Өнөөдрийн Монголын эдийн засаг дусал залгуулаад хэвтэж байгаа хүн шиг байна.Дусал нь дуусихвал өвчтөн комд орно.
Туйлдлаа даа туйлдлаа
Засгийн газар саявтар хоёр ч ойрхон том зээл авчихлаа. Швейцарийн банкнаас зээлсэн 250 сая ам.доллар, бонд гаргаж босгосон 500 сая. Нийлээд 750 сая долларын өр Монголын Засгийн газрын нэр дээр товолзож байна. Удахгүй Энэтхэгээс тэр бум ам.долларын зээл авна. Төгрөгөөр тооцвол нэг их наяд гэсэн хэн хүнд төсөөлөгдөж өгдөггүй тоо гараад ирнэ.
Уг нь бизнесийн төслүүдийг санхүүжүүлбэл эдийн засагт цусны эргэлт болохоор их мөнгө л дөө. Гэвч засаг дэлхийн санхүүгийн зах зээлээс өндөр хүүтэй авсан зээлүүдээ төсвийн алдагдал нөхөх төдийд л зарцуулах юм даа. Төсвийн 70-90 хувийг бүрдүүлдэг хувийн хэвшлийнхэн нь өөрсдөө сөхөрчихсөн байгаа юм чинь. Эдийн засаг энэ чигээрээ байвал дахиад зээл авч таарна. Төсвийнхөө сох тутсан хэсгийг өөр юугаар ч нөхөх юм. Уг нь яг өдийд л эдийн засагч, улстөрчид цаашдаа яах вэ гэж ухаанаа уралдуулах учиртай.
Төсөв яаж хэцүүдсэнийг Дэлхийн банкны тайлангаас харъя. Оны эхний гурван сарын төсвийн алдагдал 618 тэрбум төгрөг. Гэтэл түрүү жилийн эхний улиралд 145 тэрбум төгрөг байж. Төсвийн алдагдал ганцхан жилийн дотор дөрөв дахин өсчээ. Төсөвт дажгүй мөнгө оруулдаг нүүрсний үнэ мөддөө сэргэхгүй ч зэсийн ханш тэгтлээ уруудахгүй гэсэн горьдлоготой.
Тэгээд ТӨСӨВТӨӨ нэг тонн зэсийн үнийг 5268 ам.доллароор тооцчихсон. Гэхдээ харамсалтай нь Лондонгийн металлын бирж дээр нэг тонн зэс 4600 доллароор арилжаалагдаж байгаа. Ингээд тонн тутамд алдаж байгаа 600 гаруй ам.долларын зөрүүг засаг зээлээр нөхөөд эхэлчихсэн. Зэсээс алдах мөнгө ганцхан энэ биш. Өнөө жилийн төсөвт зэсийн АМНАТ-өөс 124тэрбум төгрөг авна гэсэн өгүүлбэр дурайж байгаа. Гэтэл зэсийн үнэ 5000 ам.доллараас бага үед ашигт малтмалын нөөц ашигласны төлбөр авдаггүй. Ингээд тэр тоо байхгүй болов.
Дэлхийн банк ашигт малтмалын нөөц ашигласны төлбөр түрүү жилийнхээс 73 хувиар буурсан гэж мэдээлээд байгаагийн гол шалтгаан нь энэ. За тэгээд Оюу толгойгоос өөр гадаадын хөрөнгө оруулалт гэх юм алга, гадаад валютын нөөц багассаар л байгаа. Монголын эдийн засаг гэдэг үгийг сонсохоор “харанхуй засаг” хэмээх алдарт жүжгийн нэр л санаанд орж байна.
Төсвийн орлого тасарлаа гээд цахилгаан, дулааны төлбөр, цалин энэ тэр юмнуудыг танах аргагүй л дээ. Өнөөдөр бол төсвийн жаахан мөнгө нь энэ мэт урсгал зардалдаа хүрвэл их юм болоод байгаа. Зам, цэцэрлэг, сургууль барина гэсэн улстөрчдийн амлалт бол оргүй хоосон зүйл. Баригдвал ёстой хэзээ нэгэн цагт... л баригдах байх. Засаг гаднаас авсан зээлээ ирэх жилээс төлж эхэлнэ. Хэлж сурснаараа бүсээ чангал л гэх биз. Монголчууд ч чангалж сураагүй ч биш дээ.
