“Цар тахлын үеийн эдийн засгийн сэргэлтийг эрчимжүүлэх нь” сэдэвт төр, хувийн хэвшил, хөрөнгө оруулагчдын зөвлөлдөх уулзалтын үеэр “Буян” компанийн захирал Б.Жаргалсайхантай товч ярилцлаа.
“Цар тахлын үеийн эдийн засгийн сэргэлтийг эрчимжүүлэх нь” зөвлөлдөх уулзалт болж өнгөрлөө. Энэ уулзалтын ач холбогдлыг та юу гэж дүгнэж байна?
Бид 2 жил гаруй хугацаанд коронавирус цар тахлаар амьсгаллаа. Одоо цаашаа яах вэ? Зогсчихсон эдийн засгаа яаж хөдөлгөх вэ? гэж байгаа үед энэ асуудлыг хөндөн ярьж байгаа нь цагаа олсон хэрэг боллоо.
Хил гааль дээрх нөхцөл байдлаас үүдэлтэйгээр бараа, бүтээгдэхүүний үнэ, бензины үнэ өссөөр байгаа нь иргэдийн худалдан авах чадвар, амьжиргаанд шууд нөлөөлж байна?
Нэг зүйлийг ойлгох хэрэгтэй. Махны ченж буюу махны худалдаачид үнээ аль болох нэмж зарж байгаа биз? Бид тэдний тухай огт ярихгүй байж дэлхийн зах дээл дээр шатахууны үнэ өсчихөөд байхад бензиний үнэ нэмэгдчихлээ гээд хашгираад байдаг. Тэгэхээр шатахууныг зөв хэрэглэх ёстой. Өдөр бүр автомашин унах шаардлага байна уу? Ялангуяа залуучууд яагаад явган алхахгүй байгаа юм? Нийтийн тээврээр зорчихгүй, яагаад өдөржин автомашин унаад явдаг юм бэ? Дэлхийн зах зээлийн үнийг бид энд хашгирч шийдэх боломжгүй шүү дээ. Дэлхийн зах зээл дээр үнэ нэмэгдвэл манайд ч нэмэгдэж л таарна. Харин Монгол Улс шатахууны онцгой албан татвараа авдаг болох хэрэгтэй. Тэгэхгүй бол хамаг шатахуунаараа дэмий тэнээд, айл хэсээд дуусгаж байна шүү дээ.Татвар авдаг болчихвол хэдэн хүнийг ажилтай болгочих үйлдвэр үйлчилгээний газар байгуулах санхүүгийн эх үүсвэр бий болно. Хил гаалийн тал дээр Замын-Үүд, Гашуунсухайт зэрэг боомтууд дээр чөлөөт бүсээ ложистик тээврийн бүс болгох хэрэгтэй.
Өөрөөр хэлбэл Хятадын хил дээр биш чөлөөт бүс дээрээ бараагаа авдаг болох ёстой. Тэгж чадвал өнөөдөр үүсээд байгаа шиг тээврийн гацаанд орохгүй болно. Экспортоор төмрийн хүдэр, зэсийн баяжмал чөлөөтэй, саадгүй гараад байдаг. Гэтэл манай чингэлгүүд орж ирдэггүй.
Засгийн Газар төмөр зам дээр яаралтай арга хэмжээ авах хэрэгтэй. Төмрийн хүдэр ачиж гарсан галт тэрэг заавал ачаатай чингэлэгтэй буцаж орж ирэх ёстой. Үгүй гэвэл тээврийн хөлсийг нь 2-3 дахин нэмдэг ч юм уу. Энэ маягаар галт тэрэг маань 2 талдаа ачаатай явдаг болгох арга хэмжээ авч болно шүү дээ.
Уулзалтын үеэр санал хэлэхдээ та архидалттай холбоотой шүүмжлэл хэлж байсан...
Архи бол амьдралд тийм чухал зүйл биш шүү дээ. Архинаас болж зүрх судасны өвчтэй болж байна. Маш олон хүн эрүүл мэндээ, амь насаа алдаж байна. Арабын Эмиратад, Дубайд архи огт худалдаалдаггүй. Болоод л байгаа биз дээ? Монголд архи ундаанаас хямд шахуу үнэтэй байгаа учраас ундаанаас их ууж байна. Архи, спиртийн онцгой татвараа яаралтай нэм. Герман Улсын архины татвар Монгол Улсынхаас 60 хувь өндөр байна. Үүнд дургүйцээд, эгдүүцээд байх шаардлагагүй. Архи, спиртйн татвар нэмж олсон орлогоороо хөрөнгө оруулалт хийж, ажлын байр бий болгон, ядуу хүмүүсийнхээ амьдралыг өөд нь татацгаая.
