...Жараад жилийн тэртээд биднийг багш нарыг бэлтгэх сургуульд суралцаж байх үед "Сургуулийн ариун цэвэр" (школьная гигиена гэдгийг тэж орчуулдаг асан) хэмээх тусгай хичээл заадаг. Түүнийг Шаравжалсан багш гэж сүрлэг бөгөөд царайлаг багш заадаг байлаа. Дөнгөж долдугаар анги төгсгөөд, бага ангийн багш болохоор багш нарыг бэлтгэх сургуульд элссэн бид мэтийн "бацаануудад" бол тэр хичээлийн мөн чанар, хэрэгцээг бас утга агуулгыг бүрэн дүүрэн хүлээн авч ухаарах "тэнхээ" суугаагүй байсан.
Гэхдээ ор мөргүй үлдсэнгүй. Багш болох улмаар бага, дунд сургууль удирдаж ч мэдэх ирээдүйтэй хүүхдүүдэд тийм хичээл заах зайлшгүй шаардлагатай нь тэр үеийн нийгмийн байдлаас тодорхой болсон учир тийм хичээл хэрэгтэй байжээ. Тэр үеийн хөдөөний хүүхдүүдэд нусны алчуур (тэгж нэрлэдэг нь хүртэл нэг юм хэлээд буй) шүдний сойз, 00, саван мэт нь үзээгүй шинэ юм байсан хэрэг. "Уруулын будаг" гэдгийг ч хөдөөний охид мэддэггүй байлаа.
Шувууны өндгөнд сүүдрээ ч хүргэж болохгүй гэж эцэг эхээс сургамж авсан хөдөөний хүүхэд өндөг идэхийг ч гайхдаг байв. Тэр ч байтугай нэг хүүхдийн аав нь хотын гуанзанд ороод загасны махтай хоол хармагц "усны хорхой иддэггүй ээ" гэж хамраа ханцуйгаар дараад ухасхийн гадагш гарч билээ. Иймэрхүү нөхцөлд "сургуулийн эрүүл ахуй" /гигиена/ гэдэг хичээл ирээдүйн багш болох хүмүүст их хэрэг болж билээ. Харин сүүлийн үед иймэрхүү хичээлийг багш болох хүмүүст заахаа больсон мэт дуулддаг.
Өнөөдөр, хорин нэгдүгээр зуун учраас "школьная гигиена" (сургуулийн эрүүл ахуй) гэдэг хичээл бус "социальная гигиена" гэх хичээл багш, сурган хүмүүжүүлэгчдэд нэн хэрэгтэй болсон цаг. Хүмүүсийн хувийн ариун цэвэр, эрүүл ахуйн сэтгэлгээ, хүмүүжил их өндөр түвшинд нэгэнт хүрчээ. Харин өөр нэгэн бохирдол, эмгэг, архаг өвчин нэг хэсэг хүнийг биш бүхэл бүтэн нийгмийг доройтуулсаар байна. Тэр нь "социальная гигиена" (нийгмийн эрүүл ахуй буюу ариусал) гэдэг сэдэвт бүрэн хамрагдах асуудал юм.
Эрин цагийн совесть буюу нинжин сэтгэл, дотоод сэтгэл нь ариусал шаардах болсоор уджээ. Өмнөх нийгэмийн тогтолцоонууд ч "ариусах" хандлагаар явсаар ирсэн боловч архаг өвчин, шинэ өвчин хоёр аль аль нь "үлдэцтэй" байсаар барахгүй санаанд оромгүй "шинэ" өрөвсөл гарсаар байна. Хоёр мянган жилийн тэртээд дэлхийн хүн ам 300 сая байснаа 2000 оны босгоор давахад 21 дахин өсч 6.3 тэрбум болж, хуурай газрын 26 хувийг малын бэлчээр, 11 хувийг тариалан, 3 хувийг нь хот тосгон, үйлдвэр, зам болгон хувиргав.
1700 оноос эхлэн ой модыг тайрч, бэлчээр, ногооны газар болгох "ажил" зургаа дахин нэмэгдэж хүнс тэжээлээ залгуулаад зогсоогүй ан амьтдыг, шувуу жигүүртэнг хүртэл хядаж идсээр 1130 сүүн тэжээлтний дөрөвний нэгийг бүрмөсөн үгүй болгож (484 төрлийн амьтан), 1183 төрлийн шувууны наймны нэг нь, 654 төрлийн ургамал бүрмөсөн үгүй болжээ. Хүний хийсэн нүгэл үүгээр дууссангүй үргэлжилсээр л байна.
