Боловсрол, соёл, шинжлэх ухаан, спортын сайдад нэр дэвшигч Ц.Цогзолмаатай ярилцлаа.
–Таны хувьд боловсролын салбарыг хэр сайн мэдэх вэ?
-Миний хувьд 1986-1992 онд ОХУ-ын Эрхүү хотын багшийн дээд сургуулийг багш мэргэжлээр төгссөн. Түүхийн багш мэргэжилтэй. Тухайн үед улсын төлөвлөгөөний дагуу оюутнуудыг элсүүлдэг байсан учраас Оросын түүхээр төгссөн. Сургуулиа төгсөөд ажлын гараагаа Ховд аймгийн Багшийн дээд сургуульд Нийгмийн ухааны факультетэд Дорно дахин, дэлхийн түүхийн багшаар эхэлж байсан. Ховд аймгийн Багшийн дээд сургуульд үндсэндээ нэг улирал ажилласан. Хүүхэд байхаасаа эвлэл, пионерын ажилд идэвхтэй байсан. Тэр үед намын боловсон хүчний бодлого гэж байлаа. Хүмүүсээ хаана яаж ажиллуулахаа нам мэддэг. Намайг дөнгөж төгсөөд ирсний дараахан аймгийн захиргаанаас дуудаад “Гадаад, дотоодод явж шинэ соёл, боловсрол эзэмшсэн хүн аймгийн Хүүхдийн төлөө төвийг удирдаж хүүхдийн арга зүйчээс эхлээд ажиллаач гэсэн” санал тавьсан. Хэдийгээр богино хугацаанд багшилсан ч хүүхдийн байгууллага гэдэг бол ялгаагүй л хүүхдийн сурах орчин, авьяасыг хөгжүүлэх, хүмүүжил, сурлагын чанарыг дээшлүүлэхэд анхаарч ажилладаг. Тиймээс өөрийгөө боловсролын салбарт гадны хүн биш гэж бодож байна. Нөгөөтэйгүүр Сүхбаатар дүүргийн Засаг дарга, Нийслэлийн Засаг даргын орлогчоор ажиллаж байхдаа нийгмийн чиглэлийн асуудлыг хариуцсан. Сургуулиас өмнөх буюу бага, дунд боловсролын асуудал дээр багш нартайгаа ойрхон ажиллаж байсан. Мэдээж сайд болоод очихын хувьд цаг хугацаа өнгөрсний хэрээр тэр үеийнхээс нөхцөл байдал, олон зүйл өөрчлөгдсөн байгаа.
–Салбарын сайдаар очоод ажлаа юунаас эхлэх вэ?
-Боловсролын салбарт шинжлэх ухааны үндэслэлтэй дүн шинжилгээ хийх юмсан гэж бодож байна. Цэцэрлэг, бага дунд боловсрол дээр юу анхаарч ажиллах ёстой юм. Дээд боловсролын хүрээнд болон шинжлэх ухааны чиглэлд юуг анхаарч ажиллах ёстой юм гэдгийг тодорхой болгох хэрэгтэй. Боловсролын салбарт урлаг уран сайхан, соёл, спортын бүхэл бүтэн бодлого явж байна. Эдгээр асуудлын аль нэгийг орхигдуулахгүйгээр жигд авч явах юм гэдэг талаас нь мэргэжлийн хүмүүсээ сайн сонсч, одоогийн нөхцөл байдалд сайн дүн шинжилгээ хийнэ. Хийсэн дүн шинжилгээн дээр суурилж ажлаа эхлүүлнэ гэж бодож байна.
–Таныг боловсролын салбарт угтах том асуудал бол багш нарын цалин нэмэгдүүлэх шаардлага. Үүнийг хэрхэн шийдвэрлэнэ гэж бодож байна вэ?
