sonin.mn
Сэтгэгдэл (0)

Экс Ерөнхийлөгч Н.Энхбаярын өмгөөлөгч, академич С.Нарангэрэл саяхан манай сонины хуудсаар “Н.Лүндэндорж бол хуульч ч биш, философич хүн. Хожмоо би л дэмжиж, хуульзүйн ухаанаар зэрэг дэв хамгаалуулсан юмсан. Угаасаа хуульч биш болохоор хүнд, хэцүү хэргийн дундуур туучиж мань мэт шиг хатуужсан биш дээ…” хэмээсэн нь бараг л Н.Лүндэндорж согтуугаар арван хэдтэй охины амь насыг хороочихсон өөрийгөө архи биш долоогонын ханд ууж жолоо барьсан хэмээн мэлзэж, аав ээжийг нь аргалж чаргалж, хууль шүүхийг хувийн компани мэт ажиллуулаад Монголын мянга, мянган хуульч, өдгөө хуулийн сургуульд сурч байгаа оюутнуудын нэр нүүрийг шавхайд хутгаж яваа нөхөр гэсэн үг байлаа. Шинэ Засгийн газарт сайдаар томилогдож байгаа нөхдийн дунд “Ажнай”-н хэмээн алдаршсан Б.БатЭрдэнэ гэдэг бас нэг философич байна аа. Ер нь энэ хоёр философич хүн алж, хулгай хийх гээд хүний ёс суртахууны уналтын дээд цэг болсон үйлийг гүйцээхдээ ч ижилхэн ичгүүргүй хүмүүс болоод явчихлаа.


    Монголын өмнө зүгийн говийн район буюу Өмнөговь, Дундговиос морь, бөх байлж, шагнадгаараа “Ажнай”-н Д.Бат-Эрдэнэ, “Мон Уран”-ы Б.Наранхүү хоёр алдартай. Сүүлийн жилүүдэд “Land cruizer 200”-гаар түрүү морь байлж, 200 саяар начин цолтон төрүүлж хүртэл бэл бэнчингээрээ уралдах болсон. Түүнийхээ хэргийг ч гаргаж, УИХ-д гишүүн болж байна. Б.Наранхүү ч яахав, тухайн үеийн нэрээр политехникийн дээд сургуульд суралцаж байгаад төгссөн ч юм уу, хаясан ч юм уу алга болсон гэж багш нар нь ярьдаг. Харин яах аргагүй философичоор төгсөөд нэгэн хэсэг Батлан хамгаалахын их сургуульд тэр чиглэлээрээ багшилж байсан “Ажнай”-н Б.Бат-Эрдэнийг хэн болохыг тодруулъя.


    Өмнө нь УИХ-ын гишүүн байсан Б.Бат-Эрдэнэ 2008 оны сонгуульд өвдөг шороодсон юм. Үүнээс хойш “Ажнай” гэх нэр болохгүй, бүтэхгүй бүхэнтэй холбогдож дуудагдах ч бүх асуудлыг хөрөнгө мөнгөөр шийддэг, ямар ч хууль бусыг үйлдсэн “Ажнай”-д хууль үйлчилдэггүй гэсэн яриа Монгол ардын аман үлгэр шиг ам дамжсан даа. Ардчилсан намын банк, сонгуулийнх нь бэлтгэлийг хангах санхүүжилтийг нуруун даа үүрч явсан Өмнөговь аймгийн Засаг дарга Б.Бадраагаар ч “баруун гараа” хийсэн гэх “Ажнай” Өмнийн говиос хэсэг бусгаар нь зарж, зөөснийхөө хүчинд өдгөө нэртэй, зүстэй яваа. Ийм хүн хулгайлж, луйвардаж өрнүүлдэг бизнесийнхээ салбар яамыг толгойлох нь хэмээгдэн хэвлэлээр шуугиж, Уул уурхайн сайдад нэрээ бичүүлээд байсан ч Батлан хамгаалахын сайд болон хувирав. Яах аргагүй нийтийн албан тушаалтны эрх ашгийн сонирхолтой нь огтлолцож байгаа тул Ардчилсан намынхан хуулийг үл тоодгоо ил цагаан баталсан хэрэг болох нь хэмээн бултаж тийн өөр яам уруу гулгуулсан байх. Гэхдээ л уул уурхайн салбарт эрх ашигтай Д.БатЭрдэнийг батлан хамгаалах салбарт эрх ашиггүй гэж харагдуулахаар гулсуулж байгаа нь Ардчилсан намынхан мөнгөтэй олигархдаа үнэнчээр үйлчилдэгийг халхалж чадахгүй.


    Баримт 1: Өмнөговь аймгийн орон нутгийн өмчит буюу иргэдийн мэдэлд Засгийн газрын тогтоолоор өгсөн “Тавантолгой” компанийн 51 хувийг Б.Бадраа, Х.Түмэнбаяр нарын хамт Д.Бат-Эрдэнэ халаасалсныг нутгийн уугуул иргэд үргэлж гомдоллон мэдүүлдэг. Тус компанийн удирдах төвшинд ганц ч мэргэжлийн хүн байхгүй. Ах дүү, танил тал, гар хөлийнхөө үзүүрт хөдөлдөг нөхдөөр багаа бүрдүүлсэн гэх. Аймгийн Засаг даргын Тамгын газар дахь дарга цэргийг тооцвол тус аймгийн төрийн албан хаагч хоёр хүн тутмын нэгийг нь өөртөө “урвуулж”, худалдаж авсан судалгааг өмнөговьчууд өөрсдөө гаргасан нь бий.

