Биднийг сонгууль гээд балайрч байх хооронд манай хоёр аварга хөршид хоёр том үйл явдал болов. Нэг нь энэ 05 сарын дундуур Бээжинд болсон “Нэг бүс – нэг зам” олон улсын форум, нөгөө нь 06 сарын эхээр Санкт-Петербургт болсон “Санкт-петербургийн эдийн засгийн форум” юм. Энэ хоёр үйл явдал дэлхийн хөгжлийн чиг хандлагыг тодорхойлсон гэж үзэж болно. Энэ хоёр үйл явдал Монгол Улсад туйлын их хамаатай атал манайхан сонгуулийн хэрүүлээсээ болоод огт тоохгүй байна. Энд өгүүлэх зүйлс Ерөнхийлөгчийн сонгуультай шууд холбоогүй, гэхдээ Монголын хувь заяанд олон талаар хамаатай. Иймээс эдгээр том үйл явдлыг товч өгүүлэх нь монгол судлаач миний үүрэг юм.
Санкт-Петербургийн форум
Уг нь энэ форум бүр 1997 онд үүссэн юм. “Орос Давос” гэж нэрлэдэг энэ форумыг саяхан болтол нэг их тоож байгаагүй. Орос нь алдагдсан байр сууриа сэргээх, Баруун нь түүнийг доош хийх гэсэн далд тэмцлийн дунд энэ форум болж байсан. Анхандаа тус Форум ердөө л бүс нутгийн форум байлаа. Гэвч ОХУ улс төр, эдийн засаг, цэргийнхээ хүчийг бүрэн сэргээснээр үл барам Барууны тавьсан хоригийг үл тоон ихээхэн амжилт олсны нотолгоо нь энэ удаагийн дэлхийн хэмжээний XXI форум болов.
Зөвхөн Форумын хөтөлбөрийг боловсруулахад ОХУ, Европ, АНУ, Австрали, Азийн 500 гаруй тэргүүлэх мэргэжилтнүүд оролцсоноор Форумын цар хүрээг төсөөлж болно. Сэдэв нь “Даяар эдийн засгийн тэнцвэрийн шинэ цэгийг олох оролдлого”. Аварга сэдэв шүү…
Барууны тавьсан эдийн засгийн хоригийг үл харгалзан тус Форумд дэлхийн 143 орны 14 мянган төлөөлөгч, түүний дотор ОХУ-ын 700, гадаадын 400 компани оролцсон ба анх удаагаа АНУ – ОХУ-ын яриа (диалог) болов. Гадаадын 30 орны 45 ерөнхий сайд, сайд оролцов. Форумыг дэлхийн 83 теле суваг мэдээлж, 28 телевиз шууд дамжуулжээ.
Форумын үр дүнд 1817,9 миллиард рублийн 475 гэрээ хэлэлцээр байгуулжээ. Харьцуулахад 2015 онд 205, 2016 онд ердөө 356 гэрээ хэлэлцээр байгуулж байсан юм.
Санкт-Петербургийн Форумд В.Путин оролцож үг хэлсэн ба түүний гол санааг ихэд товчлон хүргэе:
Дэлхийн эдийн засаг 2008-2009 оны хямралын дараа санхүүгийн балансаа зарим талаар тулгаж, өрийн өсөлтийн асуудлыг даван туулж чадаагүй ч мөнгөн урсгалыг тунгалаг, удирдагдах болгож чадлаа. Гэсэн хэдий ч даяар эдийн засагт хуримтлагдсан бүтцийн асуудлууд хэвээрээ байна. Өсөлт гаргах гэсэн оролдлогууд болж бүтэхгүй байна.
Эдийн засгийн тодорхойгүй байдал, өсөлтийн өмнөх эх сурвалжууд шавхагдсан зэрэг нь өнөөгийн геополитикийн хурцадмал байдалтай холбоотой. Дэлхийн тэргүүлэх гүрнүүд өсөлтийн эх булаг хайж байна, технологийн аварга их потенциалаа ашиглах, капиталжуулах боломж хайж байна.
Тоон болон аж үйлдвэрийн технологи, робот техник, эрчим хүч, биотехнологи, ангаах ухаан болон бусад салбарт гарч буй нээлтүүд нь технологийн жинхэнэ хувьсгал, хөдөлмөрийн бүтээмжийн тэсрэлтэт өсөлтөд хүргэх чадвартай бөгөөд ийм үйл явц гарцаагүй болж бүхэл бүтэн салбарыг хүртэл шинээр зохион байгуулах, олон үйлдвэр, активууд үнэгүйдэх, мэргэжил, нэр хүндийн эрэлтийг өөрчлөх, уламжлалт болон бүрэлдэн буй зах зээл дэх өрсөлдөөнийг улам хурц болгож байна.
Өнөөдөр бид шинэ үеийн технологиос гарах үр ашгийг өөрөө л хүртэх, түүнийг монопольчлох оролдлого гарч байгааг харж байна. Гэвч орчин үеийн ертөнцөд шинэ технологийг хаалттай орон зайд удаан торгоон барих боломжгүй.
Өнөөдөр бүрэлдэн тогтсон технологийн болон эдийн засгийн зорилтуудын цар хүрээ зөвхөн хоршоолсон холбоо байгуулж, хамтран ажиллаж байж шийдвэрлэх боломжтойг харуулж байна.
2025 он гэхэд Евразийн эдийн засгийн Холбоо (ЕАЭЗХ) эрчим хүч, нүүрс ус төрөгч, санхүүгийн нэгдсэн зах зээл бүтээнэ. ЕАЭЗХ-той 40 гаруй улс, олон улсын байгууллагууд хамтран ажиллах саналаа илэрхийлээд байна. Бид ЕАЭЗХ-г илүү өргөн интеграцийн хүрээ төлөвшин хөгжих төвүүдийн нэг болж чадна гэж үзэж байна.
Саяхан бид Астана хотноо хуралдаж, ЕАЭЗХ-ны орнууд бидэнтэй дотно харилцаатай Хятад, Энэтхэг, Пакистан, Иран зэрэг орнуудтай хамтран ажиллах замаар Евразийн том хамтын ажиллагааны талаар бодож үзэхийг санал болгож байна.
Энэ оны 6 дугаар сараас эхлэн бид Хятад хамтрагчидтайгаа нийлж ЕАЭЗХ-ын улсууд болон БНХАУ оролцсон бүхнийг хамарсан худалдаа-эдийн засгийн хамтын ажиллагаа бүтээх гэрээ хэлэлцээрийн албан ёсны гарааг эхэллээ. Энэ бол Евразийг хамарсан том хамтын ажиллагааны анхны алхмын нэг болно болно гэж бодож байна.
Бидний санал болгож буй “Том Еврази” төсөл бол мэдээж хэрэг Европт нээлтэй бөгөөд ийм хамтын ажиллагаа Европын Холбоонд ч ашигтай юм. Евразийн Эдийн засгийн Холбоо болон Европын Холбооны хооронд зөвшилдөөн (консультаци) явуулах Казакстаны Ерөнхийлөгч Н.Назарбаевын санаачлагад баяр хүргэж байна.
Орос улс эдийн засаг дахь хамгийн хурц, урсгалд асуудлаа шийдвэрлэж чадлаа. Бид ойрын ирээдүйд өсөлтөө сэргээнэ гэж тооцож байна.
Бид технологийн хөгжлийг удирдах системээ бараг бүтээж дуусгаад байна. Ерөнхийлөгчийн дэргэд Стратегийн хөгжил, ирээдүйтэй төслийн Зөвлөлийг байгуулж байна.
Дараагийн арван жилд дэлхий ихээхэн өөр болох нь мэдээж хэрэг. Эдүгээ болж буй аварга үйл явцыг үл тоомсорлох, үгүйсгэх нь хөгжлийн замын хажууд гээгдэнэ гэсэн хэрэг мөн.
Бээжингийн “Нэг бүс-нэг зам” форум
БНХАУ-ын дарга Ши Жиньпин 2013 оны намар “Торгоны замын эдийн засгийн бүс”, “XXI зууны Далайн Торгоны зам” гэсэн хоёр аварга төсөл санаачилсан юм. Сүүлийн үед энэ хоёрын нэгтгэн товчилж “Нэг бүс- нэг зам” төсөл гэж нэрлэх болсон. Энэ аварга төслөөр болсон Форумд дэлхийн 100 гаруй орны төлөөлөгчид оролцжээ. Хятадын төслийн үзэл санаа 4 жилийн дотор НҮБ-ын Ерөнхий Ассамблей, Аюулгүйн Зөвлөлийн баримт бичгүүдэд ямар нэг байдлаар туссан аж.
Форумыг нээж Ши Жиньпин дарга түүхийн гүн ухаанаас эхэлсэн ба энэ үгээс товч өгүүлье: Хоёр мянган жилийн өмнө эртний торгоны зам хүн төрөлхтний түүхэнд шинэ хуудас нээсэн юм. Агуу Их Торгоны замын үзэл санаа хүмүүний соёл иргэншлийн үнэ цэнэтэй өв мөн. Энэ нь энх тайван ба хамтын ажиллагаа, нээлттэй бөгөөд өргөжин тэлэх шинж (инклюзивность), харилцан суралцах, харилцан ашигтай, бүгдээрээ хожоотой байх зэрэг олон ойлголтыг багтаадаг. Түүх бол хамгийн шилдэг багш мөн.
Орчин үед эерэг өөрчлөлтүүд олон гарсан хэдий ч хүн төрөлхтөн ноцтой дуудлагын өмнө ирээд байгаа ба энэ талаар байнга бодож эрэлхийлж байна.
Ши Жиньпин “холбогч 5 элемент” гэж нэрлэсэн хамтын ажиллагааны 5 хүрээнд хийсэн ажлаа дурдав. Энэ “холбогч 5 элемент” нь: улс төрийн зохицуулалт; дэд бүтцийн харилцан холбоо; хориг саадгүй худалдаа; капиталын чөлөөт шилжилт; ард түмнүүдийн холбоо харилцааг бэхжүүлэх зэрэг болох аж.
Улс төрийн хүрээнд асар их ажил хийжээ: ОХУ-тай ЕАЭЗХ-той холбоотой байх; Казахстантай “Гэрэлт зам” хөтөлбөр; АСЕАН-ны гишүүд болон Турктэй “Төв коридор” хөтөлбөр; Вьетнамтай “Хоёр коридор, Нэг тойрог”; Их Британитай “Northern Powerhouse”; Польштой “Хувны (янтарь) зам”, мөн Монголтой “Хөгжлийн зам” төслийн асуудлаар улс төрийн хувьд тохирсон байна. Эдгээр төслүүд нь бүгдээрээ тухайн улсын санаачилсан төслүүд аж. Одоо Лаос, Камбож, Мьянма, Унгартай бодлого зохицуулах ажил хийж байна. Ийм маягаар Хятад 40 гаруй улс, олон улсын байгууллагатай хамтын ажиллагааны гэрээ байгуулсан ба одоо 30 гаруй улстай үйлдвэрлэлийн хүчин чадлын хүрээний хамтын ажиллагаагаа хүчтэй болгож байна.
