sonin.mn

Украинд үргэлжлэн буй Оросын цэргийн тусгай ажиллагаа 838 дахь хоног дээрээ ирж байгаатай холбогдуулан мэдээллийн тэнцвэртэй байдал хангах үүднээс Defence Blog media group-ын defence-blog.com болон шведийн SIPRI хүрээлэнгийн судлаач Siemon T.Wezemanы бичсэнээс түүвэрлэн орчуулж сонирхуулъя. Энд sonin.mn сайтын байр суурь тусгагдаагүй болно.



Баруунаас авсан зэвсэг техникээр Оросын нутгийн гүнд цохилт өгч болох тухай зөвшөөрөл авах гэж Украин нь бүтэн хоёр жил гуйж ятгаж, лоббидож бөөн ажил болсон доо. Үүнийг монгол уншигчид гадарлаж байгаа. Гэхдээ Байдены анхааруулга араас нь залгаад гараад ирлээ.


“Москва, Кремль” рүү харваж болохгүй, бөмбөгдөж болохгүй шүү гэсэн нь Орост хайртайдаа биш оросууд өширхөж тэнэгтээд юу ч хийчихэж мэднэ гэсэн болгоомжлол нь юм. Оросын хамар дор байгаа Америкийн холбоотон–Латви, Литва, Эстоныг яаж ч хорлож чадна гэсэн давхар болгоомжлолоо илтгэж байна.

 

Ер нь бүтэн хоёр жил Украины фронт дээр хуучин зөвлөлтийн цэргийн стратеги тактик, цэргийн байгуулалт, цэргийн доктрина (номлол), цэргийн урлаг, зэвсэг техникээр Оросын зэвсэгт хүчин байлдаад байлдаад стратегийн ганц ч ялалт байгуулж чадахгүй, харин ч Харьковын дэргэд хоёр дахь том цохилтоо амсаж байгаагийн цаад шалтгааныг барууны цэргийн шинжээчид ингэж дүгнэж байна. “Оросын зэвсэг техник барууны зэвсгийн эсрэг яагаад үр дүн муутай байна вэ?” гэсэн асуулт тавиад элдэв хувилбараар хариулцгааж байна.


Орчин үеийн гэлтгүй, өмнөх ХХ зууны дайнуудад цэргийн техник, технологийн үр ашиг гэдгийг хатуу тооцоолж ирсэн. Энэ нь зөвхөн дайн, зэвсэгт мөргөлдөөний үр дүнг төдийгүй улс хоорондын харилцаанд стратегийн тэнцвэрийг тодорхойлдог чухал хүчин зүйл гэдэг утгаар чухал байсан, байгаа гэдгийг оросууд сайн мэдэх билээ. Оросуудыг энэ тал дээр олон давуу хүчин зүйлтэй, түүндээ бодитой эрүүлээр дүгнэлт хийж чаддаг хэмээн дэлхийгээрээ харж магтаж шүтэж ирсэн бол одоо энэ ойлголт өөрчлөгджээ. Гэхдээ өнөөгийн гэлтгүй, өмнөх ертөнцөд ч цэргийн техник, технологийн өрсөлдөөн ямагт эрчимжиж, батлан хамгаалах салбартаа улс орнуудын зарцуулж буй хөрөнгө жил бүр нэмэгдсээр ирсэн билээ. 2022 оны энэ дайнаас хойш дэлхийд олон хүн Орос-Украины дайнд дэлхийн 2-р том арми болох Оросын армийн тэрхүү зэвсэг, хүнд техникүүд барууны зэвсгийн эсрэг яагаад үр дүн муутай, Украинаа ялж чадахгүй зовж байгааг судлан, түүндээ элдэв тайлбар хайсаар байна.

 


Оросын зэвсэг техник барууны зэвсгийн эсрэг үр дүн муутай байгаа нь хэд хэдэн шалтгаантайг олж тогтоожээ. Үүнд.

 

1-рт технологийн дэвшил ба инновац Орост сулхан байна. Барууны орнууд, ялангуяа АНУ нь технологийн инновац ба инновацын хөгжөөр дэлхийд тэргүүлдэг. Энэ нь тэдний цэргийн тоног төхөөрөмжийн нарийвчлал, найдвартай ажиллагаагаар тодорхойлогддог. Жишээлбэл америкийн сөнөөгч онгоц болох “F-35 Lightning II” нь радарт үл үзэгдэх технологи болон дэвшилтэт авионик системтэй бөгөөд энэ нь оросын онгоцуудын чадавхиас хол давж байна. Орос-Украины дайнд Оросын онгоцнууд агаарт давамгайлж чадахгүй, өөрсдөө радарт үл баригддаг хэмээн гайхуулдаг СУ-57 онгоцоо ашиглаж чадахгүйгээр барахгүй дөнгөж сая нэгийг аэрдром дээр нь сөнөөлгөөд байна. Америк онгоц хамаагүй давуу гэдгийг оросын мэргэжилтнүүд ч хүлээн зөвшөөрдөг. Учир нь СУ-57 онгоцны радарын илэрц нэг метр квадратад 0.1 бол F-35 онгоцны хувьд 0.0015 буюу 66 дахин бага илэрцтэй. Энэ харьцуулалтаар бол Оросын армийн хамгийн сүүлийн үеийн онгоц нь агаараас эсэргүүцэх зэвсгийн хялбар бай болох магадлалтай. СУ-57 нь тэгж тооцоогдож байгаа бол бусад нь ойлгомжтой.

