Уг нь энэхүү ил захидлыг БНМАУ-ын үеийн төрийн шагналт, ардын уран зохиолч С.Эрдэнэ 1996 онд тэр үеийн МАХН-ны дарга Н.Энхбаярт хандан бичиж байжээ. Энэ захидлыг 2003 оны 2-р сарын "Монгол таймс" сонины №5-д сэтгүүлч Ч.Куланда С.Эрдэнэ гуай биднийгээ орхиод явсан ч... Ямагт цаг үеэсээ түрүүлж холыг хардаг агуу хүн байсан.
Түүний сэтгэлийн зовнил цагаа алдахгүй гэж хэлж байсан шиг өнөөдөр ч бас захидлын үзэл санаа цагаа алдаагүй ч юм шиг, магадгүй хүү Э.Бат-Үүлдээ зориулан илгээж мэдэх юм. Учир нь Энхбаярыг ширээ өмч хоёроос өөр эр зориггүй холын бодолгүй холын шуналтай хутагтын дүрээр амилсан бэрд-идээчин гэж тодорхойлжээ.
Тэгвэл өнөөдөр Э.Бат-Үүл ардчиллын нэрээр ямар том олигарх, ямар том баян болж баяжсаныг түүнийг рекламдсан телевизүүдийн нэвтрүүлгээс харлаа гэж доктор П.Нэргүй хэлсэн.
Э. Батүүл ардчилал, өөрчлөлт шинэчлэлтийн нэрээр дураар авирлаж, мод тайрч, хуучин байшингуудыг нурааж, дэлхий нийт эсэргүүцээд байгаа унаган орчин, унаган байгаль сүйтгэдэг, геноцит аллагийн зэвсэг-генийн өөрчөлттэй цэцэг ногоо зүлэг-нэг наст үрийг тарьж байна. Энэ бол аюул гэдгийг ойлгохгүй байна гэж үү, ухаарахгүй байна гэж үү?
Улсын төв музейгээс авахуулаад Улаанбаатарын хуучин өнгө төрх болсон олон байшин барилгыг нурааж байна. Улаанбаатарын унаган ургамал улиас, хар мод гэх мэтийн олон зуун мод, зүлгийг хайр найргүй устгаж байна. Тэд ямар ч марксизм, ленинизмтэй хамаагүй ээ.
Улаанбаатарын хаяг адресийг хар. Монгол нэртэй английн тосгон юм уу? бид харь хэлний улс юм уу? хэрвээ түүний эцэг зохиолч С.Эрдэнэ гуай амьд байсан бол дараах захидлыг хүүдээ хаяглан бичих байсан болов уу?
"Насны даваа руу ихэд уруудсан хойноо миний хүүхдээс ялгаагүй залуу хүнд ийм хатуу хайрган үгтэй захидал бичихэд хүрэх юм гэж санаагүй явжээ. Би баяр гомдлоо илэрхийлэх хэвлэлийн талбар гээч юмыг олон жилийн өмнө олж авсан учраас иймэрхүү элистоляр жанрын юмаар маруухан хүний л нэг. Гэвч мэргэн дүүд энэ хэдэн үгийг бичихээс аргагүйд хүрсэн шалтгааныг минь ойлгоно бизээ.
Би энэ Монгол газар 70-аад жил хүн болж, хүзүүн дээрээ толгой тээж явахдаа цөөн дайсантай, олон нөхөртэй явлаа. Тэгээд ч гайхалтай нь намайг хүний хувьд гэхээс халхад алдартай буриад зохиолчийн минь хувьд үзэн яддаг байсан Ж.Бямбаа, Лха.Дарьсүрэн нар надаас түрүүлээд явчихжээ хөөрхий. "Всем смертям назло" гэдэг үгийг би сэтгэл будангуйрах хүнд үедээ хааяахан санадаг юм. Энэ үгийг одоо би чамд хэлэх л гэж үүнийг бичлээ.