Улсын төсөв гэдэг том тогооноос бүгдээрээ халбагдаж байгаа. Ялангуяа цар тахлын энэ үед айл бүр л халбагадлаа. Тэгэхээр энэ тогоогоо, улсын төсвөө юугаар дүүргэх вэ? гэдэг асуудал байна. 18 аймгийн төсвийг батлахдаа 50 хувийг нь улсын төсвөөс, 50 хувийг нь орон нутгийн иргэдээс ашиг орлогын татвар, худалдааны татвар, онцгой татвар авдаг болж бүрдүүлэх хэрэгтэй. Бүгдийг нь улсын нэгдсэн төсвөөс аваад байж болохгүй. Монгол Улсын газар нутаг дээр бүх иргэн ижил тэгш эрхтэй байх хэрэгтэй. Орон нутгийн иргэд татвар төлдөггүй, хариуцлага хүлээдэггүй, харин үйлдвэр ажиллуулдаг Б.Жаргалсайхан, Дорж, Туяа татвар төлдөг, хуулийн өмнө асар их хариуцлага хүлээдэг байж болохгүй.
Цар тахал танай компаний үйл ажиллагаанд яг тодорхой ямар сорилт, магадгүй сөрөг үр дагавар авчирч байна вэ?
Бид ишиг шиг майлалгүй, хурга шиг чимээгүй л байгаа. Хэцүү байгааг бид ойлгож байна. Гэхдээ малчид, ченжүүд бүгд нийлж байгаад бүх ноолуураа Хятад руу аччихсан. Энэ хүмүүс үйлдвэртээ ноолуураа өгье гэж огт боддоггүй шүү дээ. Арьс ширээ урагш нь гаргаж өгсөөр байгаад одоо авдаг хүнгүй, үнэгүй болчихсон. Ингээд үйдвэрүүдийг үгүй болгосон шүү дээ. Үүнийг манай хөдөө аж ахуйн түүхий эд зардаг ченжүүд л хийж байгаа. Үүнийг тодорхой хэлэх хэрэгтэй. Энэ хүмүүсийн асуудлыг нэг тийш нь шийдэх цаг болсон. Малчдын хүүхдийн мөнгийг эсвэл ченжүүдээр төлүүл. Улс орон үйлдвэрээ хөгжүүлээд, татвар аваад, түүгээрээ хүүхдийн мөнгө мэтийн нийгмийн асуудлыг шийддэг байх ёстой шүү дээ. Гэтэл өнөөдөр ченжүүд Хятадын аж үйлдвэрийг дэмжиж ажиллаж байна.
Энэ сорилтыг танай компани хэрхэн давж байна?
Урд хормойгоороо хойд хормойгоо нөхөөд, бүх боломжоо дайчлаад л байж байна. Манай үйлдвэр тавхан хувьтай л ажиллаж байгаа шүү дээ.
Коронавирус цар тахал яг хэзээ намжих нь тодорхойгүй байна. Ийм нөхцөл байдалд Монголчууд бид яг ямар бэлтгэлтэй байх ёстой вэ?
Монголчууд архидан согтуурахаа болих хэрэгтэй. Өдөр шөнөгүй автомашинаар зугаалахаа болих хэрэгтэй.
Бүгд татвар төлөгч болох хэрэгтэй. Нийтээрээ ажил хөдөлмөр эрхэлдэг болох хэрэгтэй. Нийгмийн халамжийг эрс багасгах хэрэгтэй. Бүгдээрээ Улаанбаатар хотод дүүрч өвөлждөгөө болих хэрэгтэй. Орон нутгийн иргэд нутгаа хөгжүүлж, тэндээ гоё амьдрах хэрэгтэй. Гэр хорооллын дунд сургуулийн нэг ангид 50-60 хүүхэд сурч байна. Уг нь 25-35 байх ёстой шүү дээ. Өөрөөр хэлбэл орон нутгийн залуучууд Улаанбаатарт орж ирж өвөлжиж байна. Хүүхдүүдээ хотод сургуульд өгч байна. Гэтэл орон нутгийн сургууль нь хүнгүй, эзэнгүй байна. Энэ мэт асуудлуудыг коронавирусын эдийн засгийн үед эрс шинэчилж өөрчлөх хэрэгтэй байна. Энэ хэвээрээ яваад байвал бид амаараа шороо үмхэж, дампуурна.
Танд баярлалаа.
