sonin.mn
Сэтгэгдэл (125)

Зөвлөлт Украинд цэргийн дээд сургуульд суралцан төгсгөж зэвсэгт хүчиндээ зүтгэж явсан олон арван офицерын нэгийн хувьд дайн байлдаан, давшилт хориглолтын талаар энгийн иргэдийг бодвол гадарлана. Тэр мэдлэг туршлагаараа өнөөгийн Орос-Украины энэ дайныг харж, оперативын цагийн байдлыг үнэлдэг.


Фронтын мэдээнүүд анхнаасаа Орост ээлгүй байсан. Одоо ч тэр. Орос Курскээ 100% чөлөөлж чадаагүй байхдаа л Белгород, Брянск хоёр муж руугаа Украины цэргийг хил давуулчихлаа. Оросын зэвсэгт хүчин стратеги–оперативын нөөцөө шавхан фронтод байлдаж байна.


Гурван өдрийн “чөлөөлөх ЦТА”-ны бүтэн гурван жилд стратегийн ганц ч том ялалтгүй, маш их хохиролтой байлдаж байгаатай нь холбогдуулан фронт дээр өрнөсөн танкийн байлдааны талаар цэргийн мэргэжил талаас нь тайлбарлая. Санаснаар бүтдэггүй хорвоо гэж Украины фронт дээрхи Оросын зовлонг хэлнэ. Дайны ангилалд шударга дайн, шударга бус дайн гэсэн ялгаа бий. Тавьсан зорилго, зорилгодоо хүрэхийн тулд сонгож авсан дайн явуулах аргаар (урлаг ч гэсэн болно) нь тэгж хоёр ангилна.


Манай троллууд ойлгохгүй байгаа бол би хэлж өгье. 


  1. Украины тавьсан зорилго бол эх орноо, элгэн саднаа хамгаалах, тусгаар тогтнол, бүрэн эрхт байдал, нутаг дэвсгэрийн бүрэн бүтэн байдлаа авч үлдэх; 
  2. Оросын тавьсан зорилго бол Украинд Оросын тал баримталсан дуулгавартай засаг тогттол байлдах, тэр завсартаа Украины нутаг дэвсгэрийн бүрэн бүтэн байдлыг эвдэх, одоогоор нэр бүхий 4 мужийг нь ОХУ-ын нутаг дэвсгэр болгох, Крымтэйгээ нийлүүлээд 5 мужийг олон улсад хүлээн зөвшөөрүүлэх. 


Ийм л зорилготой дайн. Гадаадын хэвлэлүүдийн мэдээг шүүвээс Орос нь фронт дээр өнгөрсөн гурван жилд маш их хохирол амссан, цэргийн урлагийн өнцгөөс дүгнэвэл Оросын армийн бүтэлгүйтэл нь бараг бүх танкаа сөнөөлгөсөн явдал болж байна. Байлдааны хүнд техникийн хомсдол Орост тулгарлаа. Энэ нь гүн гүнзгий катастроф болж мэдрэгдэнэ.


Одоо Орост танкийн запас, эд анги нь бааз агуулахуудаас бараг алга болсон, хуяагт техникийг засч сэлбэн байлдаанд оруулах, шинээр үйлдвэрлэдэг темп нь удааширсан. Иймээс фронт дахь алдагдал хохирлоо нөхөж хүчрэхгүй болж байна.


Энэ бүхэн нь эхний хоёр жилдээ нэн эрчимтэй байлдсаны шууд үр дагавар юм. Дээр нь санкцын дарамт, батлан хамгаалах аж үйлдвэрийн деградац нөлөөлсөн. Сэргээн засварлах, эргүүлж байлдаанд оруулах темп 4 дахин унасныг “Resurgam” ба “Військовий Віщун” гэх судалгааны хамтарсан төслийн анализэд дүгнэн бичжээ.