Ирэх жилийн гуравдугаар сард Хөгжлийн банкны гаргасан 580 сая ам.долларын бондын эргэн төлөлттэй. Төсвөөс гарах мөнгө нь 520 орчим тэрбум төгрөг. Залгаад “Чингис” бондын 1.5 Тэрбум ам.доллараас 500 саяынх нь зээлийг төлж эхэлнэ. Лав л ийм татвар өгөх бизнес байхгүй. Төсөвт татвар төлөх байтугай, зээлээ яая даа гэж байгаа улсууд. Иргэд нь ипотекийн зээлтэй. Аж төрөх үлдсэн мөнгөө хаанаас олох нь засагт угаасаа хамаагүй. Инфляци бага хувьтай гараад буй нь сайндаа биш худалдан авах чадвар ташраараа муудсантай холбоотой гэж эдийн засаг гадарладаг хэн ч хэлнэ.
Байхгүй юмыг нэрээр орлуулна гэгчээр “айх хэрэггүй, удахгүй сэргэнэ” гэх сайхан үгнүүд бол сонгуулийн л эффект шүү дээ. Гадны өндөр хүүтэй зээлээр төсвийн алдагдлаа нөхөөд тэрэндээ санаа амрахаа больчихоё л доо Тэгээд тэрнийх нь цавчаа дийлдэхгүй Туйлдлаа даа туйлдлаа.
УУЛ УУРХАЙ ЯАЧИХААВ?
Энэ аймаар хямралаас гарах боломж уул уурхайн салбарт байна л даа. Гэхдээ өнөөдрийнх шиг царайгаар бол худлаа!
Салбарын бодлого нь буруу, нийгэмд очих өгөөж нь сайн биш. Бид улам л ядуурна, үндэсний компаниуд нь доороо хий эргэсээр л байна, үйлдвэрлэгч болно гэсэн хоосон уриагаа хашгираад л байна. Том төслөө хөдөлгөнө гэж бид ярих дуртай. Тэгээд лиценз өгнө, ордоо ашиглуулна, багахаан мөнгийг нь татварлаж төсөвтөө оруулна. Тэгээд хамаг өрөм тос нь гадагшаа байртай болно. Ийм маршрутаар төдийгөөс өдий хүртэл яваад ирсэн улс гэвэл Монгол л байна. Уул уурхайн гэсэн хаягтай орж ирсэн мөнгөний багагүй хувь нь улстөрчдийн халаасанд ордгийг хэн хүнгүй л ярьдаг. Тэр нь цаашаа офшорт!
Бас нэг тoo: Уул уурхайн салбар улсын нийт ажиллах хүчний дөнгөж тавхан хувийг шингээдэг гэсэн статистик бий. Эдийн засаг, хөгжлийн хамтын ажиллагааны байгууллага Монголын уул уурхайн эздийн олдог мөнгийг орлого багатай олонхитой харьцуулахад 250 дахин өндөр гэсэн судалгаа гаргасан удаатай. Удирдлагын академийн судалгааны багийнхан хоёр жилийн өмнө гаргасан эдийн засгийн тоймдоо “Эдийн засгийн өсөлт сүүлийн жилүүдэд муугүй үргэлжилсэн ч нийгмийн 20 хувийг эзэлдэг чинээлэг хэсэгт нийт орлогын 40 гаруй хувь, харин ядуу эмзэг бүлэгт нийт орлогын дөнгөж долоохон хувь ногдож байна” гэсэн. Уул уурхайн өгөөж нийгэм рүү хялайж байгаа юм алга байгаа биз?
БАНКНЫ САЛБАР БИДНИЙ АВРАЛ
Тэгээд яах юм бэ гэж мэтгэх хүмүүс мэдээж гарч ирнэ. Ингэж асуух хүмүүст байгалийн баялгаа өөрөөр ашиглах томоос том боломж бий гэж хариулмаар байна.
Эдийн засгийн гол хөдөлгөгч хүч бол банк санхүүгийн байгууллагууд. Мөнгө бүхний хөшүүрэг тул хөдөө аж ахуйгаас эхлээд эрүүл мэнд хүртэл бүх салбарыг зөвхөн банк хөгжүүлдэг. Үйлдвэрлэл, худалдаа арилжаа, амьжиргаа ч банкны хүчээр хөгжинө. Банк хөрөнгө, ажлын байр бий болгодог. Хөрөнгө оруулалт, татварын орлого, улсын төсвийг өсгөдөг ганц газар нь банк. Товчхондоо эдийн засгийг бүтээгч бол банкны салбар.