-Би ид шидтэн биш. Аль нэг газраас хөрөнгө мөнгө босгоод багш нарын цалинг нэмнэ гэж залуучуудын хэлдгээр худлаа “поп”-рохгүй. Цалин нэмэх ямар боломжууд байгааг судална. Боловсролын сайдын багцад байгаа хөрөнгө мөнгө гэдэг төсвийн тухай хуулиар зохицуулагддаг. Батлагдсан зүйлд нь зарцуулах ёстой. Гэхдээ энэ оны төсвийн тодотгол болон ирэх оны төсвийг ярьж байгаа энэ үед дотооддоо цалинг үе шаттайгаар нэмэгдүүлэх ямар боломж байгааг эрэлхийлнэ. Энэ талаар багш нарын төлөөлөлтэй уулзаж тэдний болон мэргэжлийн хүмүүсийн хийсэн судалгаатай танилцана. Мэдээж аль болох багш нарын цалинг нэмэгдүүлэх тал дээр ажиллана. Цалин нэмэгдүүлэх чиг нь гарчих юм бол багш нар шууд ажил хаяад, тэмцээд байхгүй гэж бодож байна. Юуны өмнө цалин нэмэх ийм нөхцөл боломж байна гэдгийг ойлгуулах нь чухал. Түүнээс цалин нэмнэ гэж шууд амлалт өгөхгүй. Энэ салбарт ажиллаж байсан хүний хувиар миний мэдэж байгаа зүйл бол улсын төсвийн хүндрэлтэй холбоотойгоор багш нарын дэвтэр засдаг, анги удирддаг, дугуйлан секцийн мөнгийг хассан байгаа. Тэгэхээр үндсэн цалингийн нэмэгдэл ямар байх, урамшууллыг сэргээх талаар ямар ажил хийх, аль болох олон эх сурвалжтай боломжийг харах ёстой.
–Гишүүнийхээ хувьд өнгөрсөн жилийн хугацаанд хөгжлийн бэрхшээлтэй хүүхдүүдийн талаар дуу хоолойгоо хүргэсээр ирсэн. Яг салбарыг нь удирдахдаа ямар бодлого баримтлах вэ?
-Тусгай сургуулиудын нөхцөл байдал хүнд. Нэг жилийн хугацаанд ажиллахдаа хөгжлийн бэрхшээлтэй хүүхдүүдийн сурч байгаа хараа, сонсголын бэрхшээлтэй, саажилттай хүүхдүүдийн сурдаг сургуулиудын нөхцөл байдалтай өөрийн биеэр явж танилцсан. Энэ хугацаанд хийж чадсан нэг зүйл бол 2018 оны төсөвт хөгжлийн бэрхшээлтэй хүүхдүүдийн орлогынх нь үндсэн эх үүсвэр болдог тэтгэмж нэмэгдүүлэх асуудлыг шийдүүлсэн байгаа. Энэ мэтчилэн үе шаттайгаар асуудлыг шийдвэрлэнэ. Хамгийн гол нь очоод бодит байдалд үнэн зөв үнэлэлт дүгнэлт хийж ажлаа эхлүүлнэ. Анхнаас нь ажлаа цэгцэлж, эрэмбэлж явуулна. Боловсролын салбарт тулгамдсан асуудал олон бий. Харин хаанаас нь эхэлж ямар үе шаттайгаар явуулах, тодорхой цаг хугацааны дараа ямар үр дүнд хүрэх вэ гэсэн график дотор ажиллана гэж бодож байна. Ер нь асуудалд дэс дараа эрэмбэтэй, цаг хугацаа шахаж ажиллахгүй бол бүх асуудал хүнд байна гээд суух юм бол юу ч шийдэгдэхгүй. Тиймээс аль нэгийг нь зориг гаргаж барьж авч шийдвэрлэж байж дараагийн ажлын гарц гаргалгаа, шийдэл гарч ирнэ.
