Мягмар - 07 сарын 01,
2025
Тэрээр 1176 онд, Монголын төв хэсгийн уулархаг нутагт орших Жарчиудай урианхан язгууртан Хабалын II хүү болж төржээ. 14 наснаас хааны санг хамгаалах хошууч хайгуулын алба хааж эхэлсэн. 1206 онд мянганы ноён болсон. Мэргидийн үлдэгдлийг Хэрлэнгээс Чүй мөрөн хүртэл нэхэн хөөж бут цохисон байна. Төмөр тэргэт Сүбээдэй гэж алдаршжээ.
Монголчууд харилцан ашигтай, эв найртай амьдрахыг хичээж байлаа. Гэтэл хөрш зэргэлдээ гүрнүүд нь тэр бодлогыг хүлээн аваагүй. Алтан улс 1212 онд, Сартуул улс 1218 онд Монголын элч нарыг устгасан. Ийм үед хэрэглэх ганц арга нь дайн байлдаан болсон байна. Сүн улс худалдааны замуудыг боож боомтуудаа хаасан.
Зүрчидийн алтан улсын эсрэг анхны аян дайнд 36 настай Сүбээдэй тодрон шалгарчээ. 1219 онд Сартуул (Хорезм)-ыг довтлоход Сүбээдэй Зүчи хааны дэргэд явж Самаркандын байлдааны дараа тусгай зарлигаар Зэбэ жанжны хамт (Мухаммед шахыг нэхэмжлэн) Европт гүн нэвтэрчээ.
1225 онд Чингис хаан Хашин оронд зориход Сүбээдэй тэр хэрэгт оролцсон. Өгөөдэй хаан ширээнд суусныхаа дараа гүнжээ Сүбээдэйд өгч, Монгол цэргийн ерөнхий захирагч болгожээ. Алтан улсыг дагуулах ажлыг гардаж түүний өмнөд нийслэл Бянь Жань-ийг эзлэн Зүрчидийн хааны хаан ширээг унагасан болой.
1235 оноос Бат хааныг дагалдан Өрнө зүгт хоёр дахь аяллаа хийж Дорнод Европыг дагуулсан байна. Сүбээдэй Алтан ордны улс байгуулахад идэвхтэй оролцож байгаад Гүюг хааныг өргөмжлөх улсын их хуралдайд уригдан 1246 онд эх нутаг (Туул гол)-доо буцаж иржээ. Тэр цагаас хойш гадагш гарсангүй. 1248 онд 73 насандаа таалал төгсчээ.
Эх сурвалж: "Соёмбо"
Сэтгэгдэл0
ene hun cin tureg hun bizdee tuva nar l shuteed bdg yum bnlee
Цэрэг дайны стратег ,ов мэхэнд Сүбээдэй жанжиныг давах жанжин төрөөгүй.4 жил алслагдсан замыг туулж Мажар,европын гүнд нэвтэрч герман,франц,польш,унгарын цэргийн нэгдэлийг хиар цохиж байсан гарамгай жанжин.Гүюг хаан Алтан Ордны Батыг Сүбээдэй баатрын хүчээр хүчирхэгжиж ирснээс түгшиж буцааж дуудсан түүхтэй.Урианхай,урианкан 2 дунд ялгаа бол байхгүй.Киданчуудад цохигдож хойш нүүж суурьшсан түрэг угсааны башкирууд дунд урианкан гэдэг овог байдаг бөгөөд ,үнэн хэрэгтээ бол урианхайчуудын дээд өвөг.Их Монгол гүрэн байгуулагдахад урианхай аймаг зүй ёсны монгол аймагт тооцогдож явж байсан.
Юм сайн унш, дараа нь ямар нэгэн коммент бичиж бай гэж зөвлөе!
тува нар урианхай ястантай хил хязгаар харилцаатай байсан учир бидний нэрийг хуулбарлжээ.
ZELEMIIN DUU URIANKHAI HUN. ER N URIANKHAI NAR BOL YAAH ARGAGUI YAZGUURIIN MONGOLCHUUD. ALTAN URGIINHANTAI IH OIR OLON JIL AMIDARCH BAISAN, TSUS HOLILDSON CH BAIH. YAAGAAD GEVEL URIANKHAI NAR DOTOR SHAR TOLGOITOI BOLON ONGOT NUDTEI HUMUUS IH BAIDAG. TUVA NAR BOL TUREGJSEN MONGOLCHUUD BAIH.