Хятад 4 жилийн дотор Индонезид хурдны төмөр зам; Хятад – Лаосын төмөр зам; Аддис – Абеба (Эфиопи) – Жибутийн төмөр зам; Будапешт – Бергийн (серби) төмөр зам зэрэг дэд бүтцийн төслүүдийг хөдөлгөж чадсан байна. Одоо Хятад – Пакистан, Хятад – Монгол – Орос гэсэн эдийн засгийн коридор бүрэлдэж байна.
Худалдаа, хөрөнгө оруулалтын хүрээнд мэдэгдэм амжилт олсныг Ши Жиьпин дурдав. Тухайлбал, Казакстан болон Төв Азийн бусад орнуудын хөдөө аж ахуйн бүтээгдэхүүний гаалиар нэвтрэх хугацаа 90% багасчээ. 2014-2016 онд Хятадын “замын дагуу” орнуудтай хийсэн худалдаа 3 триллион доллар хүржээ. Мөн Хятадын “замын дагуух” стануудад хийсэн хөрөнгө оруулалт 50 миллиард доллар давжээ.
Хятад улс 20 гаруй орны эдийн засгийн хамтын ажиллагааны 56 бүсэд 180 мянга ажлын байр бүхий үйлдвэрийн газар барьсан байна.
Санхүүгийн хүрээнд Ши Жиьпин “лонхны хоолой”-ны тухай онцгойлон дурдаж энэ талаар хийж буй ажлаа дурджээ. Азийн дэд бүтцийн хөрөнгө оруулалтын банк “Бүс болон зам”-ын хүрээний 9 төсөлд 1,7 миллиард долларын зээл олгожээ.
Торгоны замын Сангийн хөрөнгө оруулалт 4 миллиард доллар хүрэв. Хятад хийгээд Төв болон Зүүн Европын 16 улс “16 + 1” хэлбэр бүхий хамтарсан санхүүгийн холдинг байгуулав. Хятад “замын дагуу” орнуудад жил тутам 10 мянган оюутанд Засгийн Газрын олгохоор болов.
Эцэст нь Ши Жиньпин “Нэг бүс нэг зам”-ыг Хятад хэрхэн үзэж байгааг танилцуулав:
Нэг. Энэ бол энх тайвны зам. “Замын дагуу” улс орнууд бие биеийнхээ бүрэн эрх, газар нутгийн бүрэн бүтэн байдал, хөгжлийн зам, нийгмийн байгуулал, чухал ашиг сонирхлыг хүндэтгэх байх ёстой.
Хоёр. Энэ бол хөгжил дэвшлийн зам. Хөгжил бол бүхий л асуудлыг шийдвэрлэх универсаль түлхүүр юм. Нийтээрээ хөгжихийн тулд аж үйлдвэрийн хүрээнд хамтын ажиллагаагаа гүнзгийрүүлэх ёстой, орчин үеийн эдийн засгийн “цус болсон” санхүүгийн эргэлт саад тотгоргүй байх ёстой, мөн харилцан хамааралт дэд бүтцийг хөгжлийнхөө үндэс болгох ёстой.
Гурав. Энэ бол нээлттэй байдлын зам. Нээлттэй байдал дэвшил хөгжлийг, хаалттай байдал хоцрогдлыг авчирдаг. Хятад улс бүх талын хамтын ажиллагааны нээлттэй тавцан (платформ) бүтээх, дэлхийн нээлттэй эдийн засгийг хамгаалж, хөгжүүлэх, хөгжилд нээлттэй таатай орчин бүтээхийг зорьж байна. Худалдаа бол эдийн засгийн өсөлтийн чухал хөдөлгүүр учраас олон талт худалдааны системийг хамгаалах, худалдаа, хөрөнгө оруулалтыг хялбарчлах нь чухал. Хятад нээлттэй, өсөн тэлэх, тэнцвэржсэн, бүхэнд хожоотой эдийн засгийн даяаршлын төлөө байна.
Дөрөв. Энэ бол инновацын зам. “Бүс ба зам”-ыг бүтээхэд цифрийн эдийн засаг, хиймэл оюун ухаан, нанотехнолои, квантын компьютер зэрэг инновацийг ашиглах болно. “Ногоон” хөгжлийн шинэ үзэл санааг хэрэгжүүлэх замаар 2030 он гэхэд бүх нийтийн тогтвортой хөгжлийн зорилтод хүрэхээр төлөвлөж байна.
Тав. Энэ бол соёлын зам. “Замын дагуу” улс орнуудын хооронд соёл хоорондын солилцоо идэвхитэй хөгжих болно.
Ши Жиньпин дэлхий нийтэд хандаж: Хятад энх тайвнаар зэрэгцэн орших 5 зарчмын үндсэн дээр “замын дагуу” улс орнуудтай найрамдал, хамтын ажиллагаагаа хөгжүүлж, бүх дэлхийтэй хөгжлийн туршлагаа хуваалцаж, ямар ч тохиолдолд бусад улсын дотоод хэрэгт хутгалдан оролцохгүй гэдгээ онцлон дурдав.
Хятад Торгоны замын Сангаа ахин 100 миллиард юанаар нэмэгдүүлэв. Хилийн чанад дахь юанаар хийх гүйлгээг тус Сан дэмжинэ. Урьдчилсан тооцоогоор энэ нь ойролцоогоор 300 миллиард юань болох аж. “Бүс ба зам”-д Хятадын Хөгжлийн улсын банк 250, Хятадын Импорт-экспорт банк 130 миллиард юаны зорилтот зээл олгосон байна.
Ирэх 5 жилд Хятад 2500 залуу эрдэмтдийг богино хугацаагаар өөртөө хүлээн авах, 5000 эрдэм шинжилгээ-техникийн болон удирдах боловсон хүчин бэлтгэх, 50 хамтарсан лаборатори байгуулахаар төлөвлөжээ. Ойрын 3 жилд “Бүс ба зам” төсөлд оролцож буй улс орон, олон улсын байгууллагуудад 60 миллиард юаны санхүүгийн тусламж үзүүлэхээр болжээ. Мөн “замын дагуух” хөгжиж буй орнуудад 2 миллиард юаны хүнсний тусламж үзүүлнэ гэв.
Хамгийн сүүлд Ши Жиньпин хятад, араб, европын түгээмэл зүйр үг хэлсэн ба энэ нь “ямар ч том ажил бол урт удаан, шаргуу хөдөлмөрийн үр дүн байдаг” утгатай аж.
Бодол
Манай хоёр талд ердөө л 10-аад хоногийн зайтай хоёр аварга үйл явдал болсон нь санамсаргүй явдал биш. Гаргаж буй шийдвэр нь хэт алсыг харсан, аварга цар хүрээтэй, удаан жилийн үйлс байна. Энэ нь Монгол Улсын хувьд заяанд хамгийн их хамаатай том үйл явц гэж бодож байна.
Орос “Том Еврази”, Хятад “Нэг бүс-нэг зам” хэмээх аварга төсөл санал болгож байна. Мөн энэ хоёр аварга төслөө нэгтгэх, уялдуулах, зохицуулах талаар гэрээ хэлэлцээр хийж эхлээд байна. Хятад нь зам, дэд бүтэц зэрэгт асар их мөнгө хаяж төслөө шамдуулж байгаа бол ОХУ улс төр, эдийн засгийн төрөл бүрийн механизм ашиглан бодлогоо хэрэгжүүлж байна. Мөн хоёулаа шинжлэх ухаан-технологийн дэвшилд асар их анхаарч байгаа нь илт байна.
Энэ өгүүлэлд бусад дэлхийн улсын тухай огт хөндөөгүй. Дэлхийд Орос, Хятад хоёроос гадна АНУ, Европын Холбоо зэрэг олон хүчирхэг улс байдаг, тэдний мэдэлд энд дурдсан аварга тоо баримтаас дутахааргүй улс төр, эдийн засгийн аварга их чадавхи бий. Мөн ОУВС, Дэлхийн банк зэрэг хүчирхэг санхүүгийн бүтэц бий. Ингээд үзэхэд монголчууд бид хамгийн түрүүнд ам хэлээ биш, толгойгоо ажиллуулах ёстой болоод байна.
Манайхан аливаа асуудлыг сонгуультай холбон түүнийг механик байдалд оруулан хэрэлддэг нь үнэндээ адгийн тэнэглэл мөн. Энэ өгүүллийг МАН: харин тийм, манай нам, М.Энхболд дарга энэ интеграцид нэгдэн орно гэж байгаа. Тэгсэн чинь Х.Баттулга “саад” болоод Хятадтай “муудалцах” гээд байна. АН: Хятадын мэдэлд орохгүй, тэдэнд эзлэгдэхгүй байх нь монголчуудын язгуур мөн чанар гэж зүтгэхийг би сайн мэдэж байна.
Интеграцид орно гээд өөрийн язгуур эрх ашгаа умартаж, хэт тэнцвэргүй, нэг улсаас хамааралт байдалд орох нь нэгэн тэнэглэл. Интеграциас зайлсхийн ухран зугтаж, түүнээс хоцорч ганцаараа үлдэх нь өөр нэгэн тэнэглэл.
Хэрэв нэгэнт интеграци зайлшгүй ахул өөрийн язгуур эрх ашиг, тэгш эрх, тэнцвэрт байдлыг хамгийн эхэнд бодох нь түмэн зөв. Иймээс Х.Баттулгын хэлдэг санаа илүү зөв…
Судлаач Х.Д.Ганхуяг
Эх сурвалж: ganaa.mn блог
Эрхэм та судлаач Д.Ганхуягийн бусад нийтлэлийг түүний албан ёсны блог ganaa.mn- ээс уншина уу?
Сэтгэгдэл0
Admin hulgaich battulga m enhbold nariig manan mafiin buleg nam nertei hulgaich luivarchidtai Ni chotgor avag. Mongolchuud min hulgaich l buu songoj uzeerei hashirsan baimaar Odoo songuuliar ene hör luivarchin mongo taraana orsonii nicht songono gej heleed avaad l bai daraa Ni ganbaagaa songo.daraa jil Ganbaatar ene hör Forums orolzson mongoloo ood tatchihsan zogsoj baih vii
Баттулга айхтар ш дээ! Жинхэнэ Монгол ухаантай!!!!