–Парламентаас бүрдсэн Засгийн газар байгуулагдахаар боллоо. Гишүүд яаман дээр болон чуулганд хуулийн төсөл гээд хэт их ачаалалтай ажиллах юм байна?
-Мэдээж ачаалал нэмэгдэхийг ойлгож байгаа. Гэхдээ энэ салбартай ойрхон байсны хувьд асуудлаа судлах зэргээр цаг алдах шаардлага байхгүй. Тиймээс шууд ажилдаа орж болно. Ер нь XXI зууны хүн гэдэг бол цагийн менежмент хийх чадварт суралцсан байх ёстой. Тодорхой зөв менежмент хийж аль нэг ажлаа орхихгүйгээр ачааллаа тэнцүүлээд аваад явах боломж бий. Ард бүхэл бүтэн мэргэжлийн баг ажиллана. Нөгөө талаар Их хуралд бие төлөөлөгчид бий. Заавал Цогзолмаа сууж байж ажил явахгүй. Хамгийн гол нь асуудлаа зөв хараад хүмүүст үүрэг даалгавар өгч чаддаг. Тэр хэрээрээ хэрэгжилтийнх нь араас явж чаддаг байх юм бол ажил урагшилдаг гэдгийг төрд 20 гаруй жил алба хашихдаа мэдэрсэн. Энэ арга барилаараа ажиллана гэж бодож байгаа.
–Бусад сайдын хувьд салбараа хэр сайн мэддэг хүмүүс гэж харж байна вэ?
-Засгийн газрын бүтэц бүрэлдэхүүнийг харахад харьцангуй боломжийн хүмүүсээс бүрдэж байна гэж бодож байна. Гэхдээ ямар хүмүүс хэрхэн ажиллав гэдгийг цаг хугацаа харуулна. Аль салбарт хэн очоод юу хийв гэдэгт ард түмэн дүн тавих учраас урьдчилж ийм тийм гэж хэлэх боломжгүй.
С.Уянга
Эх сурвалж: “Зууны мэдээ” сонин
Сэтгэгдэл0
bas neg muumtei pioner, ene avgai namtaraa lav hudlaa bichsen baina lee,
Ер нь бол УИХ дахь 33-ийн бүлэг дангаараа, эсвэл АН-тай эвсэж засгийн газраа байгуулсан бол ШУДАРГА ЁС тогтоход ихээхэн нэмэр болох байлаа. 32-ын бүлэгтэй 33-ийн бүлэг хамтарч засаг барихаар болсон нь 60 тэрбумынхан засагт тогтож үлдлээ гэсэн үг. Цаашдаа Энхболд Элбэгдорж нарын толгойлдог МАНАН бүлэглэлийн эрх ашгийг үхэн хатан хамгаалагч 32-ын бүлгийнхэн 33-ын бүлгийг зажлахгүй залгих байх. Хүрэлсүх үнэн өрөвдмөөр хулчгар, өширмөөр худалч байжээ.
Яасанч адилдаа адил годилдоо годил. Нам эвлэлийн ажилтангаас ажлын гараагаа эхэлсэн иймэрхуу ИАНгаруудаас болж энэ улс орон ийм байдалд хурсэн. Сурсан мэдсэнээрээ ажиллаагуй байж енге менге, бегс беереерее нийлсэн суйлдаг сувдаг хав жингэруудээс елег зэлмуун еч течнеен хоолны савууд тердег нь унэн шуу. Энэ бегсеес еедтэй юм хулээнээд хэрэггуй биздээ.Яасанч сайд дарангуйлагч болох дуртай дух юм. Нехер нь гэж нэг улаан Хулгайч Саранжав гэгч бас нэг нам лам болсон луйварчин байдаг гэсэн шуу.
ард түмнийхөө үгийг биш сургуулиар хөрөнгөжиж баяжсан эрдэмтэн нэртэй луйварчидтайгаа нягтарч ажиллана гээ юу?