Чи бид хоёрын хооронд энэ Монгол Улсын иргэн болохоос өөр ямар ч холбоо байхгүй. Буриад эхийн хэвлийгээс төрсөн хүү гэж зүгээр нэг жалганы маягийн талтай нүдээр би чамайг харж явдаг байлаа.
Би бол амьдралын урт зам туулж олон янзын бас ч муугүй гярхай нүдтэй зохиолч, хүний сэтгэхүйн талын бага зэрэг мэдлэгтэй учраас зохиолчдын хороонд чамтай ганц хоёр жил ажиллахдаа жаахан зайнаас ажин харж, холын бодолтой нь, холын шуналдаа дийлэгдэж мэдэх хүн юм даа гэж боддог байсан юм.
Хожим Соёлын яамны сайд байхад чинь энэ бодол минь улам лавширсан. "Одоо бол чамайг хутагтын дүр эсгэсэн их шуналтан байжээ гэж шулуухан хэлье. Чиний мэтийн ийм жигтэй шуналтнууд, "өдрийн завсрын ноён" болох цаг төрийн байдал Монголд нүүрэлснээр чи маш богино хугацаанд "умопома-ратчительный карьер" хийж Хувьсгалт намын толгойд залуу шинэ хүчин гарч ирэх цаг болсон нь үнэн.
Гэхдээ чамтай адил дүүрсэн карьерист биш ухаантай буурьтай багачуул гарсан бол сайн байсан юм. Чи намаа, магадгүй улсаа аваад явчих ухаантай буурьтай хүнсэн бол Хувьсгалт намаа аврах гээд булшилж яваа Роозонтон мэтийн реваншистуудын дуу хоолой болох ёсгүй байсан. Гэтэл чи гэнэт Монголын Зюганов болчихлоо.
Зүй нь чи засаг төрийн эрх барьж буй үе тэнгийхэнтэйгээ реваншистудын гар хөл болж үзэлцэх биш ухаан мэдлэгээрээ, улс төрийн зүтгэлтний буурь сууриараа "үзэлцэх" ёстой байсан. Гэтэл ерөнхийлөгчийн суудлыг одооноос зүүдлэн, гагцхүү мөнөөх холын шуналдаа автан уулгардаж, цаг төрийн харьцангуй тогтвортой байдлыг яг энэхэн үед устгахыг санаархан давшилж эхэллээ.
Чиний улс төрийн хараа харин энэхэн эгзэгтэй цагийг олоход л хүрэлцлээ. 70 гаруй жил ардынхаа хүзүүн дээр мордож амьдрах чадваргүй болгосон Хувьсгалт нам тэр л амьдрах чадваргүйн эрхээр тоталитар ёсыг эргэн санагалзаж эхэлсэн хөөрхий олныхоо сэтгэлээр тоглон чамайг гаргаж ирснээс биш чи намдаа ч, улсдаа ч, гавьяатайдаа гарч ирээгүй.
Чиний үзэл бодлын талаар би мэдэхгүй, мэдэхийг ч хүсэхгүй. Гэхдээ чи намын толгойд гарахдаа хар Африкийн нэгэн үеийн дарангуйлагчид өмсөж, бас багагүй цус нөж болгосон "Ардчилсан социализм" гэдэг хуучин багийг өмсөж Хувьсгалт намын үеэ өнгөрөөгсөд болоод гэнэн багачуулыг илбэдээд гарч ирсэн...
Чи хэдэн жил Соёлын яамны сайд байхдаа сайн дүр эсгэхээс цааш ер гараагүй. Цагтаа Эрдэнэзуугийн мөхлийн тухай дуулиантай шиг өгүүлэл бичсэн шинэхэн сэтгүүлч Сайдын суудал эзлээд тэр Зуугаа өөд татах талаар юу ч хийгээгүй мэтийг чинь тоочоод яах вэ.
Хэрэв чи үнэхээр шашин соёлоо хүндэтгэдэг хүнсэн бол /төвд хэл сураад бурханы шашны сургаалын гайхамшгийг мэдэж эхэллээ хэмээн ярьсан байсныг чинь би мартаагүй/ Хувьсгалт намын! касст хэдэн зоос оруулах л зорилгоор "бардаж" босгосон Лениний музейн барилгыгдүрслэх урлагийнхаа музейд өгчих эр зориг гаргах л байсан.