An buruu Hun debshuulseneer songuul bish mongolchuud Mongol bish bolj dainii baidal ru orloo bolobsrol gedeg endees haragdaj ba
Монгол улс үхэх сэхэхийн ирмэг дээр ирчихээд байхад сонгууль гэж "балайрцгаах" нь зүйн хэрэг! Хүмүүс сэтгэл зовж байна, зовох шалтгаан мундахгүй байна. Монгол байхгүй болчихвол тэр Торгоны зам мам ч яамай хэвтэнэ!
Бөгсөө хүртэл худалдахад бэлэн хүн шүү. Монгол улсыг даяаршуулахгүйн тулд Ганхуяг, Баттулгатнууд зүтгэж байгаа биз дээ
Даяршил бол Монголчуудын мохол!
бүгдээрээ сонгоод л үхэцгээе, уугаад л үхэцгээе
Odoo songuulaar ene hoer luivarchin buruu solgoigui mongo taraana humuusee songono gej heleed l avaad Bai avchihaad ganbaataraa songono shuu bid sanaa zorilgo negtei ganbaatariig songoh bolno Mongolchuudaa m enhbold battulga hoeriig songovol mongol haytadiin neg muj boloh ba buruu songolt hiisen uher mal ta erthen haytad hel surch baisan deer yun Forum morum haryand ni orchihoj baigaa yum chin.
Баттулга айхтар ш дээ! Жинхэнэ Монгол ухаантай!
Ард тумнийхээ баялаг газар нутгийг нууцаар Хужжа нарт зарж баяжих чинь Монгол ухаан уу Баттулгын зомби минээ
Ард тумний газар зарах ариун явдал уу?
ENE MEDREL GANHUYAGIIN SUDLAACH GEJ HAASHAA HARSAN YUM BAIDAG YUM BE CHAAVAAS!!!! UYANGA BAATARHUYAG ENE 3 GENCO SHAARAAS HEDEN DOLLAR SALGACHIHAAD INGEED DALDAGANAAD BAIGAA YUM BOLDOO.
Ганц томор замын цагирагыг шийдэж чадаагуй Баттулга бодлого боловсруулна гэж байхгуй Энхболд гарвал интеграцид ч орох байх өөрийн язгуур эрх ашиг, тэгш эрх, тэнцвэрт байдлаач бодно байх.
Орилдолдохоосоо омно бод!
Энхболд ойлгомжтой ш дээ!
Ард тумнийхээ баялаг газар нутгийг нууцаар Хужжа нарт зарж баяжих чинь Монгол ухаан уу Баттулгын зомби минээ
Газар зарах ариун явдал уу?
Ми овогт уяач Лим овогт бөх Дон Жонку=МАНАН
Баттулга айхтар ш дээ жинхэнэ монголоо гэсэн сэтгэлтэй!
Ард тумнийхээ баялаг газар нутгийг нууцаар Хужжа нарт зарж баяжих чинь Монгол ухаан уу Баттулгын зомби минээ
Газар зарах ариун явдал уу?
Хов жив хоосон ярианд итгээд Хятадын эрлийзуудтэй хариуцлага тооцох боломжоо алдаж байгаа юм! Ганбаатар
Хужаа тарвага бас дахин хужаа тарган газрын наймаачин
Баттулга жинхэнэ Монголоо гэсэн сэтгэлтэй!
Ард тумнийхээ баялаг газар нутгийг нууцаар Хужжа нарт зарж баяжих чинь Монголоо гэсэн сэтгэл уу Баттулгын зомби минээ
Газар зарах ариун явдал уу! Аягийг нь угааж огох ариун явдал уу?
Баттулгын боловсруулсан онол зов!
Хахаха Баттулга ямар онол боловсруулсан бэ олон жил торийг самарч байхдаа ганц л онол боловсруулсан ТАНКны онол
Хов жив хоосон ярианд итгээд Хятадын эрлийзуудтэй хариуцлага тооцох боломжоо алдаж байгаа юм!
Баттулга хувийн эрх ашигт айхтар байж боллоо Ерөнхийлөгчид хэт бүүр хэт жижигдэнэ. Тэгээд ч гадаад орчинд хүлээж авахгүй л байх гэж айжийн. Женко-г үүсгэгч дон Вито улс төрд битгий хутгалд гаднаас нь оролц гэснийг ойлгог
Чиний ноен юу ч хийхгуй! Яагаад гэвэл Монголчуудыг орийн дарамтад л оруулна!
Чи цаад Энхболд Ганбаатар 2оосоо капитализм гэж юу юм бэ?гээд асуу? Юу ч мэдэхгуй! Зарж мэднэ идэж чадна!
Чи цаад 2оосоо ардчилал гэж юу юм бэ? Гэж асуугаарай! Юу ч мэдэхгуй!
Баттулга чи энэ 202.9... гэсэн зомбигоо амраагаач чиний PRийг хийж чадхаа байлаа
Хов жив хоосон ярианд итгээд Хятадын эрлийзуудтэй хариуцлага тооцох боломжоо алдаж байгаа юм!
Монголчууд оорсдоо гадаадынханы боловсролыг ойлгохгй дээр ядуу шуналтай.Гадаадын хурч очоод уже хурэх хэрэгтэй юу байна.Хэлдэг байх.Монголд байгаа том аюул авилгал гэж гадныхан хэлж байна
Улстөрийн хийрхэлд идэгдсэн, өрд баригдсан, өөр чадах зүйлгүй хариуцлагагүй шинжлэх ухаан технологийн үнэргүй монгол маань цаашид яах бол. Нэр дэвшигчдийн өндөр үнэт өнгөт зураг монголыг бүрхжээ.
Монголчууд Мохно!
Баттулга айхтар ш дээ! Монголчууд босно!
Өрсөлдөгчөө харлуулахын тулд Хятадын эсрэг хөгийн хогийн сурталчилгаа хийсэн Баттулга ялбал маргааш нь БНХАУ хилээ хааж Монголчууд визтэй зорчдог болж, Оросууд тог цахилгаан бензин өгөхөө больж Монгол сөнөнө л дөө. Ташуураа бариад морио унаад бага хаадын үе буюу 1400-аад онд очно. Америкийн цэргийн бааз болж Аферик болох нь тодорхой
Ардын Нам МАХН нийлчихээд Баттулгыг дэвслэн зодож байна! Газар зарах ариун явдал уу?
Газар л зарж болохгуй шучу.Яаж ядарч монгогуйсэн я.Иргэдээ газар малтай байлгаж байвал монгол болно
Хэдэн % ийн монголчууд хятадруу явдаг гэж.Захынхан магадгуй хэхэ
Улс орон бүрд өөрийн гэсэн давтагдашгүй давуу болон сул тал, өвөрмөц онцлог гэж бий. Энэ чанараа хөгжүүлж чадсан орнууд амжилт олох өндөр магадлалтай. Хятад улс энэ онцлогоо зөв ашиглаж чадсан. Нээлттэй хаалганы бодлогоор гаднын хөрөнгө оруулалт, үйлдвэрлэлийг хамгийн ээлтэй таатай баталгаатай нөхцлөөр эх орондоо соронзон адил татаж чадснаар бараг дундад зуунаас шинэ зуун руу үсрэлт хийж чадсан. Хятад улс мөнгөтэй, чинээлэг болж байгаа нь хүн ам ихтэй учраас биш, харин орчин үеийн технологи, өндөр бүтээмж бий болсны үр дүн. Даяаршил, чөлөөт зах зээл, оффшороос хөгжиж буй орнууд ихээхэн хожил авч хөгжингүй орнууд хохирч байна гэсэн Трамд маягийн үзлийг Хятад улс шүүмжилж санал нэгдэхгүй байгаа. Эндээс бүгд адилхан хожиж байгаа тул үүд хаалгаа хаах бодлогоос татгалзан чөлөөт худалдааг дэмжин бараа үйлчилгээ улс орнуудын хооронд чөлөөтэй саадгүй шуурхай нэвтрэх дэд бүтэц орчныг бүрдүүлэх хэрэгтэй гэсэн санал санаачлагыг Хятадууд гаргаж байна. Гаднынхан биднийг шуллаа, мөлжлөө гэсэн утгагүй балай тэнэг яриа Хятадад байхгүй. Харин Орост иймэрхүү яриа элбэг. Энэ бол төөрөгдөл, буруу ойлголт гэх мессежийг үе үе хятадын нөлөө бүхий хэвлэлүүдээр оросуудад хандаж өгдөг. Монгол орны эдийн засаг 10 тэрбум орчим доллар. ОюуТолгойн баяжуулах үйлдвэр, уурхай хоёр нийлээд бараг 10 тэрбум доллар. Ердөө ганц компани, ганц үйлдвэр монгол орныг эрс өөрчилж чадаж байна. Энэ бол жижиг орны онцлог. Энэ онцлогоо зөв ашиглаж чадвал монгол улс хөгжих боломжтой. Гэтэл зүүн европын хуучин социалист орнууд гаднын хөрөнгө оруулалтыг яаж ч татаад монгол шиг хурдан урагшилж чадахгүй байна. Ер нь монголын хурдтай хөгжил бусдын анхаарал татаж байгаа нь хоосон яриа биш. Гэтэл зарим хүмүүс үүнийг олж харахыг хүсдэггүй. Нүд нь сохор, чих нь дүлий. Гаднын мөлчигчдөөс болоод монгол орон сөнөж мөхөж буй аятай үлгэр зохиож ярина. Сүүлийн 30 жилд 18 тэрбум доллар оффшор бүсээр дамжин монголд орж иржээ. Үүний тал нь ОюуТолгой. Үлдсэн талыг нь тооцож үзвэл жилд дунджаар 200-300 сая доллар Монголд орж иржээ. Гадаадад байгаа монголчууд жил бүр бараг энэ хэмжээний мөнгө монгол руу илгээж байгаа. Ингэж үзвэл гаднын хөрөнгө оруулалт чамлахаар хэмжээнд байна. Гэтэл монгол орон дааж давшшүй өрөнд орсон мэт, оффшор бүсэд энэ бүх мөнгө нуугдсан мэт худал яриа дэлгэрч байна. Тэгхэлээр хамгийн наад зах нь ойлголтоо цэгцэлж зөв бодолтой болж байж дараа нь хөгжих тухай ярина.
D.Ganhuyagiig ovoo gaigui yum uu gej bodson chiny Jonhuug magtaad ehleh yum. Hulgaich, mafi, hyataduudad gazar uurhai zarsan, har tamhichin huuhduudtei, hugjliig hoish ni changaaj orosiin mafid uilchilsen, mongol huuhnuudiig singa hyataduuddaa zardag, hudalch, deeremchin iim huniig magtah hereg baigaa yum uu Ganhuyag aa.