шшш чааваас цалингаа арай ядан тавьж байгаа сургуулиас хүн баяжлаа юу. Эрдэмтэд гэхээсээ илүүтэй намын шугамаар тавигдсан захирлууд сургуулиудыг үндсэнд нь сүйрүүлж байгаа. Ингэж тооноор орж ирсэн нөхдүүд ихэвчлэн чадвар муутай байдаг нь харагддаг. Ямартаа л тооноор орж ирэх вэ дээ
МАН-д ард түмэн итгэл алдрав бололтой
ene avgai ter ork nohorteigee yag business hiij chadlaa sh dee, ene ih huraasan horongo bol avilga l bj taaraa sh dee novsh yum aa
угаасаа дэндүү хоцрогдож яваа монголын боловсролыг улам хоцрогдонгуй болго гэж энэ харанхуй авгайг томилж буй юм бн.яана даа.дангаараа хүн амын 30 гаруй %-ыг эзэлдэг залуусыг ингэж хорлон хар нүхэнд хийх гэж.тэгээдч миеэ фракц гээ биз дээ.бас нүүрсчдийн фракцаар дүүрсэн харагдна лээ.том мөнгө үнэртдэггүй тохироо буулт урвалт гэж байдаггүй хөнгөнцагаанСҮХ-ээ. дахин бараг олдохгүй моментыг ингэж ч алдах гэж дээ.монголын төлөө бус мөнгөний төлөө л мөөрч оволзож чадлаа мэдэхгүй оцогнож өөрт зохихгүй том үг асгаж бсн тэрээр тун удахгүй арчигдах бизээ
ДООД ХҮМҮҮСЭЭ Л САЙН ШАХАЖ АЖИЛЛУУЛЖ ЯЛАНГУЯА АГЕНТЛАГУУЛЫНХАА ШҮҮСИЙГ ГАРТАЛ БОДЛОГЫГ НЬ СОНСООД ХЯНАЛТ ТАВИХ ЁСТОЙ.МОНГОЛ ХҮҮХДҮҮДИЙГ ЭЛДЭВ ГАДНЫ НЭР ХАЯГТАЙ БОЛОВСРОЛ НЭВТРҮҮЛЖ СУРГАНА ГЭДЭГ УПОТИ ЮМ ОГТ ХЭРЭГГҮЙ.ОЛОН ТАЛЫН МЭДЛЭГ ОЛЖ ХҮҮХЭД ӨӨРӨӨ СОНГОЛТОО СУРГУУЛЬ ТӨГСӨХДӨӨ ХИЙХЭД АНХААРАХАА ӨӨРИЙНХӨӨ ҮЕИЙН ЖИШГЭЭ САНАЖ ЯВАХ.ДЭЭД БОЛОВСРОЛ ГЭЖ УГААСАА ЭРХТЭН ДАРХТАНУУДЫН ХУВИЙН КАРМААГ ТҮНТИЙЛГЭДЭГ ЗАВААН ЮМЫГ ХАГАС ХУГАС Ч БОЛОВ ШАХАЖ ЭХЛЭХ ХЭРЭГТЭЙ.СПОРТ УРЛАГ УРСГАЛААРАА ЯВНА.НЭГ ИХ СҮЙДТЭЙ ӨӨРЧЛӨЛТ УГААСАА ГАРАХ БОЛОМЖГҮЙ.МОНГОЛ ХҮҮХЭД КРУГОЗОР САЙТАЙ Л БАЙХ ЁСТОЙ
pioneriin udirdagch ba zasag darga bolokhoos umnukh zavsart juu khiij baiv daa erkhem saidaa...orchin ueiin science gej juu ve?
