сонин mn
Сэтгэгдэл (30)
УИХ-ын дэд дарга С.Одонтуяа, НИТХ-ын төлөөлөгч Д.Энхтуяа тэргүүтэй АН-ын эмэгтэй гишүүд мэдээлэл хийн, шахмал түлшнээс болж угаартаж нас барсан, хордсон иргэдийн асуудал, Улсынхаа нэр хүндийг гутааж эмэгтэй хүнд хүндэтгэлгүй хандсан хэргийн тухай асуудлуудааp байр сууриа илэрхийллээ.
 
Энэ үеэр шахмал түлшнээс болж угаартаж нас барсан, хордсон иргэдийн тухай: "5 дугаар сарын 31-ний шөнө 25 хүн угаартаж, найм нь нас барсан харамсалтай, эмгэнэлтэй хэрэг явдал гарлаа. 
Нас барсан хүмүүсийн дунд таван настай хоёр, 17 настай нэг хүүхэд байсан ба бусад нь насанд хүрэгчид байжээ. Цэргийн төв эмнэлэгт 17 хүн эмчлүүлж байгаагаас хоёр нь хүнд, бусад нь биеийн байдал хүндэвтэр байна. 
 
Энэ эмгэнэлт явдал бол манай төрийн үйл ажиллагаа бүхий л шатандаа доголдож, иргэдийг эрсдэлт нөхцөлд амьдруулж байгаагийн том дохио юм аа. Хэрэг гарсны дараа Нийслэлийн онцгой байдлын газар “Тийм үйл явдал болоогүй” гэсэн үгүйсгэсэн тайлбарыг хэвлэлд өгсөн байх юм.
 
ОБЕГ-аас тодруулахад “Дорнод аймагт айлын гэр шатаж хоёр хүн нас барснаас өөрөөр ноцтой хэрэг гараагүй”, ЦЕГ “Угаарын хордлогоор нас барсан мэдээлэл бүртгэгдээгүй” гэх зэргээр мэдээллийг нуун дарагдуулахыг оролдсон талаар хэвлэлийнхэн мэдээллээ. 
Энэ юуг харуулж байна вэ? Бүх шатандаа алдаа дутагдлаа нуугаад, дараад өнгөрдөг нь бүр хэвшил болчихсон байна. Төрийн албан хаагчдад хариуцлага, шударга байдал гэх зүйлс алга болсон байна. Мэдээллийн ил тод байдал гэж юм устаж. 
Хамгийн гол нь сайжруулсан шахмал түлш гэх зүйл иргэдийн амь насанд эрсдэл учруулдаг, олон хүний аминд удаа дараа хүрсээр байхад хорт агууламжийг нь ялгаж салгах, эрүүл мэндэд ээлтэй болгох ажлыг огт хийгээгүй өдий хүрчээ. 
Нэг нам бүхэл бүтэн 7 жил бүх шатанд засаглаж байгаагийн гор ингэж эрдэнэт хүмүүсийн амь насыг хохироосноор ил гарч байна. 
Цаашид Ийм байдлыг үргэлжлүүлж хэрхэвч болохгүй ээ.
 
Сайжруулсан түлш гээч бүтээгдэхүүнд хүхрийн агууламж байж боломжгүй их байгааг мэргэжилтнүүд анхааруулсаар байхад яагаад үйлдвэрлэлээ үргэлжлүүлсээр байгаа юм бэ? МАН хэдэн хүний амийг зольж байж ухаарах юм бэ?
 
Эрсдэлт нөхцөл, хүний амь сүйдсэн ноцтой хэрэг гарчхаад байхад хариуцсан байгууллагууд яагаад мэдээллийг нуун дарагдуулахыг оролдов? Намын нэр хүнд хүний амь наснаас үнэтэй юм уу? 
Өдрийн сонинд ярилцлага өгсөн Нийгмийн эрүүл мэндийн үндэсний төвийн Хими, цацрагийн аюулгүй байдлыг хариуцсан Г.Номуунтуул мэргэжилтний ярилцлагаас 25 хүн угаартаж тэдний 8 хүн нас барсан мэдээллийг бид мэдэж авлаа шүү дээ!!!" гэв.
 
