sonin.mn

Энэ нийгэм шүүрээд авдагсан бол мөн ч олон сайхан санаа сэдлийг олон жил хэлж ярьж яваа, эх орныхоо төлөө сэтгэл чилээсэн М.Найданхүү гэж найз, хуурай дүү минь бий. Норвегийн их сургуулийн доктор Найданхүү монголын сошиал ертөнцөд зөв байраа эзлэн яваа гэж итгэнэм. Иймд надад өөрт таалагдсан ба өргөн олон уншигчдад таалагдах мөрүүдээс авч нийтлэл болгодог. Таалан соёрхоно уу! Нийслэлийн Засаг даргын зөвлөхөөр М.Найданхүү маань үргэлжлүүлэн ажиллаж байна. Ажил албанд нь амжилт хүсэхийн хамт эх орноо хөгжүүлэх хүсэл мөрөөдөл нь ажил хэрэг болох болтугай хэмээн ерөөе! 


редактор, судлаач-проф. Д.Баярхүү


Нэгэн зүйл


Солонгосын хойгт хоёр Солонгос улс оршин тогтнож байна. Цөмийн энергийг ашиглаж буй бүс нутаг. Хойд Солонгос нь цөмийн зэвсэгтэй. Ард түмний амьдрал нь хуарангийн коммунизм, ядуугийн туйл. Хойдууд цөмийн энергийг ард түмний амьдралын сайн сайхны тулд ашигладаггүй.


Өмнөд Солонгост Монголын 30-40 мянган залуус ажиллаж, амьдрал ахуйгаа өөд нь татдаг. Өмнөд Солонгос 28 ширхэг Атомын цахилгаан станцтай. Өмнөд Солонгос огцом хөгжсөн шалтгаан бол энэ цөмийн цахилгаан станцууд. Эдийн засгийн чадамжаараа дэлхийн эхний 10-т орсон баян улс боллоо.


Өмнөд Солонгос ердөө л манай нэг бүс нутгийн дайны газар нутагтай. Тэндээ 28 АЦС-тай. Хэн ч хордож үхээгүй л байна. Манай урвагчид сүйрээд буй мэт л айлгаад байдаг. Гэтэл энэ жижигхэн хойгийн улс цөмийн энергийг ашиглах шинжлэх ухааны оргилд хүрч чадлаа. Өндөр технологитой үйлдвэржсэн орон боллоо. Монгол ганцхан Атомын цахилгаан станцтай бол шууд Азийн бар улс болно. Эсвэл бага модулын 2-3 АЦС-тай болж болно. Ингэж чадвал юун цахилгаан, дулааны үнэ нэмэх, ямар ч үнэгүй болно. Бүх хүнс, хөнгөн үйлдвэр үнэгүй шахам тог хэрэглэнэ. Бүх барааны үйлдвэрлэлийн өртөг буурна, бүтээгдэхүүний үнэ хямдарна. Гол нь Монгол 100% утаагүй болно.


Нэгэн зүйл


Монгол улс урааны нөөцөөрөө дэлхийд эхний 10-т ордог. Монголын урааны нөөц дэлхийн нийт нөөцийн 2-5 хувийг эзэлдэг. Энэ бол 3-хан сая гаран хүн амд дэндүү томдсон баялаг юм. Гэтэл бид утаандаа хордсон шиг амьдарч байна. Цахилгаан асар үнэтэй, хомсдолтой болохоор үйлдвэргүй хоосон сууцгааж байна. Шинэ зуунд харанхуй байсаар байх уу? Цөмийн хаягдал гэж хүмүүсийг айлгадаг. Ганц нүхэн жорлон дүүрэхгүй хог үлдэнэ. 


Гол асуудал өнөөдөр бүх төрлийн машин цахилгаанаар явдаг боллоо. Бид бензин, түлшний импортод 2 тэрбyм ам.доллар зарцуулдаг орон. Одоо биднийг орос улс бензинээр боож хаах бодлого бариж, ард иргэдийг төөрөгдүүлж байна. Балга бензинээр солидог эрх чөлөө гэж хаана ч байхгүй. Сөрж сэтгэх цаг ирсэн.


Монголд үйлдвэрлэлийн зардлын 80 хувь нь импортын тогны үнэнд явж байна. Цахилгаанаа хямд үйлдвэрлэж чадвал 50 хувь нь цалинд зарцуулагдаж, мөн 30 хувиар өртөг буурна. Үйлдвэрлэлийн өртөг зардал буураад ирэхээр бүгдийг өөрсдөө хийдэг болно. Хүнс, хөнгөн үйлдвэрлэлийн зовлон тог, цахилгааны өндөр үнэ. Тарифаар зохицуулна гэдэг. Шөнө ажилласан хүмүүс өндөр цалин авах ёстой. Зөрчилддөг. 


Цөмийн хүчийг ашиглах тал дээр бид Оросоос гадна Франц, Япон улстай, магадгүй БНСУ-тай хамтраад ажиллах хэрэгтэй боллоо. Монгол Улс тэргүүлээд асуудал дэвшүүлээд зоригтой явах шаардлагатай. 100% цахилгаанаа өөрсдөө Монголдоо үйлдвэрльe. Цаг ирлээ.


Цөмийн шинжлэх ухаангүй бол бид бусдад дээрэлхүүлээд л байж байх болно. Биднийг дорой, арчаагүй, аймхай байлгахыг хүсдэг, сумладаг бүлэглэл хүчтэй хэвээр л байна. Утаандаа хордоод ухарсаар байх уу? Шинжлэх ухаанжаад урагшлан хөгжих үү?


Нэгэн зүйл


Норвегийн нийслэл Осло хот огт утаагүй. Учир нь бүх л халуун дулааныг цахилгаанаар шийдэж, иргэддээ өөрсдөө зохицуулах хариуцлагыг үүрүүлсэн. Их цахилгаан хэрэглэвэл их мөнгө төлнө. Осло мөн түгжрэлгүй. Олон төрлийн нийтийн тээврийн систем, сүлжээг дээд зэргээр хөгжүүлж чадсан. Мeтро, трамвай, автобустай. Сараар, улирлаар билетээ авчихдаг. Билетгүй зорчиж яваад контрольд баригдвал торгууль өндөр, 1200 крон буюу 100 eвро төлдөг.


Осло хот мeтро-трамвайн шинэ хэлбэрийг эрчимтэй хөгжүүлж 6 шугамыг бий болгож, 99 буудалд зогсож иргэддээ хүрч үйлчилж байна. Нэг буудлын хоорондох хугацаа 3-5 минут. Нийтийн тээврээ ийнхүү орчин үежүүлж байна. Бид норвегчүүдээс юугаараа дутуу дор юм бэ?


Монголын Төрд санал болгоход баялгаа үнэлсэн өндөр татвар ав! Баялагтай орон Норвег улсын хэрэгжүүлж буй гол зарчим энэ байна. Төрд авсан татварынхаа 80 хувийг цалиндаа шууд өг! Бидэнд эдийн засгийн чадавхи бий болсон. Харин хөгжлийн бодлого маань иргэддээ зориулсан байндаа очиж тусахгүй байна.




Yргэлжлэл бий