Чингис бондын зарцуулалтыг сүүлийн өдрүүдэд ихээр сурталчилж байна. Хийсэн ажлаа тайлагнаж, зарцуулалтаа ил болгож байгаа нь сайн хэрэг. Тэдний тайлантай танилцахад Чингис бондын зарцуулалт үр ашигтай байж, олон төсөл хөтөлбөрүүдийг санхүүжүүлсэн гэж байна.
Гэхдээ сурталчилгаанд нь дутуу зүйл их байна. Ямар төсөлүүдэд хэдэн төгрөг зарцуулсан гэдэг нарийн тоо алга. Ямар ч байсан Чингис бондоор авто зам, уулзварууд, барилга байшин, цэцэг навч дээр нь хэдэн жижиг дунд төсөлд хөрөнгө оруулалт хийж мөн барьж байгуулсан юм байна.
Чингис бондыг босгож чадсанд нь би засгийн газарт онц үнэлгээ өгнө. Тухайн үеийн арилжааны банкуудын зээлийн дундаж хүү 18-23 хувь байсантай харьцуулахад 4-5 хувийн хүүтэй мөнгө олж ирнэ гэдэг том гавьяа. Үндэсний томоохон аж ахуйн нэгжүүд болох Энержи Ресурс, Худалдаа хөгжилийн банк нь олон улсын зах зээлээс 9-10 хувийн хүүтэй мөнгө босгож байсан шүү дээ.
Гэхдээ тэдэнд энэ боломжийг өмнөх засгийн газар нь үлдээсэн гэж хэлэхэд буруудахгүй. Эдийн засгийн өсөлтийг 17.5 хувьд хүргэж, долларын хадгаламжыг 3 тэрбум болгосон нь гадныхан Монголд хөрөнгө оруулах сонирхолыг төрүүлсэн. Харамсалтай нь зарцуулалтан дээр нь муу дүн тавина. Бодит байдал дээр Чингис бондыг босгоод хагас жил зүгээр л хүүгийн төлөөд хадгадсан.
Сөрөг хүчин нь шүүмжлээд байснаас болсон уу, эсвэл зарцуулалтаа оллоо гэж бодсон уу хэсэг хугацааны дараа дэд бүтэц тэр дундаа зам гүүр барьж, цэцэг навч тарьж эхэлсэн. Энэ зарцуулалт нь дахин шүүмжлэл дагуулсан. Мөнгийг өсгөхгэж зээлснээс биш үрэх гэж зээлээгүй. Бизнест хөрөнгө оруулбал тэр мөнгө өснө, зам барьвал харин эргэн төлөгдөхгүй.
Ингээд жижиг дунд бизнест хөрөнгө оруулахаар болж 888 төсөл шалгаруулсан. Энэ төслүүдээс харин амьдарсан нь маш цөөхөн. Ерөнхйидөө ингэс гээд бондын мөнгө дууссан. Дээр нь хэдэн барилга барьсан. Яахав зам сайхан болсон байна, зун цагт өнгийн цэцэг харах нь тааламжтай хэдий ч иргэдийн хувьд хамгийн ихээр хүсэж байгаа зүйл нь орлого нь тогтвортой байх.
Учир нь тэд бүгд зээлтэй. Хэрэв эдийн засгийн хямралаас болоод ажлын байраа алдвал тэгээд амьдралаа алдана. Харамсалтай нь ийм үзэгдэл аль хэдийн болоод эхэлцэн. Чингис бондын бага хүүтэй зээлийг хэрэв бид зөв зарцуулж чадсан бол өнөөдөр хямрал биш хөгжил ярих байлаа.
Үгүй ядахдаа хэрэв засгийн газар юунд зарцуулахаа сайн мэдэхгүй байсан бол дотоодын топ аж ахуйн нэгжүүддээ 10 хувийн хүүтэй зээлчихсэн бол тэр их мөнгөөр үндэсний компаниуд маань хэр их баялаг үйлдвэрлэж, хэдэн хүнийг ажлын байраар хангаад явж байх байсныг хэн мэдлээ.
Ямар ч байсан 2017 онд төлөх бондын эхний хэсгийн мөнгийг өгөх гэж толгойгоо гашилгахгүй л байсан байх. Засгийн газрын сурталчилаад байгаа шиг хэрэв Чингис бондыг үнэхээр зөв зүйлд зарцуулсан юмбол тэднээс нэг л зүйл асууяа. 2017 оны эхний улиралд төлөх ёстой Чингис бондын эхний ээлжий төлбөр болох 500 сая долларыг төлөх мөнгө хаана байна вэ.
