Chinges haaniig tsovdlogdson yesustei adilhan bolgoh geed bna aa daa yavj yavj chinges haan maan yesus bolood baih shig bna teguul fuck you gej helii.ter tsus nujtei holildson yesusdee heleere fuck you gej

nuuts tovchoog komputert oruulaad mor uguulber bureer,ug bureer zadlan shinjilgee hiiye.oros arab hyatadt orson mongol, ugiig bosgoyo. arabiin nomiin sand mash ih barimt baina.vatikanii nomiin sand baina.halimguudaar damjuulan orsiin nomiin sangaas abya. zuun halimag boloh dorvodiin gert tuulsiin nomoo hadgalaad ohgui humuus baigaash dee.ene bol suuld ni hen negen gargaj ireed ulsiin ner hunded hortoigoor noloolno.uls bolgon cjingesiig baatar shig uzehguishdee

Ene Enkhtaivan ooroo ikh nootoi luivarchin hun bas odoo haanaas garaad irvee? Teever hogjliin bankny luivar yu bolson be? Uul n shorond suuj baih yostoi hun dee

Элбэгдорж ерөнхийлөгч их ухаантай, өргөн дэлгэр мэдлэгтэй хүн тулдаа л 850 жилийн өмнө төрсөн эзэн богдынхоо төрсөн өдрийг олж тогтоолоо. Эрхэм ерөнхийлөгч та минь цаашдаа улам их мэрийж эзэн богдынхоо төрсөн цаг минутыг нь тогтоож өгөхийг бодоорой.Хэрэв тэгвэл өдөр болгон хэвлэл мэдээллээр тасралтгүй цацагдаж байгаа өрнө дорнын үнэн худал нь үл мэдэгдэх зурхайтай таарууож тохируулаад эзэн богдоосоо мэдэхгүй чадахгүй зүйлээ асуугаад байж болох талтай. Элбэгдорж ерөнхийлөгч өө Та шүү. Та ер нь урд зүгийн хүн гэдэг нь худлаа байх шүү. Хүмүүс цуурсан байх.

Өлзий учрал бүрдсэн, билиг дэмбэрэлтэй, ерөөлтэй өдөр гэсэн үг хэллэг монголчууд дотор түгээмэл. Энэ нь ховор тохиох, ер бусын онцгой өдрүүд гэсэн санаа. Манай нарны аймгийн төв бол нар. Нарыг тойрон эргэлдэх их, бага найман дагуул гаригийн нэг нь манай дэлхий. Есөн цагааны бэлэг, есөн хөлт туг, есөн хүсэл зэрэг нь энэхүү нар тэргүүтэй тэнгэрийн есөн эрхэсийг зүйрлэн билигдсэн байх магадлалтай. Наранд өргөдөг сүүний цацал есөн нүдтэй байдаг шүү дээ. Нарны аймгийн гаригуудыг нарнаас алслагдах дарааллаар нь нэрлэвэл: Буд, Сугар, Дэлхий, Ангараг, Бархасбадь, Санчир, Тэнгэрийн ван, Далайн ван болно. Тэнгэрийн ван гаригийг 1781 онд нээж эртний грекийн тэнгэрийн бурханы нэрээр Уран гэж нэрлэжээ. Уг гариг нь тэнхлэгээ бүтэн эргэхэд багцаагаар 17 цаг, харин нарыг бүтэн тойрохдоо 84 жил зарцуулдаг ажээ. Далай ван гаригийг 1846 онд нээж эртний Ромын лусын хааны нэрээр Нептун (грекээр Поседон) хэмээн нэрлэжээ. Уг гариг нь нарыг бүтэн эргэхдээ ойролцоогоор 164 жил, харин тэнхлэгээ бүтэн эргэхдээ бүсэлхийгээрээ 18 цаг, туйлаараа 12 цаг, соронзон талбайгаараа 16 цаг тус, тус зарцуулдаг тул маш хуйсагнуур шинжтэй ажээ. Хорьдугаар зууны эхээр Эйнштейны харьцангуйн онолын тусгай тэгшитгэл гэдгийг цаасан дээр шинжиж байгаад тооцооны аргаар огторгуйд хар нүх байж мэднэ гэсэн таамаглал дэвшүүлснийг сансарт хиймэл дагууд хөөргөх болсон үеэс эхлэн уйгагүй тандан сурвалжилсны үр дүнд уг хар нүхний байрлах газрыг нь олж тогтоосон байдаг. Энэхүү хар нүх гэдэг нь монголчуудын ярьдаг хар нохойн ам шүү дээ. Миний ойлгож байгаагаар, энэ нь жилийн өнгө тодорхойлоход чухал үүрэгтэй. Хэрвээ монголчууд од эрхсийн талаар өндөр мэдлэгтэй байжээ гэж тооцвол Чингис гэх цол, бас Далай лам гэх цол нь Тэнгэрийн ван, Далайн ван гэх хоёр гаригийг онцолсон билэгдэл байх магадлалтай. Монголчууд билэгдлийг маш чухалчлан эрхэмлэн шүтдэг нь нууц товчоон дээр хүртэл тодорхой харагддаг шүү дээ. Хурим найр хийхдээ хүртэл өдрийн сайныг шинжин товлодог нь өнөө ч хэвээр. Энэ бол дорнын ёс. Их үйлийг эхлэх, өндөрлөхдөө ямагт тэнгэрийн цагтай харгалдуулна. Энэ үүднээсээ их хаан төрөх, үхэх нь хүртэл тэнгэрийн цагтай нарийн нягт уялдаж зохицсон байж таарна. Их хааны мэндэлсэн өвлийн тэргүүн сарын шинийн нэгэн бол яах аргагүй билиг дэмбэрэлтэй өдөр. Эл өдөр огторгуйд ямар нэгэн онцгой үйл явдал тохиосон байж таарна. 11 сарын 14 өдөр бол тэнгэрийн онцгой өдөр яавч биш. Энд ямар ч үзэгдэл тохиохгүй. Харин 12 сарын 22 бол ес эхлэх, хамгийн урт шөнө, хамгийн богино өдөр. Ес эхлэнэ гэдэг үг маань ч өөрөө есөн хүсэл биелнэ, есөн хөлт туг мандуулна гэсэн далд санаа давхар агуулж байна. Монгол заншилтайгаа нягт уялдаж байна. Бидний үйлддэг зан үйл маань ч гэсэн бодит агуулгаар баталгаажина. Ёс заншлаа зөв ойлгоход хэрэгтэй. Исусын тухайд гэвэл загалмай бол нарны билэгдэл. Дорнын ёсоор бол цагийн хүрд. Исусын өөрийнх нь билэгдэл нь хос загас. Загасны ордыг хос загасаар төлөөлүүлдэг заншил бий. Чингисийн эр хоёр загал гэдэг нь мөн л хос загасыг билэгдэж байна. Өдгөө манай нарны аймаг загасны ордоор аялах аяллаа өндөрлөөд хумхын орд руу нүүдэллэн орж буй. Загасны ордын гол баатраар Чингис хаан тодорч байна. Гэхдээ найман зууны турш хараалгаж, доромжлуулж, хэлмэгдсний дараа. Энэ нь цагийн хүрдэн дээр цовдлуулжээ гэсэн үг. Чингис хаан гэдэг хүн алуурчин, дээрэмчин, тонуулчин этгээд биш юм байна, энэ бол дэлхий ертөнцийг илбэн тохинуулж, өөрчлөлт шинэчлэлийн салхийг хагалсан суут мэргэн, гэгээрсэн оюунтан мөн юм байна гэдгийг хүлээн зөвшөөрнө гэдэг нь Чингис хаан дахин амилснаас өөрцгүй явдал болно. Тэгэхлээр Исус гэдэг домгийн баатрын амилсан дүр нь Чингис хаан мөн гэж үзэхэд зөрчилдөх зүйл үгүй мэт. Түүхээр нотлогдсон гарцаагүй үнэн гэж чухам үүнийг л хэлнэ.