Салбарынхаа гол аяааг үүрч яваа багш нарынхаа үгийг л сайн сонсмоор байна.Нэг шинэ сайд гарч ирээд л хөтөлбөр солиод л залгуулаад л шинэ сурах бичиг хэвлүүлж мөнгө угаадгаа болих хэрэгтэй.Энэ бохир бизнес чинь багш сурагчдыг цөхрөөж байна.Одоо тэр сайд байсан Гантөмөр хувийн сургууль байгуулчихсан тэрбумтан болчихсон явж л байна шүү дээ.
olon jil teriin ajil khiisen chadvarlag emegtei saidiin ajliig sain khiigeerei yalanguay dund surguuliin surgaltiig ers saijruulakh kheregtei Harvard Marvard gej soliorkhoo bolio zugeer l mongol khumuujil mongol yos zanshliig ulamjluulakh kheregtei shuu Tsogzolmaa chi chadnaa
Бас нэг мал юмаа, заяагvй монголчууд
ene emgen . svhbaata dvvregt asg dga bihdaaa . minii naizaas . 20 myngan tugrug zeelj avaad . chamaig zahirlaar hin vldeelee . . nemej 10 myngiig ug . geed . . guilagchin tsarailj shivshigee hutgaj baisan . ulun gedes shde . ... tur gej . ii lalaruudaar dvvrch
Ард түмнээс сонгогдсон гэдгээ мартаа юу? Яасан их шунал вэ? Монголын боловсрол, шинжлэх ухаанаар тоглох хэрэггүй. Мэдлэг, чадалтай, үнэнч сэтгэлтэй, давхар дээлгүй хүний хийх ажил шүүдээ. Яаж өөрөө өөрийгээ хянах юм бэ? Төр дампуурсан байна.
дээд боловсролын тухай хуулийг шинэчил, их дээд сургуулиудыг аттестатчилал, ШУА-ийг татан буулга, хүрээлэнгүүдийг их сургуулиудад нэгтгэ, зарим их сургуулиудыг татан буулга. нэг сайн цэвэрлэгээ хийх хэрэгтэй
Наад яамны аппратад чинь эрдэмтэн нэрнээс цаашгүй хувийн сургуулийн өвгөн төлөөлөгч суучихаад зөвлөж байгаа . Тэр мэтийг олж харахаас ажлаа эхлэнэ дээ.
ШУАнаа хөгжүүлж чадахгүй хөрөнгө мөнгө хангалттай өгч адахгүй байж ШУАнаа татан буулга гэж орилдог чи хэн бэ. Харваас Дэмбэрэлтэнгүүдийн нэг болтой. Их дээд сургуулийн багш нар чинь харин ШУАеийн эрдэмтдийн бүтээлүүдийг ашиглан хичээлээ заадаг гэдгийг мэдэх үү чи.
Цогзолмаа сайдын хувьд дэмжиж байна. Нийслэлийн Засаг даргын орлогчоор ажиллаж байхдаа бас тодорхой хэмжээгээр Нийгмийн Эрүүл Мэндийн Хүрээлэнгийн өмчийн давхардлыг арилгахад ёстой дайчин, эмэгтэй, зангарагтай даргын шийдвэрийг гаргаж шударга байр сууринаас хандсаныг тухайн үеийн удирдлагууд хамт олондоо баяртайгаар мэдээлж байсан жишээ бий
yoyoyoyooy .ene emgen orost leninii heden boti oor shalguulj diplom avsan ni vnend gvitsegdej arga buyu erdemdetiin sanalaar uhaanaar manuuhai bolj suuhaar shiidej dee ... gehdee udahgvi EEE chi mongoliin bolovsroloor togolsniihoo tuluu yasan ervvgee multluulah tsag irneee gaigui .. unuudur chi mi ovogtiin vmhii hunjild shuraglan zugaatsaj L bai ...
Таны очих яаманд, ялангуяа дээд боловсролын газарт байгаа боловсрол, мэдлэг, ес зуйгуй нехдуудийг солихгуй бол ажил нь явахгуй шуу!