Энд ОХУ, Хятад 2-т болж буй аварга үйл явцыг бичсэн. Үүнийг хараагүй бол чи мал... Судлаач Х.Д.Ганхуяг.
Тэнэгээ.аврага гүрнүүдийн аврага том үйл явцын ард аврага том "шунал" явдаг юм. Геополитк явдаг юм гэчихээр чиний тахиан толгой ойлгохгүй судлаачаа. Ардаа том "юмгүй" үйл явц гэж огтоосоо үгүй. Чиний муу, муу гурилын бантан хүртэл үнэгүй юү.Том юм болгонд хоосон хөөрцөглдөг хоосон коммунист зангаа хая. МАН одоо хоосон бүх юмны шав тавиад эхэллээ.2018 оноос цалин нэмэх тухай "бодноо" гэж байна.хүүхэдийн 20 мянгаа """ӨНӨӨДӨР"""Өхгүй байж. АН бас хорлогч.
Эрлийз эрлийздээ хятадын эрлийз Монгол Улсын еронхийлогч болох юм уу !!!!!!!
Зам бол хөгжлийн толь гэдэг. Тухайн улс орон хэр хөгжилтэй, хэр зузаан түрийвчтэй вэ гэдгийг замаас нь багцаалан харж болно. Монгол орон бол газар нутгийн хэмжээгээр дэлхийн 200 орноос эхний 20-д багтана. Монголын 20 аймаг гэхэд л дэлхийн 20 улстай тэнцэнэ. Гонконг, Сингапур гэхэд монголын нэг сумтай тэнцэнэ. Гэтэл монголд 360 сум бий. Тэгэхлээр монголын бүх аймаг сумд руу зам, холбоо, эрчим хүч зэрэг дэд бүтэц тавина гэдэг 20 улсын хийх ажилтай дүйцнэ. Гаднын хөрөнгө оруулалтын өгөөжийг хамгийн түрүүнд замаас харж болно. Нүдэнд харагдаж гарт баригдах өөр нэг салбар бол барилга. Дардан зам, өндөр барилга, хурдан машин бол хөгжил биш гэж ярьж байгаа хүмүүс бол ажил хийж үзээгүй, бүтээн байгуулалт хийж үзээгүй цагаан гартай залхуу хойрго хүмүүсийн яриа. Социализмын үед орос, герман, польш, чех, хятад зэрэг ах нарын босгосон үйлдвэр, барилга, зам гэж ярьдаг байсан бол өнөөдөр монгол компанийн бүтээсэн ажил гэж ярьж байгаа нь том дэвшил мөн. Мөнгөгүйгээр хийх ганц ч ажил, ганц ч бүтээн байгуулалт гэж байхгүй. Их бүтээн байгуулалт их мөнгө шаардана. Үүнийг зөвөөр ойлгох шаардлагатай. Баахан мөнгө идлээ, уулаа гэдэг бол атаархуу хүмүүсийн л яриа. Ийм ярианаас холхон байх нь өлзийтэй.
Монголчууд бид хамгийн түрүүнд ам хэлээ биш, толгойгоо биш гар хөлөө ажиллуулах ёстой болоод байгаа бус уу? эрхэм судлаач аа. Хүн бүр тан шиг худлаа цэцэрхээд, авгайгийнхаа хийж өгсөн хоолыг идчихээд, архиа уугаад гэдсээ илээд, хамраа ухаад ухаантай царайлж худлаа цэцэрхээд суувал хэн тэгээд хөлсөө гоожуулж малаа хариулж, тариа ногоогоо тарьж, барилга байшин барьж, дээл гутал хийж, хогоо цэвэрлэж, хүн ардаа эмчилж, гэр орон, хот улсаа хөгжүүлэх юм бэ? Тан шиг худлаа цэцэрхсэн улс зүгээр суусаар байгаад ямар ч ажлын чадваргүй амьтад болж бүгдээрээ хятадын боол болцгоох уу? Энэ муусайн орчин цагийн лам нар, хоёрын хооронд сэхээтнүүдийг бүгдийг нь Улаан чулуутын хогийн цэг лээр аваачиж хаявал таарах юм дөө. Хушуу нэмэхээр, хуруу нэм гэж...
Чи гар хөлөө ажиллуул. Би толгойгоо ажиллуулъя. Угаасаа ч биеийн болон оюуны хөдөлмөр гэж хуваагддаг ба оюуны хөдөлмөрийг хүн төрөлхтөн илүү хүндэтгэдэг... Судлаач Х.Д.Ганхуяг.
Муу нохой "ажлыг нь чи хий, аахилахыг нь би аахилъя" гэж байх шив. Чиний "оюуны хөдөлмөр" гэж нохойн чив. Энд тэндэхийн худал үнэн хов жив цуглуулж бичих, интернэтийн хог новш түүж орчуулмар аядах чинь тэгээд хөдөлмөр юм уу? Чи бол ард түмнийг талцуулан хагаралдуулж байгаад ар сиймхийгээр албан тушаал нэр алдар горилогч нийгмийг сорогч паразаит өт хорхой мөн.
Чамд толгой байхгүй учир чи оюуны хөдөлмөр эрхлэх боломжгүй. Нотолгоо нь чи мессежээс илүү гарч сэтгэж чаддаггүй... Судлаач Х.Д.Ганхуяг.
Чиний наад бичээд байгаа чинь ч мессеж. Чи ер нь мессеж гэдэг англи үгийн утгыг юу гэж ойлгоод байгаа мал вэ? Сүм хийдэд "ном хурж байгаа" лам, чиний "оюуны хөдөлмөр эрхлэх" хоёр дүндээ дүн. Та хоёр хоёулаа ард түмний биенд шигдэж хөлс цусыг нь сорж амьдрагч тарган хувалзнууд.
Yana daa!Horvoo ertunc shinjlej uhaanii neelt ololt amjiltaaraa hugjiluu todorhoilj baihad manai uls 00~hoo asuudaliig ch shiidej chadahgui hereldej uralcsaar heden zuun jileer hocroostoi!!! Nuguu uvgudiin heldeg teneguud hoimor tuhalj merged hatavchind suuh tsuvuun tsag ni l bolj baih shig b.a daa!!! Mongol hun bur unuu margaashiin zoosiig toololgui ur hoichoo bodoj mergen turgen songolt hiigeesei l gej huseh b.a
Үнэндээ гайхалтай явдал болж байна. Америк, Европын бүх улс орнууд нийлээд Оросын эсрэг эдийн засгийн хатуу хориг арга хэмжээ аваад хэдэн болж байна. Оростой ямар ч худалдаа, эдийн засгийн харилцаа хийхгүй байна. Тэгсэн чинь харин бүр гайхалтай юм болоод бх юм. Оросын эдийн засаг сайжирч, үндэсний үйлдвэрүүд нь урд хожид байгаагүйгээр сэргэж эргэн амилж бүгд шахуу эргэн ажиллаж эхлэв. Ажлын байрууд ихээр нэмэгдэв. АНУ ер нь буруу юм хийчихсэн юм бишүү? Эдийн засгийн хориг тавьж сүйрүүлнэ гэсэн чинь эсрэг үр дүн гараад байна. Манай эсрэг хятад ийм арга хэмжээ авбал манайх бас сэргээд ирэх юм биш биз?
Нэг их хоосон гайхаад ганираад байх юмгүй.зөвхөн зөв удирдлага,сахилга,нэг гарт төвлөрсөн засаглал энэ хүнд үед оросыг аварсан.
Монгол жижиг улс, хэмжээгээрээ л оролцсон.
Судлаач Ганхуяг танд баярлалаа.Энэ сонгууль Х.Баттулга.Хийсэн юмтай хэлэх үгтэй Монгол ухаантай жинхэнэ Монгол.Би дэмжиж байгаа санлаа өгнө.
Huzvaa hulgaich songood mongol manamgaas salahgui hulgaich chamaig hezee ch bodohgui
Монголчууд монголоо зодуулж байхад хамгаалдаггуй!
Манай гариг дэлхий дээр засаглалын олон янзын хэлбэр туршигдсаар ирсэн, цаашид ч туршигдах болно. Хэн ч ардчиллыг төгс төгөлдөр, хамгийн ухаалаг гэж хэлж чадахгүй. Харин ч ардчиллыг хүн төрөлхтний түүхэнд оршиж байсан засаглалын бүхий л хэлбэрээс хамгийн муу нь гэж хэлдэг хүмүүс бий. /Нобелийн шагналт, Английн ерөнхий сайд Уинстон Черчилль/
Ардчиллыг үе үе цусаар угааж байх хэрэгтэй. /Дэлхийн нэг нойморын зэс үйлдвэрлэгч Чилийн удирдагч Августо Пиночет/
Ардчилал, даяарчлал, олон ургалч үзэл, олон намын систем, залуу улс төрч, төр муу менежер, сонгуулийн хар машин, гуравдах хөрш, чөлөөт зах зээл, өмч хувьчлал, хувийн өмч, эрх чөлөө, ашигт малтмалын ордын лиценз, лицензийн наймаа, гадаадын хөрөнгө оруулалт энэ бүхэн чинь буурай хөгжилтэй орнуудын газрын хэвлийн болон бусад баялагийг дээрэмдэж авахын тулд гадаадын эдийн засгийн алуурчдын нарийн бодож боловсруулсан, Африк, Латин Америк, Ойрхи дорнодын орнуудад олон жил туршигдаж, хэрэгжсэн нарийн арга, технологи юм. Гадаадын эдийн засгийн алуурчид энэ технологийг 1990 оноос Ардчилал нэрээр Монгол улсад нэвтэрүүлж, амжилттай хэрэгжүүлж эхэлсэн. Энэ бузар технологийг Монгол улсад шууд гардан хэрэгжүүлэгч нь АН, туслан хэрэгжүүлэгч нь МАН юм. Энэ бузар технологийг Хятадууд 1990 онд Тэн-Ан-Миний талбайд шууд бут ниргэсэн, харин Оросод Путин гарч ирээд 2000 онд бут ниргэсэн. Гэтэл энэ бузар технологийг АН, МАН хоёр өнөө хүртэл Монголд уралдан хэрэгжүүлсээр байна. Монголчууд сэрэгтүн, ухаарагтун.
