Даваа - 05 сарын 12,
2025
"Усны төлөө иргэдийн нэгдэл" ТББ-аас “Дэлхийн усны өдрийг тэмдэглэн өнгөрүүлэх тухай болон Монгол улс усны нөөцийн хомсдолд орсон тухай” сэдвээр мэдээлэл хийлээ.
Энэ үеэр тус ТББ-ын тэргүүн З.Батбаяр: "Дэлхий дээр амьдарч байгаа 7 тэрбум хүний тал нь буюу 2 хүн тутмын 1 нь газрын доорх уснаас ууж байна. Дэлхийн нийт аж үйлдвэрүүдийн гуравны нэг нь газрын гүний усаар тэжээгдэж байна. Монгол улсад хэрэв маргааш газрын гүнээс ус авч ашиглах боломжгүй боллоо гэж бодоход Говь-Алтай аймгийн Алтай хотоос бусад бүх суурин газар ундны, ахуйн хэрэглээний усан хангамж бүрэн зогсох юм. Мөн Монгол улсад үйл ажиллагаа явуулж байгаа үйлдвэрүүд бүгд зогсоно. Ингээд бодохоор газрын доорх ус ямар өндөр хэрэглээтэй байгааг харж болно. Үүгээр юу хэлэх гээд байна вэ? гэхээр
Монгол Улсын усны нөөц хэдэн жилийн өмнө 608км.куб байсан гэж тооцдог байсан. Саяхан БОАЖЯ-ны өгсөн мэдээллээр энэ нөөц маань 564,8км.куб болж багассан байна. Бараг 50км.кубээр багассан байна. Энэ яагаад багассан бэ? гэхээр маш олон гол, горхи ширгэсэн. Мөнх цас хайлсан. Мөсөн голууд хайлсан байна. Гэтэл Монгол улсын газрын гүний усны нөөц 10км.куб байдаг. Өөрөөр хэлбэл Монгол орны газрын доорх усны нөөцөөс 5 дахин их ус сүүлийн жилүүдэд алга болчихож.
Хоёрдугаарт Улаанбаатар хотод бидний хэрэглэж байгаа ус хоногт 60 мянга орчим метр.куб ус хэрэглэдэг. 1980-аад оны үед тогтоосноор Улаанбаатар хотод хоногт дээд тал нь 220,000 метр.куб ус хэрэглэх боломжтой гэж дээд хязгаарыг нь зааж өгсөн байдаг. Гэтэл өнөөдөр бид хоногт 230,000 орчим метр.куб ус хэрэглэж байна. Ингэж дээд хязгаараас давсан хэмжээний ус хэрэглэж байгаа нь бид усны нөөцийн хомсдолд орох нь ээ. Энэ зүйлийг л хэлэх гэсэн юм. Төр засаг маань усны нөөцийн хомсдолд орсон гэдгээ зарлах цаг нь болжээ. Унд, ахуйн усан хангамжийн асуудлаар бид аюултай түвшинд ирчихлээ. Үүнийг зарлаж яах гээд байгаа юм бэ? гэхээр энэ хомсдлоос гарах арга зам нь юу юм бэ? гэдгийг ярих гээд байгаа юм. Дэлхий дахинд усны нөөцийн хомсдлоос гарах гурван арга байдаг. Ус хэмнэх, усыг дахин ашиглах, усны нөөцийн хуримтлалыг бий болгох. 2005 оноос хойш ус хэмнэх талаар их ярьсан. Түүнээс хойш тодорхой хэмжээгээр усыг хэмнэлттэй ашиглаж сурсан. Гэхдээ ус хэмнэлт маань 5-10 хувийн хэмнэлт л авчирдаг. Усны хомсдлыг нийтээр нь шийдэж чадахгүй. Өнөөдөр хэрэгжиж байгаа ус дахин ашиглах үйл ажиллагаа нь 20-30 хувийг хэмнэх хэдий ч нөөцийн хомсдолыг арилгаж чадахгүй. Тийм учраас усны нөөцийн хуримтлал бий болгох нь нөөц багасахаас сэргийлэх үндсэн арга юм." гэв.
М.Чойжал
Сэтгэгдэл0
Усны хомсдолд орж байхад замбараагүй их орон сууц баригдаад байх юм. Удахгүй дэлхийн хоёр хүн тутмын нэг нь усны хомсдол гачигдалд орно.