Хөгжсөн улсуудын түүх бол тэр чигээрээ банк санхүүгийн салбараа дэмжсэн хүчтэй бодлогын түүх юм. Манайхыг шууд зэрэгцүүлэн харьцуулж мэдээж болохгүй л дээ. Наад зах нь төгрөг манай бяцхан эдийн засагт, ноён доллар дэлхий дээр эргэлдэж байна. Төгрөгийн ханш гадаадын хөрөнгө оруулалтаас шууд хамааралтай. Доллар их хэмжээгээр орж ирэх тусам төгрөг олноор хэвлэж эдийн засгаа тэлэх боломж гарч ирдэг. Харин долларын урсгал татарвал яг өнөөдрийнх шиг төгрөг хэвлэхээ багасгаж, эдийн засгаа хумихаас аргагүй байдалд хүрдэг. Эндээс ам.доллар их хэмжээгээр орж ирвэл эдийн засаг төвөггүй сэргэнэ гэсэн логикийг хөнгөхөн хийчихэж болно.
Бүтээгдэхүүнээ экспортлож доллар олох боломжтой ганц л салбар бий. Тэр нь уул уурхай. Харамсалтай нь доллар олдог зэс, нүүрсийг маань экспортолдог уул уурхайн компаниуд Монголын эдийн засагт мэдрэгдэхээр нөлөө үзүүлдэггүй. Уул уурхайн компаниудын үйл ажиллагаа ажилчдаа цалинжуулах, цахилгааны мөнгөө өгөх, хэрэгцээтэй зүйлээ цөөн хэдэн компаниас худалдаж авах, татвар хураамж төлөх гэсэн жижигхэн хүрээнд эргэлдэж байна. Дэлхийн-том төсөл Оюу толгой ч ялгаагүй. Уул уурхай бидэнд хүртээлгүй байна.
Одоо хөдөлсөн төслүүдийн хувьд энэ эрчээрээ хэрэгжиж таарна. Гэхдээ ирээдүйн төслүүдээ арай өөрөөр явуулья.
БАЙГАЛИЙН БАЯЛАГ + БАНКНЫ САЛБАР
Манай банк, санхүүгийн байгууллагууд ч бас хэцүүдсэн. Чанаргүй зээл нь их наядаар тоологдож байна. Нэг их наяд 64.6 тэрбум төгрөгийн зээлийг компаниудаас авч чадахгүй байна. Зээлээ өгч чадахгүй таг суусан бизнес эрхлэгчдийн дийлэнх нь уул уурхай, барилгынхан. Чанаргүй зээл жилийн өмнөхөөс 42.5хувиар өснө гэдэг бол цочирдмоор үзүүлэлт. Мөн арилжааны банкуудын алдагдал 16 тэрбум төгрөгт хүрсэн гэх мэдээллийг статистикаас харж болно. Лав л он гарсаар банкны салбар дөрөв дэх сардаа дараалан алдагдал хүлээж байна. Банк санхүүгийн байгууллагуудад өмнөх шигээ “хувийнх, юм чинь эрсдлээ өөрөө үүр” гэсэн хөндий сэтгэлээр хандвал эдийн засаг бүхэлдээ унах өндөр эрсдэл бий. Энэ салбар унах юм бол эдийн засаг өөдийн нар харахгүй.
Батаа үйлдвэрээ өргөжүүлэх хүсэлтэй ч банк мөнгөгүй учраас зээл авч чадахгүй, Дулмаа санхүүгийн хүндрэлд орсон компаниа сэргээх мундаг төсөл боловсруулсан ч мөнгөгүй учраас ажилчдаа халахаас өөр аргагүй нөхцөл өнөөдөр үүсчихээд байгаа. Бизнес эрхлэгчдэд тулгарсан энэ зовлон банк мөнгөгүйгээс үүдэлтэй. Ингээд жаахан цаашаа явбал юу болохыг бодоход нуруу зарсхийнэ.
