Монголын улс төр гадаадад Украины байлдаан, дотоодод АН-ын даргын сунгаа гэсэн хоёрхон үзэгдэл тойрсон хэрүүл хараалаар дуусгавар болж байна. Өөр юу ч алга. Гэтэл Монголын улс төр хийгээд эдийн засагт сайн муу олон чухал үзэгдэл болж байгааг анхаарах “завтай хүн” Монголд цөөхөн байна. Ийм учраас сүүлийн үеийн улс төрийн нөхцөл байдлыг бүхэлд нь авч үзэх зүй ёсны шаардлага үүсэв. Энэ эрэгцүүлэлд тус болох үүднээс эл өгүүллийг тэрлэж байна…
Дэлхий ертөнц бужигнав
Украинд цэргийн тусгай ажиллагаа эхэлсэн нь далд уугиж байсан геополитикийн сөргөлдөөний галыг дүрэлзүүлэв. Дэлхийн II дайнаас хойш буюу 1945-аас 1990 онуудад АНУ, ЗХУ гэсэн 2 гол өрсөлдөгчтэй дэлхий нийтийн дэг журам оршин байв. 1990 оноос өнөөг хүртэл АНУ дангаар ноёрхсон дэг журам тогтов. Одоо ахиад л том өөрчлөлт гарч АНУ, ЗХУ, Хятад гэсэн 3 төвт сөргөлдөөнд голлох байр суурь эзлэх тэмцэл явагдаж байна. Ямар ч гэсэн АНУ дагнан ноёрхсон дэг журам эвдэрч байгаа нь тодорхой. Гэхдээ АНУ-ыг өнөө маргаашгүй нуран унана гэж үзэж болохгүй нь мэдээж. Мөн ОХУ, Хятад хоёрыг буугаад өгнө гэж тооцож болохгүй. Зүгээр л энэ 3-ын өрсөлдөөн нэг тийш шийдэгдэх хүртэл нэлээд удаан үргэлжлэх хямрал, донсолгоо, сэгсрээ болох нь эргэлзээгүй.
Өнөөгийн байдлаар дүгнэвэл АНУ, ЕХ гэсэн нэг том бүлэг, ОХУ, Хятад гэсэн нэг том бүлгийг тойрсон хуваагдал явж байгаа нь тодорхой. Эл асуудал, хандлагыг жичид нь тусгай өгүүлэл бичиж шинжлэх нь дээр.
Энэ мөргөлдөөн, сөргөлдөөн, хуваагдал Монголд хэрхэн нөлөөлөх тухай бид ярих ёстой. Мэдээж нөхцөл байдал бүрэн тодорхой болоогүй байгаа. Бүв бүрэн, тов тодорхой нөхцөл байдал гэж хэзээ ч байдаггүй юм. Хэдий ийм ч яг одоо тодорхой байгаа үзэгдэл, хандлага байна аа.
Жи: Дэлхийд нүүрс, нефть, хий болон өнгөт металлын үнэ өсч байгаа, цаашид ч өсөх нь тодорхой байна. Энэ нь манайд нэн ашигтай.
Жи: Дэлхийд хүнсний, ялангуяа үр тарианы хомсдол болж, үнэ өсөх нь тодорхой байна. Үүнийг нэн даруй харгалзаж, үр тарианы үйлдвэрлэлээ ахиухан нэмэгдүүлээд авбал бидэнд л хэрэгтэй. Мөн Оросоос хямд бензин, бордоо, бас бус зүйл авах боломж нээгдэв.
Жи: Зарим төрлийн хүнс, барааны хомсдол үүсэх нь тодорхой байна. Үүнийг харгалзан нэн даруй стратегийн нөөцөө амжиж бүрдүүлэх боломж бидэнд байна.
Жи: Украины будлианыг далимдуулаад хийн хоолойг тавих ажлыг хурдлуулбал тун ч хэрэгтэй. Ингээд цааш дурдаад байвал олон “сайн юм” байна.
Бас “муу юм” их байна аа:
Жи: Валютын хямрал байна. Манай бүх мөнгө доллар, евротой уягдсан учир энэ хямралаас зайлах боломжгүй. Наад зах нь бондын гадаад өрөө валютаар төлөх ёстой. Наад зах нь доллар, евроноос гадна рубль, юаньтай холбогдох гарц хайж, эдгээрийн зохист харьцааг олох тун хүнд зорилт тулгарч байна.
Жи: Гадаадын, ялангуяа Барууны хөрөнгө оруулалт багасах саарах шинжтэй. Энэ бол тун таагүй дохио юм.
Жи: Эдийн засгийн даяар хямралаас шалтгаалан дотоод хямрал буюу хямралын дараагийн давалгаа эхлэх нь нэн тодорхой байна. Хямралын энэ давалгаан дунд нэг л алдаа хийвэл манай жижиг эдийн засаг эвдрэл сүйрэлд ороход ойрхон болсон г.м, г.м…
Ийм ноцтой үед “энх тайван” цагийн улс төр, эдийн засгаар баримжаалж тооцоолол хийх боломж нэн багасч, “онцгой нөхцөлд” тохирсон зоримог арга хэмжээ нэн даруй, яаралтай, хойшлуулшгүй авах шаардлага үүсч байна.
Нөхцөл байдал, хандлага бүрэн тодорхойгүй, ихээхэн түгшүүртэй байгаа энэ үед бидэнд бодох асуудал их байгаа ч бодоод сууж байх цаг зав бараг алга. Бид “гялс бодоод гялс үйлдэх” ёстой болоод байна…
Нэг жилийн “сайн” явдал
Сая нэг баагийгаас: “Ингэхэд Л.Оюун-Эрдэнэ ЕС болоод хэр удаж байгаа вэ ?” гээд асуусан чинь “Зөндөө удаж байгаа ш дээ” гэж хариулав. Л.Оюун-Эрдэнэ 2021.01.27-нд ЕС болсон. Тэгэхлээр тэр 1 жил 2 сар ажиллаж байна. Энэ хугацаа хэр “хурдан, удааныг” би мэдэхгүй. Харин түүний ажилласан хугацаанд коронавирус, түүнийг залгаад э/з-ийн уналт болж, энэ нь үргэлжилсээр украины дайнд хүрч байгааг би мэдэж байна. Цаашаа юу гээч болохыг ганцхан Бурхан л мэднэ байх…
Ямар ч гэсэн Л.Оюун-Эрдэнэ манай нэн шинэхэн түүхийн хамгийн хүнд хэцүү нөхцөлд ажиллаж байгаа ЕС мөн. Түүнийг ахиад бүр ч хүнд хэцүү хямрал хүлээж байна…
Эхлээд Л.Оюун-Эрдэнийн “сайн” буюу “сайн гэж хэлж болох” юу хийснийг саная. Харин “муу юмыг” нь эл өгүүллийн төгсгөлд хэлэх учраас өрвөлзөөд байлгүй жаахан хүлээж бай…
Нэг. Вакцинжуулсан. Ямар ч гэсэн мөнгө олж, бүх хүн амаа вакцинжуулсан. Энэ нь бөөн хэл ам, хэрүүл хараал дагуулсан боловч бусад улсын жишгээр, бусдаас дутахгүй вакцинжуулалт хийсэн.