Гэтэл чиний эр зориг огт өөр юманд буюу ширээ, өмч хоёрт л зориулагдах нь тодорхой. Сайд байхдаа чи Соёлын сангийн санаачилж хйисэн ажлыг өөртөө хаяглачихаас ичдэггүй байсан. Чи бас муухай хоёр нүүр гаргаж чадаж байна аа.
Үнэхээр шинэ цагийн эринд намаа авч явах хүсэл зорилготойсон бол 1930-1940 оны аюулт яргалал харгислалын төлөө олон түмнээс уучлал гуйдаггүй юм аа гэхэд ядахдаа тухайн үеийн харгис бурангуйчуудыг буруушаан зэмлэх ухаан хүрэх л байсан. Гэтэл байчихаад бараг л өөрөө хэлмэгдэлд өртсөн гэх нь холгүй "тангарагийн гэрээ" байгуулна хэмээн цаана бол өнөөх л реваншист холын санаатай санал хэлээд сууж байна.
Би чамд үүнийг л шулуухан хэлье гэсэн юм, эрвээхэйн насгүйгээ би мэдэж байна. Гэвч "всем смертям назло" хэдэн жил явах даа л явна. Чиний мэтийн хутагтын дүр эсгэсэн бэрднүүдтэй үзэлцэж яваад л дуусна."
Эх сурвалж: "Хөх толбо" сонин
Сэтгэгдэл0
Шинэ баян цээж өвчтэй...Хүн баяжих тусмаа доодцуулаа их дээрэлхдэг болдог юм байна..Гудамжны гуйлгачин хаясан акурк түүж татаж явснаа энэ хүн санадаг болов уу
Монгол улсад 9 дэх жилдээ зарагдаж буй Судасны хатуурал нарийслыг эрүүлжүүлж, цус шингэлэн холестрин бууруулах үйлчилгээ бүхий Ли Эр Кан бүтээгдэхүүний танилцуулга өдөр бүр явагдаж буй тул та бүхнийг урьж байна. Атеросклероз - Тархи мэдрэл, зүрх судас, даралт, хуян болон судасны хатуурал, нарийсал - бөглөрлөөс үүдэлтэй бүх төрлийн эмгэгүүдийг ганцхан бүтээгдэхүүнээр эрүүлжих боломжийг та бүхэнд олгож байна. Бүтээгдэхүүний 1 курс=330$. АУ докторын лекц Бямба гариг бүр 12:30 цагт явагдах ба лекцэнд сууж бүтээгдэхүүнтэй илүү танилцах болон хувьчлан зөвлөгөө авах боломжтой. Хаяг: Чингэлтэй дүүргийн аркийн баруун урд “Тэрх цагаан нуур” ХХК байр 2 давхарт. Утас 96665038
Монгол улсад 9 дэх жилдээ зарагдаж буй Судасны хатуурал нарийслыг эрүүлжүүлж, цус шингэлэн холестрин бууруулах үйлчилгээ бүхий Ли Эр Кан бүтээгдэхүүний танилцуулга өдөр бүр явагдаж буй тул та бүхнийг урьж байна. Атеросклероз - Тархи мэдрэл, зүрх судас, даралт, хуян болон судасны хатуурал, нарийсал - бөглөрлөөс үүдэлтэй бүх төрлийн эмгэгүүдийг ганцхан бүтээгдэхүүнээр эрүүлжих боломжийг та бүхэнд олгож байна. Бүтээгдэхүүний 1 курс=330$. АУ докторын лекц Бямба гариг бүр 12:30 цагт явагдах ба лекцэнд сууж бүтээгдэхүүнтэй илүү танилцах болон хувьчлан зөвлөгөө авах боломжтой. Хаяг: Чингэлтэй дүүргийн аркийн баруун урд “Тэрх цагаан нуур” ХХК байр 2 давхарт. Утас 96665038
Өөрийгөө Эрдэнэ гээд бодчихсон хүн байдгын бна.Чи Эрдэнээ гуай биш гэж яаж ч хэлээд ойлгохгүй бхаа кк
Аан бас нэмэхэд энд сомментоор бас хэдэн Эрдэнээнүүд төрөх юм болов уу
omhii buriadiin sheesnuud uye udmaaraa hogiin muu sanaatai! Zuunii luivarchid, deeremchid, avilgachid sh tee!!!