Доллар олох боломжтой ганц салбар болох уул уурхайгаа банк санхүүгийн салбартайгаа уявал яахыг бодож үзье. Дэлхийн зах зээл дээр дажгүй үнэ хүрдэг коксжих нүүрсний нөөц ихтэй Таван толгойгоороо банк санхүүгийн байгууллагаа босгоод авах гарц харагдаж байна. Америк, Солонгос, Япон, Хятад зэрэг их гүрнүүд Таван толгойн орд дээр ажиллах өндөр сонирхолтой гэдгээ илэрхийлж байсан. Одоо ч тэр сонирхол нь хэвээрээ гэдгийг энэ улсуудын элчин сайд нар үе үе онцолдог. Тэдэнд “Та нар Таван толгойг өөрсдөө мэдээд ашигла. Оронд нь жил бүр хоёр тэрбум ам.долларыг маш бага хувийн хүүтэйгээр зээлээч. Зээлийн хугацаа нь хорин жил байвал бид ордоо ашиглуулъя” гэсэн санал тавьж яагаад болохгүй' гэж.
Орж ирсэн валютаар нь банкны салбараа дэмжвэл банкныхан бизнес эрхлэгчдэдээ хямд хүүтэй зээл өгөөд эхэлнэ. Үр дүнд нь улстөрчдийн түмэнтээ амлаад бүтдэггүй ажлын байр хэдэн мянгаараа бий болно. Сая төгрөгөөс дээш цалинтай ажил мөрөөдөл биш амьдрал болно. Өчнөөн үйлдвэр үүдээ нээнэ. Хүсээд байдаг чинээлэг дундаж давхарга эндээс бий болно. Гуравхан сая хүн шүү дээ. Бас тоолж баршгүй баялагтай.
АЯТАЙХАН ЗЭЭЛ
Компаниуд томрохгүй байгаа хоёрхон шалтгаан бий. Нэг нь зээлийн хүү, нөгөө нь зээлийн хугацаа. Арван хувиас дээш хүүтэй зээлээр явж буй бизнесийн хамаг ашиг банкны хүүнд явдгийг дэлхий даяараа мэднэ. Бизнес нь хөгжсөн улсуудын банкны зээл арван хувиас бага, хугацаа нь арав, хорин жилээр яригддаг. Аль нэг банк ”500 сая төгрөгийн зээлийг найман хувийн хүүтэй, арван жилийн хугацаатай ав. Зээлээ сүүлийн дөрвөн жилд нь хуваагаад төлөхөд болно"
гэвэл ямар ч компани дуртай -авна. Харин манайд өнөөдөр -бизнес эрхлэгчид банкнаас хоёр, гурвхан жилийн -хугацаатай, жилийн 25 хувийн хүүтэй зээл авч байгаа.
Зээлийн хүү өндөр байгаад банкуудыг буруутгах аргагүй. Эх үүсвэр нь хомс, өндөр хүү амлаж байж хадгаламж татдаг гээд өчнөөн зовлон бий. Харин ч зөнд нь орхисон, бодлогын хүчтэй дэмжлэг байгаагүй гэхэд олон улсын төвшинд хөгжсөн ганц салбар банк л байна. Мэдээж гаднаас хямд эх үүсвэр татах гарц банкуудад бий. Хямд хүүтэй мөнгө босгож бизнесийн төслүүдээ дэмжээд яваа банкууд ганц, хоёроор тогтохгүй.
Гэхдээ хөрөнгө оруулагчид эрсдэл болоод доллараа эргүүлэн татаж байгаа. Хямд эх үүсвэртэй мөнгө татах боломж улам бүр хумигдсаар байна. Гэхдээ уул уурхайн ордынхоо “буяныг” бизнес төслийн ашигтай, ашиггүйг төгс ялгадаг банк.. санхүүгийнхэнд даатгачихвал “Төр бондын мөнгийг буруу зарлаа, эдийн засаг хэцүү үед өрөө яаж төлнө дөө”гэсэн сэтгэлийн зовлонгүй амьдарч эхэлнэ дээ.
Нэг салбараа нөгөөгөөр нь тэтгээд эдийн засгаа сэвхийтэл босгоод ирэх бодитой, өгөөжтэй санаагаа бүдүүвч маягаар бичсэнийг минь уншсан танд гялайлаа.