Бурхан багшийн их дүйцэн өдрийг бүх нийтийн амралтын өдөр болговол зохистой.

aleksanr makedonkii hund gart savr chinges gitler,stalin tsedenbal tsom l chingesiin dur oor hen ch yum. putinch gesen. putin bid buhnii biyd tataar mongol tsus baidag gej helee biz dee.suuliin uyd putniig tataar mongol tsustai baij laliin shashind orson eeltei gedeg.ene ni krasnodariin hyazgaar rostov donoos bolson mash ih laluud tiish orj irj oros undesten durvehed hurgesen.hokoo ovliin kuitend kok torgan tsamtstai kuuken ber guilaa gej uvsad zagnuulj bilee.kokregch,kokeen nar,oros usgeer mongol keliig bichdeg.ter uyd hyatad usgeer nuuts tovchoog bichsen. terniig dorved hun shuud unshaad halimag kun shig oilgodog.teheer ertnii mongol kel dorveduuded ulamjilsaar irjee. torsen oder dorveduudt baigaa zaya banditiin nuuts zokiold bii

Христ Будда Ведийн шашны төлөөлөгчдын дунд тухайн шашнаа гүн эзэмшиж цагийн аялал хийх чадвартай болсон нууц цөөхөн зөнчид бдгийн Тэдэнтэй уулзаж дүгнэлтийг харьцуулаад ойролцоогоор тогтоодог арга байдаг шүүү

Мэдээж Чингис хаан бол Түвд юмуу Хятад эсвэл Европ газар төрөөгүй, харин монгол газар шороонд төрж өссөн. Бидэнд өөрсдийн гэсэн цаг тооны бичиг бий, энэ нь бусад орны цаг тооны бичгээс ялгаатай. Манай цаг тооны бичиг бусад нүүдэлчин овог аймгуудын цаг тооны бичигтэй тун төстэй. Казак, чечень гэх мэт. Тэдний цаглабарыг харж байхад манайхтай их төстэй юм билээ. Суурин иргэд цаглабарын сарыг нэрлэхдээ оддын орд юмуу эсвэл амьтны нэр ашигладаг. Ямар нэг юмны шинж чанартай холбож байна. Харин нүүдэлчид, тэр дундаа монголчууд байгалийн үзэгдэлтэй холбож нэрлэнэ. Ямар нэгэн хөдөлгөөн, хувьсал, өөрчлөлтийн шинж чанартай холбож байна. Эндээс суурин болон нүүдэлчин хүмүүсийн сэтгэлгээний ялгаа тод анзаарагдана. Монголчуудын хувьд юмсын шинж чанар чухал биш, харин юмсыг хооронд нь нөхцөлдүүлж буй шүтэн барилдлага чухал. Юмсын шинж чанар хэрхэн хувьсан өөрчлөгдөх нь шүтэн барилдлагын онцлогоос хамаарч байна. Ухаандаа дайсан гариг, нөхөр гариг, урвасан гариг гэхэд энэ нь ямар нэгэн гаригийн шинж чанар биш, харин шүтэлцээний шинж чанар. Ивээл жил, харш жил, эсвэл суудал өнцөгдөнө гэх мэт ойлголтууд нь мөн л юмны шинж чанар биш, харин шүтэлцээний шинж чанар. Ухаандаа суурин хүмүүсийн ойлголтоор, эерэг, сөрөг цэнэг гэдэг нь эгэл бөөмийн язгуур шинж чанар бол нүүдэлчин хүмүүсийн сэтгэлгээгээр эерэг, сөрөг цэнэгтэй бөөм гэж байхгүй харин ивээл, харш шинж чанартай шүтэн барилдлага гэж л байна. Шүтэн барилдлага гэдэг нь юмсыг хооронд нь шүтэлцүүлж байдаг хоосон чанартай эд. Томъёо маягийн зүйл гэхүүдээ. Ухаандаа хий, шар, бадгана гэдэг нь бодитой зүйл биш хоосон чанарын хийсвэр ойлголт. Эдгээр нь ямар нэг юмны язгуур чанар биш, ямар нэг юмны өмч биш. Харин тухайн юмны бүтэц, бүрэлдэхүүн, найрлагын харьцаанаас хамааран тухайн юмны хий, шар, бадганы хэмжээ хувьсан өөрчлөгдөнө. Нэг юмыг нөгөөтэй нь нөхцөлдүүлэх замаар хий, шар, бадганыг өөрчилж, хувиргаж, урвуулж болно. Монгол сэтгэлгээгээр энэ нь домнох арга. Домноход тоо, хэмнэл чухал байдаг шүү дээ. Ингэж үзвэл сөрөг цэнэгтэй электрон юмуу эерэг цэнэгтэй протон гэж байхгүй, харин домнох замаар электроныг протон юмуу эсвэл протоныг электрон болгон хувиргаж болно. Энэ бол нүүдэлчин сэтгэлгээ. Ерөөс монголчууд домын буюу домгийн сэтгэлгээтэй улс. Сайн явах санааных, эзэн хичээвэл заяа хичээнэ, өөрийн бодол өөртөө зөв, сэжгээр өвдөж сүжгээр эдгэнэ, айвал бүү хий, хийвэл бүү ай гэх мэт. Энэ нь дэлхий дахиныг засаглах төрийн бодлогод хүртэл тод ажиглагдана. Жишээ нь Газан хааны санаачлагаар бүтээсэн дэлхийн түүх гэдэг номонд байхаа, Исус бол монгол хүн гэсэн санаа гаргасан байдаг. Уг санаагаа тодорхой харуулахын тулд Исусын дүрийг монгол хүний дүрээр тодотгон зурах жишээтэй. Монголын эзэнт гүрний нийслэл Хархорин хот гэхэд л тэр чигээрээ домгийн зохиомжтой. Их хааны Түмэн Амгалан ордны голд орших мөнгөн модны талаар хүмүүс мэдэх биз. Энэ модны оройд бишгүүр үлээсэн тэнгэр элчийн баримал байдаг бол модных нь доор хиймэл агуй хийсэн байдаг. Зарим хүмүүс үүнийг агуулах гэж ойлгосон байдаг. Үнэн чанартаа энэ нь Македоны Александрын домгийг загварчилсан бүтээл. Энэ домгийг унших л юм бол бүх зүйл ойлгомжтой болно. Ямар учиртай мод вэ, ямар учиртай бишгүүр вэ, ямар учиртай агуй вэ гээд бүх зүйл энэ домогт бий. Энэ бол Кавказын уулсад тохиолдсон явдал. Сонирхолтой нь тэнд Чингисийн агуй гэж бий. Мөн л энэ домогтой холбоотой. Македоны Александр буюу монголоор Сулхарнай баатар, Атилла, Чингис хаан гурав бол хүйн холбоотой гурван баатар эрс. Хоорондоо мянга, мянган жилийн зайтай амьдарч байсан, нэг үйл хэргийн төлөө тэмцэгч хүлэг баатрууд. Чингисийн хоёр загал нь Сулхарнай, Атилла хоёр байх бүрэн магадлалтай. Энэтхэг дэхь Таж Махал, эсвэл Кремийн хойг дахь Хан Сарай зэрэг орд харшууд мөн л монгол уламжлалаа дагасан домгийн зохиомжтой. Шашин сургааль нь там, диваажин гэх мэт домгийн зохиомжтой. Тэгвэл монголын их хаадын удам угсаа харь гүрнийг хаанчлан суухдаа яг энэ зохиомжийг амилуулан орд харшаа босгож байжээ. Тэнгэрийн орныг зүүдэлж мөрөөдөж суух биш, харин газар дэлхий дээр өөрсдийн гараар цогцлоон босгох ёстой гэсэн санаа. Хубилай хаан ч мөн Бээжинд суухдаа тэнгэрийн орны орд харш, цэцэрлэгт хүрээлэнг загварчилан босгожээ. Энэ мэт жишээнүүдээс харахад монголын их хаад домог амилуулах талаар их үйл амжуулжээ. Исус бол Чингис хаан гэдэг санаа гэнэт өнөөдөр төрсөн санаа биш, үүнийг 800 зууны тэртээ тооцож байжээ. Гол нь бүх зүйлийг домогт бүрэн нийцүүлэхийн тулд энэ бүхнээ чандлан нууцалжээ.