Хүнээс хүүтэй мөнгө зээлчээд, маш зөв зүйтэй зүйлд зарцуулсан гэчээд, зэлээ төл гэхээр нь байхгүй гэж хэлэх ямар утгагүй сонсогдож байгаатай адил. Засгийн газрын “Чингис бондын зарцуулалт үр ашигтай байсан” гэдэг дүгнэлт үнэнтэй нийцэхгүй байгаа нь харамсалтай.
Хэрэв бид 2017 онд энэ мөнгийг төлж чадахгүй зээлдэгчидтэйгээ хэлэлцээрт орвол Монголынталаар таагүй мэдээлэл олон улсаар цацагдаж, дэлхий Монгол гэдэг нэрнээс дайжих нь гарцаагүй. Дансаа шавхаад төллөө гэж бодоход Монгол валютын нөөцгүй болж долларын ханш 5000 гараад явчих өндөр эрсдэлтэй. Тиймээс эдийн засгийн хямрал Чингис бондоос эхэлсэн гээд хэлчихэд буруудахгүй л байх.
А.Болор-Эрдэнэ
Сэтгэгдэл0
ene teneg mal chalchij baina
Бондын босогсон хөрөнгө нь 1991-2012 хооронд байсан бүх ЗГгын төсвийг нийлүүснээс их мөнгө байсан. Энэ их мөнгө яагаад ард тзмэнд наалдсангүй вэ. Яагаад гэвэл АНы зам төсөл энэ Зууны Аймшигтай том Луйвар болсон. Зам барих нэрийдлээр бондын хөрөнгөний талаас илүү нь офшор дансанд орсон.
1996-2000 хооронд Зика Монголын бүх үйлдвэр аж ахуйг АНы новшнуудад үнэгүй өгсөн. Энэ бол жинхэн аймшгийн луйвар байсан. мөн тэр үед АНы луйварчид зээлээ төлж чадахгүй болмогц 3-4 банк санхүүгийн газрыг хүчээр дампууруулсан. Одоо бондын зээл авчихаад Улс орныг дахин дампууруулж байна. Ер нь энэ онуудад аймшгийн луйвар явагдсан одоо сөхөж АТГр шалгуулах хэрэгтэй. МАХНы Энхбаяр АН хоёр Монголыг 1996 оноос хойш Хорлож ирлээ.
Дарвак Ардчилал, шударга сонгууль, ард түмний сонголтын халдашгүй эрх гээд л 7 сарын 1ийг хийсэн биз дээ. Хэдхэн сарын өмнө АН офшорчдод зориулж Өршөөлийн хууль гаргаж, үндсэн хууль болон сонгуулийн хуульд ноцтой халдаж байхад нэг үг ч ган гээгүй новшдоо. Тэгэхлээр энэ Дарвак 5 хүний алтан амиар шоудсан болж байна уу. Үнэгүй нүүрс тараах нь шударга сонгууль мөн үү. Үнэгүй нүүрснийхээ эх үүсвэрийг хаанаас олсон бэ, Дарвака?
2000 онд Монголыг элгээр нь хэвтүүлсэн АНы хулгайч дээрэмчидийн толгойг МАХНы Энхбаяр илээд Л явуулсан. МАНы нөхдүүдэд Анхааруулхад энэ удаад тийм юм байхгүй шүү. Хэрвээ АНы новшнууд ялгүй үлдвэл МАН хулгайч дээрэмчдийн хамсаатан болж харагдана шүү. Бонд идсэн БООХОЙнууд шоронд суух нь шудрага ёсонд нийцнэ, мөн ард түмний санаанд нийцнэ!!!
Эрэгцүүлээд бодоход: МАН хүмүүст сар болгон бэлнээр 21 мянгыг өгч байсан нь нэг талаар сайханч, нөгөө талаар зам барих, орон сууц сүндэрлүүлэх, Боинг худалдан авах, өндөг, цемент ноосон даавуу зэрэг олон бүтээгдэхүүнийг өөрсдөө хийх ажлыг наад тал нь 4-н жилээр хойшлуулсан ХОРЛОЛ байсан. УЧИР НЬ: Урд өмнө олдож байгаагүй тэр их мөнгийг БААС ҮЙЛДВЭРЛЭЛТ болон АРХИДАЛТыг дэмжих хэрэгсэл болгосон. Дөрвөн мөч бүтэн, эрүүл саруул, идэр чийрэг залуучуудыг хүртэл бэлэнчилэх сэтгэлгээнд дасгаж, УЛС ОРНЫ ХӨГЖЛИЙН наад зах нь хагас зуунаар ухраасан...