Эрдэнэ гуай үүнийг бичсэн гэж үү Эрдэнэ гуайн зохиолыг уншаагүй уншсан хүмүүс түүний бичих арга барилыг андахгүй мэднэ дээ
Эрдэнэ гуай хүүхдээ муу хүмүүжүүлсэн маш муу аав байсан. Хүүгээ сайн хүмүүжүүлсэн бол С.Зориг амьд байх байлаа. Бас Улаанбаатар хотын хуучны зарим дурсгалт газар нурахгүй байлаа.
Zorig amid bsan bol yamar bh bsiin? Turiin ordnii tsonhoor sogtuugaar sheeseerl yavah bsn biz.
HUN HUNEEREE BAIH SAIHAN TA NAR HUNII ESNOOS GADUUR YUM BICHIJ BN SHUU ! BAT-UULIIG GUTGEN DOROMJILOJ HANAH BOLOOGUI YU ? AAVIN UMNUUS ( UUR HUND ) BICSEN ZAHIDLIIG UURCHLUN BICHNE GEJ YAMAR ADGIIN SHAAR , HUNII UNERGUI , DOTROO GOLGUI AMTAN BODOJ OLDOG BN AA !
энхбаяр нь батүүлээс илүү гавьяатан. их мянганы зам гэх мэт. тэгээд бас өмч хөрөнгө идээгүй. хүүдээ тендер өгөөгүй.
Удахгүй хувийн машин унахыг хориглоно, хувьдаа газартай байхыг хориглоно. Бүгдийг нь нийтийн байранд хөөж оруулна. Бүгдийг нь нийтийн унаанд чихэлдүүлнэ.
С.Эрдэнээ гуай Н.Энхбаярыг дотор нь орсон юм шиг тодорхойлж бичсэн юм. Анх хэвлэгдсэнээс нь хойш гурав дахиа уншиж байна. Унших бүр үнэнийг улайн цайм хэлсэн нь улам тод мэдрэгддэг юм. Чамд алсын бодол алга. Чамд алсын шунал байна. Үүнээс илүү яаж тодорхойлох юм бэ? Бат-Үүл үүний хойноос орж байгаа бол маш гутамшигт хэрэг. Албан тушаал ааш занг эвдэнэ гэсэн Сервантесийн үгийг хүн бүр бодож явах хэрэгтэй.
Omhii buriadiin sheesnuud S.Erdene ba tuunii huu Baas-UUl zailtsgaa!!
Ард түмэнтэй яаж ч харьцсан яадгийн гэх маягаар харьцаж байна даа, Батүүл ээ, 16 онд буцаана аа, чамайг
yyl dargiig yax gej muulax ve dee xiix geel oroldoo l turshaa l bna shuu dee anxnaasaa niicleliin maan baigyylaxdaa xeden mashin xeden abtobusaar tocoolj xiigee biz dee odoo xar xuneecee ix mishin l bna daa yyl darga bitgii shantar chag xugachaa xaruulna aa
хөшөө нураах хүүдээ тендер өгөх зэрэг нь арай хэтэрсэн гэмт явдал. харин автобусны саяны маршрутыг зөв хийвэл зөв. машины 50 мянгын татвар зөв. тэгш сондгой бас зөв.
Өгөр толгой Гүрсэд гэж ямар киинонд гардаг билээ
Муу Халхголд байлдсан Дандар ирэх ирэхгүйгээ мэдэхгүй сансар хөөрсөн мангар Гүррагчаа нарын дэргэд манай БатҮүл дарга бол жинхэнэ баатар хүн ш дээ Маш олон сонгуульд ялсан баатар хүн шүү
kkk
3500metert bai baina.