Хоёр. Эдийн засгийн хямралын эхний давалгаа. Эдийн засгийн хямралыг даван туулсан гэж хэлж чадахгүй ч бид элдэв төрлийн нөөц, механизм ашиглан танагтай явж байна. Хүн амын амьдралын түвшин доройтож, ядуурч, хэцүүдэж байгаа боловч ямар ч гэсэн модоо барьсангүй хямралын эхний давалгааг энэ хүртэл аргацаав. Харин одоо хямралын дараагийн давалгаа эхэлж байна…
Гурав. Оюу Толгойн гэрээ. Монголын талын хүртэх ашгийг нэмэгдүүлж, өмнөх гэрээний бурууг зөрүүг арилгаж, Рио Тинтогоор тодорхой хэмжээний буулт хийлгэсэн нь яах аргагүй том амжилт юм. ОТ-ын шинэ гэрээг “санасанд хүрсэнгүй” гэж ярих, хардах үндэслэлүүд цөөнгүй байгаа. Гэхдээ өмнөх новшийн гэрээнээс хамаагүй дээрдсэн нь ямар ч маргаангүй.
Дөрөв. Төмөр зам барих шийдвэр. Шинэ сэргэлтийн бодлогын хүрээндЗүүнбаянгаас салаалан Ханги-Мандалын төмөр зам барих шийдвэр яах аргагүй зөв. Энэ төмөр зам тун удахгүй үр ашгаа өгөх нь ямар ч эргэлзээгүй. Манай нүүрсний экспорт 40-60%, дамжин өнгөрүүлэх ачаа тээвэр 2 дахин нэмэгдэхээс илүү сайн юм гэж юу байх билээ.
Тав. Хийн хоолой тавих шийдвэр. Орос Хятадыг холбосон хийн хоолой тавихийг зөвшөөрсөн нь манайд эдийн засгийн болон стратегийн нэг чухал ач холбогдолтой. Зүгээр орж ирэх мөнгө л гэсэн үг.
Нэг жилийн “муу” явдал
Энийг ярих гэвэл барагдахгүйгээс гадна манайхан дэндүү сайн мэдэж байгаа. Ард түмний амьдрал өдрөөс өдөрт доройтож, тэдний уур хилэн хуралдаж, төр засаг “тэнэг тэнэг” шийдвэр гаргаж байгаа нь хэн бүхэнд тодорхой. Эдийн засгийн олон хүндрэл ЗГ-аас шалтгаалаагүй гэж тайлбарлаж болох, энэ нь зарим талаар үнэн боловч ард түмэн ийм “тайлбарыг” хүлээж авдаггүй юм. ЗГ-аас хамаарахгүй олон хүндрэл байгаа ч ЗГ өөрөө маш олон алдаа хийсэн.
Ард түмний санал шүүмжлэлийг багцалж үзвэл ЗГ авилгатай тэмцээгүй, өөрөөр хэлбэл МАН-ын мафитай тэмцээгүй гэсэн ганцхан асуудалд төвлөрч байна. Энэ нь Хөгжлийн банкны асуудал дээр илт харагдана. Одоо Хөгжлийн банкны асуудал бол манай бүх зөрчлийн гол зангилаа болоод байна. Учир нь хэрэв ЗГ Хөгжлийн банкны асуудлыг шударгаар шийдэж чадахгүй бол түүний цаашдын аливаа үйл ажиллагаанд итгэх ямар ч үндэслэл байхгүй.
Би эл асуудлыг судалж үзээд: “Хөгжлийн банк бол МАН, АН-ын эрх баригчдын санаатайгаар, зориудын зохион байгуулалттайгаар, үгсэн тохиролцож, их хэмжээний мөнгө луйвардах зорилгоор байгуулсан төрийн дэмжлэгтэй санхүүгийн пирамидын төв байгууллага мөн” гэсэн дүгнэлт хийсэн. Энэ талаар би “Хөгжлийн банкны адал явдал” өгүүлэлдээ тодорхой өгүүлсэн.
Үүнээс хойш сэтгүүлч Б.Отгон, А.Баатархуяг нарын олон хүн тасралтгүй ярьж бичиж, үглэж байгаа. Эл асуудлыг шийдэх гэхээр монголын онцлогтой “барьцах” гэсэн “том зовлон” гарч ирдэг юм. Олонхи монголчуудын хүслээр бол Хөгжлийн банкнаас 10 жилийн турш зээл авч, луйвар хийсэн бүх баагийнуудыг “нартай сайхан өдөр” олны өмнө бүгдийг нь жагсааж харуулж байгаад “нэгэн зэрэг” шоронд илгээх ёстой. Зарим нь бүр “дүүжилж алсан ч багадна” гэж занах болж. Гэхдээ бидний тооцоогоор Хөгжлийн банкны 10 шахам жилийн хулгай, луйвартай холбоотой 200 орчим баагий бий л дээ. Тэднийг бүгдийг нь “нэгэн зэрэг” шийтгэх боломж, нөхцөл байхгүй л дээ…
Ингээд хэсэг хэсгээр нь шийтгэх асуудал босч ирнэ. Ингэмэгц ахиад л “бөөн зовлон” болно. Энэ ч луйварчныг “орхичихож”, тэр ч хулгайчийг “мартчихаж”. Еэ еэ бөө вөө…Үхсэн хойноо…
Эдгээрийн дотроос дотроос хамгийн үнэний ортой бөгөөд нэхэл хатуу нь: МАН өөрийн луйварчдаа “үлдээгээд” АН-ын луйварчдыг шийтгэлээ, эсвэл “ач холбогдол багатай” баагийнуудыг шийтгээд “хэргийн эзэн хэнгэргийн дохиуруудаа” шийтгэсэнгүй гэх шүүмжлэл юм.