zeeleed buteene baiguulalt hiisen shde bidnii hugjil uragshilsan,zeeleed yu ch hiilgui halamjaar taraasan ni yu ch yarihgui yuma ,ene 2 n hoorond asar yalgaa bii shuu
Бондын босогсон хөрөнгө нь 1991-2012 хооронд байсан бүх ЗГгын төсвийг нийлүүснээс их мөнгө байсан. Энэ их мөнгө яагаад ард тзмэнд наалдсангүй вэ. Яагаад гэвэл АНы зам төсөл энэ Зууны Аймшигтай том Луйвар болсон. Зам барих нэрийдлээр бондын хөрөнгөний талаас илүү нь офшор дансанд орсон.
1996-2000 хооронд Зика Монголын бүх үйлдвэр аж ахуйг АНы новшнуудад үнэгүй өгсөн. Энэ бол жинхэн аймшгийн луйвар байсан. мөн тэр үед АНы луйварчид зээлээ төлж чадахгүй болмогц 3-4 банк санхүүгийн газрыг хүчээр дампууруулсан. Одоо бондын зээл авчихаад Улс орныг дахин дампууруулж байна. Ер нь энэ онуудад аймшгийн луйвар явагдсан одоо сөхөж АТГр шалгуулах хэрэгтэй. МАХНы Энхбаяр АН хоёр Монголыг 1996 оноос хойш Хорлож ирлээ.
Дарвак Ардчилал, шударга сонгууль, ард түмний сонголтын халдашгүй эрх гээд л 7 сарын 1ийг хийсэн биз дээ. Хэдхэн сарын өмнө АН офшорчдод зориулж Өршөөлийн хууль гаргаж, үндсэн хууль болон сонгуулийн хуульд ноцтой халдаж байхад нэг үг ч ган гээгүй новшдоо. Тэгэхлээр энэ Дарвак 5 хүний алтан амиар шоудсан болж байна уу. Үнэгүй нүүрс тараах нь шударга сонгууль мөн үү. Үнэгүй нүүрснийхээ эх үүсвэрийг хаанаас олсон бэ, Дарвака?
tegvel ergeed tuluh huunii mungu haana bainaa gargaad ir tegvel itgeye
2000 онд Монголыг элгээр нь хэвтүүлсэн АНы хулгайч дээрэмчидийн толгойг МАХНы Энхбаяр илээд Л явуулсан. МАНы нөхдүүдэд Анхааруулхад энэ удаад тийм юм байхгүй шүү. Хэрвээ АНы новшнууд ялгүй үлдвэл МАН хулгайч дээрэмчдийн хамсаатан болж харагдана шүү. Бонд идсэн БООХОЙнууд шоронд суух нь шудрага ёсонд нийцнэ, мөн ард түмний санаанд нийцнэ!!!
Бондын босогсон хөрөнгө нь 1991-2012 хооронд байсан бүх ЗГгын төсвийг нийлүүснээс их мөнгө байсан. Энэ их мөнгө яагаад ард тзмэнд наалдсангүй вэ. Яагаад гэвэл АНы зам төсөл энэ Зууны Аймшигтай том Луйвар болсон. Зам барих нэрийдлээр бондын хөрөнгөний талаас илүү нь офшор дансанд орсон.
Эрэгцүүлээд бодоход: МАН хүмүүст сар болгон бэлнээр 21 мянгыг өгч байсан нь нэг талаар сайханч, нөгөө талаар зам барих, орон сууц сүндэрлүүлэх, Боинг худалдан авах, өндөг, цемент ноосон даавуу зэрэг олон бүтээгдэхүүнийг өөрсдөө хийх ажлыг наад тал нь 4-н жилээр хойшлуулсан ХОРЛОЛ байсан. УЧИР НЬ: Урд өмнө олдож байгаагүй тэр их мөнгийг БААС ҮЙЛДВЭРЛЭЛТ болон АРХИДАЛТыг дэмжих хэрэгсэл болгосон. Дөрвөн мөч бүтэн, эрүүл саруул, идэр чийрэг залуучуудыг хүртэл бэлэнчилэх сэтгэлгээнд дасгаж, УЛС ОРНЫ ХӨГЖЛИЙН наад зах нь хагас зуунаар ухраасан...