Хүн тэгээд зөвхөн сүүлийн хагас зууны хугацаанд гэхэд л дэлхийн гол мөрнүүд дээр 8001 мянган далай хаалт барьж босгон ус хаасны 45 мянга нь 15 метрээс өндөр бөгөөд 277 усан "судасны" жаран хувь нь далан хаалтанд боогдож, турбин эргүүлэхэд хэрэглэгдэх болжээ. Монголчууд сүүлийн үед тэртээ тэргүй "сульдаж" байгаа хэдэн гол дээрээ / Завхан зэрэг/ бас улс орны "усан судас" болсон Сэлэнгэ мөрөн, Орхон голыг далангаар боймлохоор завдах болжээ. Модыг хяргаж, усыг нь "самарснаар" дэлхийн уур амьсгал "бачимдаж" "халуурах" өвчний шинж тэмдэг илэрхий болж хэргийн эзэн хүмүүст ч өөрсдөд нь гай зовлон үүсгэх боллоо.:
"Эх дэлхий" гэж хичнээн зуунд магтаж ирсэн газар дэлхийгээ төнхөж нүүрс, алт, мөнгө, зэс мэтийн юмны шуналд автагдах болсноор хүн төрлөхтөн төрж өссөн хорвоогоо шархдуулсаар байна. Түүнээ "байгалийн баялаг" ашиглах гэж авгайлан ухаж төнхсөөр боловч авч хэрэглэдэг тэр юмныхаа дөнгөж 10 хувийг нь ашиглаж бусдыг нь хог болгон хаясаар байна. Шунал нь өссөөр боловч технилоги (арга) нь хоцрогдсоор байгаагийн харгай юм.
Хүн тэгээд нөгөөх ухаж авсан нүүрс, сэлтээн гол төлөв шатааж, амьсгалах агаараа бохирдуулан нүүрс төрөгчийн давхар исэл (СО2) цацсаар хүлэмжийн нөхцөл бүрдүүлэх хийг 60 хувиар ихэсгэж түүнд нь метан хориод хувь, нүүрс төрөгчийн бусад нэгдэл 14 хувь, азотын исэл 7 хувь эзэлдэг болж тэр нь жил ирэх тусам нэмэгдсээр байна.
1750 онд хүн төрлөхтөн тэнгэр өөд 11 сая тонн СО2 (нүүрс төрөгчийн давхар исэл) цацаж байсан бол зуун жилийн дараа тэр нь 18 дахин нэмэгдэж 198 сая тоннд хүрч дараах зуунд нь түүнээ 30 дахин ихэсгэж 6 тэрбум тоннд хүргэчихжээ. 1995 он гэхэд энэ дөрөв дахин өсч 24 тэрбум тоннд хүрэхэд дэлхийн дундаж дулааралт 6 хэмээр(цельсийн) нэмэгджээ. Нийгмийн эрүүл ахуйн мэдлэггүй хүмүүс "зургаахан хэм гэнээ, юу ч биш" гэж ханхалзахажээ.
Гэтэл энэнээс болоод агаарын хөдөлгөөний урсгал хямарч, хур тунадас хуваарилалт замбараагүйтэж хар салхи, үер ус, ган гачиг, ойн түймэр нэмэгдсээр буйг Европ, Америк, Ази, Африкт биеэрээ мэдэрч эхлэв. "Юу ч биш" гэсэн юмнаас нь болоод хорьдугаар зуунд 10 сая хүн үрэгдсэн бөгөөд нурж сүйрсэн барилга, шатсан газар нутаг усанд үйсэн хүмүүс гарз хохирол санаанд багтамгүйгээр ихэслээ.
Байгалын томоохон аюул 1950-аад онд 20 удаа, 1970-аад онд 47 удаа, 1990-ээд онд 86 удаа, шинэ зууны эхний арван жилд бараг жил дутам хэд хэд дахин тохиолддог болжээ. Дэлхийн цас, мөсөн бүрхүүл 1960-аад оноос хойш 10 хувиар шуугдаж, хойт мөсөн далайн мөсөн бүрхүүл нь нэг метр гаруй нимгэрч, түүнээс урссан уснаас гадаад далайнуудын усны түвшин дээшилсээр түрүүчийн зарим арлууд живэх тийшээ хандаж байгаа ажээ.
Одоогийн зууны дунд үе болоход Япон, Энэтхэг, Бангладеш, Индонези, Шри Ланк, Вьетнам, Малдивулсууд болон Африк тив, Зүүн өмнөд Азийн эрэг орчмын усны түвшин эрс нэмэгдэж ихээхэн хүндрэл учрахаар байдал түгшүүр зарлаад байна. Умардын орнуудын мөнх цэвдэг гэсч, Канад, Гренланд, Сибирийн хойт хэсэгт цаг уур дулааран, мөнх цэвдэг дээр барьсан барилгууд нурах аюул тохиолдохоор ажээ.