Үнэхээр ч Хөгжлийн банкаар олон жил тоглож, хувхай хоосруулсан “том толгойлсон архаг” баагийнууд ял шийтгэлээс сугаран үлдэх нүх сүв нээлттэй байгаад хамаг учир оршино…
Алцганах шиг адгийн зүйл үгүй
МАН 2020 оны УИХ-ын, 2021 оны Ерөнхийлөгчийн сонгуулиар луйвардаж ялснаар сөрөг хүчин оргүй устаж, МАН орь ганцаараа ноёрхогч улс төрийн хүчин болов. Ингээд зөрчил арилсан уу гэвэл огтхон ч үгүй, харин улс төр-нийгмийн бүх зөрчил МАН-ын дотор орж, хачин эвгүй төлөв байдалд оруулав. Нэгэнт системийн нуралт болж байгаа учраас энэ нь зайлшгүй үзэгдэл болно.
МАН дотор жам ёсоор үүссэн зөрчлийг би “МАН доторхи иргэний дайны эхлэл” (2021.08.16), “Амжвал үүнийг хий, хийхгүй бол хамтдаа нурцгаа” (2021.10.06), “Түүхэн Их Хурал уу, түүхэн эгзэг үү” (2021.12.08) зэрэг олон өгүүлэлдээ дурдсан. Эдгээрийг одоо ч миний блогоос үзэж болно.
Эдгээр өгүүллүүдэд МАН-д шинэчлэл хийхгүйгээр ямар ч сайхан санал санаачлага бүтэхгүй, Л.Оюун-Эрдэнэд эсвэл намаа шинэчлэх, эсвэл хуучнаараа үлдэх 2 сонголт байгаа гэдгийг олон удаа нотолж сануулсан. Би үүнийхээ “шанг” хүртэж Тагнуул, Цагдаад олон удаа дуудагдаж, золтой л шоронд явчихсангүй.
Л.Оюун-Эрдэнийг ЕС болсны “маргаашаас эхлэн” түүнийг унагах хуйвалдаан байнга гарах болсон. Энэ нь АН биш, бусад намууд биш, ямар нэг ТББ, иргэний хөдөлгөөн бүр ч биш, тэр ч байтугай ард түмэн ч биш. ЗГ-ийн эсрэг хуйвалдаан “энхрий хайрт” МАН дотроосоо дагнан гарах болов. Эндээс МАН-ын гол “дайсан” АН огт биш, харин МАН доторхи “хууччууд” гэдэг нь тов тодорхой байна. Иймээс АН-аар бага шиг оролдвол зүгээр л юмсан…
Одоо МАН-ыг “хууччууд”, “шинэчүүд” гэсэн 2 бүлэгт нөхцөлт байдлаар хуваан үзэх нь асуудлыг ойлгоход дөхөмтэй гэж бодож байна.
МАН-ын “хууччууд” гэдэгт олон жилийн турш эрх мэдлийн өндөрлөгт байж, идэж уухаас өөрийг үл мэдэх, бүтээн байгуулах, удирдах ямар ч чадавхигүй гэдгээ дэндүү хангалттай нотолсон, МУ-ыг болон МАН-ыг системийн хямралд оруулж нураасан тэр бүлгийг ойлгож байна. Энэ бол мөнөөх улигт 30 гэр бүлийн олигархи юм. Харин МАН-ын “шинэчүүд” гэдэгт нам, төрийн бүх шат дамжлагыг дамжин эрх мэдэлд хүрсэн боловч, хуучнаараа байх боломжгүй гэдгийг сайтар ойлгосон, шинээр бүтээлч ажил хийхийг эрмэлзэж байгаа боловч гол саад учруулж байгаа МАН-ын хууччуудаа яахаа мэдэхгүй байгаа залуучууд голдуу бүлгийг ойлгож байна.
Энийгээ ч “шинэчүүд” сайн ойлгож байгаа. “Авилгатай тэмцэнэ гэдэг бол бид намынхаа журмын нөхдүүдтэйгээ тэмцэнэ гэсэн хэрэг.” ЕС Л.Оюун-Эрдэнийн 2021.07.19-нд хийсэн дүгнэлт. “МАН-ын дайсан бол нэгд МАН, хоёрт цаг хугацаа.” ХЗДХ-ийн сайд Х.Нямбаатарын дүгнэлт. Үүнээс өөр яаж хэлэх юм ?!
Л.Оюун-Эрдэнийн ЗГ ямар ч сайхан ажил санаачлаад, ямар ч шинэлэг зүйл эхэлсэн бараг алхам тутамдаа бүтэлгүйдэж байна. Учир нь ялзарч, илжирсэн МАН-ын боловсон хүчний систем, ажлын тэнэг арга барил, хурж бугшсан авилгын сүлжээ гол саад тотгор болж байгаа нь бэлхнээ харагдаж байна.
Гэтэл шуудхан хэлэхэд ЗГ “тэмцэнэ” гэсэн сүржин ярианаас цааш хэтрэхгүй байна. Яасан ? Яагаад гацсан ?
Гарахын аргагүй балчиг намагт шигдсэн МАН-ын хууччууд шинэчүүдийнхээ хөл гараас байдаг чадлаараа зуурч, МАН-ыг юутай хээтэй нь өмхий намаг руугаа татаж живүүлэх гэж байна. Л.Оюун-Эрдэнэ бушуухан гар хөлөө салгаж авахгүй бол хамт живэх нь байна.
Би Л.Оюун-Эрдэнэд аль эртнээс олон удаа сануулсан: “Энэ шийдэл хоёрхон сонголттой. Эсвэл МАН-ын хууччуулд бууж өгөөд хуучнаараа явах, эсвэл МАН-ыг болон улс төрийн намын системийг бүхэлд нь шинэчлэх замаар зорьсноо хэрэгжүүлэх…Хугацаа ердөө 3 жил, нарийн яривал 2 жил хагас. Энэ хугацаанд шийдэж чадвал О.Оюун-Эрдэнэ ардын баатар, үндэсний удирдагч болж түүхэнд үлдэнэ, чадахгүй бол 2024 онд намтайгаа юутай хээтэйгээ үсгүй арчуулна.” 2021.12.16.