Elbegdorj Solongosiin zahialgaar iim yum hiij biagaa. Daraa ni Chinigis haaniig maani hen bolgoh bol

estoi l neg sain ineej avlaa. bayarlalaa.deer bichsen humuus bugd uher umbuu mongolchuud.jinhene mongol humuus bish,gajig humuusiin urs xe xe

По свидетельству знаменитых европейских путешественников Плано Карпини (1246 г.), Гильома де Рубрука (1254 г.), Марко Поло (1274 г.), Каракорум, того времени, производил незабываемое впечатление, особо отмечалось великолепие ханского дворца Тумэн-Амгалана и знаменитое серебряное дерево с чудесным фонтаном, установленное перед дворцом. Внутри дерева были проведены четыре трубы вплоть до его верхушки; отверстия труб обращены вниз, и каждое из них сделано в виде пасти позолоченной змеи. Из одной пасти лилось вино, из другой – очищенное молоко, из третьей – напиток меда, из четвертой – рисовое пиво. Описание подобных металлических деревьев и чаш с змеиными головами для питья можно встретить в разных средневековых текстах. Так, у странствующего монаха Одорико де Пордоне, посетившего Китай в 1324–1328 гг., есть описание ханского дворца Великого хана в Пекине: «Дворец весьма велик, внутри – двадцать четыре золотых колонны. А посреди дворца расположена большая чаша высотой в два двойных шага (2,96 м), изготовленная из цельного куска камня под названием «мердохай» (яшма). Она оправлена золотом, и по всем стонам от нее – змеи, разинувшие ужасную пасть, а еще она украшена жемчужной сетью. В эту чашу питье доставляется по желобу, который мдет по царскому дворцу. Рядом с этой чашей поставлено множество золотых сосудов, и каждый пьет сколько хочет». Подобные драгоценные деревья были известны и на Западе. Сохранилось описание 955 г. Большой Золотой Палаты царского дворца рядом с собором Святой Софии в Царьграде: «Еще чудеснее было стоящее неподалеку от трона золотое дерево, тополь или явор, на котором сидело множество золотых же птиц разной породы, изукрашенных цветными каменьями, которые точно так же в известное время се воспевали, точно живые». Самое подробное описание серебряного дерева в ханском дворце оставил Гильом де Рубрук: «В Каракоруме имеется также много домов, длинных как риги, куда убирают съестные припасы хана и сокровища. Так как в этот большой дворец непристойно было вносить бурдюки с молоком и другими напитками, то при входе в него мастер Вильгельм парижский сделал для хана большое серебряное дерево, у корней которого находилось четыре серебряных льва, имевших внутри трубу, причем все они изрыгали белое кобылье молоко. И внутрь дерева проведены были четыре трубы вплоть до его верхушки; отверстия этих труб были обращены вниз, и каждое из них сделано было в виде пасти позолоченной змеи, хвосты которых обвивали ствол дерева. Из одной из этих труб лилось вино, из – другой каракосмос, то есть очищенное кобылье молоко, из третьей – бал, то есть напиток из меду, из четвертой – рисовое пиво, именуемое террацина. Для принятия всякого напитка устроен был у подножия дерева между четырьмя трубами особый серебряный сосуд. На самом верху сделал Вильгельм ангела, державшего трубу, а под деревом устроил подземную пещеру, в которой мог спрятаться человек. Через сердцевину дерева вплоть до ангела поднималась труба. И сначала он устроил раздувальные мехи, но они не давали достаточно ветра. Вне дворца находился подвал, в котором были спрятаны напитки, и там стояли прислужники, готовые потчевать, когда они услышат звук трубы ангела. А на дереве ветки, листья и груши были серебряные». Гость хана, желающий выпить, обращался к ангелу на дереве, тогда человек прятавшийся в помещении под деревом через систему труб отдавал команду на подачу вина из подвала, находящегося вне дворца. По мнению историков, рисовое пиво, могли получать из Китая, а мед с Алтая и из Средней Азии. Несколько иначе золотые украшения ханского дворца описаны у Рашид ад-Дина: «Угэдэй-хан приказал, чтобы знаменитые золотых дел мастера сделали для шараб-ханэ из золота и серебра настольную утварь в форме животных, как-то: слона, тигра, лошади и других. Их поставили вместо больших чаш для питья и наполнили вином и кумысом. Перед каждой фигурой устроили хауз из серебра; из отверстий тех фигур лилось вино и кумыс и текло в хаузы». Оба описания относятся к одному и тому же дворцу Угэдэя, которое из них ближе к истине неизвестно. Описание Рубрука приобрело большую известность. Согласно нему художником в XVIII в. была нарисована гравюра, реконструирующая внешний вид серебряного дерева, которая в настоящее время украшает бумажные монгольские деньги. Большие строительные работы в Каракоруме, провозглашенной столицей монгольской империи, развернулись при втором Великом хане Угэдэе, третьем сыне Чингисхана. Строительство города было в основном завершено в 1236 г. Территория его в форме четырехугольника размерами примерно 2,5 на 1,5 км была обнесена невысокой глинобитной крепостной стеной. У большой башни в крепости стоял красивый дворец Угэдэй-хана – Тумэнамгалан (Десять тысяч благоденствий или десяти тысячекратное спокойствие). В китайской хронике Ганн-Му есть запись об обведении города стеной и завершении строительства весной 1235 г. дворца Туммэн-Амгалан для Угэдэй-хана: «Хорин был прежний город хойхорского Пици-хана, жившего при династии Тхан, Монголы прежде назначали его сборным местом, а ныне обвели стеною, имевшею около 5 ли (2,1 км) окружности». Храм располагался в юго-западной части города на насыпной платформе высотой 1,5 метра, со стенами длиной на расстояние дальности полета стрелы. Дворец простирался с севера на юг, его вход был обращен на восток, двухъярусные шатровые крыши были украшены поливной черепицей зеленого и красного цвета, большим количеством скульптурных фигур наполовину драконов, наполовину львов. http://www.youtube.com/watch?v=ZHNKl8WEOf0