Хятадын удирдагчид Ардчилал гэж солиорсон залуучуудынхаа бөөрийг 1990 онд Тэн-Ан-Миний талбайд сугалаад хаячихсан. Манай Батмөнх мэтийн аймхай, хулчгар, эр зориггүй удирдагчид 1990 онд Сүхбаатрын талбайд Ардчилал гэж солиорсон Элбэгдорж, Бат-Үүл Зориг, халзан Ганболд мэтийн залуучуудад хоёр гараа өргөөд буугаад өгчихсөн. Үр дүнд нь Хятад улс дэлхийн хамгийн хөгжилтэй хүчирхэг гүрэн болж хөгжсөн бөгөөд харин Монгол улс эдийн засгийн хувьд дэлхийн хамгийн ядуу, хүн ард нь боловсрол, оюун ухаан, ёс суртахууны хувьд бүрэн дампуурсан улс болж хувирсан. Энэ бол гашуун боловч үнэн. Ардчилал бол аюулт дайсан.
Ардчилал монгол хүмүүсийн халуун эх оронч сэтгэл, хүн чанар, хүний мөс, цэвэр ариун ёс суртахуун, шударга үнэнийг дээдлэх үзэл бүхнийг 26 -хан жилийн дотор бүрмөсөн уусган устгаж булшилсан. Одоо бид улам бүр хүн чанараа гээж, зөвхөн идэж уухаа боддог адгуусан амьтны шинж чанарыг өдрөөс өдөрт олж, соёлт хүн төрөлхтний хөгжил дэвшлээс улам бүр холдсоор байна. Бид бүхэлдээ хүн дүрстэй адгуусан амьтад болсоор байна. Монголын нийгэм бүхэлдээ АН-аас болж бузартсан. Ардчилал дахин Монголд бүү үзэгдэг.
“Улс орны хөгжлийн үзүүлэлт нь хуримтлуулсан материаллаг баялаг, арвин ургац, том хотууд бус харин хүмүүжсэн хүн” гэж Америкийн нэрт гүн ухаантан Р.У.Эмерсон нэгэнтээ хэлсэн. Энэ нь ард иргэд, улс төрчид нь халуун эх оронч сэтгэлтэй, цэвэр ариун ёс суртахуунтай, өндөр дээд академик боловсролтой бол улс орон хөгждөг гэсэн үг юм. Гэтэл ардчиллын гайгаар 26-хан жилийн дотор ард иргэд болон улс төрчдийн халуун эх оронч сэтгэл нь амин хувийн атгаг шунахай сэтгэлээр, цэвэр ариун ёс суртахуун нь адгуусан амьтны зэрлэг зан авираар, өндөр дээд академик боловсрол нь шинжлэх ухааныг таягдан хаясан прагматик боловсрол, мухар сүсгээр солигдож Монгол улс хөгжих бус олон арван жилээр ухарч, үндэсний тусгаар тогтнол, аюулгүй байдал нь ганхахад хүрэв. Ардчилал дахин Монголд бүү үзэгдэг.
Хятад улс конвергенцийн онолоор амжилттай хөгжиж байна. Орос араас нь ороод явж байна. Конвергенцийн онолын мөн чанар нь капиталист, коммунист нийгмийн аль сайныг нь авч оновчтой хослуулах явдал юм. Капиталист, коммунист нийгмийн байгуулалын аль алин нь дэлхийн суут ухаантнуудын бодож олсон нийгмийн байгуулалууд юм. Аль нэгийг нь хатуу баримтлах нь туйлширал юм. Конвергенцийн онолоор бол байгалийн баялаг, эрчим хүч, боловсрол, эрүүл мэнд, батлан хамгаалах салбаруудыг хувь хүнд, хувийн болон гадаадын компанид өгдөггүй, 100 хувь төрийн мэдэлд байлгадаг. Харин аж үйлдвэр, хөдөө аж ахуй, зам, барилга, хүнс, хөнгөн үйлдвэрийн гэх мэт эдийн засгийн бусад салбаруудыг хувьчилж, чөлөөт зах зээлийн жамаар нь явуулдаг. Энэ бүхнийг үндсэн хуулиндаа тусгаж өгдөг.
setgegdel taalagdlaa. ene onoliin talaar haanaas olj unshih we
МАН, АН хоёр манай нийгмийг өөрчилж шинэчлэн хүн төрлөхтний жишигт хүргэхэд үнэлж баршгүй хувь нэмэр оруулсан. Гэвч ярьж хэлж байгаагаасаа авахуулаад арга техник сурц нь улам адил болон улс төрийн нам гэхээсээ юугаа ч хаана ч хэзээ ч зарахад бэлэн, ариун нандин юм гэж огтоос үгүй хэсэг толгойлогчийн эрх ашигт үйлчилдэг өрсөлдөгч мафи бүлэглэлүүд, олигархи тогтоц болон хувирч байна. Энэ хоёр нам аль алин нь өдгөө улс төрийн үүрэг ролио дуусгасан учир Монголын ирээдүй улс төрийн шинэ хуваагдал, шинэ орон зай, шинэ стратегийг шаардаж байна. /Баабар Батбаяр/
Монгол орныг эдийн засгийн болон ёс суртахууны гүн гүнзгий хямрал, дампууралд хүргэсэн АН-ын үйл ажиллагааг Дээд шүүхээс нэн даруй хориглох хэрэгтэй. АН бол мөн чанартаа ард олныг ядуурал, өлсгөлөн, өвчлөл, дарангуйлал, айдас, хүчирхийлэл, оюун санаа, ёс суртахууны доройтлоор хомороглон устгадаг орчин үеийн Фашист нам юм.
Хувийн өмчийг шүтэх үзэл юунд хүргэв. Дэлхийн хамгийн баян 8-хан хүний өмч 3,5 тэрбум жирийн хүний өмчтэй тэнцэж байна. Ардчиллын гайгаар сүүлийн 70 жил Монголын ард түмний хөлсөө дуслуулсан хөдөлмөрөөр бүтээгдсэн 3 сая ард түмний өмчийг сүүлийн 20 гаруйхан жилд хэдхэн хүн ард түмнээс нь хулгайлж, луйвардаж авав. Эдгээр хулгайч, луйварчид Монголын банкны нийт хадгаламжийн 98 хувийг эзэмшихийн зэрэгцээ, гадаадын оффшор дансанд түүнээс ч илүү хадгаламжийг эзэмшиж байна. АН баялагийн тэгш бус хуваарилалтыг явуулж Монголын 3 сая ард түмэн ямар ч өмчгүй хоосон хоцорч гуйлагчид болов. Одоо хулгайч, луйварчид 3 сая ард түмний эцсийн өмч болсон Эрдэнэт үйлдвэрийг луйвардаж, ард түмнээс хулгайлж, луйвардаж авахаар үхэн хатан тэмцэж байна.
Элбэгдорж, Бат-Үүл, Да.Ганболд нар нэгэн насныхаа амьдралыг Монгол улсыг эдийн засгийн болон оюун ухаан, ёс суртахууны хувьд дампууруулахад зориуллаа. Хүн 40 наснаасаа хойш нэг их засардаггүй юм гэсэн. Иймд эд нар хэзээ ч засрахгүй. Ийм хүмүүсийг дахин Монголын төрд хэзээ ч ойртуулж болохгүй. Үүнийг хэзээ ч бүү март. Мартвал сөнөнө!!!
Tolgoigii taslah hulgaich nariin ehend ner ni bicheestei uhdeluud
Хувийн өмч гэдэг бол ердөө л бүтэлтэй болсон дээрэм, тонуулаар булааж авсан олз, омог юм. (АНУ-ын Харвард, Чикаго, Стэнфордын их сургуулийн профессор, нэрт эдийн засагч Ч.Б.Вэблэн)
Социализмаас шилжиж байгаа улсуудын хувьд арван жилийн өмнө бол “хувьчлал, хувьчлал, хувьчлал” гэсэн гурван үгийг хэлэх байсан. Гэхдээ би андуурч байжээ. Хууль дээдлэх ёс хувьчлалаас илүү чухал байж. (АНУ-ын Чикагогийн их сургуулийн профессор, нэрт эдийн засагч, Нобелийн шагналт Мильтон Фридман)
Бүрэн хэмжээний ажил эрхлэлтэд дөхөж очих цорын ганц арга зам бол аажим боловч нухацтай замаар хөрөнгө оруулалтыг нийгэмчлэх (төрд авах) явдал мөн. (Английн Кембриджийн их сургуулийн профессор, алдарт эдийн засагч, Олон улсын валютын сан, Дэлхийн банкийг үүсгэн байгуулагчийн нэг Жон Мэйнард Кейнс)
Үндэсний эдийн засагт төрийн өмчийн эзлэх хамгийн доод хязгаар нь 38 хувь, дээд хязгаар нь 62 хувь байна. Энэ хязгаарт улс орон тогтвортой хөгжих бөгөөд харин энэ хязгаараас гарвал хямралд хүргэнэ. (Италийн алдарт математикч Фибоначчийн тоон дээр үндэслэн дэлхийн нэрт эдийн засагчдын тогтоосон төр болон хувийн хэвшлийн “алтан харьцаа”)
Дотоодын нийт бүтээгдэхүүний (ДНБ-ний) өсөлтийн хувь хэмжээ нь төрийн өмчийн өсөлтийн хувь хэмжээтэй шууд пропорциональ хамааралтай байна. (Германы нэрт эдийн засагч, улс төрч Адольф Вагнерийн хууль)
Төрийн өмчит үйлдвэрийн газрыг үндэсний эдийн засгийн бүтцийг харгазахгүйгээр, төгс сайн хууль эрх зүйн орчин бүрдүүлэхгүйгээр яаравчлан хувьчлах нь авилгал үүсэх, олигархи бий болох нөхцлийг бүрдүүнэ. (АНУ-ын Колумбийн их сургуулийн профессор, нэрт эдийн засагч, Нобелийн шагналт Джозеф Стиглиц)
Дэлхийн нэрт эдийн засагчид буурай болон хөгжиж байгаа улс орнуудын хөгжлийн загвар болох Конвергенцийн онолыг боловсруулан гаргасан. Конвергенцийн онолын мөн чанар нь капиталист, коммунист нийгмийн аль сайныг нь авч оновчтой хослуулах явдал юм. Капиталист, коммунист нийгмийн байгуулалын аль алин нь Адам Смит, Карл Маркс мэтийн дэлхийн суут ухаантнуудын бодож олсон нийгмийн байгуулалууд юм. Аль нэгийг нь хатуу баримтлах нь туйлширал юм. Конвергенцын онолоор бол буурай болон хөгжиж байгаа орнууд батлан хамгаалах, эрчим хүч, уул уурхай, боловсрол, эрүүл мэндийн салбараа хувьчилж болохгүй, гадаадын хөрөнгө оруулалт оруулж болохгүй, 100 хувь төрийн мэдэлд байлгах ёстой гэж үзсэн. Эс тэгвэл газрын баялагийг нь гадаад, дотоодын эдийн засгийн алуурчид дээрэмддэг, улс төрчид болон хүн ард нь боловролгүй, хүмүүжилгүй, ёс суртахуунгүй зэрлэг, бүдүүлэг, шуналтангууд болж хувирдаг, ард түмэн нь өвчин эмгэгт баригддаг болохыг нотолсон. Монгол орон минь дэлхийн нэрт эдийн засагчдын заасан замаар бус, гадаад дотоодын эдийн засгийн алуурчдын заасан замаар замнаж байна. Болгоомжлогтун, сэрэгтүн.