Энд орон сууц ямар хмаатай юмб. Гадагшаа урсч байгаа тэр их усаа усан сан л нөөцөлж усны нөөцөө нэмэгдүүлнэ шүү дээ. Орон сууцаар орсон ороогүй, баас болоогүй бүгд гадагш урсч байна.
Усны үнэ хэт хямд социалист хуваарилалтын үеийн үнэ ханштай байгаа нь усыг үргүй зарцуулах үрэн таран хийх үндэс шалтгааны нэг юм. Гамшиг болоход хүнд машин, хувцас гэхээсээ ус л аминд ордог учир япон гэдэг үндэстэн гэртээ байнга цэвэр усны нөөцтэй байдаг гэдэг.
Оркуудаа хашаа байшин гэртээ амьдараа ус хомсдож байна. Мөн орон сууц маш үнэтэй байна.
Дусал нефт дусал цусны үнэд хүрнэ гэж Францын ЕС байсан Клемансо хэлсэн байдаг. Энэ биелэлээ олсон. Одоо дусал ус дусал цусны үнэд хүрэх болно. Иймд 1.Цэвэр усаа хэмнэх /жорлонгийн усыг саарал усаар солих, бүх орон сууцыг усны тоолууртай болгох, ус хэрэглэсэний үнийг олон улсын хэмжээнд хүргэх, ус хэмнэсэн айл,аж ахуйн нэгж,албан байгууллагыг маш сайн урамшуулах/ 2.Гол мөрнүүдийнхээ усны тодорхой хэсгийг нутагта авч үлдэж хиймэл нуурууд байгуулах 3.Борооны усыг нөөцлөх арга барилд сургах 4. Худаг гарган ашиглаж байгаа айл, аж ахуйн нэгжүүдэд тоолуур тавьж төлбөр авдаг болох. Дэлхийн зарим улс усны гачаалд ороод дампуурах уу яахав дээрээ тулаад байна.
Монгол улсын газрын хөрсний болоод гүний усны нөөц багасч байгаа нь уррамал ногооны төрөл, бүтэцийн өөрчлөлтөөс улам бүр ил тод харагддаг боллоо. Хөрсний чийг хомсдосноос гар худгуд усгүй болж, шимт нарийн ногоонууд багасч газрын гүний усаар тэжээгддэг модлог хог ургамалууд дийлэнх болох хандлагад ороод удаж байна. Одоо бид гүний усны нөөцөө гамнах, эх нутгаасаа гадагш урсдаг голын усаа дотооддоо нөөцлөх болмжийг судлах, цэвэр усны бодлогогүй үрэлгэн зарлагаа багасгах, ашигласан усаа цэвэршүүлэн эргүүлж үйлдвэрлэлд ашиглах, байгалын бороо, цасны усны хуримтлал, сангууд байгуулж ашиглахад чиглэгдсэн олон ажил, арга хэмжээг авах шаардлага амьдралаас урган гарч байна. Ус үгүй болвол, амьдрал зогсоно оо!!! Усаа гамнацгааяа!!!
bravo
цэвэр усаар машин угаахаа боль
Гүний усаар баасаа чи урсгадаг байж.
Бидний Монголчууд эртнээсээ хар ус гэж ярьж ирсэн бөлгөө.
Buh surguuli, turiiin baiguullagiin jorlongiin us zugeer l bainga evderhii goojij baidag. Hen ch zasah sonirholgui. Hyamdhan chraas
Их, дээд сургууль,коллеж, ерөнхий боловсролын сургууль, бүх олон нийтийн газруудыг усны тоолууртай болгож, эмх замбараагүй ажилласан удирдлагуудад нь торгууль оноож төлүүлдэг болох хэрэгтэй. Тэрбум мод тарих ажилд анхаарсан шиг компанит ажил явуулах хэрэгтэй. Хар ус гэж мангарттаг эргүүчүүд ус бол алтнаас хавьгүй илүү үэтэйг ойлгохгүй.
Mongolchyyd aa!!ingeed l zogsoo!!!!ysgyi bol ta nar yahan amidrah be?./....demii balairch ylas torjdegeen bolichgoo!!!hoorondoo margadagaa ch bolichgoo!!ene bygd bol siitgel gej oilgo?....eb negdeltei hynd yeiig dabna?....