sonin.mn
Ардчилсан Нам удахгүй болох Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн сонгуулийг угтаж, гадаадын лобби компанитай хамтран ажиллах гэрээ  байгуулсан нь хэдхэн хоногийн өмнө ил болсон. Уг асуудлыг “Бидэнд хамаагүй” гэж Ардчилсан Намаас УИХ-д сонгогдсон гишүүд булзайруулж мэдэн, будилж байсан ч “DCI” группт захиалга өгч хамтран ажиллаж байгаа тухай цахим шуудангууд ил боллоо. Эдгээр мэдээлэл нь Америкийн Нэгдсэн Улсын Хууль зүйн яамны албан ёсны вэб сайт дахь цахим архивын хэсэгт нээлттэй хадгалагдаж байгаа юм.
 
Америкт төвтэй “DCI” гэх лобби фирмийн ажилтан Райн Грилло өөрийн илгээсэн и-мейлдээ “Манай фирмийн хамтран ажиллагч Ерөнхийлөгч Баттулга” гэж бичсэн нь анхаарал татаж байна. Мөн Монголын гэрээ хийсэн талаас Үндсэн Хуулийн Цэцийн шийдвэрийг УИХ-аар хэлэлцсэн үйл явдлыг Ерөнхийлөгчийн сонгуулийн тухай хуулийг өөрчлөх гэж байна гэсэн худал, ташаа мэдээллийг илгээсэн нь ил болжээ. Түүнчлэн ийм худал мэдээлэл өгөөд зогсохгүй Ерөнхийлөгчтэй шууд холбогдож ярилцах боломжийг санал болгосон нь энэ лобби фирм Х.Баттулгатай маш итгэлтэйгээр тун дотно харилцаж байгааг харуулж байна.
 
Уг и-мейлийг “Вашингтон пост” сонинд сурвалжлага бэлддэг Москвагийн Изабель Хуршудян гэх сэтгүүлчид илгээжээ. “Чамайг Украйн, Навальныйгийн асуудал гээд зав багатай байгааг мэдэх ч…” хэмээн и-мейлээ эхлүүлж сонирхолтой нийтлэлийн санаа гэж Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн сонгуулийн талаар ярьсан байна. Америкийн “DCI” фирмтэй гэрээ байгуулахдаа 50 мянган доллар ажлын хөлсөнд төлөхөөр гарын үсэг зурсан бөгөөд гэрээний нэг чухал заалт бол “Хэвлэл мэдээллийн байгууллагуудыг худалдан авах” юм.
Тодруулбал хэвлэл, мэдээллээр өөрсдийн хүссэн мэдээллийг гаргах харилцааг тус фирм Захиалагчийг бүрэн төлөөлөн хийх бөгөөд үүнтэй холбоотой 100 мянган доллар хүртэлх төлбөрийн зардлыг 10 хоногийн дотор шилжүүлэх шаардлагатай гэжээ. Өөрөөр хэлбэл Монголын тал буюу захиалагч асар өндөр төлбөрийг, түргэн шуурхай гаргаж өгч байхаар зөвшөөрсөн байна. 
 