По описанию Гильома де Рубрука: «Дворец этот напоминает церковь, имея в середине корабль, а две боковые стороны его отделены двумя рядами колонн, внутри стоит серебряное дерево, а сам хан сидит на возвышаюшенном месте с северной стороны. К его престолу ведут две лестницы. Пространство, находящееся в середине между деревом и лестницами, по которым поднимаются к хану, остается пустым». По свидетельству Гильом де Рубрука (1256 г.): «В настоящей земле монголов, где находится двор Чингиса не было ни одного города. Единственный город Каракорум имеет два квартала, один сарацин, в котором бывает базар, и многие купцы стекаются туда из-за двора, который постоянно находится вблизи него, и из-за обилия послов; другой квартал катайцев, которые все ремесленники. Вне этих кварталов находятся большие дворцы, принадлежащие придворным секретарям. Там находится двенадцать кумирен различных народов, две мечети, в которых провозглашают закон Магомета, и одна христианская церковь на краю города. Город окружен глиняной стеной и имеет 4 ворот». Там имеется также много домов, длинных как риги, куда убирают съестные припасы и сокровища. В персидских летописях говорится, что в Каракоруме живет огромное количество европейцев, в т.ч. золотых дел мастер родом из Парижа по имени Вильгельм Бушье, который сделал для хана большое серебряное дерево. Вызывает некоторое недоумение и большой перечень ремесленников, населявших Каракорум, среди которых присутствуют русские, французы, англичане, уроженцы Венгрии, большое количество армян и аланов, т.е. народностей населявших предгорья Кавказа и из Европы, как будто Каракорум находится не в Монголии, а рядом с Каспийским мореи. Гильом де Рубрук отмечает, что в Каракоруме «было большое количество христиан: венгерцев, аланов, русских, георгианов и армян». Описываемый быт и жизнь Каракорума в исторических описаниях пестрят деталями совершенно не характерными для Монголии. Например, вокруг Каракорума произрастает миндалевое дерево, для отопления жилищ используется красная ива, на рынке в изобилии продаются гранаты, дыни и грудные ягоды (ничего подобного в Монголии не произрастает). Казнохранилище в Каракоруме состояло из золотых и серебряных балышей, динаров и дирхемов, жемчуга. В казнохранилище было около двух туманов (тысяч) балышей. Часто встречается описание людей в тюрбанах и уйгурских эмиров, что характерно для Средней Азии, но не для Монголии. Пешком и на ослах в Каракорум из Персии приезжают старики за милостью, как будто это рядом, а не за 5000 км в Монголии. Название Каракорум на санскрите означает «Черная Осыпь». (Возможно, современная горная цепь Каратау, тянущейся вдоль правого берега р. Сырдарья). Современные исследователи соглашаются, что Каракорум – слово тюркское, а не монгольское. Остается непонятным присвоение монгольскому городу тюркского имени. По версии В. Бартольда Каракорум – тюркская форма монгольского названия Хара-Хорин, от названия реки Хар-Хорин, однако у Рашид ад-Дина конкретно говорится о названии города по имени горы Карокорум и это указание противоречит версии В. Бартольда. Еще одно оригинальное упоминание этого названия можно встретить в булгарских летописях, в которых запад называется – «кара», восток – «ак», север – «кук», а юг – «сара» или «сары». У Бахши Имана говорится: «Кара-Корым, то есть «Великая или Высокая стена». Также хоны называли и стену, которой чинцы отгородились от них. А слово «Корым» означало, кроме этого, и «ров», и «вал», и «лагерь». У слова «кара» имеется три значения: первое – запад, второе – черный, третье – большой, крупный, сильный, могучий, великий. Какой версии о происхождении названия отдать предпочтение, мнения разделяются, булгарской версии «Западный лагерь», «Великий лагерь» или по имени одноименной горы. В «Истории Завоевателя Мира», написанной Ата-Меликом Джувейни местожительство Каана описывается такими словами: «После того Хатым Века и Правитель Мира утвердился на троне царства и, успокоив свои мысли относительно похода в земли Китаев, торжественно направился в великую орду своего отца, собственную резиденцию, которая находилась неподалеку от Эмиля, он отдал своему сыну Гаюку, избрав для своего нового местожительства и столицы государства область на берегу реки Орхон, в горах Каракорум. В том месте прежде не было ни города, ни селения, кроме остатков крепостной стены, называемых Ордубалык. Во время его восшествия возле развалин крепости был найден камень, на котором была надпись, сообщавшая, что основателем этого места был Буку-хан. Монголы прозвали его Маубалык, и Каан приказал построить там город, который был назван Ордубалык, хотя он больше известен как Каракорум. Туда были доставлены разные ремесленники из земель Китаев, а также мастера из стран ислама; и они начали вспахивать землю. И по причине великой щедрости и доброты Каана туда устремились люди из многих стран, и через короткое время это стал большой город». В Каракоруме сходились все нити управления огромной Монгольской империи. К нему были проложены дороги от главнейших городов сопредельных стран. Особенно хорошо было наложено движение на линии Каракорум – Пекин, на которой находилось 37 почтовых станций, расположенных через каждые 25–30 км. В летописях Рашид ад-Дин сообщает, что: «Из китайской страны до Каракорума расположили ямы. Через каждые пять фарсангов находился один ям. Вышло 37 ямов. На каждом перегоне для охраны тех ямов поставили по одной тысячи. Он установил такой порядок, чтобы ежедневно в Каракорум прибывали из областей пятьсот повозок, груженые съестными припасами и напитками... Он повелел, чтобы мастера-мусульмане построили кушк в одном дне пути от Каракорума, в том месте, где в древние времена находились сокольничие Афрасияба и построили замок и назвали его Карчаган. В двух фарсангах от города построили высокий кушк, названный им Тургу-Балык. Там посадили несколько саженцев ивы и миндаля... В окрестностях Каракорума есть клад, который зарыл Афрасияб». Афрасияб, легендарный враг иранцев, туранский шах, имя которого несколько раз упоминается рядом с названием города Каракорум проживал достаточно далеко от Монголии, трудно предположить, что туранский шах имел охотничьи угодья на далеком монгольском Орхоне, на расстоянии трех-четырех месяцев пути от своего дома. Его имя выбито на стенах закавказской крепости Сабаил (окрестности Баку, Каспийское море), которую не удалось взять штурмом даже воинам Чингисхана. Замок Сабаил ушел под воду Каспия примерно 800 лет назад и сейчас находится под водой. По прогнозу ученых уже в 2007 г. из-за усыхания Каспия легендарный замок окажется вновь на суше. Сооружение имеет форму сильно вытянутого прямоугольника с мощными каменными стенами толщиной около полутора метров, соединяющих 15 башен. Морская вода вплотную подходила к основанию крепости, так что могли швартоваться суда. По мнению ученых, вероятно, эта крепость погрузилась в воду после сильнейшего землетрясения в 1306 г. Уровень Каспия тогда поднялся примерно на 20 метров. На поверхность археологам удалось поднять из воды около 700 плит с надписями «Афрасиаб», «Худабенде», «Яхья», «Афридун». На одной из плит высечена дата – 632 год хиджры, соответствующий 1234–1235 гг. Запутанной и неясной выглядит связь легендарного Африсиаба, жившего значительно раньше Чингисхана, со столицей чингизидов – Каракорумом. Несоответствия в исторических текстах и отдельные факты, так и не получившие достаточного объяснения, до сих пор служат основанием для гипотез о возможном местонахождении столицы Монгольской империи в другом месте. Среди гипотез –Восточный Туркестан, в верховьях реки Сырдарья, далее следуют Иртыш и Забайкалье (на реке Унда, вблизи Нерчинска, к востоку от устья Онон), и даже, – река Волга и Дон. Согласно летописей Ращид-ад-дина останки Угэдэй-хана находятся «в запретном месте на горе, весьма высокой, на которой лежит вечный снег. С этой горы берут начало реки, которые впадают в реку Ирдыш. От той горы до Ирдыша два дня пути». Это также далеко от Каракорума в Монголии. Как могила Угэдэя оказалась в верховьях Иртыша? http://baikal.irkutsk.ru/index.php?rubr=15

MAHN. MAH avligaschidyn yavuulj baigaa ajilgaa odoo haach hurj chadahgui shuu? hoyr jiliin daraa gehed avligachid bugd ustasan baina.

11.r saryn 26 odor chini Orosyn udirdagch Bryjyviin torson baisan yom shuu? Setguulchid bugd haranhui baina shuu?

ардчилал нэртэй энэ хэд хийх ажлаа мэдэхгүй иймэрхүү зүйлээр оролдоод яах юм бэ та нарчинь цэц нэртэй Лхагваагаар Чингисийн түүх заалгавуу элбэгдоржийг хятад гаралтай гэж хэлэхгүй тэгээд халх гэх үү үхэрүү дээ

Ýçýí Áîãä ×èíãèñ õààíû ýíý äýëõèéä èðñýí 850 æèèéí îé áîëîõ ãýæ áàéõàä áèä õºíäëºíãèéí óëñ øèã áàéæ áîëîõã¿é íü òîäîðõîé. Ýçýí Áîãä íàìàð,ºâºë òºðñºí ãýäãèéã îäîî õýí ÷ ìàðãàõã¿é áîëñîí.¯¿íèéã ×îéìàà áàãø îéëãîãäîõîîð òàéëáàðëàñàí.Îäîî õàðèí ÿã àëü ñàðûí õýäýíä òºðñºí áîëîõûã òîãòîîõ íýã àæèë áàéíà. Õàðàìñàëòàé íü ìîíãîë òîîëîë ãýæ ÿðèàä áàéãàà õ¿ì¿¿ñ ìààíü ýíý òîîëëîî ººðñ人 ÷ ìýäýõã¿é áàéãàà íü õýö¿¿ áàéíà. Õóëãàíà æèëèéí õóðàí ñàð ãýæ ýø òàòàí õýëæ áàéãàà ÷ òýð òîîëëûíõîî çóðõàéã òîãòîîæ ÷àäàõã¿é áàéãàà íü õýö¿¿ áàéíà. Ýñâýë øèíýýð çîõèîõ þì óó.Òýãâýë áàñ ººð õ¿ì¿¿ñ ø¿¿ìæëýýä ãàðààä èðýõ áàéõ äàà.Øàð çóðõàé÷ Íàìñðàé áîëîõîîð Ìàíæ Äàé÷èí ã¿ðíèé òîîëëîîð ÿâíà ãýýä õýñýã õ¿íèéã óðóó òàòààä øèíýëýýä áàéäàã.1911 îíä Ìîíãîëûí òóñãààð òîãòíîëûã ñýðãýýí áîñãîñîí Îëíîî ªðãºãäñºí Ìîíãîë óëñûí óäèðäàã÷èä îäîîã áîäîõîä þì þìíû çàõòàé áàéõäàà Òºãñ áóÿíòûí òîîëëûã àâñàí íü ó÷èðòàé ë áàéõ. Òýð ¿åä ìîíãîë òîîëîë ãýæ áàéñàí,òýðíèéã îëíîîð äàãàæ íàìðààð øèíýëäýã áàéñàí áîë 8-ð Æàâçàíäàìáà õóòàãò Áîãä ãýãýýí ò¿âä õ¿í ãýýä õýëýýã¿é þì àà ãýõýä õàëõûí íî¸ä íýã þì õýëìýýð ë þì.Òèéì þì äóóëäààã¿é äýý.Õèàãòûí ãýðýýí äýýð Äóíäàä èðãýí óëñûí òºëººëºã÷èä Ìîíãîë÷óóäûã Øàð çóðõàéãàà äàãàõûã øààðäàæ áàéõàä ìîíãîëûí òºëººëºã÷èä Òºãñ áóÿíòûí çóðõàéã äàãàíà ãýæ èõ ë ç¿òãýæ áàéæ ãýðýýíä îðóóëñàí íü íýã þì õýëýýä ë áàéãàà þì.Îäîî ë öààä ñàíàà íü òîäîðõîéã¿é áàéäëààð ò¿âäèéã ¿çýí ÿäààä áàéãàà áîëîõîîñ ò¿âäèéí àðä ò¿ìýí ò¿¿õýíäýý îþóí ñàíààíû áîëîâñðîëîîðîî Çàìáóòèâä ìàíëàéëæ áàéñàí íü ¿íýí ø¿¿ äýý.Áýýæèíãèéí áîäîãûã õóóëààä áàéãàà ÷ þì øèã ñàíàãäààä ë áàéäàã þì.Ò¿âä ìîíãîë õî¸ðò íýã íýãíýý ¿çýí ÿäàõ øàëòãààí áéõã¿é.Õàðèí ÷ Îëíîî ªðãºãäñºí Ìîíãîë óëñûã äýëõèé äàõèíä ãàíöõàí óëñ òóñãààð óëñ ãýæ õ¿ëýýí çºâøººðñºí íü Ò¿âä óëñ áàéñíûã áèä ìàðòâàë àëäàñ áîëîõ áàéëã¿é äýý.Áàòìºíõ äàÿí õààíû à÷,Áàðñáîëä æîíîíãèéí õ¿¿, Ò¿ìýäèéí Àëòàí õààí Ò¿âäèéí øàøíû òýðã¿¿íèéã çàëæ Äàëàé ëàì öîë ºðãºí Ìîíãîëä Áóääûí øàøíû õîæóó ¿åèéí äýëãýðýëòèéã òýòãýñýí íü áèäíýýñ òýíýã áàéñíûõ áèø áîëîâ óó.Áóääûí øàøíûã çàëñàí íü áèäíèé äýýäñèéí õèéñýí àæèë ø¿¿.Îäîîãèéí áàðóóíûõàí øèã ººðñ人 äîíøóó÷èëæ îðæ èðýýä àâèëãà÷äûã àâèëãàäààä õîéìîð ãàðààä ñóó÷èõààã¿é ë áàéãàà áèç äýý.Õýò òóéëøðàõ ººðºº ñýòãýëãýýíèé àëäàà.

