Пүрэв - 10 сарын 5, 2023
USD.
3,456.49
Сурталчилгаа
АНУ дахь Монголчуудын "Даяар Монгол" хэвлэлийн эрхлэгч, "Монцамэ" агентлагийн дэд захирлаар ажиллаж байсан. Сэтгүүлч, зохиолч.
Монголчууд хэзээнээс л олон арван саяулаа байсангүй. Их гүрний үед, Мэргэд, Хэрээд, Найманыг нийлүүлээд үсрээд л Ганц сая орчим байв. Одоогоос зуун жилийн өмнө 1919 оны тооллогоор 550 мянга, гэхдээ түүний 100 мянган нь хятад буюу таван хүн тутмын нэг нь хятад байв. Үлдсэн 50 мянга нь орос болон бусад.
Манай найз, Африкийн Замбиа улсын Засгийн газрын хэвлэлийн төлөөлөгч асан Чарлес Симба цэвэр англи хэлтэй. Яаж ингэж англи хэлийг сайн сурав аа гэтэл тэр угаасаа л өөр хэл мэддэггүй. Учир нь улсынх нь албан ёсны хэл англи. Танай үндэсний хэл юу вэ гэхээр “Банту” билүү, нэг хэл байсан тухай бүдэг бадаг сураг ярьдаг. Хэл байтугай Замбиа улсад үндэсний хэл, соёл, зан заншил, урлаг гэх юм бараг үгүй.
Ер нь тийм юм. Хөвүүд ид өсвөр насандаа Тургеневийн хүүхнүүдтэй гүнзгий танилцваас эмэгтэй хүний тухай ер бусын төсөөлөлтэй болчихоод, хожим яг тийм эмэгтэйгээ энэ амьдралаас хайгаад дэмий баахан тэнэчихдэг. Тэгэхээр “Аюултай” л болж таарна. Ккк. За за, наргиа ч яахав.
5 ангийн хүүд нэгэн домгийг зориуд ялимгүй өөрчлөн ярьж өгөв. “Нэг том даргынд дөрвөн хүн албан тушаал, бас шагнал авахаар очжээ. Том дарга тэднийг орж ирмэгц ширээ тойруулан суулгаад, олсон хэлхээтэй шүрэн эрих нэг нэгийг бариулжээ. Тэгсэн нэг дэх нь хүзүүндээ углаж, дараах нь чихэндээ өлгөж, гурав дахь нь бугуйндаа зүүжээ. Харин дөрөв дэх хүн ....”
1924 онд жанч халихад нь тухайн үеийн Монголын Засгийн газраас “...дахин газар дэлхийд эргэн ирэхгүй, үүрд нирваан дүрийг олсон” хэмээн зарлаж байсан VIII Богдын дараагийн дараагийн дүр монголоос тодорч, (IX богд Жавзандамба Жамбалнамдол- чойжижанцан Төвдийн Үй мужид төрсөн, төвд хүн.) бид шуугиантай, маргаантай, хуртай, шуургатай хүлээн авч байх шиг байна. Ажиглаж байхад хэд хэдэн асуудал анзаарагдана.
Баруун хилийн тулгаралт байлдааны 75 жилийн ой тохиож буй үед зохиолч, сэтгүүлч Б.Номинчимэдтэй “Байтаг богдын нүргээн” баримтат туужийнх нь талаар ярилцлаа.
Морь нь чихээ хулмалзуулан, араасаа хуйрахад Намхай эргэж харав. Хөшиглөн цайрах бороон дундуур эмээл дээрээ бөөвийн суусан хөтөлгөө морьтон араас нь нэхэнгүй шогшиж айсуй.
Өчигдрийн залуусын NoNaadam жагсаалыг нэлээн хүчтэй эсэргүүцэж үгүйсгээд эхлэв.
Биднийг вакцинжуулалтаараа дэлхийд 10-т орох гэж зүтгэж байгаад тархалтаараа нэгд орчихсон мунгинаж явахад цаад хятадууд чинь юу мөрөөдөж байна гээч.
Боломж хэзээд, хэнд ч байдаг. Нам унасан АН-д ч, иргэний нийгмийнхэн хийгээд Энхбат-д ч сайн боломж бий. Хамгийн том боломж нь МАН-д. Бүр түүхэн алтан боломж.
Одоо АН-ынхан юун Ерөнхийлөгчийн сонгууль ярих вэ, хагарснаараа хагараад, Либералиуд нь нэг талдаа, Үндэсний ардчилсан үзэлтнүүд нь нөгөө талдаа гараад нэг мөсөн шийдчих хэрэгтэй.
Гадаадад гацсан иргэдийн зовлонг дотор буй бид тэр бүр мэдэхгүй. Аяллаар, ажлаар, сурахаар, эмчилгээгээр хэн ч гадагшаа зорчиж болно.
- “Бага ид, эгчийн чинь сургалтын төлбөр хүрэхгүй байна” гэж ээж маань хоёр дүүг загнахгүй болсонд бүхнээс илүү баярлаж байна. Ажаа гэгээний Зөв тэтгэлэгт шалгарсан охины ярианаас...
Зохиолч, сэтгүүлч Б.Наминчимэд нэрт зохиолч Ч.Лодойдамбын бүтээл, Монголын 20-р зууны шилдэг роман "Тунгалаг тамир"-ын Итгэлт баян дүрийн тухай аналитик задаргаа, шүүмж өгүүлснийг бүрэн эхээр нь хүргэж байна.
Өмнөөс сарвайн сунаж байгаа жижигхэн улаан халтар алганууд. Бага хүүтэй минь ойролцоо 8 орчим насны хоёр хүү намайг ээрнэ. Харц нь хурц бас хуурай. Дуу хоолой нь зовиуртай, шаналангуй
.jpg)
.jpg)
(1)(2)(1)(1).jpg)
.jpg)