ТЭГЭЭД АЛСЫН БОДОЛГҮЙ ХҮН ЦАГ ХУГАЦААНЫ ТЭРҮҮХЭН ЗАЙГ АШИГЛАЖ МОНГОЛЫН ӨРИЙГ ДАРАХ УУ, ТЭР ХООРОНД ЯМАР ЯМАР УРАН АРГУУДЫГ УГСРУУЛАН ХЭРЭГЛСЭНИЙГ ТЭНЭГ БИД НАР МЭДЭЭД Ч ОЙЛГОХГҮЙ ШҮҮ ДЭЭ, ОРОСУУД Ч ЮУ ХИЙСНЭЭ ОЙЛГОХГҮЙ ГЯЛС МАНАС БОЛООД Л ӨНГӨРСӨН ЮМ, ХЭРИЙН ХҮҮ ИНГЭЖ ХУРЦ ХАРААТАЙ БАЙЖ ЧАДАХГҮЙ ШҮҮ
Бат_Уул бол ойворгон зантай хун шуу дээ. Ардчилагч ч биш. Харин Нэргуйн хэлснээр тэр уеийн НАХЯ-ны "хов зеегч" байсан байж болох талтай.
40 myangatyn hov zuugch baisan gesen
Би Бат-Үүлийн хүү байна. Муусайн тэнэг ядуу гуйлгачид дуугүй байцгаа, битгий олон юм бичээд бай. Манай гэр бүл сардаа 500 саяын орлого олдог нь үнэ, сонор плаза-гийн түрээсээс 50 саяыг олдог нь ч үнэн. Би 300 тэрбумын тендерийг ааваараа хаалгадуулж авсан нь ч бас үнэн. Та нар муусайнууд чаддаг юм бол аваач. Хотын төвөөр зөвхөн баячууд л, луйвар хийж чадсан хүн л явдаг юм. Олон юм яриаад байх юм бол хөлснийхөнд нэг хүний сая төгрөг өгөөд бүгдийг чинь нухаж чадна шүү.
Бат-Үүл коммунизмийг үзэн ядагч ардчилагч мөн л юм бол Сүхбаатарын талбайн нэрийг өөрчлөхөөс өмнө, хувийн унааг дугаараар нь хязгаарласан "коммунист" хятадаас санаа авсан шийдвэрээ гаргахын оронд 1905 оны Оросын үймээнээр Буриадаас Хэнтийн Биндэрт ирж суурьшсан өөрийн өвөг эцэг эхээ Оросын бууны нохой=ХҮН биш байсныг зарлаж, "социалист реализм"-ийн үзлээр бичсэн өөрийн төрсөн эцэг болох С.Эрдэнэ гуайн бүх зохиолуудыг "хууль бус" болгон зарлаж устгах хэрэгтэй... Сүхбаатар тэргүүтэй хувьсгалчид байгаагүй бол бид өдийд Хятадын нэг муж улс аль эсвэл Америкийн цэргийн бааз байх байсан. PS: comunistuud gej zarim nuhduud ih haraah yum, unuudur Mongold haana yamar communist bna aa? communist hun gedeg chin naizinhaa tuluu amiaa zoliosloj chaddag tiim l hun shuu dee, tiim hun bval zaagaad uguuch, taniltsaj hamtarch biznes hiie baiz... bidnii aav, eej, emee, uvuu, hamaatan sadanguud maani bugd l uls eh orniihoo tuluu zutgej baij ene ulsiig udii zeregtei bolgoson teglee geed chi tedniig odoo bugdiig ni buudaj ***** ni uu??? tuuhee sain unsh sudal, tuuheesee suraltsaj aldaaa onoonoos ni surgamj avah ni l hamgiin chuhal shuu deee.
"Цэцэг тарихаар байгаль сүйддэг, геноцит аллагын зэвсэг болно" ч гэх шиг. Бат-Үүлд хэлэх үг байгаа бол өөрийнхөө нэрийн өмнөөс л хэлнэ биз. Үхсэн хүний нэр барьж ясыг нь өндөлзүүлээд, монголоо алдсан амьтас ч их болж дээ.