“DCI” фирм нь 1996 онд Вашингтонд байгуулагдаж үйл ажиллагаагаа эхэлсэн бөгөөд улс төрийн лобби, бохир кампанит ажил хийдгээрээ АНУ төдийгүй дэлхий дахинаа танигдсан компани юм. Америкийн Ерөнхийлөгчийн сонгууль болон бусад улс төрийн кампанит ажлуудад олон удаа ажилласан бөгөөд тодруулбал Доналд Трампын 2016 оны сонгуульд Кэмбриж Аналитика болон Оросуудтай хамтран ажиллажээ. Мөн Мьянмарын сонгуульд 384 мянган долларын гэрээ байгуулан ажиллаж байсан төдийгүй Мьянмарын цэргийн дэглэм тогтоогчидтой ажиллаж байсан нь Нью-Йорк Таймс, Атлантик зэрэг Америкийн томоохон хэвлэлүүдээр дуулиан тарьж байсан юм. Энэ асуудлаасаа болж АНУ-ын Ерөнхийлөгчийн сонгуульд Бүгд найрамдах намаас өрсөлдөх сунгаанд Жон Мэккэйний зөвлөхөөр томилогдоод байсан “DCI”-ийн үүсгэн байгуулагч Дуг Гүүдеэр гэх хүн нь  ажлаасаа халагдаж байв.Манай Ардчилсан нам болон Х.Баттулгатай холбоотой мэдээллийг “DCI” фирмийн Дэд ерөнхийлөгч Кэвин Ивэрс болон ахлах ажилтан Райн Грилло, төслийн зохицуулагч Ребэкка Невилл зэрэг хүмүүс хариуцан олон улсын хэвлэлүүдэд түгээх ажлыг хийсэн нь удаа дараагийн и-мейлүүдээс харагдаж буй аж. Yahoo зэрэг уншигчдад танил болсон сайтууд тэдний гаргасан мэдээллийг төлбөртэй хэсэгтээ нийтэлсэн бөгөөд нийтлэлийн төгсгөлд уг мэдээллийн эх сурвалж хэмээн өөр холбоосуудыг зааж өгсөн байгаа. Тэрхүү холбоосоор нэвтэрвэл “PR Distribution” гэх төлбөртэйгээр хэвлэлийн мэдээ түгээдэг агентлагийн вэб сайт бий. Улмаар “Монгол Улсын Ерөнхийлөгч ардчилал, бүрэн эрхэт байдлаа хамгаалах яаралтай алхам хийлээ” гэх гарчигтай хэвлэлийн мэдээг Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн Тамгын газраас гаргуулсан төдийгүй харилцах хэсэгт Ерөнхийлөгчийн Хэвлэл, мэдээллийн алба гэдгийг бичсэн байна. Мөн “Энэхүү хэвлэлийн мэдээ нь захиалагчийн бэлтгэсэн нийтлэл бөгөөд агуулгын хувьд “PR Distribution” болон үүнийг нийтэлсэн бусад редакцын агуулгатай хамааралгүй болно” гэсэн тайлбар бичжээ.
 
Ерөнхийлөгчийн хэвлэлийн албанаас түгээж буй энэ нийтлэлийн агуулга нь дээр дурьдсанчлан Үндсэн хуулийн цэцийн шийдвэрийг илтэд гуйвуулсан, Үндсэн хуулийн цэцийн шийдвэрийг УИХ-аар хэлэлцсэн асуудлыг Ерөнхийлөгчийн сонгуулийн хуульд өөрчлөлт оруулах гэж байна гэхчлэн мушгин, худал мэдээлэл дурьдсан, Монгол Улсын ардчилал, бүрэн эрхэт байдал онцгой аюулд учирсан зэрэг хуурамч айдас төрүүлсэн өнгө аястай байгаа юм. 
 
Түүнчлэн ардчилал, бүрэн эрхэт байдал ауюлд орсныг аврах хүн нь Х.Баттулга бөгөөд түүнийг 1990 онд Зөвлөлтийн систем задран унасны дараа тайван замаар ардчиллыг авчрах үйл хэрэгт оролцсон МоАХ-ын үүсгэн байгуулагч, Ардчилсан намын шанг татсан, бараг 20 жил парламентад ажилласан гэхчлэн аврагчийн дүрээр хөөргөдөн сайшаажээ.
Ил болсон и-мейлийн төгсгөлд “Энэхүү материалыг Монголын Ардчилсан намыг төлөөлж “DCI” фирм түгээж байна” гэдгийг байнга тодотгон бичсэн нь бий.
 
Дэлхийд нэр хүндтэй хэвлэл, мэдээллийн байгууллагуудад худал, ташаа мэдээлэл түгээх, дурын сэтгүүлчтэй шууд харилцаж сэдэв санал болгох, төлбөр мөнгө төлнө гэдэг тийм ч амар ажил биш. Тиймдээ ч  Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Х.Баттулгын багийнхан Вашингтонд төвтэй лобби фирмтэй хамтарч, тэдгээр нь төлбөртэйгээр хэвлэлийн мэдээ түгээдэг компани олж улмаар уншигчдын итгэлийг алдсан, найдваргүй сайтуудад мэдээ байршуулсныг баримтууд нотолж байна.
 
Д.Дандархүү