sonin.mn

 

“Оргил” рашаан сувил­лын хувь заяаны талаар хэдэн жилийн өмнөөс иргэд сэтгэлээ чилээсээр өдийг хүрсэн.  Тэдний  сэт­гэл чилсэн учир нь  тус  сувил­лын эргэн тойрон дахь газрыг эрх мэдэлтэй, мөнгө­тэй хүмүүс өөрийн болгож авсанд буй юм.
 
 
Хамгийн хачирхалтай нь хамгаалалтын бүсэд байрлалтай рашааны эх ундар­гатай газруудад  нийс­лэлийн Засаг даргын захи­рамжаар  газар өмчлөх эрх  олгожээ.
 Рашаан сувилалын  бүсэд  газрын зөвшөөрөл  олгосноос  болж  жилд 13 мянган хүнийг хэвтүүлэн сувилж, олон мянган хэрэглэгчдэд шууд хүрдэг “Оргил” ра­шааны чанарт эрс өөрчлөлт орж, рашааны найрлага муудаж эхэлжээ.
 
 
Энэ нь тус рашааны хамгаалалтын бүсэд хаа сайгүй барилга барьснаас үүдэлтэй гэдгийг эрдэм шинжилгээний ажилт­нуудын дүгнэлтээр нотолж байгаа юм.
“Оргил” рашааны хам­гаалалтын бүс нь хуучин Туул голын эрэг хүртэл байсан ч одоо  эргэн тойрон битүү барилга болсон.
 
 
Тухайлбал  ТӨХК-ний “Нөхөн сэргээх клиник су­вилал”-ыг хувьчилж авсан эзэн нь гэгдэх Ц.Чанцал  хам­гаалалтын бүс гэж нэр­лэгдсэн 100 метр дотор нь барилгын ажлаа эхлүүлэхээр зэхээд байна.  Уг нь “Оргил рашаан сувилал”  1990 онд  8 га газартай байсан гэнэ.
 
 
Гэтэл цаг улирах тусам тус газрын тусгай хам­­гаа­лалттай газрууд  мөнгө­тэй хүмүүсиийн гарт очиж ба­рилга  байгууламж  барь­саар байгаад өдгөө 4 га га­зартай болж үлдсэн байна.
 
 
Харин энэ үлдсэн 4 га газрыг нь аль  хэдийнээ дөрвөн та­лаас нь хумсалж барилгын аж­лаа эхлүүлэх болсон та­лаар “Оргил рашаан су­­вилал”-ын  гүйцэтгэх за­хирал О.Сэмэр ярихдаа  “Ма­най сувилал өөрсдийн мэдэлд байх ёстой 8 га газраа бараг алдаад дуусч байна.
 
 
Анх манай сувилал 1990 онд 8 га газартай бай­сан нь өдгөө 4 га  болж хорогдсон. Одоо харин хам­гаалалтын бүсэд дөрвөн компани хууль бусаар авсан газартаа барилгын ажлаа эхлүүлэхээр зэхэж байна.
 
 
Тухайлбал яг урд талын газарт Нөхөн сэргээх клиник сувилалын дарга Ц.Чанцал сувиллын нэрээр газар авч барилгаа эхлүүлэх гэж байна.  Хам­гаалалтын бүс гэгдэх эдгээр газруудад байгаль  орчны нарийвчилсан үнэлгээг тухайн үеийн дарга нарын хэн ч гаргаж байгаагүй юм билээ.
 
 
Уг нь  хамгаалалтын бүсэд байрлах дөрвөн худаг нь 160 метрийн гүнээс ухсан худгууд байдаг. Эдгээр худ­гууд төмрийн өндөр агуу­ламжтай мөн кальцийн агуу­ламж агуулсан дээд зэ­рэглэлийн рашаан байдаг юм.
 
 
Гэтэл энэ бүхнийг үл харгалзан үе үеийн хотын Засаг  дарга  нар 2008-2011 он хүртэл газрын захирамжийг олгосон байна.
Бид энэ асуудлыг ший­дүүлэхээр Хотын дарга Э.Бат-Үүлд хандаж албан бичиг илгээх гэж байна. Хамгийн хачирхалтай нь дээрх газрын захирамжууд манай сувиллын архивт  байхгүй.
 