Орост танкийн засвар үйлчилгээ, үйлдвэрлэлийг сэргээх темп 2022-2025 онд 3.5-4 дахин удаашралтай, хэрэв бүрэн хэмжээний дайны эхний сартай харьцуулбал тэр үед сардаа 120 хүртэл тооны шатаагдсан эвдэрсэн танкийг засч сэлбэн фронт руу явуулж дөнгөдөг байсан бол 2025 оны эхээр энэ үзүүлэлт нь 30-35 танк болж буурсан байна.


Дайн эхэлснээс хойш 2025 оны хоёрдугаар сар хүртэл Орос нь нөөцөөсөө 4000 танк гаргаж байлдуулсны 54%-ийг сэргээн засварлаж, тэр нь ч орчин үеийн шаардлага хангахаар байв. Гэхдээ энэ хугацаанд бүх техникийн запасаа зарцуулсан. Одоо цэргийн баазуудад 3463 танк засагдаж дууссан, тулаанд бэлэн байна гэх боловч ихэнхи нь хүндхэн байдалтай, орчин үеийн дайны шаардлага хангахуйц болгох шаардлагатай. Капитал засварт оруулах 1200 танк ээлжээ хүлээж байна. Тэдгээрийн дотор донор-сэлбэг нэн хэрэгтэй Т-64 танк 650 байна. Тэдгээрт засвар үйлчилгээ огт хийгдээгүй. 


Үнэндээ Орос орон элдэв машин техникийн оршуулгын газар болчихсон. Иймээс хэрэв техникээ шинэчлэн орчин үежүүлье гэвэл маш их цаг хугацаа, нөөц хүч шаардлагатай. Оросын армийн авто машин, тээвэр мөн асар их хохиролтой байна. Бааз суурь нь суларсан, бас л гурван жилийн дайндаа авто техникээ дуусгах хандлагатай байна. Хуягт техник дутагдалтай болсноор иргэний зориулалттай авто машинуудыг дайнд өргөнөөр ашиглаж, тэр нь фронт дээр сөнөх шатах гэмтэх зовлон амслаа. 2024 оны зуны байдлаар сөнөөгдсөн машин сардаа 1000 хүрдэг байсан бол 2024 оны сүүлч гэхэд сардаа 3000 мянга болж тоо өслөө. 


Украины цэрэг дрон идэвхтэй ашигладаг болсон, түүнээс халхлах хамгаалахаар тоноглогдсон техник Орост алга. 2024 оны намрын байлдаанд ганц сардаа оросын танк 300-400-аар хорогддог байсан бол 2025 оны эхний нэг сард 200-240 хорогдолтой байсан нь байлдуулах танк цөөрснийх юм.


Давшилтанд танк оруулахаасаа Оросын командлал айдаг жийрхдэг болсон. “Т-90М” хэмээх флагман загварын танкийн үйлдвэрлэл, хэрэглээ хүндхэн байна. Шилдэгийн шилдэг ийм танкаа 2022-2024 онд ердөө 164-ийг үйлдвэрлэсэн нь үйлдвэрлэл 1980-аад оныхоо түвшинд байна гэсэн үг. Одоо цаасан дээр бичээтэй, Путиндээ илтгэдэг танкны тоо “4700 танк” гэх боловч яг хэрэг дээрээ түүнээсээ хамаагүй доогуур байна. Ийм учраас 2025 онд оросын хуягт-танкийн цэрэгт том цоорхой гарахаар байна. Дээр юу өгүүлэв? Эндээс прогноз хийж болно. “Түрэмгийлэл” ба “Эх орноо хамгаалах дайн” гэдэг нь ус тосоороо ялгарч, эх орноо хамгаалагчид Оросын армийн хүнд техникийн ноён нурууг хугалчихсан нь илт байна. Путин Украиныг ялж байж дайнаас хуурай гарна гэдгээсээ ухрахгүй тул энэ дайн үргэлжилдэгээрээ үргэлжилнэ, хохирлын 60-70%-ийг Орос амсдагаараа амсана. Харин Украин ялагдаж дуусна гэдэг нь үлгэр болсон, горьдоод нэмэргүй!  


Адьяaгийн Батсайхан (бэлтгэл хошууч)