Ц.Амгаланбаяр нь цагдаагийн хөрөнгөлөг хурандаануудын угшилтай хүн. Замын цагдаагийн газрын даргаар ажиллаж байгаад хэрэгт холбогдон шалгуулж, дараа нь Цагдаагийн академийн захирлаар түр ажиллаж байгаад 2007 онд ОБЕГ-ын даргын албанд томилогдон төсвийн хөрөнгөөр тэрбумтан болох гараагаа эхэлсэн. Ц.Амгаланбаяр ОБЕГ-ын даргын албан тушаалд томилогдоод тав ч хоноогvй байж, тараа таниулсан гэдгийг уншигчид маань санаж байгаа байх. Дур мэдэн халаа сэлгээ хийж, өөрийн хvмvvсээ Онцгой байдлын албанд ажилтай болгосон, гаргасан тушаал, шийдвэр болгон нь хууль зөрчсөн, төсвийн хөрөнгийг зvй бусаар завшсан гээд сүүлийн жилүүдэд тvvний хууль бус vйлдэлтэй холбоотой мэдээлэл тасраагvй. Хууль хяналтынхан нэг бус шалгаж байсан удаатай ч тэрээр энэ бvхнийг хэрхэн зохицуулж, хав дарж өнгөрөөж буй нь бас л сонирхол татна. Ц.Амгаланбаяр хууль зөрчсөн, тендерийн мөнгөнөөс халаасалдаг, хөрөнгө орлогын мэдүүлгээ дутуу мэдүүлдэг гэж байнга хэл амны бай болж байдаг нэгэн. Тийм ч учраас Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ц.Амагаланбаярт генерал цол олгохоос татгалзсныг эх сурвалж өгүүлж байна. Өнгөрөгч хавар Дорнод аймгийн Баяндун суманд гарсан тvймрийг унтраахаар ажиллаж байсан 4 аврагч, гал сөнөөгч амиа алдаж, 1 аврагчийн бие 60 хувь тvлэгдэж, vхэл амьдралын зааг дээр эмчлүүлж байгаа. Нас барсан 4 аврагчийн 1 нь эмнэлэгт амьд ирсэн бөгөөд гадаадад эмчлүүлэх зардлыг нь Ц.Амгаланбаяр шийдвэрлэхгүй удааснаас шархаа даалгүй нас барсан байна. Уг нь голд тулаад унтрах байсан түймэрт Ц.Амгаланбаяр эндээс загнасаар байгаад аврагчдыг үхэл рүү түлхсэн хэмээн аймгийнхан ярьцгааж байна. Уг харамсалт явдалтай холбогдуулан ОБЕГ-ын дарга Ц.Амгаланбаяр “би хариуцлага хvлээхэд бэлэн. Надад хариуцлагаас зайлсхийх шалтгаан байхгvй” хэмээн мэдэгдэж, шударга, хариуцлагатай албан тушаалтны дvрд тоглож байсан. Тухайн үед “Гал түймрийг унтраахаар ажиллаж байсан алба хаагчид ямар техник хэрэгсэл ашиглаж байсан юм бэ?” гэсэн сэтгүүлчийн асуултад Ц.Амгаланбаяр “Ой хээрийн түймэр унтраахад ашиглагдах техник хэрэгсэл хязгаарлагдмал байдаг” гэж хээв нэг хариулж байсан. Уг нь өөрөө баяжих, хөрөнгөжих сэтгэлгээгээ хойш тавиад ажилласан бол аврагчдийг гал унтраах багаж хэрэгсэл, галаас хамгаалах хувцсаар хангах бололцоо байсан. Ц.Амгаланбаяр төсвийн хөрөнгөнөөс амжилттай хумсалсныхаа дүнд хотын “А” зэрэглэлийн бүс буюу 1-р төрөх эмнэлэгийн зүүн талд TG төв хэмээх том хаягтай 6 давхар барилга хувьдаа барьж бусдад түрээслэсэн, Зайсангийн аманд 10 орчим өрөөтэй тансаг харшид амьдарч байгаа, мөн өнгөрсөн 4 жилийн хугацаанд хадгаламжиндаа 100 сая орчим төгрөгтэй болсон. Уг нь, Ц.Амгаланбаяр аль эрт хууль бус vйлдлийнхээ хариуд хариуцлагаа vvрээд явах ёстой байсан юм. Ц.Амгаланбаяртай холбоотой сөрөг мэдээ мэдээллүүд тасрахгүй гарсаар байна. Хамгийн сүүлд л гэхэд Сүхбаатар аймгийн Онцгой байдлын хэлтсийн дарга А гэгч ууж согтууран машин барьж яваад гурван хүний амь насанд хүрсэн байна. Өмнө нь А-г үе үе архи ууж байгаа талаар аймгийн удирдлагаас Ц.Амгаланбаярт мэдээлж байсан тухай эх сурвалж өгүүлж байна. Гэвч Ц.Амгаланбаяр уг этгээдтэй хариуцлага тооцоогүйгээс хэрэг үйлдэгдэх нөхцлийг бүрдүүлсэн байна. Мөн хэдхэн хоногийн өмнө тус байгууллагын алба хаагчид дээд удирдлагын тушаалаар хувийн орон сууцны барилга дээр ажиллаж байгаад ахлах дэслэгч О гэгч хүнд бэртэн нэг нүд нь таг сохорсон байна. О-г эмнэлэгт эмчлүүлж байхад нь түүнийг хүнтэй уулзуулахгүй, ярилцлага өгүүлэхгүй, зураг авахуулахгүй байхын тулд байнгын харуул манаатай байлгасан. Одоо өрөөсөн нүдгүй болсон О-г аврагч Ч-гээр байнга асруулахаар ажлаас нь чөлөө өгсөн байна. Хамгийн хачирхалтай нь дээрх хоёр гэмт үйлдлийн талаар Шинэчлэлийн Засгийн газрын Шадар сайдад ердөө мэдээлээгүй байсан байна. Гай болж нэгэн сэтгүүлч Шадар сайдыг Аврах тусгай ангид ажиллах үеэр хувийн барилга дээр ажиллаж байгаад хүнд бэртсэн О гэгчийн талаар асуулт тавьснаар хэрэг мандах нь тэр. Уг ажиллагааны дараагаар Ц.Амгаланбаяр өөрийн хэвлэлийн ажилтнуудаа өрөөндөө дуудан тэр сэтгүүлчээр яах гэж тийм асуулт тавиулав. Ямар зорилготой ингэв, яагаад асуулгахгүй байж чаддаггүй юм бэ? хална, зайлуулна гэж загнасан байна. Эндээс харахад өөрийн үйл ажиллагаатай холбоотой алдаа, дутагдлаа ямар нэгэн байдлаар дарж өнгөрөөдөг талаар тус салбарын албан хаагчдын дунд тархсан яриа үнэн болохыг нотолж байна. Ц.Амгаланбаяр нь гэмт үйлдлийг төдийгүй 2010 онд малын гоц халдварт өвчнийг хүртэл нуун дарж нэг айлын хотонд нь нам дарчих байсан шүлхийг төрийн өндөрлөгүүд болон нийтэд зарлан мэдээлээгүйгээс болж газар авахуулан 5 аймгийн 24 сумыг хамруулж 25 мянга гаруй малыг устгалд оруулж, улсад 8 тэрбум гаруй төгрөгийн хохирол учруулжээ. Ц.Амгаланбаяр хууль бус vйлдлээ нуухын тулд 2008-2010 онд жил бүр байгууллагынхаа 10-12 хvнийг Хайнанд 7-10 хоног, 2011 онд 26 хvнийг Сингапур, Малайзад долоо хоног төсвийн мөнгөөр аялуулсан, зөвхөн энэ жилийн аялалд л гэхэд 78000 ам.доллар буюу 103 сая төгрөг зориулалтын бусаар зарцуулсан мэдээлэл байна. Ц.Амгаланбаяр цагдаагаас өөрийн жолоочоор дагуулж ирсэн Гантулгаа онцгойгийн Автобаазын даргаар томилсон. Гантулга нь тус баазын 5-н автомашиныг акталсан нэрээр хувьдаа авч, төрийн өмчийг завшсан байна. Гантулгыг энэ үйлдэлд нь Авилгатай тэмцэх газраас эрүү үүсгэн шалгаж байгаа бөгөөд Ц.Амгаланбаярын итгэлт хүн тул мөн л бүдгэрэх тал руугаа орж байгаа бололтой. Онцгой байдлын ерөнхий газрын Улсын нөөцийн газрын дарга Д.Батсайхан нь 2008 оны арванхоёрдугаар сард “Бооцын тариа” ХХК, “Баяржавхлан” ХХК-ийн ОХУ-аас импортоор оруулж ирсэн 936,6 тн улаан буудайг дотоодын улаан буудай хэмээн С.Баярын Засгийн газрыг молигдон худалдан авч, Монгол Улсын Засгийн газрын 2007 оны 227 дугаар тогтоолд “Дотооддоо үйлдвэрлэж, дотоодын гурилын үйлдвэр, Тариалан эрхлэлтийг дэмжих санд нийлүүлсэн улаан буудайн тн тутамд 80 мянган төгрөгийн урамшуулал олгоно” гэж заасны дагуу Д.Батсайхан 74.9 сая төгрөгийг улсын төсвөөс авсан байдаг юм. Тогтоол шийдвэрийг хувьдаа ашигтайгаар хувирган, ашиг хонжоо олж чаддагийн бодит биелэл ийнхүү Онцгой байдлын ерөнхий газарт Ц.Амгаланбаярын шууд удирдлагад ажилладаг, түүний дотны найз, цагдаагийн байгууллагаас дагуулж ирсэн Д.Батсайхан гэгч даргын гараар амилсан нь энэ. Д.Батсайханд Авлигатай тэмцэх газраас эрүүгийн хэрэг үүсгэн шалгаад уг хэргийг шийдвэрлүүлэхээр прокурорт шилжүүлсэн боловч уг хэрэг өнөөг хүртэл шийдвэрлэгдээгүйгээр үл барам замхрах шатандаа орсон байна. Өнөө хууль шүүхийн өмнө иргэн бүр тэгш байх зарчим хаана байна вэ? Цагдаад ажиллаж байсан хүнд хууль өөрөөр, хөнгөлөлттэй үйлчилдэг юм байна гэсэн хардалтыг зүй ёсоор төрүүлж байна. Албан тушаалаа урвуулан ашигласан, залилан мэхэлсэн хэрэгтээ тэрээр өнөөдөр эрүүгийн хариуцлага хүлээх нь лавтай. Авлигатай тэмцэх газраас 2008 онд Д.Батсайханыг албан тушаалаас нь түдгэлзүүлэх мэдэгдлийг Онцгой байдлын ерөнхий газрын дарга Ц.Амгаланбаярт хүргүүлсэн боловч өнөөг хүртэл уг мэдэгдлийг хэрэгжүүлээгүй байна. Эндээс харахад Ц.Амгаланбаяр өөрөө уг гэмт хэрэгт холбоотой нь нотлогдож байна. 2008 оноос хойш Онцгой байдлын байгууллагад олон тооны барилга байгууламж улсын төсвийн хөрөнгө оруулалтаар баригдаж байгаа бөгөөд тэдгээрийн үнэлгээ нь өөр хоорондоо өөр өөр байдаг нь тендерт оролцогч компаниудын удирдлагын гайхширлыг төрүүлдэг байна. Ц.Амгаланбаяр тэргүүтэй бүлэг этгээдүүд элдэв зальт башир аргаар тендерийн мөнгөнөөс халаасалдаг байна. Тендерт оролцогч компаниудын удирдлага Онцгой байдлын байгууллагаас Ц.Амгаланбаярыг зайлуулаагүй цагт тендерийн будлиан тасрахгүй гэж өөр хоорондоо ярилцах болсоор удаж байна. Иймээс Шинэчлэлийн Засгийн газрын тэргүүн-Ерөнхий сайд Н.Алтанхуяг, шударга ёсыг тогтоохоо амласан Шадар сайд Д.Тэрбишдагва нар Ц.Амгаланбаяр хэмээх төрөөс төрсөн тэрбумтан, хариуцлагагүй этгээдэд хариуцлага тооцох цаг болжээ. Онцгой байдлын албаны албан хаагчид тус албанд шинэ шударга удирдлага, шинэчлэл хэрэгтэй байгааг өөр хоорондоо ярьж байна. Ц.Амгаланбаяр нь Засгийн газраас, видио хурлаар өгсөн үүрэг даалгаврыг хэрэгжүүлэх, өвлийн бэлтгэлийг хангах тулгамдсан ажлуудыг хийхийн оронд 2012 оны 9 дүгээр сарын 29-30-ны өдрүүдэд Шадар сайд асан М.Энхболд, нийслэлийн Засаг даргын Тамгын газрын дарга асан Болдсайхан, Нийслэлийн Онцгой байдлын газрын дарга Батбилэг нарын хамт Хэнтий аймгийн Хөх нуурт хуучнаа санагалзан зугаалсан байна. Ч.Анар Зочин Зочин, 2012-10-08 11:37:49, 124.158.125.112Хариу бичих Ц.Амгаланбаяр нь цагдаагийн хөрөнгөлөг хурандаануудын угшилтай хүн. Замын цагдаагийн газрын даргаар ажиллаж байгаад хэрэгт холбогдон шалгуулж, дараа нь Цагдаагийн академийн захирлаар түр ажиллаж байгаад 2007 онд ОБЕГ-ын даргын албанд томилогдон төсвийн хөрөнгөөр тэрбумтан болох гараагаа эхэлсэн. Ц.Амгаланбаяр ОБЕГ-ын даргын албан тушаалд томилогдоод тав ч хоноогvй байж, тараа таниулсан гэдгийг уншигчид маань санаж байгаа байх. Дур мэдэн халаа сэлгээ хийж, өөрийн хvмvvсээ Онцгой байдлын албанд ажилтай болгосон, гаргасан тушаал, шийдвэр болгон нь хууль зөрчсөн, төсвийн хөрөнгийг зvй бусаар завшсан гээд сүүлийн жилүүдэд тvvний хууль бус vйлдэлтэй холбоотой мэдээлэл тасраагvй. Хууль хяналтынхан нэг бус шалгаж байсан удаатай ч тэрээр энэ бvхнийг хэрхэн зохицуулж, хав дарж өнгөрөөж буй нь бас л сонирхол татна. Ц.Амгаланбаяр хууль зөрчсөн, тендерийн мөнгөнөөс халаасалдаг, хөрөнгө орлогын мэдүүлгээ дутуу мэдүүлдэг гэж байнга хэл амны бай болж байдаг нэгэн. Тийм ч учраас Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ц.Амагаланбаярт генерал цол олгохоос татгалзсныг эх сурвалж өгүүлж байна. Өнгөрөгч хавар Дорнод аймгийн Баяндун суманд гарсан тvймрийг унтраахаар ажиллаж байсан 4 аврагч, гал сөнөөгч амиа алдаж, 1 аврагчийн бие 60 хувь тvлэгдэж, vхэл амьдралын зааг дээр эмчлүүлж байгаа. Нас барсан 4 аврагчийн 1 нь эмнэлэгт амьд ирсэн бөгөөд гадаадад эмчлүүлэх зардлыг нь Ц.Амгаланбаяр шийдвэрлэхгүй удааснаас шархаа даалгүй нас барсан байна. Уг нь голд тулаад унтрах байсан түймэрт Ц.Амгаланбаяр эндээс загнасаар байгаад аврагчдыг үхэл рүү түлхсэн хэмээн аймгийнхан ярьцгааж байна. Уг харамсалт явдалтай холбогдуулан ОБЕГ-ын дарга Ц.Амгаланбаяр “би хариуцлага хvлээхэд бэлэн. Надад хариуцлагаас зайлсхийх шалтгаан байхгvй” хэмээн мэдэгдэж, шударга, хариуцлагатай албан тушаалтны дvрд тоглож байсан. Тухайн үед “Гал түймрийг унтраахаар ажиллаж байсан алба хаагчид ямар техник хэрэгсэл ашиглаж байсан юм бэ?” гэсэн сэтгүүлчийн асуултад Ц.Амгаланбаяр “Ой хээрийн түймэр унтраахад ашиглагдах техник хэрэгсэл хязгаарлагдмал байдаг” гэж хээв нэг хариулж байсан. Уг нь өөрөө баяжих, хөрөнгөжих сэтгэлгээгээ хойш тавиад ажилласан бол аврагчдийг гал унтраах багаж хэрэгсэл, галаас хамгаалах хувцсаар хангах бололцоо байсан. Ц.Амгаланбаяр төсвийн хөрөнгөнөөс амжилттай хумсалсныхаа дүнд хотын “А” зэрэглэлийн бүс буюу 1-р төрөх эмнэлэгийн зүүн талд TG төв хэмээх том хаягтай 6 давхар барилга хувьдаа барьж бусдад түрээслэсэн, Зайсангийн аманд 10 орчим өрөөтэй тансаг харшид амьдарч байгаа, мөн өнгөрсөн 4 жилийн хугацаанд хадгаламжиндаа 100 сая орчим төгрөгтэй болсон. Уг нь, Ц.Амгаланбаяр аль эрт хууль бус vйлдлийнхээ хариуд хариуцлагаа vvрээд явах ёстой байсан юм. Ц.