 
Иймээс бид дээрх захирамжуудыг нийслэлийн архиваас олж авах гээд чадахгүй байна. Захи­рам­жуудыг хууль зөрчиж ол­госон гэдэг нь хүн болгонд ойлгомжтой байх.  
Хамгаалалтын бүс гэж нэрлэгдсэн эдгээр газруудад газар авч байдаг мундаг хүмүүс шүү.
 
 
Хэрвээ та бү­хэнд шаардлагатай бол 1968 онд гаргасан  Сайд на­рын зөвлөлийн “Оргил” рашаан сувилалтай хол­боотой тогтоол байдаг. Энэ тогтоолоор бүх зүгийг нь тогтоож, тодорхой гаргаад өгсөн байдаг юм. Өнөөдөр харин бид нар сувиллынхаа эргэн тойрны газрыг алдаад дуусч байна” гэлээ.
 
 
Сувиллын за­хирлын ярьж буйгаар Нийс­лэлдээ рашаан  ундарч байдаг хо­тууд манайхаас өөр Арабын Дубай зэрэг цөө­хөн улс байдаг юм байна. Гэтэл энэхүү байгалийн ховор хи­­шиг  “Нөхөн сэр­гээх кли­­ник сувилал”-ын дарга Ц.Чанцалын буянаар устаж үгүй болох аюул нүүрлээд байгаа ажээ.
 
 
Зарим эх сурвалжийн мэдээлж буйгаар Ц.Чан­цалын төрсөн ах нь нэлээн эрх мэдэлтэй нэгэн байдаг гэнэ. Ахынхаа буянаар “Нө­хөн сэргээх клиник су­­вилал”-ыг зах зээлийн үнээс маш доогуур ханшаар хувийн болгож авчээ.
 
 
Ийнхүү эрх мэдлээ ашиг­лан нөхөн сэргээх клиникийн эмнэлгийн үйл ажиллагааг улам өргөжүүлнэ гэсэн нэ­рийн дор булхай  хийх гэж байгаа тухай “Оргил” ра­шаан сувиллын ажилчид ч хэлж байсан.
 
 
Бид энэ талаар ХУД-ийн Засаг дарга Ж.Ганхуягаас тодруулахад “Дүүргийн За­­саг даргын мэдэл үүнд хүр­­дэггүй. Мэргэжлийн хя­­­налтын байгууллага л  барилга эхлүүлэх үйл ажил­­лагааг зогсоох, тусгай зөв­шөөрлийг хүчингүй бол­гох эрх, үүрэг байгаа” гэв.
 
 
“Оргил” сувиллынхан ра­­шаанаа хамгаалж үл­­дэхийн тулд зүгээр суух­гүй тэмцэхээр шийдсэн ч одоо­­гоор тус газарт байгаль орчны үнэлгээ хийгдээгүй учир  үнэлгээ хийгдтэл бүтэн нэг сар хүлээх болоод байгаа юм.
 
 
Хэрвээ барилга баригдаад эхэлвэл “Оргил” рашаан  тун удахгүй устаж үгүй болох аюултай юм.  Ц.Чанцалын балгаар монголчуудын хо­доод, дотрын өвчнийг 30 га­руй жил анагаасан алдарт “Оргил” рашаан түүх болон үлдэх цаг ойрхон тулж ирээд байна.
 
 
Энэ асуудлыг хол­богдох байгууллага нь анхаа­ралдаа аваасай гэж “Ор­гил” рашаан сувилалын эмч ажилчид хүссэн юм.
Ямартай ч тус сувиллын хамгаалалтын бүсэд “Тэнгэр газар рашаан” ХХК НЗД-ын захирамжаар 2008 онд 2000 метр кв зочид буудал, үйлчилгээ явуулах газрын зөвшөөрөл авсан байна.
 
 
Мөн “Реском” ХХК 2011 онд НЗД-ын  захирамжаар амины орон сууц барихаар 15124 м /кв газрыг тус тус авч байжээ.
Дээрх компаниудын ав­сан газрууд кадастрын зур­гаар тодорхой заагдсан бай­даг байна.
 
 
 
Эх сурвалж: