АН-ЫГ ХАГАЛАН БУТАРГАВ
Төрийн тэргүүний ээлжит сонгууль дөхөхтэй зэрэгцэн Ерөнхийлөгч Х.Баттулга өөрийн хашиж буй албан тушаалыг үл тоон хувийнхаа улс төрийг идэвхжүүлээд багагүй хугацаа өнгөрсөн. Тэгвэл сүүлийн өдрүүдэд цагаандаа гарчээ гэж дүгнэж болохуйц үйлдлийг хэдэнтээ хийв. Хамгийн сүүлийн жишээ татахад тэрбээр улс төрийн хоёр гол намын хооронд яс хаясан, улмаар хагалан бутаргах хэмжээний мэдэгдлийг сошиал хуудсаараа дамжуулан хийсэн. Одоогоос даруй дөрвөн жилийн өмнө “Женко” хэмээх Х.Баттулга гэх хувь хүн улс төрийн намаас түдгэлзэн байж сонгуульд өрсөлдсөн бөгөөд ард түмний сонголтын дүнд Монгол Улсын Ерөнхийлөгч болсон юм. Тэр цаг үеэс хойш тэрбээр үндэсний эв нэгдлийн бэлгэ тэмдэг байхаа илэрхийлсэн Үндсэн хуулийн үүрэгтэн болсон. Гэтэл тэрбээр хувийн эрх ашиг, шуналдаа дийлдэн байж хуулийг уландаа гишгэж байгаа нь энэ. АН-ын даргын сунгаа, дотоод сонгуультай холбоотойгоор хийсэн мэдэгдэлдээ Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Х.Баттулга “Ийм хүнд цаг үед Монголын ардчиллын сүүлчийн цайз болох АН дотоод талцал, хуваагдлаа эцэс болгох, эрх баригчдын улс төрийн тоглоом болохоо зогсоож, эх орны ирээдүй, улс үндэстний эрх ашгийн төлөө нэгдэн нягтрах цаг иржээ” гэсэн ганцхан өгүүлбэрээр өөрийн хашиж буй төрийн өндөр албан тушаалыг үгүйсгэснээс гадна эрх баригч хүчнийг илтэд гүтгэсэн үйлдэл гаргав.
Өөрөөр хэлбэл, АН өдгөө хоёр дарга, хоёр тамгатай болж, хагарлынхаа ёроолд тулчихаад байгаад эрх баригч улс төрийн хүчнийг ямар ч баримт нотолгоогүйгээр буруутгасан нь Төрийн тэргүүн хуулийг үл хүндэтгэсэн үйлдэл болов. Уг нь хуулиа мэддэг бөгөөд дээдэлдэг хүнд “Шүүх эцэслэн тогтоогоогүй л бол хэнийг ч гэм буруутайд тооцож эс болно” гэдэг заалт хуульд бий. Монгол Улсын хууль дүрмийг хамгийн үнэн бөгөөд чин шударгаар төдийгүй үлгэрлэл үзүүлэн байж дагаж мөрдөх учиртай хүн нь угтаа Монгол Улсын Ерөнхийлөгч юм.
Энэ сэнтийд залрахдаа тэрбээр Үндсэн хууль дээр гараа тавьж байгаад ард түмнийхээ өмнө ам тангараг өргөсөн хүн. Тангаргийн гол утга нь “Монгол Улсын Ерөнхийлөгч би Монголын ард түмний эв нэгдлийг илэрхийлэгч байна” гэх өгүүлбэр. Тэр өргөсөн тангарагтаа үнэнч байж чадсангүй, хоёр намын нэгд тал засаж, нөгөөг нь үгүйсгэж орхисонд харамсах хүн олон байна. АН-ын дотоод хэрүүл тэмцэлд санаа зовнихын зэрэгцээ улс төрийн өөр нэг хүчнийг буруутгаснаараа тэрбээр хэмжээлшгүй их хүсэл, шуналаа ард түмнийхээ өмнө жинхэнэ дүрээр нь дэлгээд тавьчихав. Товчхондоо, Төрийн тэргүүний албан тушаалыг хашсан дөрвөн жилийн хугацаанд АН-ын гишүүнчлэлээс татгалзаж чадаагүй тэрбээр энэ намаас дахин нэр дэвших хүсэлтэйгээ ил, далд илэрхийлсээр байгаа. Энэ удаад харин АН “амьтай” байх нь түүнд юу юунаас чухал байгааг харуулсан үйлдлийг ийнхүү хийв. Тиймээс зөвхөн энэ удаагийнх нь үйлдлээр түүнд импичмент үзүүлэх асуудлыг хөндөж болохуйц нөхцөл үүсээд байна. Төрийн тэргүүн Үндсэн хуулийг үлгэрлэн сахих учиртай болохоос үгүйсгэн, зөрчиж хэрхэвч болохгүй албан тушаалтан билээ. Гэтэл улс төрийн намын дотоод үйл ажиллагаанд хэт оролцсоноос гадна илтэд турхирсан мэдэгдлийг нийтэд түгээж байгаа нь Төрийн тэргүүний эрх, үүргээ умартсан явдал болсныг хуульчид төдийгүй олон нийт хэлж байгаа юм.
Харамсалтай нь Х.Баттулгын сүүлчийн хүсэл нь хууль зөрчөөд ч болов Төрийн тэргүүний сэнтийд дахин залрах. Ийм оролдлогыг тэр өнгөрсөн оны УИХ-ын сонгуулиас хойш хийж явсаар эцсийн мөчид хад мөргөсөн. Тодруулбал, тэрбээр АН-ын даргын үүргийг түр орлон гүйцэтгэж байсан Ц.Туваанаар дамжуулан АН-аас өрсөлдөгчгүйгээр Ерөнхийлөгчийн сонгуульд нэр дэвшихийг санаархсан. Улмаар АН-ын дүрэмд өөрчлөлт оруулснаар “Ерөнхийлөгчийн сонгуульд нэр дэвшин сонгогдон ажиллаж байгаа иргэн дахин нэр дэвших хүсэлт гаргасан тохиолдолд намын дүрмийн 5.12.4.2-т заасан журмыг баримтлахгүйгээр намын Их хурал, ҮБХ-гоор шууд хэлэлцэн шийдвэрлэнэ” гэх заалтыг оруулуулаад бүтэлгүйтсэн. Дээрх заалтыг харвал одоо Ерөнхийлөгчөөр ажиллаж байгаа гэдэг тодорхойлолтод Х.Баттулгаас өөр хүн байхгүй. Ингэж АН-ын дүрмийг өөрчлөхийг оролдсон нь ерөөсөө өрсөлдөгчгүйгээр нэр дэвшихийг санаархсан үйлдэл байсан юм. Хэрвээ дээрх заалтыг намын гишүүд нь олж мэдээгүй, Улсын Дээд шүүх бүртгэсэн бол Х.Баттулга дахин Ерөнхийлөгчөөр суухад нэг алхам ойртох байв. Тэр ингэж л төрийн өндөр сэнтийд өнөөгийн байр сууриа уландаа гишгэн байж улайрч байгаа юм. Нөгөө талаас Х.Баттулга ард түмний сонголтыг үл тоож буйн тод жишээ ч гэж хэлж болох. Их шунасан хүнд төрийн жолоог бүү атгуул гэх үгтэйг энэ ташрамд сануулахад илүүдэхгүй болов уу. Нөгөө талаас АН-ынхны өөрсдийнх нь зарлаж, дүгнэсэнчлэн өөрийгөө өрсөлдөгчгүйгээр нэр дэвшүүлэх ажлыг гардан гүйцэтгэсэн явдал нь АН яагаад хоёр хуваагдсан бэ гэх асуултыг хариулт болно.
Бодит байдал ийм атал АН хөл, толгойгоо алдсаны бурууг өөр намд тохохыг санаархсан нь буруугаа бусад руу чихдэг “хүүхдийн санаа” төдий байлаа. Тиймээс Ерөнхийлөгчийн хэлсэн “улс төрийн тоглоом” гэдэг үгийг өөрт нь эргүүлж хаяглах нь илүү ононо.
АРД ТҮМНЭЭ ТАЛЦУУЛАВ
Х.Баттулга одоогоос дөрвөн жилийн өмнөх долоодугаар сарын 10-нд Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн тангараг өргөж, үүрэгт ажилдаа орж байв. Харамсалтай нь тэр тангараг өргөсөн өдрийнхөө маргаашнаас тангаргаа марчихсан уу гэлтэй аашилсаар өнөөдөртэй золгож байна. Өөрөөр хэлбэл, Х.Баттулга Төрийн тэргүүний хувиар ард түмний эв нэгдлийг илэрхийлэгч байж чадсангүй. Худалч хүнд алхам тутамд ард түмнээ талцал хуваагдалд хүргэж байв. Энэ тухайд он цагийн дарааллаар авч үзвэл олон жишээ дурдаж болно. Хамгийн эхлээд тэрбээр албан үүргээ гүйцэтгэх хуулийн хугацаа нь дуусаагүй АТГ-ын даргыг солих асуудлыг хөндөж, бүтэн зунжин өвөлжин хуулийн салбарынхан төдийгүй ард түмнээ талцуулсан.