Ярилцсан Н.Энхдэлгэр
Сэтгэгдэл0
ene xun shig nutsgennuneniig xeldeg xun alga Oyunxorol chavka-g eroosoo Jargaa guaigaar soly jinxene japan town bosgood irne dee
Буриадууд угаасаа орос хийцийн орилоо шоундаа сайн.Хотын төвд 30 жил Хангай зочид буудлын балгасаа байлгаж байгаа Жагаагийн нүцгэн үнэн бол тэр Японыг Монголын нэрээр 20 сая доллар хулхидаж хөрөнгөтөн болсон.Хөдөлмөрөөрөө биш.Шоучин буриад 7 сарын нэгэнд машинтай чулуу авчирч асгаад Монголчуудад дайраад хариуцлагыг нь би хүлээнэ гэж турхирч байсан.
Нэг их хүнд заасан халзан луухаан. Хуцаад байхаар эхлээд Хү Лью Жан, Бээжинхүү гэсэн хөдөө хөөж явуулчихаад дараа нь улин хуцаач.
Монгол улсыг хятадын эрлийз хурлийз хунхуузууд удирдаж байгаа. Хүрэлсүх Оюун-Эрдэнэ нар ч гэсэн хятад цустай хунхуузууд мөн шүү өмхий малнууд аа
Хүрэлсүх бол сяоминг гэгч хятад овогтой хүн Үүнийг мэдэх үү өмхий малнуудаа
jagaad medel og l doo baun
буриадууд цэдэнбалын зааг төриг унагаж ленин сталины хөшөө мовзалей лениний музей нацагдоржийн номын сан орос номын дэлгүүрийг японы хөгжм зарах дэлгүүр архи хүүхэн тамхи тариа нацагдоржийн номын сангийн байрыг булаан овч архины газөр болгосон буриад чингэсээр бүхнийг будаж булингартуулж бүдгэрүүлсэн түвд хэлээр мүмнийг мунхруулсан буриадууд буцааж засахгүй бол буриад хөгшчүүлтэйгээ сонгуульдаад байх юм бол түүхээс монгол арчигдаж хужаагийн үүр боллоо буриадууд түүхэнд буруутгагдана орсоос салан тусгаарлах ажиллагааг явуулаад байдгаа болимоор юм үндэсний ясны үзэл үүсч байна монгол хүнд аль диван галвын чингэс түвд манж хэрэггүй орсын дайтай хөгжихөд л хангалттай
xunii nas xyzgaartai uchir Jagaa guaig yryj ashiglaachee eronxii saidaa yaj japan town barixygbl xarchik lav l mongold martagdaxgyi yum xuune dee
Жагаа гуай ээжийнхээ ураг төрлийг бараадаад Хятад нутагтай буцна байгаа. Халхуудыг хужаа Жагаа хөөнө гэвэл үлгэр биз дээ.
Teneg pizda ve chi chini
Чи өөрөө хэнд ч хэрэггүй .зайлаа
Аавынхаа удмаар буриад гэж байхад буруу юу байна.
Тиймээ. Хөдөөний үзэсгэлэнт байгальд нэг сар амраад ирсэн. Хөдөөнөөс хотод ирмээргүй санагдаж байсан. Хэрэв би хөдөөний иргэн байсан бол хотод нүүж ирэхгүй хөдөөнөө амар тайван амьдрах байсан. Хөдөөний иргэдэд хэлэхэд хөдөөнөө амьдарсан хамаагүй дээр шүү. Хот бол хүсээд байхаар газар биш.
Хөдөөнөөс УБ-т дураар нүүж ирж суурьшдагийг захиргаадах аргаар болиулах (хэдийгээр хожимдсон ч гэсэн) цаг болжээ!! Хүмүүсийг нутагтаа амьдардаг болгох эдийн засгийн хөшүүргийг төр засаг нэн яаралтай бий болгох хэрэгтэй байна!!!!!!!!!
хуучин тийм зохицуулалттай байсан. Энэ хүний эрх ярьдаг хүмүүсийн хийсэн ажил. иргэдийн шилжих хөдөлгөөнийг хамаагүй задгай тавьж болохүй ээ гээд хурал дээр нь хэлээд, дайсан шахуу болж байлаа.
нэгдэл хамтрал сангийн аж ахуй байгуулж өгвөл явнаа
Зөв зөв
Хошгирохдоо амархан болхоор чинь Буян Жагаа олон жил та нарыг архичин залхуу тэнэг гэж доош чихдэг. Архичингаа яривал одоо олигтой Монгол залуучууд Жагаагийн буриадууд шиг водка уухаа аль хэдийн байсан.