Ховдынхныг хогийн гэдэг үгийг мэдэх үү,Манжийн шээсүүд
Энэ хүүхэн чинь Ми.Энхболдын фракцад далдаганадаг хүүхэн л дээ. Энэ тэнд очоод бужигнуулаад явдаг явдалтай этгээд шүү дээ. Энэ Боловсролын яамыг будаа болгож өгөөд л арилна. Ойлгомжтой.
ene ysan ervv . 2020 ond mi gudas baihaa bolij . . narsnii gudas . boloh ooor . dur tavin sheej . aldlaadaa
Будаа болгохгүйд л нүгэл нь оршино. Өөхч биш булчирхайч биш. Гүн харвалт авчихсан уг бие нь сайн хэвтрийн хүн шиг болждээ хөөрхий. Ардын хүүхдүүд ганц захиралтай ганц сургууль ганц ажлын газартай тэр нь Сайхансамбуу. Ирээдүйг түүнд л найдъя. Шалгарсан цөөнх тэгээд хэдэн хүүхдээ юмтайгаа аваад хэзээ нэгэн цагт явах биз. Одоохондоо бидний чадах зөвшөөрөгдсөн боломжтой ганц юм - хүүхдүүдийг ёстой цувуулах л хэрэгтэй. Эмэгтэй хүн бүр 15-с дээш хүүхэд гаргавал зохино.
Iim uruvdmuur medleggui hun yaj erdemtediig udirdajh ve? Mongolchuud ingej 27 jil aldaan odoo bolioo!!!
Yas goridson golog shig Munhbatiin ard zogsood baisan chini saidad sanaatai baisiin baina
Hovdiin nogoochnii huuhen damtuursan salbariig taraana biz
Yamar ih shunal vee. Haraa hyanaltgui bogino hugatsaand bayajih zorilgotoi heden UIH gishuun dairch dee
TENEG ABGAI UYCH XIIJ CHADAXGUI XUUXED BAIXAASAA DARGIIN BOGS DOLOOSON XUN
Шинжлэх ухааны академийг татан буулгаж, хурээлэнгуудийг их сургуульд нэгтгэх, терийн их сургуулиудын мэргэжлийн давхацлыг арилгаж, чанаржуулах, унэндээ коллежууд, цэгцлэх, хувийн хэвшилд ерселдех тэгш боломж олгох, зэрэглэл тогтоох. Академик эрх челеег олгох. БСШУЯамны дээд боловсролын газрын нехдуудийг бугдийг солих, яаманд салхи хучтэй оруулах хэрэгтэй.
jahahahah iim tursaga chaddaggvi l baihgvi yu . harin vmhii saltaandaa salhi ehleed oruulchih haha
энэ амьтантай энэ өвлийг давах уу, яана аа, ман ягтжээ ягтаж. очиж очиж энэ байдаг нь,
MUIS- n zahiral gegch Tumurbaatar gedeg namiin tomilgoonii bolovsrolgui nuhuriig hamgiin ruruun zailuulaarai .
Яанаа !!!! Боловролын яамыг бур доош тувшинл орно ...Багш нараа сайдаа сольцгоое !! Ажлаа хаяцгаая !!
yagchis
Sukhbaatar guuregiin zasag darga baihdaa olon surguuli iin zahiral tsetserlegiin erkhlegch nariig mungu avch tomilson estoi evgui shulam daa odoo yanaa
Cogzolmaa saidiig huleej abahgui bolobsrol taaruu medleg nimgen tetgebert garbal yasan um neree tataach erdemtnii ug sonsood hereggui chih ni дулий эмээ um chin
Shinjleh uhaanii akademiig tatan buulga yu hiij giiguulj baigaa ym be. Yamandaa baigaa 60 hursen er 55 huresn emegteichuudee tetgebert ni gargaj yamaa tseberleerei.
Ядарч байгаа монголыг хооллоод нэмэр алга. Энэ олон хачиг хувалзнаас нь хагас дутуу ч гэсэн салгаач. Бүх байгууллагыг хими цэвэрлэгээний газар болгомоор байна.