 

2-рт чанарын хяналт ба үйлдвэрлэлийн олон стандарт Орост тун сул байж ирсэн. Одоо ч тийм байна. Барууны батлан ​​хамгаалахын зэвсэг техникийг зах зээлийн өрсөлдөөний зарчмаар хувийн гэрээт компаниудаас шалгаруулж, өрсөлдүүлж, чанарын хяналт, технологийн процессыг мөрдөж, тэгснээрээ тус бүрийн зэвсгийн систем нь техникийн үзүүлэлтийг бүрэн хангасан байдаг бол Оросын зэвсгийн үйлдвэрлэл нь төрийн өмчит компанийн мэдэлд, өрсөлдөгч гэж байхгүй, төрийн өмчит аж ахуй нь улс төртэй ойр, хамаарал бүхий хүмүүсийн компани болж таардаг. Тиймээс үйлдвэрлэл нь тогтвортой биш, улс төрчид дээрээс нь захирдаг тул чанарын хяналтын дүрэм журмыг дагаж мөрдөх албагүй. Энэ нь зэвсэг техникийн найдвартай байдал болон ажиллагааны үр дүнд сөргөөр нөлөөлдөг.

 

3-рт харилцан уялдаатай ажиллах чадвар бүхий сүлжээ төвтэй тийм дайнд Орос бэлэн биш байна. Орчин үеийн аливаа дайн нь олон хэсэг нэгжүүдийн нэгдсэн ажиллагааг шаарддаг. Барууны цэргийн хүчин, ялангуяа НАТО-д цагийн бодит байдлын өгөгдөл хуваалцах, төрөл бүрийн нөхцөлд зохицуулсан хэсэг нэгжүүдийн нэгдсэн ажиллагааг удирдах асуудал системчлэгдсэн. Оросын армийн хувьд харин эсрэгээрээ. Шууд захирдаг, тушаадаг. Ингэснээр өөрийн цэргийн хүчин ба холбоотнуудтайгаа хамтран ажиллах бололцоо муу, энэ талын практик дутагдалтай. Нарийн түвэгтэй нөхцөлд, олон байршилд хэсэг нэгжүүд зэрэг зэрэг оролцож байж ялалт хангах ёстой. Гэтэл ийм тулалдаанд Оросын цэргийн урлаг аль 1980-аад оны түвшинд байна.

 

4-рт сургалт ба доктрина. Барууны цэргийнхэн нь сургалтын цогц хөтөлбөрүүдтэй, технологийн боломжуудыг хамгийн их ашиглах нарийн төвөгтэй доктринтой. Түүнийгээ боловсруулахад ихээхэн хөрөнгө оруулалт хийдэг. Оросын арми чадавхитай байсан ч ийм ижил түвшний сургалт болон доктрины хөгжүүлэлт хийдэггүй. Ингэснээр Оросын хамгийн шилдэг гэж буй зэвсгүүдийг барууны зэвсгүүдийн эсрэг ашиглах үед сөрөг нөлөө харагдаж байна. Барууны улсууд нь онч болон нарийвчлалтай зэвсгээр зорилтот байг устгахыг зорьдог бол Орос хүний тоо болон галын хүчээр давамгайлсан тулаан хийх доктринтой.

 

5-рт эдийн засгийн хориг санкц Оросын армид сөргөөр нөлөөлсөөр байна. Эдийн засаг суларвал цэргийн технологийн хөгжилд сөргөөр нөлөөлнө. Барууны орнууд их хэмжээний хөрөнгийг батлан ​​хамгаалахдаа зарцуулдаг нь тасралтгүй инноваци, засвар үйлчилгээ болон зэвсэг, техникийн шинэчлэлт хийх өргөн боломж олгодог. Орос нь энэ дайны өнгөн дээр эдийн засгаа боймлуулж, төсвийн хязгаарлалттай тулгарч, Баруунтай ижил хэмжээний хөрөнгө оруулалтыг батлан хамгаалахдаа зарцуулах бололцоогүй байна. Зарцуулж буй хөрөнгийн ялгаа нь зэвсгийн дэвшилтэт систем хөгжүүлэх, үйлдвэрлэх, засварлах, бэлэн байдлыг хангах бололцоо олгодоггүй.

 

Төгсгөлд нь тэмдэглэхэд Оросын зэвсэг нь энгийн байдлаараа, тооны үзүүлэлтээрээ давуу талтай ч барууны зэвсэгтэй харьцуулахад үнэхээр дутагдалтай байна. Технологийн шинэчлэл, найдвартай байдал, нэгдмэл байдал, нарийвчлал, эдийн засгийн хүчин зүйл, цэргийн номлол зэрэг нь Оросын зэвсгийг барууны зэвсгийн эсрэг үр дүн султай болоход нь нөлөөлж байна. Оросын цэргийн технологи, стратеги, сургааль номлолд томхон өөрчлөлт оруулахгүй бол дайны үр дүнгийн зөрүү улам бүр нэмэгдэх талтай.



англи хэлнээс хөрвүүлсэн Дүгэржавын Номиндарь