MDG группын үүсгэн байгуулагч,
судлаач Бадарчийн Одсүрэн
Сэтгэгдэл0
Германд хэвлэгдсэн, Баруунд эрэлттэй байгаа, Амазон (Amazon) -оор 50 US$–аар борлогдож буй "ОРОС,ХЯТАДЫН ЗАВСРЫН МОНГОЛ УЛС" номонд энэ - улстай хамаг юм холбоотой болохыг тод өгүүлжээ. Интерном, УИД, Азхурд орос монгол хэлээрх нь их хямд-25 төг байна. Amazon-ы дорхи холбоосоор энэ номын талаарх судлаачидын сэтгэгдлийг үзээрэй. Mongoliya v tiskakh eye sosedey: Surovye ispytaniya i blagopriyatnye vozmozhnosti (Russian Edition): Baasansuren Bayasgalan: 9783659592782: Amazon.com: Books
Оффшор данстай МАНАН монгол улсын байглийн баялагийг эзэмшин захиран зарцуулах эрхтэй Сүүлийн 25 жил хулгайлсан мөнгө, эрх мэдэлтэйгээ олигархууд ангийн үр хүүхдэд албан тушаал эрх мэдэл, эд баялаг аа өвлүүлж үлдээхэд одоогийн байгаа үндсэн хууль саад болж байна. Тиймээс газар, газрын хэвлий доорхи баялагийг монголын ард түмэн биш лиценз эзэмшигч олигархи анги, монголын төрийг ард түмний төр байхийг болиулж. Зөвхөн мөнгөтөй олигархи ангийг сонгож, тэдний үр хүүхэд хуулийн нэрээр засаглан суухад таатай олигархи ангийн үндсэн хууль батлахын төлөө МАНАН үхлийн сонгуулийн тулаан эхэлж байна. Ерөнхийлөгчийг ард түмнээс биш заавал МАНАН гаас сонгоё эсвэл ерөөсөө УИХ ын сонгогдсон хэдэн оффшортой данстай олигархууд дундаасаа ерөнхийлөгчөө сонгочихое. Ард түмний үндсэн хуулийг МАНАН-гийн олигархих ангийн үндсэн хууль Үндсэн хууль өөрчилж хэмжээлшгүй эрхт олигархи засаглалыг тогтоох хэрэгтэй байна гэж МАНАН гийн гүйцэтгэгчид гадаад далайн эздээсээ авсан даалгавар шүү дээ. Сүүлийн 25 жил нийгмийн өмчийг хувьдаа хумж авсан хэд одоо үндсэн хууль хэрэггүй одоо зөвхөн баяжсан давхрагийн баталгаат мөлжигч давуу талыг олгогч дарлагч эрхийн хууль зүйн баталгааг бий болгож дарангуйлагч ангийг хамгаалах хууль хэрэгтэй байна, үндсэн хууль болохгүй байна гэж дайрж байгаа. Үр дүнд нь гадаадын дарангүйлагч эздийн дуулгавартай зарцын мандатыг баталгаажуулсан үндсэн хууль бэлдээд байгаа. Гучин размерийн гуталтай Гуравдугаар ангийн формтой Хүүхдийн ертөнцөөс хувцасладаг Хүүлэгч ангийн тэжээвэр Тайван Батчимэг дэвсгэртэй Таван сантиметр хуйтай Элбэгдоржийг шүүе - Огцортол шүүе - Share ! УИХ өмнө тангараг өргөж байгаад Худлаа яриулья! Элбэгдоржийг шүүе - Impeach Elbedorj Уучлал: Халтар пилипин 2 Халзан америк 1 Өршөөл эрэн өргөдөл өглөө Гучин таван тэрбумийн луйварыг өршөө Гурваны нэгийг өөрт чинь өгөе гэлээ Халтар пилипин 2 Халзан америкийг 1 өршөөх Амархан мөнгөний зарлиг байлаа. Монголоо хамгаалаад тэнэгтэх үү, өөрийгөө баяжуулах боломжоо алдах уу. Монголоо бодох уу, доллараа тоолох уу. Би доллартаа хайртай. Хулгайч луйварчдад өршөөл үзүүлэн Худал ярих их амархан шийдвэр байлаа Өрийгөө бодож хэдэн доллар авч Монголоо доромжлон даапалан хараах Өгсөн хэдэн доллар гарт имрэгдээд Энэ долларт Элбэгхудалч би ямар их Хайртай хамааралтайгаа бодоод сууна Хошгороод байвал баяжаад л байна Эх оронд аюул тулгарлаа! Элбэгдорж: Манай хужааг дэмжээрэй, бид саяхан Хятад банк оруулж ирсэн бөөн хятад эрээн цаас зээллээ, хариуд нь алт, мөнгө, байгaлын баялагаа үнэгүй