Боловсрол, шинжлэх ухааны салбарт чинь арай дөнгүүр мэдлэг боловсролтой, УИХ-ын гишүүн бус хүн байхгүй юмуу ямар хаашаа юм? Их л халууцах байхдаа.
Цалин нэм гээд бсан багш нар чамайг сайдаар хүлээж авах болов уу.чам руу багш нар сайдаар хүлээж авахгүй гээд орилж чарлах байхдаа.цалингаа мартаад чи олны өмнө од болох байх дөө
Боловсролын салбарт үүрлэсэн Мүүний нохдыг зайлуулах маш том ач холбогдолтой чухал ажил байгаа.Гэвч үүнийг хийж дөнгөнө гэж итгэхгүй байна.
Цогзолмаа өөрөө Мүүнийг дэмжигч хүүхэн ш дээ
Google: МОНГОЛ ГЭРИЙН АНАЛОГИ ТӨСӨӨ БҮТЭЭХ АРГА... ШИНЭ ШИНЖЛЭХ УХААНЫ ХӨГЖЛИЙН ГАЗРЫН ЗУРАГ
Ажил сайжраадд нэг их гялалзаад явчихгүй байх гэж бодож байна. Яагаад гэвэл энэ авай хуучинсаг. Урьд өмнхийг нь харвал зөвхөн нэр алдар, албан тушаал хөөж байсан дүр төрх харагдаад байдаг юм. "Жендер" гэж нилээд явсан . Тэр жендер нь хэрэг дээрээ мэддэг чаддаг нь биш, мэддэггүй чаддаггүй ч байсан хүйсийн хувьд заавал эмэгтэй байх ёстой гэсэн харгис үзэл юм. Тэхээр энэ авгай нийгмийг, олон түмний эрх ашгийг бодохгүй байна гэсэн үг.Албан тушаал, эрх мэддэлд эр эмээр нь тохируулах биш, мэддэг чаддагаар нь тохируулбал нийэмд хэрэгтэй биз дээ.
Танай салбарын эртэмдэдийг сонсохгүй байвал уг нь ёстой сайн. Одоо яаая гэхэв дээ. Хогийг ямар нэг юмруу чихэх л хэрэгтэй шүүдээ. Та нар дунд сургуулийн ямар нэг ангийн бүх хичээлийн сурах бичгийг уншаад үздээ. Тэр бүгдийг шингээх тийм том толгойтой тийм гүнзгий архиттай хүүхэд байхгүй байхоо. Олон юм яриад яахав сүнс нь зайлсан муу ёрын сэвстэй гүзээнүүд. Эрдэм сурахаасаа илүү худал хуурмагт сургах газар гэлтэй. Нийтийн боловсролыг дээшлүүлэх биш нэг хоёр тэмцээнд түррүүлсэн хүүхдийн ард нуугдсан мэлхийнүүд. Жинхэнэ мэлхий намайг уучлаарай. Энэ авгай яахавдээ чааваас нүгэлтэй л амьтан байна. Хайран цаг. Нөгөө явган хүний алхаагаар тооцсон 500 жилийг энэ нэг авгайн машинаар улам л хурдан хорооно биз. Дараагийн өвгөн авгай банди бүсгүй улам хурдан давхидаг машинтайгаа хүлээцгээж л байна. Новш гэж.
Uygaa yariad bgaa um be. Ajlaa ch avaagui bj hudal unen um yariad bh um
ene lalar chavgants . muu deer ni muuhai bolgoj . hayad . uuruu bagsh nart huugduj zailah baihdaa . mi ovogtiin umhiii amaar huduldug yum chin .sain vils garahgvi ni oilgomjtoi . . bagsh ajilchdiin durgvitsliig turuulj . halj hagargan butargaj hayad . . mi ovogtiin gudas bolon iljreh zayatai yasan ervv
Балай авгай