Гэхдээ зовлон бий. МАН-ын хуучууд Л.Оюун-Эрдэнэд: “Чи Хөгжлийн банк гэж хөөрч байгаад МАН-ын сүлжээг эвдээд сүйд хийчихвэл 2024 оны сонгуульд манай МАН гарцаагүй ялагдана. Одоо чи “чимээгүй” байж байгаад бидний “мөнгөн тусламжтайгаар” ирэх сонгуульд ялахаа бод” гэж байгаа. МАН-ын хууччуудыг би дотор нь орсон юм шиг мэднэ, тэд яг ингэж хэлж байгаа.
Нээрээ ч тийм юм болов уу ?! Үгүй л дээ. Энэ бол улс орноо авилгын өмхий балчигт живүүлж хаячихаад МАН-ын нөмөр нөөлөг дор амиа аргалж хоохойлох гэсэн намгийн мэлхийнүүдийн арчаагүй вааглаанаас өөр зүйл биш. Харин ч Л.Оюун-Эрдэнэ зориг гарган МАН-ын гол хэдэн баагийг “шаачихвал” ард түмний бүрэн дэмжлэг хүлээх нь эргэлзээгүй.
Эдүгээ бүр ч сайхан боломж бүрдээд байна. Хөгжлийн банк гэж хулгайч, луйварчдыг ил гаргаж шийтгэхэд хамгийн найдвартай хөвөрдөх үзүүр, бат бөх гогцоо гараад ирж байна. Энэ гогцоог хөвөрдөхөд л МАН-ын хууччуудын сүнс сүлд зайлна. Манай ард түмэн Хөгжлийн банкны хэргийг шударгаар шийдээсэй гэж хүсч байгаа, бүр байж ядаж байгаа. Одоо Л.Оюун-Эрдэнэ эргэлзээд байх юм юу ч үгүй, шууд л МАН-аасаа эхлээд “шаагаад“ өгөх хэрэгтэй…
Алцганах шиг адгийн зүйл үгүй, дээрээс нь удаан алцганавал бүр ч булай болдог. Шийдэх цаг хугацаа тун бага үлдэж байна.
Би Л.Оюун-Эрдэнэд хэрэв Хөгжлийн банкны хэргийг зориглож хөвөрдвөл мандтугай гэж хэлнэ, хэрэв хөндөж чадахгүй заваарвал сөнөтүгэй гэж хэлнэ. Манай ард түмэн яг ингэж бодож, хандана гэдэгт би огт эргэлзэхгүй байна. Одоо л яг МАН-ын авилгатай тэмцдэг цаг ш дээ. МАН-ыг аврах цорын ганц арга нь энэ…
Судлаач Х.Д.Ганхуяг.
Эх сурвалж: ganaa.mn блог
Эрхэм та судлаач Д.Ганхуягийн бусад нийтлэлийг түүний албан ёсны блог ganaa.mn- ээс уншина уу?
Сэтгэгдэл0
оюукаа элдэв тэнэг сэргэлтийн бодлогоо мартаад хэмнэх, хулгайтай тэмцэх чиглэлд явмаар бн.
Yu unen Ganaa l unen heldeg. Biye bodooroi hogshoon. Bayarlaj, talarhaj yavdag shuu
Бэрх тосгоны гачигаар Хөгжлийн банкны луйврыг шийдэж чадахгүй ээ. Харин Эксим банк болгон луйврыг эзэнгүйдүүлэх тактик баримталж байна лээ.
Худлаа том2 лоозон ярихаас цаашгүй л нөхөр л шиг. Сүүлийн 2 жил Замын үүдийн асуудлыг ч шийдэж чадсангүй. Төгрөг, валют ханш хог боллоо. Одоо босвол босоод үхэх, сэхэхээ үзэх л үлдлээ. 30 жил хийж чадаагүйг энэ хулгайчууд чадахгүйээ. Шууд хуучны энэ намын системийг татан буулгахаас өөр зам алга. Гагц зохион байгуулах, манлайлах улстөрийн хүчин алга. Тэсэж2 тэсрэхвий
Хэрэнгтэй л зөвлөмж байна. ЕС энийг олж уншихгүй л байх даа. Цаадуул нь замд нь хаагаад байхаа мэдэх биз!
Ганаа пи-Z-да шиг царайлсан өвгөн тээр жил МАХН-ын сонгуулийн мөрийн хөтөлбөрийг зохиож өгөөд нам ялагдуулаад МАХН-аас бараг л хөөгдөх шахуу юм болсон…..хөгшин ац Ганаагийн үгээр явах юм бол үхэж далд орно оо л гэсэн үг шүү
Оюунэрдэнэ Хүрэлсүхэд Монголчууд бид ямар их итгэлээ найдлаа,МАНАН-н босс М.Энхболд Элбэгдорж устсангүй бүр амь орж бна, тэд устгаж чадаагүй юм чинь Хөгжилийн банкны асуудлыг шийдэж чадахгүй. Хоосон толгой аймхай гарууд Монголчуудыг хошгоруулсан. Түүхэнд муу үлдэнэ...
за чиний судлаач гэж юу байсан юм, женкогийн мөнгөөр батболдоо л төлбөртэй шүүмжилдэг юмаа бич
Батболдыг шүүмжлэх багаднаа хө Энийг л "шаачихвал" нээрээ жинхэнээсээ л ардын баатар болохгүй хаачихав
Хэн хэнтэй , юуны төлөө тэмцэхийг уриалаад байна аа? Дашзэгвийн ГАНХУЯГ аа?????
Матаач Оросын гөлөг өвгөн
Эх оронч сэтгэлгүй, хутган үймүүлэгч энэ нөхөр төр засгийн эсрэг элдэв юм сараачихаа боливол зохино. Хошуу нэмэхээр хуруу нэмдэг байгаа. Энэний судлаач ч дээ, өөртөө л судлаач юм даа. Үнэн худал эвлүүлэг хийж, хоолныхоо мөнгийг л олдог байх.