Хамгийн сүүлийн жишээ, 2020 оны сүүлчээр иргэн бүрт сая төгрөг олгох санаачилга гаргаж, олон нийтийг хэсэг үймүүлсэн. Үүний дараачаас цаазын ялыг сэргээх эсэх асуудлыг хөндөж, хэсэгтээ л маргаан мэтгэлцээн болгоод авсан. Дэлхий нийт цар тахалд өртсөн, хилээ хаасан, хөдөлгөөнөө хорьсон, эдийн засгийн хүндрэлтэй нүүр тулсан хүндхэн үед ч тэрбээр улс төрөө хийсээр байсан нь энэ.
Угтаа ард түмнийхээ сонголтыг хүндэтгэдэг, тэдний төлөө сэтгэлтэй Ерөнхийлөгч байсан бол асуудлыг арай өөрөөр, бодитоор харж, тооцоолж болох байв. Нөгөөтэйгүүр хориг тавих нь түүний үндсэн үүрэг гэлтэй ажиллаж ирснийг мэдэхгүй хүн цөөн болов уу. Энэ оны эхээр баталсан Шүүхийн тухай хуульд өөрийн эрх мэдлийг авч үлдэх гэсэн утга агуулга бүхий заалт оруулахаар хэсэг зүтгүүлсэн ч бүтэлгүйтсэн учраас уг хуульд хориг тавьсан. Үүнээс өмнө буюу өнгөрсөн оны арваннэгдүгээр сард баталсан 2021 оны улсын төсөвт ч мөн ээлжит хоригоо тавьсан. Энэ нь Төрийн тэргүүн болсоор түүний тавьсан 13 дахь хориг байсан юм. Ээлжит гэхийн учир нь тэрбээр УИХ-аас баталсан төсөв бүрт хориг тавьсаар ирсэн. Тухайлбал, Ерөнхийлөгчийн тангараг өргөснөөс ердөө гуравхан сарын дараа буюу 2017 онд Төсвийн тухай хуульд хориг тавьж байлаа. Түүнээс хойш 2018 оны төсөвт хэсэгчлэн, 2019 оны төсөвт бүхэлд нь, 2020 оны төсвийг дагалдан баталсан зарим хуульд хэсэгчлэн, 2021 оны төсвийг бүхэлд нь хориглож ирсэн. Тухай бүрт олон нийтийн дунд томоохон хэмжээний хэлэлцүүлэг өрнөж, төсвийн хууль зөв, буруу эсэх тухайд талцан маргасаар өнөөдөртэй золгож байгаа билээ. Энэ утгаараа Х.Баттулга Төрийн тэргүүний тангаргаа сахин биелүүлж чадаагүйгээс гадна бүх цаг үеийн хамгийн их хагалан бутаргагч Ерөнхийлөгч гэх тодорхойлолтыг ард түмнээс хүртээд байна. Гэсэн хэдий ч энэ түүнд тийм чухал биш төдийгүй Монголын номер нэг эрхмийн сэнтийд залрахын тулд хуулийн болон хуулийн бус аргаар тэмцэж эхэлснийг ард түмэн харж, басхүү дүгнэж суугааг зориуд тэмдэглэе.
М.Өнөржаргал
Эх сурвалж: "Монголын үнэн" сонин
Сэтгэгдэл0
Х.Баттулга гэгч өвгөн мөнгөөр Төрийн тэргүүн болчихоод үнэхээр Үндсэн хууль зөрчиж, ард иргэдийг талцуулж, улс төрийн тогтворгүй байдалд турхирсаар байх юм. Үндсэн хуулийн цэц, Улсын Их Хурал яагаад хөдлөхгүй байна. Эсвэл дарамтлагдаад байдаг юм уу? УИХ-ын чуулган дээр У.Хүрэлсүхийн хэлсэн үг улам бүр батлагдаад байна шүү дээ. Ерөнхийлөгчийн сонгуулиас өмнө нэг л эвгүй үйл ажиллагаа төлөвлөөд байх шиг байна. Хууль хяналтын байгууллагууд анхаардаг л байгаа даа. Ер нь бүхэл бүтэн улс орон Х.Баттулгад дөрлөгдөхгүй байх шүү.
ӨӨРИЙНХӨӨ ТУЛАХ ХӨЛ РҮҮГЭЭ БААХАН БУУДЦАН ХҮН ДЭЭ.ОДОО АГААРТ ТАНГО ХИЙГЭЭД БАЙЖ ДЭЭ.ЮУ Ч ХИЙСЭНГҮЙ.БААХАН САНГИЙН САЙД ХАЛАМЖИЙЖ САЙД ШҮҮХ ЦАГДАА Л ХИЙХ ГЭЖ ОРОЛДОВ.