Uriankhai, Uriankhan 2 chini tes ondoo, hoorondoo holboogui aimguud.
Тува нар их шүтдэг юм бн лэ. Кизилийн төв талбайд Зэлмийн хөшөөг босгосон байдаг.
europ luu dairahad ,jinhene Mongol taktikchidiin uran gaihamshigiig uzuulsen yum shig bailee. Ungartai baildsan ter baildaan ny unen manevrtai,goyo taktik. Ih targan, heden hun dandaa damjilj yavdag baisan gej bichseniig unshsan sanagdaj baina.
Uriankhai, Uriankhan 2 chini tes ondoo, hoorondoo holboogui aimguud.
Chi yaaj medev ee? Chi akademich yum bush biz wahahaha. Orhieo.
uriankhai tuwa 2 chin yamarch hamaagui 2 aimag
Ali aimgaas garaltai ni sonin bish! Ali ulsiin toloo zutgesen ni sonin! Han howguudiin ayan dain ni minii baharhaliig toruuleed duusdaggui yum!
ih mongol ulsiin toloo zutgej baisan aguu ih mongol baatar yumaa.ene hun jinhene mongol hun baisan gedeg.mongolchuud bidnii ovog deedes monuu gevel mon baigaa yum.
subeebei janjinii selem Londond hadgalagdaj baidag gej duulsan bolomjtoi bol eh nutagtaa avchirch boldoggui yum baihdaa
hudlaa bhoo.Subedei baatar selmee europchuudad aldana gj bhgui blguidee he he.buh Europiin negdsen ritcariudiig but tcohison hunii selmiig anglichuud yaj avah ium.
саналаа кирилээр бичиж байвал уншихад их амар юм уг нь http://krilleer.blogspot.com/ руу орвол латиныг шууд кирил рүү шилжүүлдэг сайт байгаа. Тэнд бичээд copy and paste хийгээрэй.
Tuva nartai urianhai nar suuld holildson.Buh Tuva nar urianhai bish
yag tiim
hutsaa huts. Naad nohor chini AH-iin gishuun, ugui MAH -iih ch bh
Ene baatar minii shuteen.
Уранхан нар түрэг язгуурын урианхай нартай ямарч холбоогүй улд юм. МНТ-д гардаг Шинч Баян уранхан бол язгуурын монгол аймаг юм гэдээг. Урийнхай нар уранханы баатруудыг шүтэж байгаа бол мунхарсан тэдний л өөрсдийнх нь хэрэг болноо.
bi khalkhiin uriankhan obogton manai uriankhanchuud bol odoogiin gobi altai aimgiin tonkhil tugrug darbi bugat zereg sumdiig bagtaasan zasagt khan aimgiin uriankhan daichin bangiin khoshuu yum manai ubug deedes uul ni burkhan khaldun uulaar nutagtai yazguuriin monngol aimag 14r zuunii ued baruunsh nuuj nutaglasan tuba bol uur mongoljson tureg turegjsen mongol ch b.j magad orosuud l tuba uriakhai gej munkhruulsan uul ni bol soyonii nuruugaar nutagtai soyod obogton
Subetey 99 hurch nas barsan gej sonsson
Цэрэг дайны стратег ,ов мэхэнд Сүбээдэй жанжиныг давах жанжин төрөөгүй.4 жил алслагдсан замыг туулж Мажар,европын гүнд нэвтэрч герман,франц,польш,унгарын цэргийн нэгдэлийг хиар цохиж байсан гарамгай жанжин.Гүюг хаан Алтан Ордны Батыг Сүбээдэй баатрын хүчээр хүчирхэгжиж ирснээс түгшиж буцааж дуудсан түүхтэй.Урианхай,урианкан 2 дунд ялгаа бол байхгүй.Киданчуудад цохигдож хойш нүүж суурьшсан түрэг угсааны башкирууд дунд урианкан гэдэг овог байдаг бөгөөд ,үнэн хэрэгтээ бол урианхайчуудын дээд өвөг.Их Монгол гүрэн байгуулагдахад урианхай аймаг зүй ёсны монгол аймагт тооцогдож явж байсан
Сүбэдэй баатар бол монгол түмний өвөг эцэг төдийгүй чингис хааны багтсан 9 өрлөгийн нэг билээ