Мөн эмэгтэй хүнд хүндэтгэлгүй хандсан хэргийн тухай : "Хүний эрх, эрх чөлөөнд ноцтой халдаж, улсынхаа нэр хүндийг гутаасан шившигт хэргийг Сэлэнгэ аймгийн Мандал сумын орлогч дарга Л.Мөнхбат гэгч үйлдсэн талаар нийгэм ид шуугьж байна. Ардчилсан эмэгтэйчүүдийн холбооны нэрийн өмнөөс болон хувиасаа эмэгтэй хүнд зүй бусаар халдаж, гутаан доромжилсон энэ хэрэг дээр хатуу байр суурь баримтлахаа мэдэгдэж байна.
 
Хэвлэлээр гарч байгаа мэдээллээс харахад Мандал сумын орлогч дарга Л.Мөнхбат гэгч МАН-ын шилдэг гишүүдийн нэг, орон нутгийн удирдлагад бэлтгэгдэж байгаа залгамж халаа гэж байна.
 
МАН-ын гишүүд, энэ намын дэмжлэгээр албан тушаалд хүрсэн нэг биш хүн эмэгтэй хүнд бэлгийн дарамт учруулсан, хүчирхийлийн шинж бүхий үйлдэлд холбогдон шалгагдаж  байна. Намынх нь зүгээс ямар ч хариуцлага ногдуулдаггүй, өөгшүүлж байгаа юм шиг чимээгүй өнгөрдөг байдал нь хөдөө хотгүй, гадаад дотоодгүй хүчирхийлэл үйлдэх, хүний эрхийг дордуулах нөхцөлийг бүрдүүлж байгаа юм. 
    Хамгийн тохуурхалтай нь Монголын соёлыг сурталчлах нэрээр айлчилж очоод хүчингийн хэрэгт холбогдон шалгагдаж байгаа талаар улс дамнан мэдээлэгдэж байхад нам гүм байгаа нь анхаарал татаж байна.Энэ даргын үйлдэл  ямар соёлыг сурталчилж байгаа юм бэ? 
Бид эмэгтэй хүнийг хүн гэж үздэггүй, хүссэн үедээ, хаана ч бэлгийн дарамт учруулдаг  соёлтой гэж харуулж байгаа юм уу? 
 
Монголын Төр – төрийн албан хаагчиддаа, МАН гишүүддээ жендерийн тэгш байдлын ойлголт суулгадаггүй, хүний эрх, эрх чөлөөний үнэ цэнийн талаар, ёс зүйн талаар шаардлага тавьдаггүй, хэм хэмжээ тогтоодоггүй байдал л ийм хавтгайрсан хүчирхийллийн шинж бүхий олон үйлдлийг өдөөж байгаа.
 
Та бүхэн бүтэн долоон жил төрийн бүхий л  эрх мэдлийг атгахдаа хэнийг ч яаж ч болно гэж авирласаар байх юм уу?
Бид эмэгтэйчүүд энэ этгээдэд болон түүнийг илгээсэн байгууллагад нь ёс зүйн болон хуулийн хариуцлага хүлээлгэхийг МАН-аас шаардаж байна аа. МУ-ын Эрүүгийн хуулиас 2017 онд гээсэн Бэлгийн дарамт учруулах” заалтыг сэргээн хуульчлахыг шаардаж байна. 
Эх орондоо хүчирхийлэлд өртөж байгаа хүүхэд эмэгтэйчүүдийн эрхийг хамгаалах, эрх зүйн зохицуулалтыг боловсронгуй болгохыг шаардаж байна. 
Эмэгтэй хүнд хүндэтгэлгүй ханддаг соёлоо хадгалсаар байх юм уу Эрх баригчдаа?
Охид бүсгүйчүүдийн Үндсэн хууль хийгээд олон улсын гэрээ конвенциор хамгаалагдсан эрхийн хэрэгжилтийг хамгаалахын төлөө нийгмээрээ хуульт ёс, шудрага ёсыг шаардахыг уриалж байна.Хэн дуртай дарга нь хүчингийн хэрэг хийдэг байж болохгүй " гэсэн юм.
 
 
 
М.Чой