Hulgaich id hulgaich naiz oldono gej Elvegdorj l helsen bolohoos bish unen heljee novshnuud neg negnee andahgui medeh yumdaa
МАН монголчуудаас харамласан нэг сая төгрөгийг 100 жилийн ойгоо тэдмдэглэхэд зарцуулсан..
МАН чамшиг лойдруудад зүгээр мөнгө өгч тэжээхийн оронд улс орондоо зөв бөгөөд хэрэгтэй зүйл хийж ирсэн юм. АН хэдэн архичин лойдорууд ажил хийж амьдарч сураач
50.226.17.66 Хуцаа муу ман -ын зүгээр сууж бөгсөө ухсан новш минь. 2024 онд Ман-ыг чинь чамтай цуг зайлуулна аа
Баттулга сонгуульд оролцох эрхгүй гэсэн үг үү?
Ерөнөхийлөгчийн сонгуулийн өмнө байгалийн баялагийг ард түмнээс дээрэмдэн авсан Сү.Батболд, У.Хүрэлсүх, Н.Энхбаяр нарын дээрэмчдын бүлэглэл,байгалийн баялагийг эдгээр дээрэмчдээс салган авч ард түмэнд өгөх гэсэн одоогийн ерөнхийлөгч Х.Баттулга нарын эх орондчдын бүлэглэл гэсэн хоёр бүлэглэл үхэх сэхэхээ үзэх гэж ана мана тулалдаж байна. Ерөнхийлөгчийн сонгуульд ялалт байгуулахын тулд МАН-ынхан Зоригийн хэрэг, ҮАБЗ-ийн хэрэг, шүүгчдийн хэрэг, Оюутолгойн гэрээ, 10 тэрбумын санхүүжилт, Үндсэн хуулийн шинэчлэл зэргээр ард түмнйи тархи толгойг өдөр шөнөгүй, өглөө оройгүй угааж байна. Гэвч монголын ард түмэн тэнэг биш учраас хэн нь хэн вэ? гэдгийг У.Хүрэлсүхийг Ерөнхий сайдын нэн хариуцлагатай албаа короновирусын ид дэгдэлтийн тэр хүнд цаг үед хаяад зугтсан тэр өдөр мэддэг болсон, ялагдаг болсон. Монголчууд тэр өдөр ер нь хэнийг ерөнхийлөгчөөр сонгож болох юм байна, хэнийг ерөнхийлөгчөөр сонгож болдохгүй юм байна гэдэг сонголтоо нэгэнт эргэлт буцалтгүй хийчихсэн.
Х.Баттулгын хэлсэн “Ийм хүнд цаг үед Монголын ардчиллын сүүлчийн цайз болох АН дотоод талцал, хуваагдлаа эцэс болгох, эрх баригчдын улс төрийн тоглоом болохоо зогсоож, эх орны ирээдүй, улс үндэстний эрх ашгийн төлөө нэгдэн нягтрах цаг иржээ” гэсэн өгүүлбэрт импечмент үүсгэх ноцтой юм харагдахгүй байна даа. Мушгихыг ч ёстой үзүүлжөгчдээ энэ Өнөржаргал гэгч бүсгүй.
БАТТУЛГА ЕРӨНХИЙЛӨГЧ ЮУ ХИЙХ.ЮУ ХИЙЖ БОЛОХГҮЙГ ОЫЛГОХЫГ ХҮСЭЭГҮЙ.НӨГӨӨ Л ХУУЧИН АРГААРАА МУГУЙДЛСААР БАЙГАА.ШИНЭЭР БАТЛӨГДСАН ҮНДСЭН ХУУЛИЙН ӨӨРЧЛӨЛТИЙГ Ч УНШААГҮЙ ДОТОР НЬ ЮУ ЯВААГ Ч МЭДЭЭГҮЙ ТАМГЫН ГАЗРЫН ДӨРГА НЬ ТОНГОРСОН.ОДОО ЭЛДЭВ БИЧИГ БАРИАД ЯВЖ БНА.ТҮҮНД ХУУЛЬ ХАМААГҮЙ.ХҮНТЭЙ ТААРНА ГЭЖ БАЙХГҮЙ.ЦААШИД ЯМАРЧ ЗАСАГ ИХ ХУРАЛТАЙ ТААРАХГҮЙ.МАШ БҮДҮҮЛЭГ.
Sonin.mn гээд новшнуудаа тар Ерөнхийлөгчийг битгий гүтгээд байгаарай.