Амгаланбаяртай холбоотой сөрөг мэдээ мэдээллүүд тасрахгүй гарсаар байна. Хамгийн сүүлд л гэхэд Сүхбаатар аймгийн Онцгой байдлын хэлтсийн дарга А гэгч ууж согтууран машин барьж яваад гурван хүний амь насанд хүрсэн байна. Өмнө нь А-г үе үе архи ууж байгаа талаар аймгийн удирдлагаас Ц.Амгаланбаярт мэдээлж байсан тухай эх сурвалж өгүүлж байна. Гэвч Ц.Амгаланбаяр уг этгээдтэй хариуцлага тооцоогүйгээс хэрэг үйлдэгдэх нөхцлийг бүрдүүлсэн байна. Мөн хэдхэн хоногийн өмнө тус байгууллагын алба хаагчид дээд удирдлагын тушаалаар хувийн орон сууцны барилга дээр ажиллаж байгаад ахлах дэслэгч О гэгч хүнд бэртэн нэг нүд нь таг сохорсон байна. О-г эмнэлэгт эмчлүүлж байхад нь түүнийг хүнтэй уулзуулахгүй, ярилцлага өгүүлэхгүй, зураг авахуулахгүй байхын тулд байнгын харуул манаатай байлгасан. Одоо өрөөсөн нүдгүй болсон О-г аврагч Ч-гээр байнга асруулахаар ажлаас нь чөлөө өгсөн байна. Хамгийн хачирхалтай нь дээрх хоёр гэмт үйлдлийн талаар Шинэчлэлийн Засгийн газрын Шадар сайдад ердөө мэдээлээгүй байсан байна. Гай болж нэгэн сэтгүүлч Шадар сайдыг Аврах тусгай ангид ажиллах үеэр хувийн барилга дээр ажиллаж байгаад хүнд бэртсэн О гэгчийн талаар асуулт тавьснаар хэрэг мандах нь тэр. Уг ажиллагааны дараагаар Ц.Амгаланбаяр өөрийн хэвлэлийн ажилтнуудаа өрөөндөө дуудан тэр сэтгүүлчээр яах гэж тийм асуулт тавиулав. Ямар зорилготой ингэв, яагаад асуулгахгүй байж чаддаггүй юм бэ? хална, зайлуулна гэж загнасан байна. Эндээс харахад өөрийн үйл ажиллагаатай холбоотой алдаа, дутагдлаа ямар нэгэн байдлаар дарж өнгөрөөдөг талаар тус салбарын албан хаагчдын дунд тархсан яриа үнэн болохыг нотолж байна. Ц.Амгаланбаяр нь гэмт үйлдлийг төдийгүй 2010 онд малын гоц халдварт өвчнийг хүртэл нуун дарж нэг айлын хотонд нь нам дарчих байсан шүлхийг төрийн өндөрлөгүүд болон нийтэд зарлан мэдээлээгүйгээс болж газар авахуулан 5 аймгийн 24 сумыг хамруулж 25 мянга гаруй малыг устгалд оруулж, улсад 8 тэрбум гаруй төгрөгийн хохирол учруулжээ. Ц.Амгаланбаяр хууль бус vйлдлээ нуухын тулд 2008-2010 онд жил бүр байгууллагынхаа 10-12 хvнийг Хайнанд 7-10 хоног, 2011 онд 26 хvнийг Сингапур, Малайзад долоо хоног төсвийн мөнгөөр аялуулсан, зөвхөн энэ жилийн аялалд л гэхэд 78000 ам.доллар буюу 103 сая төгрөг зориулалтын бусаар зарцуулсан мэдээлэл байна. Ц.Амгаланбаяр цагдаагаас өөрийн жолоочоор дагуулж ирсэн Гантулгаа онцгойгийн Автобаазын даргаар томилсон. Гантулга нь тус баазын 5-н автомашиныг акталсан нэрээр хувьдаа авч, төрийн өмчийг завшсан байна. Гантулгыг энэ үйлдэлд нь Авилгатай тэмцэх газраас эрүү үүсгэн шалгаж байгаа бөгөөд Ц.Амгаланбаярын итгэлт хүн тул мөн л бүдгэрэх тал руугаа орж байгаа бололтой. Онцгой байдлын ерөнхий газрын Улсын нөөцийн газрын дарга Д.Батсайхан нь 2008 оны арванхоёрдугаар сард “Бооцын тариа” ХХК, “Баяржавхлан” ХХК-ийн ОХУ-аас импортоор оруулж ирсэн 936,6 тн улаан буудайг дотоодын улаан буудай хэмээн С.Баярын Засгийн газрыг молигдон худалдан авч, Монгол Улсын Засгийн газрын 2007 оны 227 дугаар тогтоолд “Дотооддоо үйлдвэрлэж, дотоодын гурилын үйлдвэр, Тариалан эрхлэлтийг дэмжих санд нийлүүлсэн улаан буудайн тн тутамд 80 мянган төгрөгийн урамшуулал олгоно” гэж заасны дагуу Д.Батсайхан 74.9 сая төгрөгийг улсын төсвөөс авсан байдаг юм. Тогтоол шийдвэрийг хувьдаа ашигтайгаар хувирган, ашиг хонжоо олж чаддагийн бодит биелэл ийнхүү Онцгой байдлын ерөнхий газарт Ц.Амгаланбаярын шууд удирдлагад ажилладаг, түүний дотны найз, цагдаагийн байгууллагаас дагуулж ирсэн Д.Батсайхан гэгч даргын гараар амилсан нь энэ. Д.Батсайханд Авлигатай тэмцэх газраас эрүүгийн хэрэг үүсгэн шалгаад уг хэргийг шийдвэрлүүлэхээр прокурорт шилжүүлсэн боловч уг хэрэг өнөөг хүртэл шийдвэрлэгдээгүйгээр үл барам замхрах шатандаа орсон байна. Өнөө хууль шүүхийн өмнө иргэн бүр тэгш байх зарчим хаана байна вэ? Цагдаад ажиллаж байсан хүнд хууль өөрөөр, хөнгөлөлттэй үйлчилдэг юм байна гэсэн хардалтыг зүй ёсоор төрүүлж байна. Албан тушаалаа урвуулан ашигласан, залилан мэхэлсэн хэрэгтээ тэрээр өнөөдөр эрүүгийн хариуцлага хүлээх нь лавтай. Авлигатай тэмцэх газраас 2008 онд Д.Батсайханыг албан тушаалаас нь түдгэлзүүлэх мэдэгдлийг Онцгой байдлын ерөнхий газрын дарга Ц.Амгаланбаярт хүргүүлсэн боловч өнөөг хүртэл уг мэдэгдлийг хэрэгжүүлээгүй байна. Эндээс харахад Ц.Амгаланбаяр өөрөө уг гэмт хэрэгт холбоотой нь нотлогдож байна. 2008 оноос хойш Онцгой байдлын байгууллагад олон тооны барилга байгууламж улсын төсвийн хөрөнгө оруулалтаар баригдаж байгаа бөгөөд тэдгээрийн үнэлгээ нь өөр хоорондоо өөр өөр байдаг нь тендерт оролцогч компаниудын удирдлагын гайхширлыг төрүүлдэг байна. Ц.Амгаланбаяр тэргүүтэй бүлэг этгээдүүд элдэв зальт башир аргаар тендерийн мөнгөнөөс халаасалдаг байна. Тендерт оролцогч компаниудын удирдлага Онцгой байдлын байгууллагаас Ц.Амгаланбаярыг зайлуулаагүй цагт тендерийн будлиан тасрахгүй гэж өөр хоорондоо ярилцах болсоор удаж байна. Иймээс Шинэчлэлийн Засгийн газрын тэргүүн-Ерөнхий сайд Н.Алтанхуяг, шударга ёсыг тогтоохоо амласан Шадар сайд Д.Тэрбишдагва нар Ц.Амгаланбаяр хэмээх төрөөс төрсөн тэрбумтан, хариуцлагагүй этгээдэд хариуцлага тооцох цаг болжээ. Онцгой байдлын албаны албан хаагчид тус албанд шинэ шударга удирдлага, шинэчлэл хэрэгтэй байгааг өөр хоорондоо ярьж байна. Ц.Амгаланбаяр нь Засгийн газраас, видио хурлаар өгсөн үүрэг даалгаврыг хэрэгжүүлэх, өвлийн бэлтгэлийг хангах тулгамдсан ажлуудыг хийхийн оронд 2012 оны 9 дүгээр сарын 29-30-ны өдрүүдэд Шадар сайд асан М.Энхболд, нийслэлийн Засаг даргын Тамгын газрын дарга асан Болдсайхан, Нийслэлийн Онцгой байдлын газрын дарга Батбилэг нарын хамт Хэнтий аймгийн Хөх нуурт хуучнаа санагалзан зугаалсан байна. Ч.Анар Зочин