Es avilga aa ehluul jenko shorond hiij ehel
Зөв санаа. Гэхдээ сүржин эхлээд даржин дуусгадаг. Монголыг үгссэн юм шиг 2 талаас боож хааж байна. Орос манай олсон хэдэн долларыг сордог бол одоо хятад ч сордог боллоо. Муу нэртэй ч алт нүүрсээр нёфтиэр орлоготой болгосон очирбат малчдад мал өгч 70 сая хүргэсэн элбэгдорж атрын аян өрнүүлж ногоо тариатай мөн оюутолгойг эхлүүлсэн баяр нарын болон энхсайхан нарын ачаар монгол одоохондоо болж байна. Цаашид бас нэгээр зогсохгүй төсөл хэрэгжүүлж байж монгол хямралаас гарч хөгжинө. Ганхуяг та чаддаг бол ганц аятайхан төсөл дэвшүүлээч. Тэр хийн хоолой нёфтийн боловсруулах үйлдвэр явцгүй боллоо.
Энэ новш үхэж далдраагүй байгаа юм уу
Энэ ганаа гэдэг баагий уг нь зөв бичиж эхэлсэнээ хадуураад оюукаг долоогоод дууслаа ! Долларын өсөлтөөс болж удахгүй монгол маш том гамшиг амсана гэдгийг мэдэхгүй байна бичихгүй байна ! Путин удахгүй биё хамгаалагчиддаа алагдаад дайн нь хурдөн дуусчихна гэдгийг мэдэхгүй байна бичихгүй байна ! Хүүк гэдэг нөхөр баяр болгоноор төмөр тарааж хүний энгэрээс зуурахаас өөр ажил хийхгүй байна гэдгийг бичихгүй байна !
Ganaa oroochini oroo yu?orliod baih chini sodoi chini gachaa yu?sogtood baih chini?.....yugii ni debergej heereene be?....
Танд их баярлалаа. Санал нэг байна. Улам их амжилт хүсье...
инээдтэй юм бичдэг юм бэ яс хаяад байгаа юмуу.Женкогоо л магтан дуулаад явбал барав.бас магтахдаа хэн нэгнийг муулах ёстой байсан тэр нь хөөрхий Сү.Батболд
Яг
чадахгүй л дээ сда. МАНАН Гэх энэ 2 нам үндсээрээ дампуурсан.
АН бол хоёр хөршөа адчилсан биш учраас дэмжихгүй гээд сөргөлдөнө.СахалЭрдэнэбилэг Эрдэнэтийг хувьдаа авахад талархан дэмжинэ. Оюутолгойн ашиггүй гэрээгээ хамгаалан тэмцэнэ. Олигархуудыг яаж илрүүлж, тэмцэх арга олохгүй, олохыг ч хүсэхгүй. Ардчилал гэдэг бол АН гээд бодчихсон. АН ын хэн нэгэн эрхмийг барьж хорьхоор ардчилал руу халдчихлаа гээд орилолдоно.
Сүдлаач Ганхүяг шиг төрийн эрх барьж буй МАН-ын ололт, алдааны талаар ийм хэмжээний нийтлэл бичих байтүгай!, таван өгүүлбэр зөв бичиж чадахгүй, *НУСАН БУУ*-нүүд, хүн харааж, доромжлолгүй!,зүгээр л дүүгүй байцгаа...
МАН асуудлыг шийдсэн ч арчуулна, шийдэхгүй заваарсан ч арчуулна гэж ойлгох хэрэгтэй. Өөрөөр хэлбэл МАН арчуулбал ард иргэд хүсэн хүлээсэн хөгжил дэвшил, аз жаргалд хүрч очно энийг МАН оршин тогтсон өөрийн муу түүхээрээ баталсан шүү.
Хогжлийн банкны асуудлыг нам хоорондын нам дотрох авилга тэмцэл гэж хараад завхрал болгоод байна яэгэ бол юуны омно Ямонголын банкны системийн ялзрал завхрал юм Банкууд монго хуулэхээ л бодож байна Монголбанк хянаж чадахгуй хусэх ч угуй байна ябанкны залуу мэргэжилтнуудэд Монгол улсын хогжлийн концепц гэх ойлголт ч алга Ийм хумууст улс орны хогжлийн хувь заяаг даатгасан уе уеийн засгийн газрын буруу Хогжлийн банкны хамгийн том хэоэгтэн бол монго хуулж ард иргэдийг ондор хуутэй зээлээр хохироосон ХХБ ба Эрдэмбилэг болон тэнд ондор хадгалаижтай МАН ба АН ы баячууд яюуны омно тэр асуудлыг цэгцлэх хэоэгтэй Тэхээс зээл авч юм бутээсэн кампаниуд биш
Судлаач Ганаагийн бичсэн энэ дүгнэлт, санаануудыг Л.Оюун-эрдэнэ уншиж танилцдах боломж олддог болов уу? Эсвэл туслахууд нь ……
manaihan ene sudlaach nar oi sanamj muutai yum uu haashaa yum. 12-16 onuudad AN zasglahdaa Toriin 3-n ondorlogiig buheld ni ezegnej MAN sorog hunchin nertei ch noloolj chadahgui tiim l bsan sh dee. 3-4zasgiin gazar soligdoj idej uuj EZ-aa unagaaj uls ornoo doroituulsan gaviyatai l 16 ond buusan. 33ih nayadaar hemjigdeh horongo huvid shiljij ulsiin nuutsad oruulsan sh dee AN-iin noxod. Getel martchihaad MAN toriin 3-n ondorlogiig buheld ni avaad Ardchilal ustlaa, Ardchilalaa avariya gej soshialaar neg har piar hiih yum. barag 24 onii songuulid yalna ch geh shig. Soliorol eliirel ihdej AN-iin noxod alban tushaalaa zuudlej bgaan bish uu
Yaag unen. Zorigtoi hudlu. Zaluu hun yunaas aihav. Mongol ulsinhaa tuluu huchin zutgiye geed namnaad ug hulgaichuudiig.
Odoo l temcdeg cag daa Otunerdene mini! Ene Ganxuysg xatuu gesen vneniig xeldeg aixtar xvn shv .Namiinxaa xuuchirch uvgurch yalzarsan vmxii luivarchdaas neg musun salax altan cag ve n yag odoo cag Oyunerdenee dvv mini!!! Good luck.
МАШ ЗӨВ, ОДОО Л АВИЛГАЧДААСАА АНГИЖИРЧ ЦЭВЭРЛЭХГҮЙ БОЛ 24 ОНД МАН ШОРООН ДООГУУР БУЛАГДАНА, ШАВАРТ ГҮН ШИГДЭНЭ. ТЭГЭЭД АМЬСГАЛ ХУРААНА.