Хөдөөнөөс хотод ирж суурьших гэж байгаа хүмүүсийг хотын соёл, зам хөдөлгөөний дүрмийн сургалт хийж. Сургалтад 100хувь хамрагдсан хүмүүст орон нутгийн татвар гэдэгт шиг тодорхой татвар авч суурьших зөвшөөрөл өгье. Хөдөөд суурьшиж байгаа хүмүүс ч тухайн нутгийнхаа ёс дүрмийн сургалтад бас сууж болохоор. Тэгэхгүй бол нийслэл юм уу хөдөө сумын төв ч юм уу. Энд тэнд бааж шээсэн, дураараа зам хөндлөн гүйсэн хүмүүс
ajilguy giurheeree odorjin mashinaa unaad hotoor davhidag
malchdaasaa nooluuraa hudaldaj avdaggyi gadaadaas nariin noost honinii noos avch nooluuran buteegduun uildverledeg
Хөдөөний хүмүүс Улаанбаатар хотод дураар сэлгүүцдэг, хаягийн шилжилтгүйгээр байр түрээслэн суудаг байдал хэвийн үзэгдэл болсон шүү. Энэ байдал "нэг өрх-нэг шинжилгээний дараа шууд мэдэгдсэн. Өөрөөр хэлвэл шинжилгээнд хамрагдаагүй хүмүүс хөдөөд ковидийг тараах нөхцлийг бүрдүүлсэн. Тиймээс хотоос хөдөөд, хөдөөгөөс хот руу хийгддэг бүх хөдөлгөөн хяналттай байхыг цар тахал шаардаад бна.
Монгол залуус машиндаа амьдарч байгаа. Ажилгүй мөнгөгүй гэрээсээ уйдцан гэртээ орохоос айгаад машиндаа цаг өнгөрөөж байгаа. Гэрт орохоор эхнэр мөнгө нэхнэ хүүхдүүд хоол нэхнэ. Машиндаа амьдардаг хүмүүс ундааны савтай шээсээ гудамжинд ил хаямааргүй байна шүү.
MANAI cenher sumand hohin gedeg
Дандаа зөв зүйл ярих юмаа
Буриадууд явж Оросуудынхаа бөгсийг цэвэрлэ.Хямдхан шоунд нь Монголчуудыг одоо болтол хууртдаг гээд итгэчихсэн.
Хөлөөнөөс хотод ирэх зөвшөөрлийг албан ажлын, хотод байртай, ажилтай гэсэн 3 үндэслэлээр олгох хэрэгтэйй. өөр бусад нөхцөлөөр ямах ч хүнд хотод оршин суухыг хорь
Энэ нэг оросын буриад гэж үргэлж солиордог галзуу байна. Чи сэтгэцийн эмнэлэгт очиж хэвтээ галзуу солиот минь.
Монголчуудыг үнэн хэлж байгаад бурятууд бухимдаж хэрэггүй.Оросууддаа очиж долооцгоо.
Хүмүүс минь ээ та нарын хүссэн ч хүсээгүй ч олон хүн Жагаагийн үгийг сонсдог, Жагаа хэлсэн бол тэрнийг нь анхааран уншдаг болжээ. Яагаад гэвэл түүнд олныхоо төлөө амьдарч байгаа эх сайхан орныхоо төлөө гэсэн сэтгэл байна.
Тийм шүү. ИХ ажилсаг,, зөв сэтгэлтэй, зоригтой, хийсэн , бүтээсэн юмтай Хүн дээ . Төр засаг энэ хүний бодол, саналыг анхаарч дэмжмээр юм даа.
Монголчууд өөрчлөгдөж байгаа. Луйварчингууд шоудаад л худалдаж авчихаж чадахаа бараг больсон.
Энэ үе нь өнгөрсөн өвгөний ам нь алийгаа алджээ.Цагтаа монголыг барьцаалж мөнгөжсөн шаар штээ.
hhisen umtai heleh ugtei hun dee ork gua
Бензиний талаар vнэнийг сайхан хэллээ
Хариуцлагыг нь хүлээхгүй юм чинь яаж ч бүлтэрсэн яадаг юм.Монголчуудыг үймээнд турхираад мань Жагаа шийтгүүлээгүй.
Бид двмпуурч байна шинэ удирдлага ялгаагуй хувийн сонирхолоо дээдэлсэн хумуус бна ш дээ
Бүгд татвар төлөгч болох хэрэгтэй. Нийтээрээ ажил хөдөлмөр эрхэлдэг болох хэрэгтэй. Нийгмийн халамжийг эрс багасгах хэрэгтэй. НИЙГМИЙН ХАЛАМЖИЙГ 90% БАГАСГА!!!