Сайн байцгаана уу? 202.9.47.177 хийгээд 201.18.207 нарын хэлж буй санаа анзаарч хараачилтаар санагдсан шүү. Тиймээ, би үүх түүхээ мэдэхгүй, ядаж байхад өв бичиг цаасаа ч өөрөө мэдээд уншчихаж чадахгүй, -монгол бичгээ мэдэхгүй-, ямар өчүүхэн хумхийн тоос гэдгээ алхам тутамдаа мэдэж мэдэрч явдаг, өөртөө уур хүрсэн шогийн юм болчихоод буй нэг юм. 78.45.35.89 хүмүүнтэй санаа дөхөм шүү, ямартаа ч Их Хүмүүнийхээ мэндэлсэн өдрийг тэмдэглэдэг болно гэдэг нэг алхам, ...гэхдээ буруу замаар будаа тээгээд буцахдаа шороо тээмээргүй, над шиг толгойгоо шаасан юмнууд гаргамааргүй байна. Яарвал даарна, нухацтай байж нягт, чанд, хий үгүйгээр л өдөр судрын нь товыг олж тавих юмсандаа.

"хараачилтаар"-хараадахаар.

Etseg chingis xaaniig torox yed lam nar bsan gedeg ni tuiliin xudal lam bolon tobdiin xort uxuulga yu

Ene Enkhtaivan gej soliotoi amitan bolimoor yum. Kheden jiliin umnu Mongol ulsiin neriig neriig uurchilj Chingis uls khemeedeg bolie gej olon tumnii nudiig oroi deer gartal dongosch baisan nukhur l doo. Neleen yo yo-toi tovarish shig bgaa yu.

Yoo ene Enhtaivam N gej hachin medrel muutai shizo odoo boliochee. Uuriiguu Chinggis haanii heddugeer ue iin gishuun huntaij ene ter urgumjilsun baigaamaa bas. Soliorson erguu odoo bas erunhiilugch ruu asahaa bolioch. Hen ch chinii buzar ugiig tooj sonsohgui, ter dampuuruulj luivardsan bankniihaa talaar l ATG d ochij baitsaagd

Ene Chinges haaniig maani doromjilj netiin tsaanaas hutsaad bgaa golognyydiig yah veeeeeeee !!alhiisan

Elbegdorj bol ugaasaa mongoliin esreg hun baigaa ni olon zuileer batlagdaj baina. Mongoliig daranguilald baihad yah argaggui Mongol Ardiin nam Suhbaatar terguutei humuus oroc ulsaas Leninees tuslamj guij Mongol uls tusgaar togtnoloo olson tuuh yahiin argagui. Tegeegui bol Mongol uls unuudur Uvurmongoloos dor China-d darluulaad yavj baih baisan. Leninii khushuug buulgadag ni yah argagui hujaa Elbegdorj, salbadai Bat-UUliin hiij bgaa ajil. Tuuhee medehgui uls ornoo udirdana gej ene umhii hujaa Elbegdorjid baihgui

Chingis haan tegeed hezee ali toroht torson yum be?

elbegdorj metiin agyy tenegyyd mongoliig bysnyylah yil heregtee zarmain zytgej yabna!!!ene bol hyatadiinn zahialgatai horiin adiin dontoi teneg erenhiilegch nertei maltai holbootoi ajil?...mongolchuud teriin deedeen hyndetgej chinges haanaach tersen eder garig delhiid aldarsyylah zyhrgyi zoriggyi yabsan ye sayahan gebch ene saihan niigem bailaa geed odoo l zeb mergen on toolold gargah bolob yy?gesen ene metiin elbegdorj gichiinii hyataadaar obogloson hylgaichaar bydliantyylah gej bid hyseh yy?....hyatad saahaitai hyn terd garch ireed bysnilah yum gej tyyhend bichsen bna!!!ene chini elbegdorj sig bna daa?!.....haraal idsen har saar........................ardchilsan namtaigaan daldraasai?.....

ЧИНГИС ХААН МААНЬ ХЭЗЭЭ ТӨРСӨН НЬ ХАМААГҮЙ ТӨРСӨН ӨДӨРТЭЙ ТЭР ӨДӨР НЬ МОНГОЛ БАХАРХЛЫН ӨДӨР БОЛЖ БАЙГАА НЬ САЙШААЛТАЙ ИХ МЭДЭХҮҮД МОНГОЛООР НЭГ БАЙНА ТЭДНИЙГ БҮҮ СОНС ЕРӨНХИЙЛӨГЧИЙН ЗАРЛИГ ЭЦСИЙНХ

za huts

Amralt ihdeed baigaa um bish uu Mongolchuudaa, ene erunhiilugch bolimoor um, uur hiih ajil baidaggui um baih daa. Ulam l zalhuu, ajilgui, arhichin mongol bolgood baih um. Uuniihee orond ajlin 6 udurtei bolgoy gesen sanaachlaga gargadag boloosoi.

асуудлыг олон талаас нь тайлбарлах нь зөв.гэхдээ чиглэл нь зөв байх ёстой.

chingis haaniig taivan bailgaldaa ta nar.tursun udruur ni oroldhoo boliod uur heregtei ym hiigeech. Hiih ym oldohgui bnauu

MANAIHAAN YUNDACH BITI BUHIMDA BIDNII ETSEG BID NARSHIG HVN BISH HVN DVRESTEI BVLEEHEN MET DOGSHIN SALIH BURHADIIN DEER ORISHIH HELEJ CHADAMGVI BURHADIIG TSEERLVVLEGCH JENHEN HVN YUM BOLUU ERDUUL ZVGEER L UURGDINHUU VNE TSENI TULUU TSAG SEKVND BVR DOWTLII GALIIN EZEDEE

Монголын нууц товчооны төгсгөлд "Хулгана жилийн гурван сард Хэрлэний хөдөө арлын Долоон болдог, Шилхэнцэг хоёрын зуур ордос бууж бүхүйд бичиж дуусав гэж тэмдэглэгдсэн байдаг нь тэр үеийн цаг тоололын тухай мэдээлэл байна шүү

ih t1 ym