Atigar hulgar hulgaich jenko chamaig ard tumen uzen yadaj bna
Энэ Иргэн гэсэн хуний угий анхааралдаа авсан нь дээр шуу хумуусээ энэ сэнтийд ухэн хатан зутгэж байгаа хун ёстой юу ч хийж мэднэ
Баттулгыг мялах , муулах буруутгах гэсэн оролдлого. Бүтэл муутай л байна даа хөө. Ард түмэн энэ хүнийг л дэмжиж байгаа. Одоогийн байдлаар өөр сонголт алга даа. Бид их хэрсүү болсон ш дээ хөө.
Харин зөв мэдэгдэл! Учир нь АН бол Монголын хоёр тулгуур баганы нэг нь. Нэг багана нь хугарах гээд байгааг засч тэгшил гэж Ерөнхийлөгч нь ард түмэнийг төлөөлөн хэлсэн. Юу нь буруу гэж?
Элбэгдорж, Баттулга нар намаасаа түдгэлзсэн байж АН ын дотоод хэрэгтэй хутгалдан зууралддаг. Харин Багабанди, Энхбаяр нар бол хуулийг хатуу мөрддөг,баримталдаг өндөр ёс суртахуунтай, өндөр нэр хүндтэйгээр ерөнхийлөгчийн албаа өгч байсан, БагабандиМАН намынхаа дотоод хэрэгт огт оролцдоггүй байжээ.Тэд намаасаа түтгэлзсэн шиг түтгэлцэж жинхэн Монгол улсын ерөнхийлөгч нар байлаа.
Хөдөлмөр нийгмийн хамгааллын яамны ямарч үр дүнгүй эмх цэгцгүй бодлого шийдвэрийг болиоч ээ. Төрийн мөнгө, татвар төлөгч та бидний мөнгийг үр ашиггүй буруу зүйлд зарлагдаад дууслаа. Олон жил ХХҮГ аас сургалт, уулзалт, чадавхижуулах, ... хэдэн янзын үр дүнгүй ажлууд худлаа үнэн хийгдсэнч амьдралд нийгэмд ямарч хүртээлгүй. Халамжийн газрын дарга нар л авлига хээл хахууль, төрийн сангуудаасаа идэж баяжлаа. ХХҮГ ын дарга гэж шаал худлаа намчирхсан попорсон нэр хүнд хайсан, албан тушаалын тэмцэл хийж, зууралдсан хүн байдаг даа. ХНХЯ, түүний харъяа аймгуудын ххүг гэж дампуурсан худал хуурамч газар байна. Удирдаж байгаа дарга нь ашиг сонирхол, авлигад автсан, архи шоугаар ажиллаж байхад угаасаа дампуу байхаас яахав
Үүнийг бичигч хөөрхийй өрөөлийн хүсэлийг гүйцээхийн төлөө үг хайрлахгүй бичиж ард түмнийй нэриййг зээлдэн алиалжээ
Женко гэдэг нь Дэлхийн мафийн загалмайлсан эцэг Итал хүний компанийн нэр ???
Тангараг өрггөд тонгордог
Улсын их хурал бас тангараг өргөөд бөөн гоёо моёо болоод л байдаг , тангараг өргөж байгаа хүмүүс нь алтан цагт мөнхбат , холио наранхүү , боов бандааш хэн ....
Тангарагаа өргөөд төрийн эсрэг ажилласаар 4 жилийг дуусгалаа даа Ардачилал хөгжсөн шудрага ёс тогтсон оронд бол аль хэдийн огцорсон шдэн
МАН махн гэсэн сэжгийн шоучид. Хажууд нь ерөнхийлөгч хүн юм бна. АН-ы хэдэн хөгшин егзөр шуналтангуудаас болж ганцаардаж бгаа биз. Ерөнхийгч Иргэдэд сая өгөөд 0 зогсолт хийж хумих санал гаргахад ман-ы хэдэн халтрууд улс төржүүлж шоудаад өрх болон иргэдэд хүрэх бсан боломжит дэмжлэгийг өвчин болгоод хоролчихлоо л доо. Суудал ашиг булаацалдсан золбин явуулгаас чинь болж иргэд хохирох ёстой юу манмалаа
Баттулгаа ард түмнээс идсэн үйлдвэрүүлээ ард түмэнд буцааж өгөөд, өөрөө оюуны өолоьсролоо дээшлүүлээд , офшорын мөнгөөрөө дэлхийд зугааалж амьдар гэж зөвлөмөөр санагдлаа
ЭД БҮГД АДИЛХАН. ГАНБААТАРЫГ Л СОНГОХ ГАНЦ ЗАМ БАЙНА!