 


    Баримт 2: Х.Түмэнбаяр хэмээх уул уурхайд ямар ч хамаагүй хүнийг “Тавантолгой” ХК-ийн гүйцэтгэх захирлаар томилж, өөрөө ТУЗийн дарга болсноор хууль бус үйлдэл хийх боломж бололцоогоо бүрдүүлсэн. Иймд орон нутгийн удирдлага Д.Бат-Эрдэнэтэй л ярьж, зөвлөлдөхгүй бол ажил урагшлахаа байсан. Маш товчхондоо ноёрхлоо тогтоосон гэсэн үг.


    Баримт 3: “Тавантолгой” компанийн ажлын орчин нөхцөл, удирдлагуудынх нь хуйвалдаанаас болж олон энгийн иргэн амь насаа алдаад байгаа. 2010 онд л гэхэд 31 удаа зам тээврийн осол гарч, 23 хүн алтан амиа алдсан. Өнгөрсөн онд 12 осол гарч гурван хүн нас баржээ. Энэ бүхэн нь хөдөлмөр хамгааллын наад захын журам, стандарт мөрдөгдөөгүйтэй холбоотой.


    Баримт 4: “Тавантолгой”- гоос Цагаан хад хүртэлх 256 км үргэлжилдэг стандарт бус, нарийн замыг улсын байцаагчийн дүгнэлтээр хаасан ч нэг цагийн дараа дур мэдэн нээсэн эзэн нь Д.Бат-Эрдэнэ байлаа.


    Баримт 5: Уурхайн дөрөвдүгээр цооногоос олборлолт хийж, “Ажнай”- н өөрийнх нь хувийн нүүрс тээврийн компанийн 80 тоннын даацтай 180 хүнд тэрэг өдөр шөнөгүй нүүрс зөөвөрлөж байна. Мөн орон нутгийн хэрэглэгчдийн нүүрсээ авдаг наймдугаар цооногт 40 метрийн гүн хөрс хуулалтын ажлыг саатуулж, бүх хүч хэрэгслийг нь дөрөвдүгээр цооног уруу хаях зарлиг гаргасан хүн бол
Д.Бат-Эрдэнэ.

 


    Баримт 6: “Маатаг” н.Жаргалсайхан гэдэг Ардчилсан намын гишүүнчлэлтэй нөхөрт Д.БатЭрдэнэ мөнгө өгч 20 мянган тонн нүүрсний зөвшөөрөл цохуулж авсан тухай яриаг олон хүн баталдаг. Иймээс Өмнөговь аймгийн Ардчилсан намын гишүүд Д.БатЭрдэнийг хоёр нүүртэй хэмээдэг.

 


    Баримт 7: Д.Бат-Эрдэнэ олон жилийн өмнө “Даланзадгад” брокерийн пүүсийн н.Цэнддоо гэгч нотариатчийг урвуулан “Тавантолгой” компанийн жижиг хувьцаа эзэмшигчдийг луйварджээ. Энэ хэрэг саяхныг хүртэл Чингэлтэй дүүргийн цагдаагийн хэлтэст хаагдаагүй байсан. Мөн “Монгол эд импекс” хувьцаат компанид иргэн Ч.Отгончимэг, Л.Туваанбаатар нарын эзэмшдэг байсан 220 ширхэг хувьцааг олон иргэдийн хувьцааны хамт хууль бусаар өөрийн болгосон.

 


    Баримт 8: Өмнөговь аймгийн энгийн иргэдэд хувь хишиг нь олддоггүй “Тавантолгой” компани Д.Бат-Эрдэнийг удирдаж байх хугацаанд ашигтай ажилласан мэдээ бий. Нүүрсээ өөрийн хамсаатан “Говь барилга”, “Баян-Уул”, Хятадын “Пүшинговь”, “Пүшинмон” зэрэг компаниудаар дамжуулан дэлхийн зах зээлийн үнээс харьцангуй хямдаар борлуулдаг байна. Тавантолгой ХХК дахь хуучин нүүрсний уурхайн 49 хувийг гартаа оруулж, өмнөд хөрш рүү нүүрс гарган их ашиг олж, хэдэн арван тэрбумаар эргэлдүүлдэг Д.Бат-Эрдэнийн хувийн компанийг Татварын ерөнхий газар шалгаж, 80.5 тэрбум төгрөг төлүүлэх акт тавьсан байдаг. 2007 онд ч татвар төлөхөөс зайлсхийж, орлогоо нуун дарагдуулсан нь илэрч Д.Бат-Эрдэнийн эхнэрт ч Эрүүгийн хэрэг үүсэхэд тулж байлаа. Харамсалтай нь, философичид хүн алсан ч, хулгай хийсэн ч хууль үйлчилдэггүй болсон нийгэмд үүсээд байгаа сүүлийн үеийн “дүрмээр” Д.Бат-Эрдэнэ татварын өршөөлд хамрагдаж эхнэртэйгээ хамт ял зэмгүй үлдсэн юм. Одоо Д.БатЭрдэнэд Өмнийн цэнхэр говийг тэр чигээр нь худалдах л үлдсэн гэхэд хилстэхгүй дээ. Өөр юуны төлөө тэр УИХ-ын гишүүн, Засгийн газрын гишүүний эрх мэдлийн төлөө дайтав гэж дээ, өмнөговьчуудаа.


Б.Цэнгэл