Дэлхийд зэсийн оборлолт, баяжуулалт, цэвэр зэсийн үйлдвэрлэлээр тэргүүлдэг Чили улсад нийт зэсийн хүдэр олборлолт, баяжуулалт, цэвэр зэс үйлдвэрлэлийн 84 хувийг 100 хувь төрийн өмчит аварга CODELCO компани гүйцэтгэж байна. Харин Чилийн зэсийн хүдэр олборлолтын 16 -хан хувийг хувийн болон гадаадын хөрөнгө оруулалттай уул уурхайн 70 орчим жижиг компаниуд гүйцэтгэж байна. Эдгээр 70 орчим уул уурхайн жижиг компаниуд олборлосон бүх зэсийн хүдрээ 100 хувь төрийн өмчит зэсийн хүдэр баяжуулах, цэвэр зэс үйлдвэрлэх Empresa Nacional Minena (ENAMI) компанид тушаадаг байна. Энэ бүхнээс үзэхэд дэлхийд зэсийн үйлдвэрлэлээр тэргүүлдэг Чилид зэсийн хүдэр олборлох, баяжуулах, цэвэр зэс гаргах бүх үйл ажиллагааг 100 хувь төрийн өмчит компаниуд гүйцэтгэж байна. Иймд Монголчуудын саалийн үнээ болсон зэсийн хүдэр олборлох, баяжуулах Эрдэнэт үйлдвэр маань 100 хувь төрийн өмчид байх нь нийт Монголчуудын эрх ашиг, олон улсын жишигт нийцэж байна. Төр муу менежер, шахааны бизнес гэсэн нэр томъёог уул уурхайн үйлдвэрүүдийг хувьчилж авах, газрын баялагийн үр өгөөжийг нийт Монголчуудтайгаа бус цөөхүүлээ хүртэхийг санаархагчид гаргадаг юм шүү дээ. Эрдэнэт үйлдвэр маань 100 хувь төрийн өмчит компани болвол үр өгөөжийг цөөн хэдэн улс төрчид, авилгачид, олигархиуд, оффшортнууд бус, харин нийт Монголчууд маань хүртэнэ. Эрдэнэт үйлдвэрийн 49 хувийг хувийн компанид өгөх нь зүйтэй гэж ярьж байгаа нөхдүүд бол мөн чанартаа хувийн атгаг шуналдаа хөтлөгдсөн, Монгол түмнийхээ эсрэг бодол санаатай этгээдүүд юм.
Үндсэн хуулийг өөрчлөх, УИХ-ыг хоёр танхимтай болгох, Үндсэн хуулийн цэцийн эрх хэмжээг нэмэгдүүлэх, Ерөнхийлөгчийн эрх мэдлийг хязгаарлах, УИХ-ын гишүүн өөр албан тушаал хашихыг хориглох, олон намын системыг хориглох, төрийн яам агентлагт үндсэн үйлдвэрлэлд ажиллаагүй, 40-өөс доош насны хүмүүсийг ажиллуулахыг хориглох, АН-ын үйл ажиллагааг Дээд шүүхээс хориглох, боловсрол, эрүүл мэнд, эрчим хүч, уул уурхайн салбарт гадаадын болон хувийн хөрөнгө оруулахыг, хувьчлахыг хориглож зөвхөн 100 хувь төрийн өмчит хэлбэрээр ажиллуулах, эдийн засгийн бусад салбарыг чөлөөт зах зээлийн зарчмаар ажиллуулах өөрчлөлтүүдийг Үндсэн хуулиндаа оруулвал дотоодын улс төрийн тэмцэл аяндаа эцэс болж Монгол сэхнэ, сэргэнэ.
Эрдэнэтийн асуудлыг шийдвэрлэх маш амархан шүү дээ. Нэгдүгээрт, Эрдэнэт үйлдвэр, Монголросцветмет нэгдлийг 100 хувь төрийн өмчийн компани болгох, хоёрдугаарт, эрх мэдэл албан тушаалаа хэтрүүлэн, урвуулан ашиглаж, монгол төрийн хууль, олон улсын гэрээ хэлэцээрийг ноцтой зөрчиж, Эрдэнэт үйлдвэр, Монголросцветмет нэгдлийг луйвардаж авах нууц хуйвалдаан бүлэглэж зохион байгуулсан гэмт хэргээр АН-аас сонгогдсон ерөнхийлөгч Ц. Элбэгдорж, УИХ-ын дарга асан З.Энхболд, ерөнхий сайд асан Ч.Сайханбилэг, яамдын сайд асан Эрдэнэбат, Пүрэвсүрэн, Болор, ХХБ-ны удирдлагуудад эрүүгийн хэрэг үүсгэж шалгах.
АН-хан сүүлийн 20 гаруй жилд Монголын 3 сая ард түмний 70 жил улаан гар, хөлс хүчээрээ бүтээсэн өмч хөрөнгийг, хувьчлал, тендер, хөрөнгө оруулалт, менежментийн удирдлага нэрээр бүгдийг нь хулгайлж, дээрэмдэж аваад одоо ханаж цадахгүй Эрдэнэтийг бүхэлд нь дээрэмдэж авахын тулд үхэн хатан тэмцэж байна. Монголын бүх өмч хөрөнгийг хэдхэн хулгайч, луйварчид, оффшортонгууд дээрэмдээд авчихахаар 3 сая Монголчууд Монгол газар шороон дээр яаж амьдрах болж байна. Авилгачид, хулгайч, луйварчдын эсрэг тэмцэцгээе. Авилгач, луйварчид, оффшортонгууд, хулгайчдын дээрэмдэж авсан өмч, хөрөнгийг ард түмэнд нь эргүүлэн өгөхийн төлөө эцсээ хүртэл тэмцэцгээе.
АН бол ард түмний өмч, хөрөнгийг булаан авч мафи, олигархиуд, оффшортонгууд, луйварчидад өгдөг дээрэмчдийн нам, харин коммунист нам бол мафи, олигархиуд, оффшортонгуудын ард түмнээс дээрэмдэж авсан өмч, хөрөнгийг буцааж ард түмэнд нь өгдөг ард түмний нам. Энэ бол дэлхийн түүх. Энэ бол байгаль, нийгмийн хөдлөшгүй хууль.
Дэлхийн суут баян Жон Девисон Рокпеллер, Эндрю Карнеги, Генри Форд, Мозес Тейлор, Билл Гейтс, Демидовынхан, Мальцовынхан шиг Монгол эх орондоо өөрийн оюун ухаан, хүч хөлсөө дуслуулан улаан гараа баялаг (үйлдвэрийн газар) бүтээсэн бол бол тэр баялаг нь хэн ч халдашгүй хувийн өмч. Харин Монголын нийт ард түмний оюун ухаан, хүч хөлсөө дуслуулан байж улаан гараар бүтээсэн баялагийг (Дарханы төмөрлөгийн үйлдвэр, Хөтөлийн цемент, шохойн үйлдвэр, Эрдэнэт үйлдвэр ХХК зэрэг) ямар ч аргаар ававч тэр нь хувийн өмч биш, хулгай, дээрэмийн өмч юм. АН-ыхан хулгайчид!!!
Үйлдвэрлэл гэдэг унтаад сэрэхэд бий болдог амар ажил биш. Маш их хөдөлмөр, цаг хугацаа шаардана. Үүнийг хурдасгаж түргэтэдэг зүйл нь санхүү. Санхүү бол хөлс биш ухаан дуслуулж бий болдог өвөрмөц бизнес. Хичнээн мундаг үйлдвэрлэл хичнээн мундаг хөлс урслаа ч санхүүгүйгээр оршин тогтнохгүй. Үйлдвэрлэл бүхэн ашигтай байх албагүй. Бараа бүтээгдэхүүн нь борлогдохгүй дампуурах шатах явдал бол энгийн үзэгдэл. Санхүүгийн бизнес ч мөн ялгаагүй. Байгаа онохгүй шатах нь үргэлж гардаг зүйл. Шатна, дампуурна, сүйрнэ гэдэг хулгай биш, луйвар биш. Хичнээн их хөдөлмөр зарж, хичнээн их хөлс урсгалаа ч амжилт олохгүй дампуурахыг алийг тэр гэхэв. Товчхондоо хувьцаа мэтийн санхүүгийн амь тариа, цус сэлбэлт бол эрүүл зөв зүйтэй үзэгдэл. Дэлхийн даяар бизнес ингэж л явдаг.
Хувьцаа бол том үйлдвэр, том аж ахуйн нэгж дээр яригдана. Өнөөгийн монголын нөхцөлд жирийн иргэд хувьцаа авахад гарах чирэгдэл өртөг зардал нь банкны үйлчилгээ авахаас илүү хүнд түвэгтэй, цаг хугацаа их шаардаж байна. Цаашдаа хөрөнгийн зах зээл хөгжиж банктай харьцахаас илүү хялбар ашигтай болбол жирийн иргэд энэ бизнес рүү өргөнөөр оролцдог болно.
Үйлдвэрлэлийг хөгжүүлэхэд санхүү хэрэгтэй, санхүүг олоход уул уурхайгаа ухахаас өөр зам байхгүй гэж онолддог новшнууд бол эдийн засгийн алуурчин, Баабарын Идэр Дори дүү нар юм. Монгол улс уул уурхайгаа ухаж мөнгөтэй болох гэж худалч хүнд 1940 оноос хойш оролдсоор өдий хүрсэн. Гэтэл одоо мөнгөтэй болж үйлдвэрлэл хөгжүүлэх биш харин баахан уурхайгаа нүх болтол нь ухчихсан мөртлөө өрний тулам болсон. Валютын сангийн хөтөлбөрөөр амь зогоож байна.