надаас эхлээд шоронд орох юм уу?Гайгүй байлгүй.очирбат,бичкэнгэцэл,намваван,хүзүүгүй тарвага ,женко,ухнасүх,сү,миеэ нартай хамт шинэ шорондоо бол болноо.гэж
СОЛОНГОСЫН ШИНЭ ЕРӨНХИЙЛӨГЧ АВИЛГАЛТАЙ ХАТУУ ШУДАРГА ТЭМЦЭЖ ЯЛСАН УЧРААС СОНГУУЛЬД ЯЛАЛТ БХЙГУУЛСАНЫГ САНА. ЭНД УЛС ТӨРД ДЭЭД ТҮВШИНД ГАРАХ ХҮСЭЛТЭЙ ХУУЛИЙНХАН БАЙВАЛ ЯГ ИНГЭЖ ТЭМЦЭЖ ГАРЧ ИР ХЭН БАЙХ НЬ ХАМААГҮЙ, ПРОКУРОР, ШҮҮХ ГЭЭД
Битгий шал худлаа төөрөгдүүл,Ганаа. Бүх буруу юм Оюукд зөвхөн өөрт нь бгаа. Тэрээр олон олон маш олон ажлуудыг гоё ганган үг хэрэглэн "тунхаглах" шиг л болж бн, харин хийхгүй бн.Үүгээрээ Жэнк-ын даалгавараар явж бн, Жэнк-ын арга стильээр яваа гэж ч бичигдсэн. Харин хувьдаа нилээд шуналтай тун шаргуу ажилласан,31 дэх олигарх болсон гэж эрэн сурвалжлах багууд нотолсоныг гайхан уншиж л бв. Үүгээрээ үнэн бол,харин ч хууччуулаасаа илүү аюултай, онц ноцтой, зальтай бгаа юм биш үү.
Түүнд хууччуулыг хуниж хаяхад хэцүү биш, харин залуусыг буруу зам руу шуналтуулж, энэ нь чамгүй газар авч буйд санаа зовж бн. Уг нь шинэлэг уянгалаг санаануудаа Ханцуй Шамлан чимээгүйхэн эхлүүлж, хийж дуусгасныхаа дараа зарлах нь тухайн хүнийг ямар EС вэ гэдгийг тодорхойлох цор ганц, орь ганц индикатор шүү дээ.ЗГХЭГ-ын амин чухал гэгдэх-гал тогооны даргаар бараг 1 бүтэн таван жил ажилласан хүн харинч одоо бушуу түргэн, шорон оронд орчихоосоо өмнө өөрөө зайлах ёстой бус уу.Вакцинжуулалтаар мундаг бсн гэж тодотгох юм, өмнөх ЗГ- ын цаг нартай уралдан байж хийсэн ажил дээр сандайлчихсан биш үү.
Тэгээд чи намайг зөвшөөрөхгүй байгаа үндэслэлээ бич л дээ, ярь л даа. Нэр нүүрээ нуучихаад жиргээгээр солиороод бөйх чинь утгагүй байна. Судлаач Х.Д.Ганхуяг.
Бараг нас чяцуу Украины Зeлeнски дэлхийн Баатар боллоо.Оюукыгаа энэ жижигхэн эдийн/з-тай Монголдоо жинхэнэ Баатар болно гэж хэт итгэсэн бжээ,би. Зeлeнски ялагдах байх л даа,гэхдээ 2 хоногын өмнө эх орон Украиныгаа,мөн ард түмнээ мандуулсан айхтар үг хэллээ.Бид сулхандаа тусламж горьдож НАТО-д элсэх гэсэн юм eрөөсөө биш, тэнд бид Манлайлах гэж, урагшлуулагч Локомотив нь байх гэж элсэх гэсэн юм.НАТО,EХ биднийг одоо "шалгуур хангахгүй орон" гэж гоншигнохгүй биз, та нарын хамгаалж чадаагүй эрх чөлөө, ардчиллыг бид амиара хамгаалж бн, 29 улс орон та нараас онгоцныхоо 1%-ыг өгчих гэснээс биш цэргийн малгай, сум нэвтэрдэггүй чээживч хүсээгүй г.м-ээр ярив.Би аль нэг талд нь орсонгүй дайныг нь л эсэргүүцэн бичиж б.Мөн дэлхийд 200 улс байдаг гэж үзэхэд 199 нь энэ жижиг улсыг хэрхэн яаж нухаж,цустай нь хольж, чад үсэргэж буйг зүгээр л хажуунаас нь,хажуунаас нь, хажуунаас нь, FROM THE SIDELINES ONLY хараад 1бүтэн сар илүү буюу 40 гаруй хоног болж буйд л гайхаж б.Зүгээрч бичсэнгүй манайд асар их сургамжтай шүү, улс орноо одоо л янзлаад ав, одоо биш бол хэзээ ч үгүй,NEVER EVER. Манай өвөг дээдэсийн сургааль ч ийм.
Манай үндэсний хар хайрцагны бодлого Ч.Лхамсүрэн гуайн Хүрэн Морь гэдэг сонгодог бүтээлд тусгадсан бдг.Арай өөр өнцөгөөс нь 1 сайхан кино хийсэн бн лээ. Харин дээр дурьдсан үндэсний маань философыг хөндөөгүй үлдээсэн бгаа.
Зөв зөв
Монголын улс төр нийгмийг хэн ийм муухай болгохыг дэмжсэн гэвэл 1970 оноос өмнө төрсөн хөгшчүүл шүү дээ. Тэд 1990 онд хаана ч байхгүй ардчилалыг дэмжсэн. Тэгээд 30 жил МАН АН хоёрын намыг дэмжиж далдганасан.
Жинхэнэ үнэн нь энэ.Ул суурьтай маш сайн судлаад тун зөв дүгнэлт хийдэг мундаг судлаач шүү.Нийтлэл дүгнэлтийг нь уншаад хийх ажлаа мэдээд аваасай,даанч оюуны потенцаль нь хүрэх нь үү гүй юу.МАН ы хөгшин дээрэмчид сөнөтүгэй.