өгөхөөр боллоо, газар нутгаа худалдахаар боллоо, эхнэр хүүхдээ, үр садаа, ирээдүйгээ хятад банкны зээлэнд хүүлүүлж, мөлжүүлж үүрдийн үүрд боолчлуулхаар боллоо, монгол түмнийг газар нутаггүй, эрх чөлөөгүй, палестин, гүйлагчин цыган шиг, үгээгүй ядуу тэнэмэл, эх оронгүй болгохоор боллоо, харин МАНАН хятад эрээн цаастай болохоор боллоо. Одоо тэр Пүтинээс айлгүй Хятад улсын өмнө сөгдөж, толгойгоо бөхийлгөж, улыг нь долоож, боолын боол, босгоны зарц болж хормойгоо тос за юу гэж урвагч дүлзэн Элбэгдорж аргадан, тулган шаардах үгээ, өнхрүүш шиг, тоть мэт давтан, давтан данжаад аятай инээвхийлэн, баярлан хэлтэл нүүрнийх нь цоохор бараг арилав. Ардчилалын ёроолоос дэвшсэн Атга худлаар зуурсан Санхүүгийн хуйвалдаанаар томорсон Шанага луйвраар бэхэжсэн Эмгэн өвгөн хоёрыг Ягаан цэнхэр тасалбараар хуурсан Орос хүрэн байвгайг Олон удаа молигдсон Хятад шар луунд Тусгаар тогтнолоо худалдсан Монгол түмнийг молигдсон Муу бүхнийг дэлгэрүүлсэн Микрофон барих мэргэжилтэй Молигдож хуурах увдистай Малын эмч прокурортой Мянгуужингийн философтой Ардчилал Ардчилал гэж Ард түмнийг мунхруулсан Авлига Авлига гэж Ардын намаа айлгасан Эцэст нь толгойг нь эргүүлсэн Эрээн хятад цаасаар Эх орныг нь худалдсан Эгдүүтэй хөөрхөн өнхрүүш байна Олон долоон хошгорсон Огт баригдахгүй хулхидсан Долоон сарын нэгнийг санаачилсан Дараан сайхан нил мурьсан Баярцогт хужаагаа хамгаалсан Баттулга эх орончийг дарамталсан Бат Үүлээ баатар болгосон Байгал орчноо будаа болгосон Хятад улсад хайртай Монгол улсад халтай Хятад банкны цаасаар Монгол шороог солих Газрын хуулийг хурдан Хурдан батал гэж шахсан Гайгүй монголыг гадагшлуулж Гамин хятадыг нутагшуулж Онгорхой хууль батлуулж Олон хятад орогнуулж Худал хоосон хошгорсон Хорон санаагаа нуусан Олны толгойг эргүүлсэн Олон түмэнд хараагдсан Олон нийтийн телевизийн Онц сурвалжлагчийг занасан Утас телевиз интернетийг Урд зүгээс хянадаг болгосон Заль нэг заль хоёрын дунд Зон олныг гүйлгэж захирсан Орой болгон худал ярьж Ойр ойрхон хошгорноо Ард монгол чамайг Газар нутагтай чинь хамт Гадаадад хэвлэсэн эрээн цаасаар Гайхалтай хулхидаж худалданаа Ингэж өнхрүүш дуулж хуурдаж Хятад гоймонгоо идэнгээ Чингэсийн судасгүй ч гэлээ Чин гүрний бэлтгэгдсэн Чимээгүй худал инээх Чинээнд нь тултал хуурах Худал ярьж Ардчилал сургаж Хулгай хийж Авлига авж Алтан ургийн удамгуй ч Алиа салбадайн цустай Баатар болохгүй биетэй ч Бяцхан төрсөндөө харамсаж Эцэг эхдээ гомдсон Эх монгол орныг занасан Арван сантимертийн тахтай Алцан майга алхаатай Тарвага зурам гэшгээтэй Таамаг худал яриатай Өндөг шиг бөөрөнхий Өнхрүүш болон төрсөн Одой бяцхан биетэй Онигоо болсон намтартай Намын жагсаалт гэдэг Нарийн залийн ачаар Ард түмний сонгуулийг Ардчилсан хайрцагаар тоолуулж Монголын сонгууль мэтээр Машинаар луйвардан ялж Төрийн ордонд сууж Тэрбум хужаагийн төлөө Үхэн үхтэлээ зүтгэж Үндсэн хууль өөрчилж Үүрдийн ерөнхийлөгч болох Үнэн хятадын өнхрүүш байна Гэж хошгоров Элбэгдоржийг шүүе - Огцортол шүүе - Share ! УИХ өмнө тангараг өргөж байгаад Худлаа яриулья! Арван сантимитер тахтай Алцан майга өнхрүүш Хорин янзаар