Уул уурхайн бизнес бол амар хоол биш. Ангийн бүх сурагчид онц сурлагатан байдаггүй, монголын бүх малчид мянгат малчин байдаггүй. Үүнтэй адилаар газар ухсан бүхэн мөнгөтэй болохгүй. Нэг хэсэг хэн дуртай нь энэ бизнес рүү хошуураад олон зүйлийг сүйдэлсэн гашуун туршлага бий. Газар шороо, байгалийн тэнцвэр бол маш эмзэг гарийн мэдрэмж, мэдлэг туршлага шаардсан үйл ажиллагаа. Дэлхийд танигдсан олон жилийн хур туршлагатай бэл бэнчинтэй компаниудыг шилж сонгож бодлоготойгоор энэ салбарыг хөгжүүлэх ёстой. Бодлого гэдэг нь бодох бясалгах эрэгцүүлэх тооцоолохыг хэлнэ. Бодлогогүй, тооцоогүй, алсын хараагүй уул уурхай аюултай.
Уул уурхайгаас орж ирсэн орлогын мөнгийг зөв зүйтэй зарцуулж чадсан бол эдийн засаг хямрахгүй байж болох байсан. 7 тэрбум доллар гэдэг бол монгол орны 2 жилийн төсөвтэй тэнцэнэ. Саяхан л монгол орны жилийн төсөв 1 тэрбум доллар байсан. Гэтэл энэ их мөнгийг зам, барилга гэсэн хоёрхон салбарт зарцуулна гэдэг эдийн засгийг сэнсрүүлэх, доголдуулах хангалттай үндэслэл мөн. Энэ бол маш харалган, долир бодлого мөн. Уг нь тогтворжуулалтын сангийн тухай хууль гэж бий. Үүнийгээ мөрдсөн бол эдийн засгийн тэнцвэр алдагдуулсан ийм харлаган бодлого хэрэгжихгүй байсан. Ямартаа ч маш том сургамж үлдээлээ.
Халамж, тэтгэвэр тэтгэмж болгон тараалгүйгээр ядаж зам, барилга гээд үлдэцтэй бүтээн байгуулалт хийсэн нь яамай. Хойшдоо ийм алдаа гаргаж болохгүй.
Үйлдвэрлэлийг хөгжүүлэхэд санхүү хэрэгтэй, санхүүг олоход уул уурхайгаа ухахаас өөр зам байхгүй гэж онолддог новшнууд бол эдийн засгийн алуурчин, Баабарын Идэр Дори дүү нар юм. Монгол улс уул уурхайгаа ухаж мөнгөтэй болох гэж худалч хүнд 1940 оноос хойш оролдсоор өдий хүрсэн. Гэтэл одоо мөнгөтэй болж үйлдвэрлэл хөгжүүлэх биш харин баахан уурхайгаа нүх болтол нь ухчихсан мөртлөө өрний тулам болсон. Валютын сангийн хөтөлбөрөөр амь зогоож байна.
Монголд уул уурхайгаас өөр мөнгө олох гарц бий гэж зарим хүн худлаа онолддог. Хувьсгалын Тохироо бүрдэнэ гэдэг шиг Гарц бүрэлдэх орчин нөхцөл гэж бий. Бусад орнууд ийм орчин бүрдүүлэхэд хэдэн 100 жил зарцуулсан байдаг. Орчин бүрдэхгүй бол юу ч хөгжихгүй. Мал аж ахуйгаас өөр ажил эрхэлж үзээгүй монголчуудын хувьд уул уурхайгаас өөр ямар ч гарц байхгүй. Ядаж худалдааны зам, далайн гарц байсан бол бодож үзэхсэн. Хоёр том хөрш монголтой монголгүй хоорондоо харилцана. Монгол бол ертөнцөөс тасархай бөглүү газар.
Зарим хүмүүс боловсрол гэж ярьдаг. Гэтэл ялангуяа мэргэжлийн боловсрол хөгжихийн тулд үйлдвэрлэлийн бааз суурь хэрэгтэй. Дадлага туршлага хийх үйлдвэр хэрэгтэй. Танхимд ном уншаад юу ч сурахгүй. Өнөөдөр юм мэдэх нь чухал биш юм чадах нь чухал болоод байна.
Haytad mafiin gar hol bolson battulga an nam mongoliin ediin zasag Tor niigmiig suiruulsen hulgaich nartai yarih yum baihgui shuu Mongolchuudaa Za ter man hulgaich enhboldiig songovol mongol uls suirene
Уг нь тогтвортой хөгжлийн үзэл баримтлалыг сүүлийн 50 жилийн турш дэлхий даяар ярьж байна. Эхлээд 2001 онд Афганистан руу, дараа нь 2003 онд Ирак руу хийсэн Америкийн цэргийн ажиллагаа нь газрын тосны үнэ ханшийн тогтвортой байдлыг хангахын тулд хийгдсэн цэргийн тусгай ажиллагаа гэдэг. Дэлхий дээр дэг журам, тогтвортой байдлыг сахиулах Дэлхийн Цагдаагийн үүргээ америкчууд биелүүлсэн хэрэг. Өнөөгийн хүмүүс энэ бүхнийг буруутгаж хурцаар шүүмжилж буй нь үнэн боловч хожмын хүмүүс жинхэнэ үнэн, жинхэнэ ач холбогдлыг нь ойлгох болно хэмээн Жорж Бушийн гэргий Лаура Буш дурссан байдаг. Бүтэн хоёр жилийн төсөвтэй тэнцэх мөнгийг зам барилгын салбарт оруулж мөнгөн хөрөнгийг түгжиж царцаасан АН намын бодлого Лаура Бушийн хэлсэн үгийг эргэн санахад хүргэв. Яагаад гэвэл яг үүнтэй төстэй бодлогыг Саддам Хусейн хэрэгжүүлэх гэж байсныг америкчууд олж мэдээд таслан зогсоосон юм.
2001 оны 9 сарын 11 өдөр Хоёр цамхагийг нураасан Террорист халдлагыг Америкийн тусгай албаныхан зохион байгуулсан гэх яриа бий. Үнэн байж магадгүй. Үнэн бол нууцыг нь 50 жил, магадгүй 100 жилийн дараа дэлгэх байх. Яагаад үүнийг хийх хэрэгтэй болов? Афганистан, Ирактай холбоотой биз. Бодвол гарцаагүй хоёр үхлээс хамгийн зөв, аюул багатай үхэл нь энэ байсан байх.
Ганбаатарыг гаргаад хошногоноос нь Энхбаяр ах манивалдвал гоё юм болноо доо. 200 тэргүүн хулгайч, оффшоорчингууд, газрын болон лиценцны наймаачид, албхн тушаалын донтонгууд үоронд орж уйлж унжин, нусаа хацартаа нааж, шившгээ дэлгэх байх даа.
Монголын эдийн засагыг хучээр унагагчид барууныхан тэдний гол холбоотон нь Хятад.Оорсдоо чадахгуй болхоор Хятадад ашигтай байлгах оорсондоо ашиг огох гэнэ.Мэдианы гол эзэн барууныханы "system manipulation".Хятадыг бас ижил хожно гэж дэвхцэц байна.Энэ систэмийн эсрэг хучтэй зогсогч зовхон Орос хойд Солонгос.Гол медиа зохион байгуулж монголыг оронд оруулагч оросыг дарамтлагчид Их Британы уйл ажилгаа Оюутолгойгоор дамжуулж монголыг орон оруулсан байгалын баялагын ханшийг хучээр унасан.Хамгийг шог нь Хятад байгаа нэг бодход ази хумуусийн хувьд оровдолтой.Их британдад ахиж power байхгуй болхоор хор найруулж Хятадыг ашиглаж бахаа хангах дуртай юм шиг байгаа.
Эдийн засгийн уналт өсөлт нь хэн нэгний дур зоргоор явахгүй. Хүн амын өсөлт, үйлдвэрийн зээл гэхчилэн бодит хүчин зүйлийн улмаас тодорхой мөчлөгөөр үнэ ханш хэлбэлзэнэ. Үндсэн 4 төрлийн суурь мөчлөг, давтамж бий гэж үздэг. Дэлхийн бүх тивийн бараг 100 орныг эгнээндээ нэгтгэсэн Британийн хамтын нөхөрлөлийн Холбоо гэж бий. Юун ЕвраАзийн Холбоо. Британийн Холбоо нь Дэлхийн Банк, Валютын Сан гэдэг шиг өөрийн Банктай, өөрийн Урлаг спортын Олимпийн Наадамтай, өөрийн нэгдсэн стандарттай улс төр, эдийн засаг, соёлын хүчирхэг Холбоо. Монголыг тоож сонирхох ч үгүй.
The Commonwealth of Nations (formerly the British Commonwealth), also known as simply the Commonwealth, is an intergovernmental organisation of 52 member states that are mostly former territories of the British Empire. The Commonwealth operates by intergovernmental consensus of the member states, organised through the Commonwealth Secretariat and non-governmental organisations, organised through the Commonwealth Foundation. The Commonwealth covers more than 29,958,050 km2 (11,566,870 sq mi), 20% of the world's land area, and spans all six inhabited continents. With an estimated population of 2.328 billion people, nearly a third of the world population, the Commonwealth in 2014 produced a nominal gross domestic product (GDP) of $10.45 trillion, representing 14% of the gross world product when measured nominally and 17% of the gross world product when measured in purchasing power parity (PPP). Member states have no legal obligation to one another. Instead, they are united by language, history, culture and their shared values of democracy, free speech, human rights, and the rule of law. These values are enshrined in the Commonwealth Charter and promoted by the quadrennial Commonwealth Games. https://en.wikipedia.org/wiki/Commonwealth_of_Nations
Өнөөдөр дэлхийн бүх гар утас, таблетууд ARM процессор хэрэглэж байна. Жил бүр компьютерын процессороос 10 дахин их ARM процессор үйлдвэрлэгдэж байна. Цаашдаа бүх электрон тоног төхөөрөмжинд ARM процессор ашиглагдах төлөвтэй. Зөвхөн гар утас, таблет гэлтгүй, угаалгын машин, шарах шүүгээ, тоос сорогч гээд гар ахуйн ухаалаг хэрэгслэлүүд, аж үйлдвэрийн тоног төхөөрөмжүүд бүгд ARM процессороор зэвсэглэнэ. ARM процессор бол английн бүтээгдэхүүн. Англичууд үүгээрээ дэлхийг байлдан дагуулж байна.
