Америкаас буцаж ирээд дотно нѳхѳрлѳж буй Н.Отгонбаяр дүү минь “Галаа ах аа, таны Америкт хийж байсан нэвтрүүлгүүдийг тань үргэлжлүүлэнгээ хамтдаа дэлхий тойрноо” гэж хэлдэг байлаа. Ковидын хүнд үе ѳнгѳрснѳѳс хойш энэ яриа хѳндѳгдѳх болсон. Монголыг хамтдаа бараг 3 удаа тойрох явцдаа хѳдѳѳ аж ахуйгаар “ѳвчилж”, Б.Атарбаяр, Э.Энхтѳр найзууд нэмэгдэн Монголын хѳдѳѳ аж ахуйг шинэчлэх мѳрѳѳдлѳѳ хуваалцах болов. Энэ бүхэн Европын аялалыг эхлүүлэх шалтаг болсон.
Энэ удаагийн “Зѳвлѳлдѳж шийдье” зѳвлѳлдѳх санал асуулгад гадаадад байгаа монголчуудад хамаатай хоёр асуулт орсон байгаа.
*Хохирол нь 40 их наядаар тооцогдож буй “Нүүрсний хулгай” нь aдгийн новшнуудын эх орноо тонон дээрэмдсэн гутамшигт үйлдэл мѳн. Энд ганц нэгээр нь нэрлээд шийдэгдэх асуудал биш. Олон жилийн туршид бүлэг болж амташсан новшийн хулгайчдын бузар үйлдэл мѳн.
Америкт 14 жил ажиллаж амьдраад Монгол руугаа буцах шийдвэр гаргаж 2019 оны 12 сарын 28 нд Монголдоо ирснээс хойш 3 жилийг үдэх гэж байна. Ганц бие миний хувьд шийдвэр гаргаад эргэж ирэх тийм хэцүү байгаагүй.
Нүүрсний хулгай ярьж эхэлснээс хойшхи ѳдрүүдэд дэлгэгдэж буй баримт сэлтийг анзаараад үнэхээр гайхаж байна. Ёс зүйгүй, шуналтай улстѳрчид ѳѳ:
Удахгүй утааны улирал эхэлнэ. Сүүлийн 5 жилд 533 тэрбум тѳгрѳг зарцуулсан хэрнээ Үндэсний Аудитын Хорооны тайлангаас харахад агаарын бохирдол дараах байдлаар нэмэгдсэн байна:
Н.Ѳлзийбаяр бид танилцаад удаагүй байгаа. Архангай аймгийн Цэцэрлэг хотод байрлах “Малчин” зочид буудлын эзэн түүнтэй фермэрийн аж ахуй, хоршооллын тухай нилээд ярилцаж байсан юм. Цэнхэр сумд үйл ажиллагаа явуулж буй алтны шороон ордын уурхайдаа нѳхѳн сэргээлт хэрхэн хийгдэж байгааг үзээч гэж санал болгож байлаа. Зѳндѳѳ л олон уулзаж ярилцаж байсан тѳсѳѳллѳѳ нүдээр үзэж, сэтгэлээрээ тэмтрэх гэж энэ 7 хоногийн эхээр Архангай аймгийн Цэнхэр сумыг түүнтэй хамт зорилоо.
Сая юу болоод ѳнгѳрѳв ѳѳ??? Дэлхий даяар цар тахал, дайны түгшүүртэй байгаа энэ цаг үед дэлхийн томчууд ээлж дараалан Монголд айлчлав. Оросын гадаад харилцааны сайд С.Лавров, Хятадын гадаад харилцааны сайд Ван И, НҮБ-ын Ерѳнхий нарийн бичгийн дарга А.Гутерреш нар Монголд айлчлахдаа гадаад нѳхцѳл байдлаас шалтгаалан гацаж байсан Монголын хэд хэдэн тѳслүүдийг хѳдѳлгѳх боломжийг бүрдүүллээ.
Нэг. Ѳнѳѳгийн Монголын хѳдѳѳд ямар асуудлууд байна вэ?
Монгол Улсад ардчилал ялснаас хойш анх удаа залуусын оролцоотой “Монголдоо сайхан амьдармаар байна”, “Ажлаа хий” гэсэн уриануудтай тайван жагсаал боллоо. Зѳвхѳн миний ч бус, итгэл найдвараа алдан цѳхѳрч байсан олон хүмүүсийн сэтгэл зүрхэнд итгэл найдварын очийг асаалаа.
“Монголчууд бид мѳн чанараа алдаж, шунал тачаалынхаа тѳлѳѳ бие биенээ хайр найргүй алж байдаг хүн сүргүүд болжээ”. Oдоо кино театруудаар гарч буй “Сүрэг” киноны тайлал энэ.
“Буруу ѳссѳн хүүхэд бухын хүзүүнээс ч хатуу” хэмээн монголчууд хэлэлцдэг сэн. Хүүхэд эцэг эхээ сонгодоггүй, олж тѳрнѳ гэдэг нь тавилан байх.