хошгордог Холион бантан өнхрүүш Хорин мянган хувьсагчтай хөөрцог Баярцогт Хахуулын мөнгөө оффшорддог хүүхэмсэг Баярцогт Өндөр биетэй ухаан богинотой Урвагч сэтгэлтэй худалч яриатай Утсан хүүхэлдэй уймраа яриатай Гадны гар хөл болсон Гамин чандруугий үлдэгдэл болсон Долдой биетэй долигнуур зантай Элбэгдоржоор халхлуулсан эрүүгийн элэмент Сайханбилэг нэртэй муухайбалаг үйлдэлтэй Тоглоомийн засагт тооройн үүрэгтэй Худал ярж хулгай хийж Оффшор дансанд мөнгөө нууж Оффистоо харин гэм хийж Удахгүй яллагдах гэдгээ ойлгодог Урвагч дүлзэн уйлагнан улалзан Гадаад банкны эзэддээ долигнон Гарз хохиролтой тоглоомын гэрээг Хулгайч цариалан хурдан зурдаг Хувь хүрсэндээ баярлсан урвагч
Ter Hudaldaa Hugjliin Bank yahleeree ulsaas $500 saya dollariin batalgaa gargadag yum be? Tiim yum bol uls batalgaa gargana neelttei tender zarlaj baigaad tusul uralduulaach. Sahal Erdenbileg gegchiin shees baasiig n tatvar tulugch hariutsah yum uu
Яг үнэндээ АН 1990 оны үеийн ардчилсан үзэл санааг үргэлжлүүлэгч нам биш ердөө л олигархи мафийн гэмт хэргийн бүлэглэл болсон нь улам бүр нотлогдсоор байна. Одоо би яах гэж тэр үед АН-д итгэж сонгуульд санал өгөв, мөн ойр тойрны хүмүүсээ ятгаж байваа гэхээс толгойгоо шаахад ч багадмаар байна. Тэд ард түмнийг ердөө л цагаан цаас, түүн дээр юу ч бичиж болно гэж бодсон шиг байна. Гэхдээ Монголын ард түмний саруул ухаанд найдаж байна гэдэг шиг тэд тэнэг биш нэг л өдөр эрслэн босно. Та нарын хийсэн болгон чинь өөрсдийн чинь эсрэг эргэнэ. Үүнд эргэлзэх хэрэггүй
Би судлаач хүн биш,гэхдээ манай банкны бодлого анхнаасаа маш их буруу яваад байгааг амьдралаараа мэдэрдэг.Ер нь энэ хувийн банкууд нөгөө л шуналтай офшортон,луйварчдынх шүү дээ. Офшорчин Д.Зоригт,Лу.Болд гэх мэт хөвөрч өгнө,хувь эзэмшигчид нь ч МАН,АН-хан. Эдгээр офшорчид чинь Монголын бүх хадгаламжийн 98 хувийг эзэмшээд ( нийт хүн амын 2 -хон хувь буюу 60,0 мянган хүн ) өөрсдийн тэрбум,тэрбумаар тоологдох хадгаламжиндаа жилийн 15-16 хувийн хүү аваад ард түмнийг дарлаад сууж байна . Тэр их хадгаламж,тэр бүү хэл хадгаламжийн хүүндээ ч татвар төлдөггүй. Харин жижигхэн үйлдвэр ,аж ахуй ,компаниудад жилийн 18-24 хувийн хүүтэй зээл олгодог. Шударга яваад байгаа нь зээлийнхээ хүүнд унан босч чадахгүй ядуусын эгнээнд шилжчихдэг.Нэг хэсэг нь луйварынхаа мөнгийг банкиндаа хийж хадгаламжийн хүү аваад зөвхөн хүүгээрээ авгай хүүхдээ эрхлүүлэн, үрэх газар ч олдохгүй казинодоод,офшордоод л. Яагаад энэ эдийн засагч ,судлаач нар үнэнээс гажсан юм бичээд байдаг байнаа. Чанаргүй зээл ихэслээ гэнэ энэ чинь зээлийн хүү ,хадгаламжийн хүүтэй шууд хамааралтай.Дэлхийд байхгүй зээлийн хүү,хадгаламжийн хүү хоёроо хоёуланг аль эртнээс багасгах байсан,хэрэв бага хүүтэй зээл авсан байхад эргэн төлөлт нь эргэлтэнд хурдан орно,Монголчууд бид энэ хэдэн луйварчдад банкаар нь хүртэл идүүлсээр байх уу, ломбард банк 2 бол нэг тэрэгний 2 дугуйтай ижил. Энэ судлаач баячуудын хадгаламжнаас ,ядаж хүүнээс нь татвар авах хамгийн чухал асуудлыг яагаад хөндсөнгүй вэ? Энэ эдийн засагч ,судлаачид ер нь хэний төлөө ажиллаад байгааг ойлгохгүй юм даа.