Хүн төрөлхтөн түүхийн урт хугацаанд эхлээд засаглалын “Аристократия” (Улс төрийн болон төрийн албанд хааны удам угсааны, элит давхрагын, алдартай баатар, бөх, дуучин, жүжигчин гэх мэт хүмүүсийг ажилуулдаг) хэлбэрийг сонгожээ. Гэтэл засаглалын “Аристократия” хэлбэр нь муу учир дараа нь засаглалын “Демократия” (улс төрийн болон төрийн албанд хувь хүнийг харанхуй олонхийн саналаар дэвшүүлэн ажиллуулдаг) буюу Ардчиллын (“Демократия”) хэлбэрийг сонгожээ. Гэтэл засаглалын Ардчилал (“Демократия”) хэлбэр нь мөн л муу байсан учир хүн төрөлхтөн хамгийн эцэст засаглалын “Меритократия” (Улс төрийн болон төрийн албанд хувь хүний мэргэжлийн өндөр мэдлэг буюу оюуны өндөр боловсрол IQ; хүн ардынхаа болон эх орныхоо төлөө тэмцэгч халуун эх оронч сэтгэл буюу сэтгэлийн өндөр боловсрол EQ; ажилсаг, хөдөлмөрч, бүтээлч чанар буюу биеэ дайчлан ажиллах чадвар LQ-ийг нь тус тус харгалзан хамгийн бага албан тушаалаас нь эхлэн шат дараалуулан дэвшүүлэн ажиллуулдаг) хэлбэрийг сонгожээ.
Хамгийн өөдгүй адгийн шаарууд нь манлайлсан тэнэгүүдийн хүн сүргийг Ардчилал гэнэ. /Алдарт зохион бүтээгч, Нобелийн шагналыг санаачлагч, санхүүжүүлэгч Альфред Нобель/
Ардчиллыг үе үе цусаар угааж байх хэрэгтэй. /Чилийн генерал Августо Пиночет/
“Ардчилал гэдэг бол хоёр боохой, нэг хурга нийлээд үдийг хоолондоо юу идэхээ шийдэж буй хэрэг юм” гэж АНУ-ын ерөнхийлөгч асан Бенжамин Франклин нэгэнтээ хэлжээ. Эндээс ямар дүгнэлт гарна гэвэл бүх юм шударга үнэн, олонхийн саналын дагуу үдийн хоолонд хөөрхий хургыг иднэ гэдэг нь тодорхой. “Олонхийн санал”, “Ардчилал” гэдэг ийм л аюултай үг. Махчид, шимэгчид, сорогчид ардчилсан “Олонхийн санал”-ын дагуу, “Ардчилал”-ын дагуу эрх баригчдын эгнээнд орж ирэх нь ийм л аюултай. Ардчиллыг үүрд устгасан цагт л Монгол орон өндийнө.
Хятадын удирдагчид Ардчилал гэж солиорсон залуучуудынхаа бөөрийг 1990 онд Тэн-Ан-Миний талбайд сугалаад хаячихсан. Манай Батмөнх мэтийн аймхай, хулчгар, эр зориггүй удирдагчид 1990 онд Сүхбаатрын талбайд Ардчилал гэж солиорсон Элбэгдорж, Бат-Үүл, Зориг, Баабар, халзан Ганболд, Гончигдорж, Энхсайхан мэтийн залуучуудад хоёр гараа өргөөд буугаад өгчихсөн. Үр дүнд нь марксизмын замаар замнасан Хятад улс сүүлийн 30 жилд дэлхийн хамгийн хөгжилтэй хүчирхэг гүрэн болж хөгжсөн бөгөөд харин дээрэмчин Америкийн хорт ардчиллын замаар замнасан Монгол улс сүүлийн 30 жилд хөгжихгүйгээр үл барам эдийн засгийн хувьд дэлхийн хамгийн ядуу, улс төрчид болон ард иргэд нь боловсрол, оюун ухаан, ёс суртахууны хувьд бүрэн дампуурсан улс болж хувирсан. Энэ бол гашуун боловч үнэн. Америк ардчилал бол фашизмаас ч илүү аюулт дайсан.
Хятад улс 1989 онд АРДЧИЛЛЫГ Тэн-Ан-Миний талбайд бут ниргээд конвергенцийн онолын (загварын) дагуу “НЭГ УЛС-ХОЁР СИСТЕМ” хөгжлийн загвараар амжилттай хөгжиж байна. Орос улс 2000 онд АРДЧИЛЛЫГ бут ниргээд конвергенцийн онолын (загварын) дагуу амжилттай хөгжиж байна. Харин Монгол улс 1980-аад оны сүүлээр АРДЧИЛЛЫН хоронд гүн гүнзгий хордсон бөгөөд одоо хүртэл тэр хордлогоос гарч чадахгүй АРДЧИЛАЛ, АРДЧИЛСАН ҮНДСЭН ХУУЛИЙГ магтан дуулсаар ардчиллын хоронд мансуурсан хэвээрээ явна. Конвергенцийн онолын мөн чанар нь капиталист, коммунист нийгмийн аль сайныг нь авч оновчтой хослуулах явдал юм. Капиталист, коммунист нийгмийн байгуулалын аль алин нь дэлхийн суут ухаантнуудын бодож олсон нийгмийн байгуулалууд юм. Аль нэгийг нь хатуу баримтлах нь туйлширал юм. Конвергенцийн онолоор бол уул уурхай, хүнд үйлдвэр, эрчим хүч, соёл, боловсрол, эрүүл мэнд, батлан хамгаалах салбаруудыг хувь хүнд, хувийн болон гадаадын компанид өгдөггүй, 100 хувь төрийн өмчид байлгадаг.
Хятад улс 1989 онд АРДЧИЛЛЫГ Тэн-Ан-Миний талбайд бут ниргээд конвергенцийн онолын (загварын) дагуу “НЭГ УЛС-ХОЁР СИСТЕМ” хөгжлийн загвараар амжилттай хөгжиж байна. Орос улс 2000 онд АРДЧИЛЛЫГ бут ниргээд конвергенцийн онолын (загварын) дагуу амжилттай хөгжиж байна. Харин Монгол улс 1990 оноос эхлэн Америк АРДЧИЛЛЫН хоронд гүн гүнзгий хордсон бөгөөд одоо хүртэл тэр хордлогоос гарч чадахгүй АРДЧИЛАЛ, АРДЧИЛСАН ҮНДСЭН ХУУЛИЙГ магтан дуулсаар ардчиллын хоронд мансуурсан хэвээрээ явна. Конвергенцийн онолын мөн чанар нь капиталист, коммунист нийгмийн аль сайныг нь авч оновчтой хослуулах явдал юм. Капиталист, коммунист нийгмийн байгуулалын аль алин нь Адам Смит, Карл Маркс нарын дэлхийн суут ухаантнуудын бодож олсон нийгмийн байгуулалууд юм. Аль нэгийг нь хатуу баримтлах нь туйлширал юм. Конвергенцийн онолоор бол уул уурхай, хүнд үйлдвэр, эрчим хүч, соёл, боловсрол, эрүүл мэнд, батлан хамгаалах салбаруудыг хувь хүнд, хувийн болон гадаадын компанид өгдөггүй, 100 хувь төрийн өмчид байлгадаг.