1996-2000 хооронд Зика Монголын бүх үйлдвэр аж ахуйг АНы новшнуудад үнэгүй өгсөн. Энэ бол жинхэн аймшгийн луйвар байсан. мөн тэр үед АНы луйварчид зээлээ төлж чадахгүй болмогц 3-4 банк санхүүгийн газрыг хүчээр дампууруулсан. Одоо бондын зээл авчихаад Улс орныг дахин дампууруулж байна. Ер нь энэ онуудад аймшгийн луйвар явагдсан одоо сөхөж АТГр шалгуулах хэрэгтэй. МАХНы Энхбаяр АН хоёр Монголыг 1996 оноос хойш Хорлож ирлээ.
Дарвак Ардчилал, шударга сонгууль, ард түмний сонголтын халдашгүй эрх гээд л 7 сарын 1ийг хийсэн биз дээ. Хэдхэн сарын өмнө АН офшорчдод зориулж Өршөөлийн хууль гаргаж, үндсэн хууль болон сонгуулийн хуульд ноцтой халдаж байхад нэг үг ч ган гээгүй новшдоо. Тэгэхлээр энэ Дарвак 5 хүний алтан амиар шоудсан болж байна уу. Үнэгүй нүүрс тараах нь шударга сонгууль мөн үү. Үнэгүй нүүрснийхээ эх үүсвэрийг хаанаас олсон бэ, Дарвака?
Дарвак Ардчилал, шударга сонгууль, ард түмний сонголтын халдашгүй эрх гээд л 7 сарын 1ийг хийсэн биз дээ. Хэдхэн сарын өмнө АН офшорчдод зориулж Өршөөлийн хууль гаргаж, үндсэн хууль болон сонгуулийн хуульд ноцтой халдаж байхад нэг үг ч ган гээгүй новшдоо. Тэгэхлээр энэ Дарвак 5 хүний алтан амиар шоудсан болж байна уу. Үнэгүй нүүрс тараах нь шударга сонгууль мөн үү. Үнэгүй нүүрснийхээ эх үүсвэрийг хаанаас олсон бэ, Дарвака?
АНамынхан урьдах идэж уух сэтгэлээрээ зөв сэтгэж хийсэн.Замд хөрөнгө оруулсан гээд дараа нь мэлзэж суух,идэж уух боломж гагцхүү замд л байгаа учраас тэр шүү дээ.Ерөөсөө анхнаасаа л ийм л сэтгэхүйгээр ажиллаж өмч хувьчлалаас эхлээд лбүхийл хийсэн юм нь нэг хэсэг нь идэж уух баяжих нөгөө хэсэг нь ядуурах ийм л хэт барууны бохир технодоги хэрэглэж эхэлсэн юм шүү дээ.Түүнээсээ яаж салахгүй, үндсээр нь өөрчлөж байж л үүнээс сална.
2000 онд Монголыг элгээр нь хэвтүүлсэн АНы хулгайч дээрэмчидийн толгойг МАХНы Энхбаяр илээд Л явуулсан. МАНы нөхдүүдэд Анхааруулхад энэ удаад тийм юм байхгүй шүү. Хэрвээ АНы новшнууд ялгүй үлдвэл МАН хулгайч дээрэмчдийн хамсаатан болж харагдана шүү. Бонд идсэн БООХОЙнууд шоронд суух нь шудрага ёсонд нийцнэ, мөн ард түмний санаанд нийцнэ!!!
2-3han hyn l comment bichee shiv
ард түмний амьдрал үнэхээр хүнд байна ардчилсан намынхан үнэхээр бүдүүрсэн байна хэлэх ч үг алга бондын мөнгө хаачив юунд орчихов
АН-ын бүдүүн дарга нарыг дээрэмдэж амьдрахаас өөр зам байна уу?
Чингис хааны нэр барьж мөнгө босгосон. Агуу хаан юм, 8ОО зууны дараа тус болж байдаг. Хагас жил дараад зарцуулж эхэлсэн бол хэрхэн яаж тэр мөнгийг угаах, завшихаа бодоцгоож байсан байх.Ганц ч гэсэн олигтой үйлдвэр бариад хэдэн хүнийг ажилтай болгосон бол бас яая гэхэв.Чингис хаан тэнгэрээс харж байгаа бол Анусыг бут ниргэж эд нар шоронд орох байх.Эд нар хэзээ ч Монгол улсын төлөө яваагүй,далайн чанд дахь эзэддээ үнэнч явсан.Дахин сонговол эд нар Монголыг бүрмөсөн сүйрүүлнэ. Дахин бүү сонгоё.