Наадуул чинь тэр ашигтай байдлыг нь өөрчилбөл бүгдийг дампууруулна. Нийлж нэгдэх тавилангүй хар амиа хичээсэн монголчууд яаж ч чадахгүй тэгээд л сөнөнө байх. Ер нь нийгмийн хэмжээний том өөрчлөлтийг их алгуур аажим хатуу багцалж хийхгүй бол ихэнх нь гашуун зовлон амсдаг бололтой юблээ. Юуч хийсэн олон талаас нь бодож боловсруулж хийх, за үүнийг бол бид чадахгэээ. Нөгөө хоёр чөлөөт бүс яасан бэ, мартсануу? иймл байгааюм.
банкууд 3-5 хувийн зээл олгооч ээ
Монголд санхүү ЭЗ -ийн бодлого олон улсын жишгээс эсэргээрээ чиглэлд хязгааргүй хурдан унаж байна.Боловсролгүй шуналтай хүмүүсийн өөрсдийнхөө амийг тордсон бодлго хэрэгжүүлдэг болхоор улс хэзээч өөдлөхгүй гэдгийг Монголын ард түмэн мэдтүгэй!!
Угаасаа монгол хүн болохгүй байна. Гудмаар машинаар хамгийн бүдүүлэг явжбайгаа нь залуучууд, нус цэр тэднийх, залхуурал тэднийх ажил хийх дургүй эд өөрийгөө хэн гэж бодоод байнаа. Шин байранд ороод ч хэрэг алга. Хогоо хаяаад нүүгээд юмаа зөөхдөө л шатны булангаас эхлээд бүгдийг эвдээд, салдаггүй цавуугаар бөөн зарлал наагаад түүниг нь цэвэрлэгч нар цэвдэг бүүүлгээр хагархай шилээр хусаад будаа. Монголчуудын соёл боловсрол хүмүүжил ерөөсөө болохгүй байна. Хужаагийн эрлийз гэх хараахаа болиод балиар үхэр монгол гэж ахиухан харааж байя. Жишээ нь Баярцогт бол балиар монгол хувалз гэдэгч юмуу. Гутарч байна өөртөөч эргэн тойрондооч. Төмрөөр хашаа бариад мод тариад яахав бас хөөрхөн болж байтал хэдэн 9-10 ангийн банди охидууд бөөнөөрөө ирээд дээгүүр нь явж бие бинээ гараар тлхэн унагаж тоглоод л бүгдийг нь муруйлгаад унагаад хаядаг байждээ. Сармагчингууд гээд орилоод эхэлтэл үзэн ядсан байдалтай жаахан холдож байнааа. Хүн, хөгжих дэвжих ард түмэн ингэж амьдардаггүй юм. Монголд хүн шиг харьцахын тулд заавал танил байх, тэгээд цаашаа өглөг өгөх хэрэгтэй юмшиг. Ингэж бологгүй юмдаа. Ийм хүмүүсийг зөвхөн гашуун зовлон хүлээж байдаг. Мухар сүсэг шунал залхуурал бздүүлэг .......
Хэт их мөнгийг банкинд удаан хугацаагаар хүүлж хэт ашиг олох боломжийг хаахын тулд 20 сая-с дээш хадгаламжинд хэд хэдэн шатлалтайгаар хүүнээс ашигийн татварыг нэмэгдүүлвэл болох юм биш үү?
Jonhuu battulgiig eh oronch gej tarhi ugaagaad bgaa neg ih urt medrel yum bichsen nuhur bolij uz! Chamd itgeh teneg Hun bhgui !!!