чи цусанд дуртай бол тэрийгээ олонд бүү тунхаглаа.монгол түмэн хужаа мангадууд бишээ.
Хувийн өмчийг шүтэх үзэл юунд хүргэв. Дэлхийн хамгийн баян 8-хан хүний өмч 3,5 тэрбум жирийн хүний өмчтэй тэнцэж байна. Ардчиллын гайгаар сүүлийн 70 жил Монголын ард түмний хөлсөө дуслуулсан хөдөлмөрөөр бүтээгдсэн 3 сая ард түмний өмчийг сүүлийн 30 жилд хэдхэн хүн ард түмнээс нь хулгайлж, луйвардаж авав. Эдгээр хулгайч, луйварчид Монголын банкны нийт хадгаламжийн 98 хувийг эзэмшихийн зэрэгцээ, гадаадын оффшор дансанд түүнээс ч илүү хадгаламжийг эзэмшиж байна. АН баялагийн тэгш бус хуваарилалтыг явуулж сүүлийн 30 жилд Монголын 3 сая ард түмэн ямар ч өмчгүй хоосон хоцорч гадаад өрөндөө баригдсан гуйлагчид болов. Одоо том үйлдвэрүүдээ Монголын төр мэдэлдээ авах нь маш зөв.
Хуучны комунист ийм малнуудыг Хойд Со руу эсвэл Украйн руу цөлөх юмсан
унэн
Путиний тролл Судлаач Ганаа Монголд оросууд хямд бензин өгнө гэнэ үү Бүүр давраад Монгол нутгаар орос хийн хоолойг дамжуулна гэнэ үү солиордог урвагч өвгөн шүү нээрээ...Ядаж багаар 1000 км хийн хоолой дагуу 1 км урт зурвас газар чинь оросын нутагт орно мангар минь Нийт 1000 км газар нутгаа оросын нутаг алдана 1000 км гарч хийн хоолойн аюулгүй байдлыг хангах гэж оросын арми чөлөөтэй орж гардаг болно тэнэг урвагчааа
Битгий солиороод бай, эргүү лалараа. Хийн хоолойноос хоёр тийш 50 м газрыг хамгаалалтын бүс болгодог стандарттай. Тэнд байшин, барилга барьж болохгүй. Ингээд л гүйцээ. Мөн ямар ч цэргийн асуудал байхгүй. Санаанаас тэнэг юм зохиочихоод эргүүтээд байж гэнэ, лалар чинь. Судлаач Х.Д.Ганхуяг.
Аль 1940_өөд онд төмөр зам нэртэй вант улс байгуулсан нь өнөөдрийг хүртэл улсыг таллан хувааж ан гөрөөс байгал экологид ямар хохирол үзүүлсэнг энэ налайхын судлаач нэрт эрлийз өвгөн мэдэхгүй л дээ.
Нэг хийн хоолой ярьж загнаад л, тэгснээ гэнэт төмөр зам ярьж хадуураад л... Чи үнэн эргүү мал байна... Судлаач Х.Д.Ганхуяг.
лалар орос тролл чинь ямар ч цэргийн асуудал байхгүй гэх шиг путиний фашистууд
лалар ганхуйяк аа Төмөр зам Хийн хоолой хоёр зарчмын хувьд яг адилхан….Монголд ямар чашиггүй зөвхөн оросын барааг л зөөх үүрэгтэй….нэг тийм дэд бүтэц болно….Яагаад оросууд УБТЗ-ын 1949 оны гэрээг шинэчилж өөрчилдөггүй гэж бодож байна…..аан
Кремлийн пропагандист лаларын хөгшин ац минь орос орон чинь сөнөж байна…..оросын фашистуудын Буча,Ирпень өөр бусад газруудад үйлдсэн цэргийн гэмт хэргүүд бүх соёлт ертөнцийг сэрдхийлгэлээ…..наад муу хийн хоолойгоо хошного руугаа чихээд орос руугаа зайлаарай……ДЭЛХИЙН ШИНЭ ДЭГ ЖУРАМ тогтох гэж байна…..ЭНЭ ШИНЭ ДЭГ ЖУРАМД ОРОС БАЙХГҮЙ…….МИР БЕЗ РОССИЙ…..
Орос бол мөнхийн хөрш гэж ярихаа болих хэрэгтэй. Хэзээ нэг өдөр задрах л юм байна
Путины өдөөсөн дайндаа ялагдвал ОХУ-ын задралын эхлэл болно гэж зарим аналитикууд үзэж байна?! Үүний үр дагаврыг судлаач хүн таамаглан бичвэл сонин байх байж?!
Сү,Батболд гэдэг цагаандаа гарсан луйварчин МАН-даа хэвээрээ биздээ,Элбэгдорж энэ хоёрыг барьж хориод хүч анхаарал төвлөрүүлэн ажиллавал аяндаа зам мөр шуудранадаа
энэ нэг өөрийгөө судлаач энэ тэр гээд өргөмжилчихсөн зөнөсөн өвгөн байнаа.
todorxoi baixad xiixgui bol yanaa.bayarlalaa unexeer oilgomjtoi biczne szu. eruul enxiig xusie.
Голыг нь олж оновчтой бичсэн байна Оюунэрдэнэ хуучин кадруудаасаа зоригтой салж Хөгжлийн банкны хулгайчдыг сайн шийтгээд өгөхийг ард түмэн хүлээж байгаа
Oyuk ene hulgaich naraa ter urwagch ebe so ushuu henuud Oros hurshiin esreg turhiraad bgaa hedee barij hurungiign huraaj turhund n butsaana uu mun 209gishuun bolgono gj bhgui bizdee tiim ih hun tejeeh tenhel bhgui shuu ard tumen chin tusuwuu has gj bhad esregeer bur nemehnuu