ARM Holdings plc (ARM) is a British multinational semiconductor and software design company, owned by SoftBank Group and its Vision Fund. Headquartered in Cambridge, United Kingdom, its primary business is in the design of ARM processors (CPUs), although it also designs software development tools under the DS-5, RealView and Keil brands, as well as systems and platforms, system-on-a-chip (SoC) infrastructure and software. It is considered to be market dominant for processors in mobile phones (smartphones or otherwise) and tablet computers. The company is one of the best-known 'Silicon Fen' companies. https://en.wikipedia.org/wiki/ARM_Holdings
Монголчууд л өөрсдийгөө худлаа хөөргөж байгалийн баялаг гэж яриад байгаагаас бус үнэндээ түүхий эд, байгалийн нөөц гэж л монголд бий. РиоТинто компани жил бүр нөөцийн төлбөр гэж 40-60 сая доллар монгол улсад төлдөг. Энэ бол бидний өвөг дээдсийн бидэнд үлдээсэн нөөц тул, мөн байгалийн нөөц нь монголын төрийн өмч мөн тул энэ нөөцийг зарсан орлого нь улсын төсөвт орно. Харин РиоТинто компанийн үйлдвэрлэж буй зэсийн баяжмал бол байгаль дээр огт байдаггүй цоо шинэ бүтээгдхүүн, баялаг мөн. Автомашин, гар утас, зурагт гэхчилэн бүтээгдэхүүн байгаль дээр байдаггүй. Харин байгалийн нөөц ашиглан эдгээрийг бүтээдэг. Зэсийн баяжмал бол эдгээр бүтээгдэхүүнүүдтэй адил үйлдвэрийн дамжлагаар орж шинээр бий болно.
Монголын байгалийн баялгийг гадныхан цөлмөөд монголчууд хоосон хоцорлоо гэж Ганбаатар худал ярьдаг. Байгалийн нөөцийг РиоТинто компани бүх төлбөрийг нь төлөөд худалдаж авдаг. Бүх орлого нь улсын төсөвт ордог. Дахиад тодорхой хэлье. РиоТинто компанийн халаас руу бус монгол улсын халаас руу нөөцийн бүх төлбөр ордог. БҮХ ТӨЛБӨР. РиоТинто эндээс сохор зоос ч өөртөө авдаггүй.
РиоТинто комдани монгол орноос худалдан авсан түүхий эдээ өөрийн бий болгож цогцлоосон үйлдвэрт боловсруулан зэсийн баяжмал гэх бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэдэг. Үүнийгээ түүхий эдийн үнээр бус зэсийн баяжмалын үнээр борлуулна. Борлуулалтын орлогоосоо монгол улсад жил бүр аж ахуйн нэгжийн татвар төлдөг. Энэ татварын хэмжээ нь РиоТинто компанийн жилийн цэвэр ашигтай бараг ижил.
зайлаачэ GO HOME
Зарим хүмүүс ОюуТолгой ашиггүй тул уурхай ашиглах хэрэггүй гэж ярьдаг. ОюуТолгой бол үйл ажилагаа нь хамгийн сайн цэгцэрсэн, хамгийн ашигтай ажиллаж буй, хамгийн их татвар төлдөг монголын шилдэг аж ахуйн нэгж. Хэрвээ энэ үйлдвэр ашиггүй бол монголд ашигтай ганц ч үйлдвэр байхгүй гэсэн үг. Тэгвэл Эрдэнэтээс авахуулаад монголын бүх аж ахуйн нэгж, үйлдвэрүүд бүгд хэрэггүй гэсэн үг. Монголын бүх үйлдвэрүүдийг хэрэггүй, ашиглахгүй гээд бүгдийг нь зогсоовол яахав? ОюуТолгой ашиггүй юм бол бусад нь ашигтай гэдгээ яагаад харуулахгүй байна? Ажилчдынхаа тоогоор ч тэр, татвараараа ч тэр ОюуТолгойгоос илүү гэдгээ хэн харуулж чадах юм? Ийм аж ахуйн нэгж, үйлдвэр байгаа бол гараад ир. Яагаад ил гарахгүй байна? Товчхондоо ОюуТолгой монголд ашиггүй, монголчуудад ээлгүй, тээртэй үйлдвэр гэдэг нь ор үндэсгүй хоосон яриа.
РиоТинто компани зэсийн баяжмал гэх бүтээгдхүүн үйлдвэрлэхдээ монголын байгалийн баялгийг монгол орноос худалдаж авдаг. Гэхдээ монголоос худалдан авч буй түүхий эдээ байгалийн баялаг гэж нэрлэдэггүй, харин байгалийн нөөц гэж нэрлэдэг. ОюуТолгой компанийн жил, улирлын тайлангаас байгалийн нөөцийн төлбөрт ямар зардал гарч байгааг тодорхой тусгасан байгаа. Малчин хүн малаа, эсвэл сүүгээ зараад мах, сүү, малыг маань цөлөмлөө, зөөгөөд дуусгалаа гэж ярьдаггүй. Дэлгүүр бараагаа зараад барааг маань худалдан авагчид зөөгөөд цөлмөөд дуусгалаа гэж ярьдаггүй. Харин бараа, бүтээгдэхүүнээ борлууллаа гэж ярьдаг. Борлуулалтын орлого нь борлуулсан хүний халаасанд орно. Борлуулна гэдэг нь бараагаа мөнгөөр сольж арилжиж буй солилцоо төдий. Бараа нь мөнгө болон хувирч зүсээ хувиргаж байна. Бараа нь бодит хэлбэртэй байх, мөнгөн хэлбэртэй байх хоёр яг адилхан. Байгалийн нөөц мөн ялгаагүй. Байгалийн нөөцөө РиоТинто компанид худалдан борлуулж мөнгөн хэлбэртэй болгон солилцоо хийж байна. Энэ мөнгийг хэн ч гадагш зөөгөөгүй. Нэг нь мөнгөөр, нөгөө нь түүхий эдээр солилцоо хийсэн. Хэн ч юу ч хулгайлаагүй, луйвардаагүй. Энэ бол ердөө солилцоо. Товчхондоо монголын баялгийг гадныхан зөөлөө, цөлөмлөө гэдэг бол ор үндэсгүй худал яриа.
Монголчуудын гол зорилго нь бохир хятад ажилчид монголоор дууруулээд байлгуй монголчуудаа ажилтай байлгаж мон гадаадад байгаа монголчуудаа эх орондоо татах нь чухал
Монголчууд ажилтай байхын тулд үйлдвэртэй байх ёстой. Үйлдвэртэй байхын тулд мөнгөтэй байх ёстой. Үйлдвэр ажиллахын тулд ажил тасралтгүй явагдах ёстой. Үүний тулд ажилчид ажлаа тасалдаггүй, хоцордоггүй, оромдоггүй байх ёстой. Ажилд тэнцэх хүн монголд ховор. Сурах, мэргэжил эзэмших сонирхолтой хүмүүс бас цөөхөн. Компаниуд дуртайдаа гаднаас ажилчид авч байна гэж бодохгүй байна. Юмыг хийж бүтеее гэсэн хүн гаднаас ч хамаагүй ажилтан авч ажлаа амжуулахыг зорино. Энэ бол сайн хэрэг. Харин юу ч хийхгүй, юу ч бүтээхгүй, зөвхөн юмыг шүүмжилж шалтгаан тоочиж суух нь сайн хэрэг огт биш.
РиоТинто компани монгол улстай түүхий эдийн наймаа солилцоо хийж байгаа. Монголчууд түүхий эдээ РиоТинтод нийлүүлж оронд нь мөнгө авч байгаа бол РиоТинто монголчуудад доллар өгөөд оронд нь байгалийн нөөц авч байна. Монголчууд мөнгөөрөө юу хийх нь монголчуудын асуудал. РиоТинто түүхий эдээрээ юу хийх, юу үйлдвэрлэх нь тэдний асуудал. Солилцоо хийгдсэн. Солилцооны дараа юу болох нь шал өөр яриа. РиоТинто түүхий эдээ асгана уу, хаяна уу, ашиглана уу, зэсийн баяжмал үйлдвэрлэнэ үү, үйлдвэрлэсэн баяжмалаа ямар үнээр яаж зарах уу гэдэг бол РиоТинто компанийн мэдэх хэрэг. Энэ асуудал монголчуудад ямар ч падлийгүй. Харин түүхий эдийнхээ оронд авсан мөнгөө юунд яаж зарцуулах нь монголчуудын мэдэх хэрэг. Бас татвараа юунд яаж зарах нь монголчуудын мэдэх хэрэг. Харин татвар бол солилцоо биш. Энэ бол монголд орж буй цэвэр ашиг.
Sistem manipulation
Хүн бусдад бараа бүтээгдэхүүнээ зарж мөнгийг нь авчихаад миний барааг хулхидлаа, дээрэмдлээ, мөлжлөө гэж ярьдаггүй. Жишээ нь 3 метр гүнзгий нүх ухлаа гэж бодье. Захиалагч нь гүйцэтгэгч талдаа ажлын хөлс болгон 300 мянган төгрөг төлөхөөр санал болгов. Хэн нэгэнд энэ санал таалагдаж 3 метр нүх ухаж 300 мянган төгрөг авчээ. Захиалагч нь нүхтэй, гүйцэтгэгч нь мөнгөтэй болов. 3 метр нүхээ юунд яаж ашиглах нь захилагчийн мэдэх хэрэг. Хэрэв захиалагч нь 3 метр нүхээ жорлон болгож ашиглабал гүйцэтгэгчийн хувьд шударга явдал, харин зоорь болгон ашиглаад 3 сая төгрөгийн ашиг олбол энэ нь гүйцэтгэгчийг хуурч мэхэлж хулхидсан асуудал мөн үү. Жишээ нь захиалагч тал эксоватор хөлслөөд энэ ажлыг 600 мянган төгрөгөөр хийх боломжтой байсан. Нүх ухсан хүн нь энэ бол миний ухсан нүх мөн тул ашгийн тал нь минийх байх ёстой гэж ярих эрхтэй юу?
Ер нь худалч, хулгайч дээрэмчин хүмүүс үнэнийг мушгин гуйвуулж өөрсдийн луйвраа шударга үнэний төлөө тэмцэл гэж олныг төөрөгдүүлдэг. Эх орончид гэж цээжээ дэлдэгчид бол ийм луйварчдын сонголог жишээ.
РИО ТИНТО ГИН ЛУЙВАРЫН ГЭРЭЭГ ӨӨРЧИЛЪЕ,ТАРХИ УГААЛТЫГ УНШИХ ХҮН БАЙСАНГҮЙ
Энхболд л гарч болохгуй.Тэгвэл гадаадынханы жинжилсэн голог болно
аугаа ГЕГЕЛЬ хүний нийгмийн дээд ПРУССийн цэргийн дэглэмт нийгэм юм гэж зулгаиддаг шиг АУГАА ГАНХУЯГ нохоитоод ЖЕНКО-г зулгаидав баина ХА ХА өөрөөр сэтгэгч мөн боловч нео КОММУНИСТ женко-г дэмжээд ЗА ЛУИВАРЧИНГ гэе УЛС ТӨР юмдаа гэхээс