Сайн байцгаана уу? Ийм ч сайд, тийм ч мундаг ном бичсэн зохиолч, ингэдэг ч доктор профессор, тэгдэг ч мундаг жүжигчин гэхчлэнгээр "мундагийг хийсэн"-чүүлийн цуваа яваад өгнө. Хийсэн зүйлийг нь үгүйсгэхгүй ээ, харин... эдгээрүүд ХҮН-ийхээ хувьд хэн байсанг бол ерөөсөө мэдэхгүй гэдгээ л мэднэ. Зүйлийг хийгээд яваад харайлгаад байх яахавээ, түүнээс илүүтэй ХҮН БАЙХ, ХҮН БОЛОХ, ҮР ХҮҮХДҮҮДЭЭ ХҮН БОЛГОЖ ӨСГӨЖ ТОМ БОЛГОХ гэж нэг айхтар эд байгаад байна шүү, цаана чинь, хүмүүн бодьгалс минь.
AAV NI BNAA, HUN L BOLSON HOINO IDEJ UULGYI YAHIIN, MINII HUU SAIN ID, CHI CH BAGIIN L TSADAHAA MEDDEGGYI, TSOORHOI HODOODTOI SETGEL NI TSADDAGGYI. HUURHUN GULUG SHIG AMITAN BSAN HEVEEREE YUM BNA JOOTOICHIHOOD , ZALITAI DOLHINUUR GEDGII NI, HUUGEE SANAAD BAIHIIN UDAHGYI JILDEE HUUGEE UR UDMAA BUGDII NI AVCHIRNAA, HAMT CHANAGDYA
үүлийн аль тэнэгтэхийг хэлэх вэ? машины худалдаанд лизенг гэдэг шуналыг хас тэгвэл аяндаа машины тоо эрс буурна
Өөрийн нь хүү Батүүл гэж хогийн зандрам байхад төрийн их хүн, ард түмний лиидэрт ийм юм бичиж суудаг тархи нь эргэсэн согтуу буриад байждээ Эрдэнэ гэгч. Хүүгийнхээ захиалгаар л бичсэн байж таарна.
bi harin heleed baina sh tee, muu omhii buriadiin sheesnuudee gej!
Хэ хэ Монголд Бат-Үүл шиг ажил хийж байгаа хүн байгаа юм уу?
yag unen.Teer M.Enhbold Munhbayar Batbayar nar yu hiij baisan yum be.Harin Erdene guai mash unen uym bichsen shuu.Ene n tegeed gants Enhbayart ch bish buh hund hamaatai
Bat-Uul sain ch muu ch ajil hiigeed l bn.
Buriad gej ad uzeed bgaa humuus bolioroi. Buriaduud Mongoliin neg ed es baij uls orniihoo hugjliin tuluu ih zuiliig hiisen oyunlag humuus bdg yum shuu.
ХУУЧИН БАЙШИНГУУД ГАЗАР ХӨДЛӨЛТӨНД ТЭСВЭРЛЭХГҮЙ БАС АШИГЛАХ БОЛОМГҮЙ БОЛСНЫГ НЬ БУУЛГААД,ШИНЭ БАЙШИН БАРИХ НЬ ЯАГААД БУРУУ ГЭЖ????
Huuhai buural hudalaa yarij hevtehgui dee.
Harin ch Bat-Uul shig shunal bagatai hun bhgui bhaa.Manai hot suuliin 20 jil yamar baisnig ene humuus amarhan martjee.
Юм л хийж байвал сайн муу нь хамаагүй гэж ҮҮЛ баатар маань буруу бодож байна даа. Буруу талдаа руультэй машиныг явуулахгүй болгох, хотын төвд 50 мянган төгрөгөөр машин явах, саяны автобусны маршрут гээд солиотой юм олоныг хийж байгаа хулгайч
Бат Үүл хир зэргийн баян хүн бэ Хөрөнгө орлогын нь тухай мэдүүлэг байна уу