Эрэгцүүлээд бодоход: МАН хүмүүст сар болгон бэлнээр 21 мянгыг өгч байсан нь нэг талаар сайханч, нөгөө талаар зам барих, орон сууц сүндэрлүүлэх, Боинг худалдан авах, өндөг, цемент ноосон даавуу зэрэг олон бүтээгдэхүүнийг өөрсдөө хийх ажлыг наад тал нь 4-н жилээр хойшлуулсан ХОРЛОЛ байсан. УЧИР НЬ: Урд өмнө олдож байгаагүй тэр их мөнгийг БААС ҮЙЛДВЭРЛЭЛТ болон АРХИДАЛТыг дэмжих хэрэгсэл болгосон. Дөрвөн мөч бүтэн, эрүүл саруул, идэр чийрэг залуучуудыг хүртэл бэлэнчилэх сэтгэлгээнд дасгаж, УЛС ОРНЫ ХӨГЖЛИЙН наад зах нь хагас зуунаар ухраасан...
АН ынхан бонд зээлийн мөнгийг замд оруулсан нэрээр талыг нь гадаад дахь дансандаа хийгээд үлдснийг нь үр ашигаа мөд өгөхгүй салбарт цацаад ганц улс орныг дампуурууллаа даа энэ луйварчдыг дахин хэзээ ч төрд бүү гарга ард түмэн минь одоо гаргавал улс улс биш боллоо
Эрэгцүүлээд бодоход: МАН хүмүүст сар болгон бэлнээр 21 мянгыг өгч байсан нь нэг талаар сайханч, нөгөө талаар зам барих, орон сууц сүндэрлүүлэх, Боинг худалдан авах, өндөг, цемент ноосон даавуу зэрэг олон бүтээгдэхүүнийг өөрсдөө хийх ажлыг наад тал нь 4-н жилээр хойшлуулсан ХОРЛОЛ байсан. УЧИР НЬ: Урд өмнө олдож байгаагүй тэр их мөнгийг БААС ҮЙЛДВЭРЛЭЛТ болон АРХИДАЛТыг дэмжих хэрэгсэл болгосон. Дөрвөн мөч бүтэн, эрүүл саруул, идэр чийрэг залуучуудыг хүртэл бэлэнчилэх сэтгэлгээнд дасгаж, УЛС ОРНЫ ХӨГЖЛИЙН наад зах нь хагас зуунаар ухраасан...
Эрэгцүүлээд бодоход: МАН хүмүүст сар болгон бэлнээр 21 мянгыг өгч байсан нь нэг талаар сайханч, нөгөө талаар зам барих, орон сууц сүндэрлүүлэх, Боинг худалдан авах, өндөг, цемент ноосон даавуу зэрэг олон бүтээгдэхүүнийг өөрсдөө хийх ажлыг наад тал нь 4-н жилээр хойшлуулсан ХОРЛОЛ байсан. УЧИР НЬ: Урд өмнө олдож байгаагүй тэр их мөнгийг БААС ҮЙЛДВЭРЛЭЛТ болон АРХИДАЛТыг дэмжих хэрэгсэл болгосон. Дөрвөн мөч бүтэн, эрүүл саруул, идэр чийрэг залуучуудыг хүртэл бэлэнчилэх сэтгэлгээнд дасгаж, УЛС ОРНЫ ХӨГЖЛИЙН наад зах нь хагас зуунаар ухраасан...
Эрэгцүүлээд бодоход: МАН хүмүүст сар болгон бэлнээр 21 мянгыг өгч байсан нь нэг талаар сайханч, нөгөө талаар зам барих, орон сууц сүндэрлүүлэх, Боинг худалдан авах, өндөг, цемент ноосон даавуу зэрэг олон бүтээгдэхүүнийг өөрсдөө хийх ажлыг наад тал нь 4-н жилээр хойшлуулсан ХОРЛОЛ байсан. УЧИР НЬ: Урд өмнө олдож байгаагүй тэр их мөнгийг БААС ҮЙЛДВЭРЛЭЛТ болон АРХИДАЛТыг дэмжих хэрэгсэл болгосон. Дөрвөн мөч бүтэн, эрүүл саруул, идэр чийрэг залуучуудыг хүртэл бэлэнчилэх сэтгэлгээнд дасгаж, УЛС ОРНЫ ХӨГЖЛИЙН наад зах нь хагас зуунаар ухраасан...
Chingis bond AN=20 jiliin doroitol.
AN Ard tumnee horolson
Bid odoo sehehgui bolson shuu. Zeeliig hen ch haanaas ch bosgoj chadna. Tuluh eseh ni hamgiin chuhal.
Mungu munguu urjuulehgui bol tuuniig avaad hereggui.