байдлыг тогтворгүй болгож, Молдова улсад хүчирхийлэл, айдас төрүүлэхийн тулд олон зуун сая доллар  зарцуулсан. “Улс орноо бууж өгөхийг бүү зөвшөөр!” гэж би бүх үнэнч иргэддээ хандан уриалж байна. Орос манай улсад ганцаараа ажиллаж байгаа юм биш. Эх орноо худалдахад бэлэн эх орноосоо урвагчидтай тэд Молдовад хамтарч үгсдэг. Тийм хүмүүс үнэндээ Европт ч, Орост ч итгэдэггүй, зөвхөн мөнгөнд итгэдэг адгийн шаарууд.


Биднийг амархан худалдагддаг, хэтэрхий цөөхүүлээ, дэндүү өчүүхэн тул эсэргүүцэж чадваргүй гэж Кремлийнхэн үзэж байна. Гэхдээ Молдова бол бидний эх орон, бид эх орноо хамгаалах болно гэжээ.

 

Украиныг буулгаж авах, боолоо болгох, Орост нэгтгэх хөг нь өнгөрсөн. Оросын арга барил нэн тодорхой. Нэг бол дагуул боолоо болгоно (гэгээтэй нь туслана, хамтран ажиллана), нэг бол боол болоогүйг нь шууд дайсан болгоно. Гэгээтэй нэг ч үйлс байхгүй, шууд устгахаар дайрна. Одоо Украинд яг тэгж байна. Боол болоогүйг нь дайсан болгодог аргаараа Оросын тал баримтлагч бөгөөд Орост аж төрдөг украинчуудыг Оросын төрийн суртал нэвтрүүлэг дайснаараа зарлаж илээр заналхийлэх болов. Украин ялагдаж өгөхгүй байлдаад оросын армийг устгаад давшаад байгаа нь Орос дахь украинчуудын буруу юм гэнээ. Өмнө нь оросын албан ёсны эрх баригчид украинчууд ба оросууд нэг ард түмэн гэж нэрлэж авгайлж байсан бол одоо украинчууд нь ердөө л цагаачид, мигрантууд, узбек, эсвэл тажиктай яг адилхан орост дайсагнасан салангид ард түмэн хэмээн гэнэт оношлов. Бүр цаашаа хадуурч өгөв. Оросын паспорттой украин хүн болгон ноцтой хорлон сүйтгэгч, дайсных нь тагнуул туршуул гэж хочлов.


Суртал нэвтрүүлэгч Борис Якеменко Соловьевын “Лайф” ТВ-сувгаар ярьж харагдана. Украинчууд аюултай, яагаад гэвэл оросуудаасаа ялгагдахгүй, өөрсдийгөө оросуудын дотор нуун далдлах чадвартай. Тэгвэл узбек, тажикийг бид шууд танина гээд бүр сүүлдээ германы нацистуудын суртал шиг юм ярив. “Украинство”, “Еврейство” гэсэн нэр томъёог харьцуулав. Аль 1930-аад оны германы ухуулгад өгүүлдэг шиг жүүд нар Германд энд тэндгүй шургалан ороод ёроолыг нь идэж байсантай өнөөгийн Орос дахь “Украинство”-г зүйрлэв. Одоо байтлаа Орост Гитлерийн Германы арга барилаас суралцах дээрээ тулж байх шиг. Ердөө жүүд нарын байранд украинчуудыг тавьчихжээ. Одоо украин үндэстэн мөн гэсэн таних шар тэмдэг зүүлгэчихвэл Нацистын Германы орчин цагийн шинэ хувилбар Орост гараад ирэх юм биш үү?

 

НАТО-гийн өмнөхийн өмнөх ЕНБД, данийн улс төрч Андерс Фог Расмуссен дэлхийд Орост, Баруунд хандаж ганцхан оновчтой мэссэж өгчээ:

 

-Украины аюулгүй байдлыг баталгаажуулах хамгийн үр дүнтэй, хамгийн энгийн хялбар, зардалгүй арга бол НАТО-гийн гишүүнчлэл Украинд олгох явдал мөн. Бид  НАТО-гийн гишүүнчлэлийн талаар Путинтэй хэзээ ч, ямар ч нөхцөлд хэлэлцэж ярилцах ёсгүй. Энэ бол түүний хэрэг биш, түүнд ямар ч хамаагүй гэжээ.


Англи, орос хэлнээс хөрвүүлсэн Дүгэржавын Номиндарь