Энхбаярыг ерөнхийлөгчөөр ахиж сонгоод зөвлөхөөр нь Бямбасүрэн Дашиевийг тавья.Ерөнхий сайдаар нь Баярыг ахиж сонгоод дэдээр нь Буян Жаргалсайханыг тавья. Болоогүй их хурлын даргаар нь Батүүлийг томилоод, дэдээр нь Хурцыг тавьчихья. Сайханбилэгийг харин сангийн сайдаар тавья.
Монголчуудыг архи сөнөөж байгаа нь үнэн. Хөдөөнийхөнд дутагдал байгаа нь ч үнэн.УБ-д бүгд шавчихаар хязгаар нутаг ч эзгүйдэж байгаа.Монгол ганцхан УБ,Төв Сэлэнгэ биш.Гэхдээ залуучууд одоо архидахаа больж байгаа. Хөдөөнийхөн ч миний эрх бусдынхаар хязгаарлагддаг суурин соёлд суралцаж байгаа. Хугацаа хэрэгтэй. Хэлэх хүн ч хэрэгтэй юм шиг санагдчихлаа.
ЯМАР ТЭНЭГ ХОГ ВЭ. АРХИНЫ ҮНИЙГ НЭМЭЭД, ХУДАЛДАХЫГ ХОРИГЛОЛОО ГЭЭД АРХИДАЛТ БУУРАХ ЮМ УУ? ХАРИН Ч УЛАМ ДАЛД УЛАМ АЮУЛТАЙ БАЙДАЛД ОРНО! ХАРИН АЖЛЫН БАЙРЫГ НЭМЭГДҮҮЛЭХ ЁСТОЙ ЮМ!
Жагаагийн ээж нь хятадын эрлийз, аав нь буриадын эрлийз. Энэ бол Хон Хэрэйдийн Энхбат гуайн баталсан асуудал. Иймд хужаа, буриад хоёрын дундаас гарсан хурлийз Жагааг ХУЖБУР, эсвэл БУРХУЖ амьтан гэх юм уу?
Тэртэй тэргүй Монголчууд хотжиж эхэлсэн 60- оноос л тосгоны местный хужаа буриад оросууд дандаа хоорондоо суудагийг мэддэг. Одоо Оросууд явчихсан.Хужаанууд хужаагаараа бахархдаг болчихсон. Хор хийдэг буриад Жагаанууд ганцаараа үлдсэн. Монгол ялна.Урагшаа.
Оросуудын тагнуул буриадуудыг Монголчуудыг одоо дарах хэрэгтэй. Дандаа бидниг турхирч байдаг нүдгүй хүзүүгүй лалрууд.Нэг л их том өөхөн нүүр.
Буриадуудын шоунд итгэж байвал Монголчууд зүгээр байхгүй болох хэрэгтэй.
Шоучин Буриад Жаргалсайханы Оросууд Монголчуудыг хүн гэж үздэггүй.Тэгээд л болоо.
I am as a Mongol so hate the Russian Europeans so Buryats.
баас хатавч омхиигээ тавихгуи ярихаас цаашгуи гар даа
Биднийг доромжилж байдаг Жаргалсайхан Базарсадаев хол явсан их аюултай.
Tegvel mashintai humuus ni niileed zamaa bari l daa .
Энэ хүн үнэнийг хэлдэг хүн. малчдаас малын хөлийн татвар авах хэрэгтэй гээд байсан энэ нь хэрэгжиж эхэлсэн. Одоо архи, бензины татварыг нэмэх хэрэгтэй гэж байна. Дэмжиж байна.
Gadaadad olon jil bolson hun bainaa.mgld ochood hodoo amidrah gej baigaa umaa.Ali aimag zugeer ve?
Demjij baina.
Эрлийз хурлийзаараа.өөрсдийгөө дуудахаа больчих л доо.УБ-д олон жилийн өмнөөс/Манжийн үеэс/ суурьшсан хятад хүний удам байхыг үгүйсгэхгүй.Орос цус хадгалсан хүмүүсийн удам ч байгаа.Удамшил,генийн судалгаа хийгээгүй байх.Нийт хүн амын дотор ийм судалгаа хийвэл боломж бий.Гэхдээ тэр ямар ач тусаа өгөх вэ?Их бодож зөв шийдвэр гаргах хэрэгтэй болов уу?Ямар ч баримтгүй байж,гарал үүсэл ярьж,бие биеэ доромжилдог зан УБ-д л байгаа юм.Энэ хэр зөв бэ?Миний бодлоор,монголчуудыг мөнхийн хагаралтай байлгах гэсэн хорон санаа юм шиг санагддаг билээ.
Буянгийн уйлдвэрийг ямаа ихтэй аймаг руу нуулгэе