Бөмбөрцөг дэлхийн маань "зан хувирч" бие нь бүлээрч "хүндээр өвчлөх" аюул нүүрлэх болсны гол гэмтэн нь хүн өөрөө юм. (Дээр дурдсан тоо баримтыг дэлхийн эрдэмтдийн болон эрдэм шинжилгээний байгууллагуудын судалгааны дүнгээс авлаа).
Хүн ийнхүү өөрийнхөө буй болгосон соёл иргэншлийнхээ барьцаанд орж байна. Үүнээс сэрэмжлэх, гарах гарц хайх нь "нийгмийн эрүүл ахуйн" (социальная гигиена) ухааны гол шаардлага боллоо. Ухаан эрдэм дутсандаа иймд хүрсэн бус бөгөөд ухаанаа жолоодох эр зориг дутсаны гай иймд хүргэж байна.
Хүн төрлөхтөн өнөө үед эрдэм дутахааргүй болжээ. Дэлхийн хэмжээнд бүрэн бус тоогоор одоо таван сая том эрдэмтэд ажиллаж байна. Мэдээлэл дутлаа гэх үндэс бас байхгүй болсон. 19 дүгээр зууны эхээр бүх дэлхиин хэмжээнд орчим тогтмол болон эрдэм шилжилгээний хэвлэл гарч байсан бол хорьдугаар зууны сүүлч гэхэд мэдээлэл, эрдэм шинжилгээний тогтмол хэвлэл нь 100 мянгын тоонд хүрчээ.
Тэгээд жил дутам 3 сая өгүүлэл нийтлэгдэж байна. Сүүлийн гучаадхан жилд тэртээ 500 жилийн турш хэвлэгдэж байсан бүх номны тоотой тэнцэх тийм олон ном хэвлэгдэн гарчээ. Үүн дээр "интернэт" гэдэг цоо шинэ мэдээллийн суваг буй болж аль ч улс орны ямар ч хүнд ялгалгүй мэдээлэл дамжуулах цоо шинэ боломжийн орчлонтой боллоо.
Ийм нөхцөлд дэлхийн хаана юу болж байгааг хэнбугай ч бараг гэртээ сууж байгаад л мэдээд авдаг боллоо. Кибернетчилэгдэх, компьютерчлэгдэх, роботчилогдох глобаль (дэлхийшсэн) ололт одоо ердийн юм болон хувирлаа. Гэвч хүн төрлөхтөн өлгий болсон дэлхийнхээ тухайд түрэмхийлэгч (агрессор) хэвээрээ шахам байж байна. Үүнийг өөрчлөх, шинэчлэх арга зам бол бараг "заагчгүй дурайж" байгаа билээ.
Нэгд: Техникийн гарвалтай соёл иргэншлийн хямралаас гарах нь чухал. Юуны урьд технологийн хоцрогдлоос чөлөөлөгдөх ёстой. Наад захын баримт гэхэд л газрын тосны гаралтай шатахуунаар хөдөлдөг автомашинуудыг нарны эрчим хүчээр явдаг, ус төрөгчөөр ажилладаг, хүчил төрөгч эсвэл өөр хийгээр ажилладаг, цахилгаан хөдөлгүүртэй зэрэг утаа униар, дуу шуугианаас чөлөөтэй болгон шинэчлэх нь зайлшгүй шаардлага.
Эс тэгвэл дөрвөн хүн дутмын нэг нь агаар хордуулж, хөрс бузарладаг, аюул ослын болзошгүй этгээд болсон автомашин барьдаг, түүнийхээ эрхшээлд автагдсан хүн төрлөхтөн болж хувирахад нэг хуруу дутуу байна.
"Мерседес-бенз", "Фольксваген" гэдэг төмөр үхэр бэлтгэдэг Герман улс, "женерал моторс", "крайслер"-ийн ээж АНУ, бас хожуу "жирэмсэлсэн", "хондагийн" эцэг Япон, одоо дээр нь нэмэн төлжиж буй үйлдвэрүүдийг дэлхий дахины эрх ашгийн үүднээс шинэчлэн, хор хөнөөлгүй технологит шилжихийг шаардаж, хэрэгжүүлэх ёстой байна. Химийн болон металургийн том бөгөөд хоцрогдсон үйлдвэрүүдийг хаах, эсвэл технологийг боловсронгуй болгох нь бүх нийтийн шаардлага юм.
Шинэ технологийг нэвтрүүлэх юм бол, жишээ нь, нунтаг төмөрлөгийн үйлдвэр мянган тонн эдлэхүүн хийхэд 190 ажилчин хэмнэж, төмөрлөг зорох 80 суурь машин суларч, 2 мянган тонн хар ба өнгөт төмөрлөг, 1.5 сая рубль хэмнэх боломж гардсаар байх ажээ.
Европын зарим орны (Герман зэрэг) нүсэр хүнд, бүдүүлэг технологитой үйлдвэрүүдээ өөрчлөх санаачлага гаргаж байгаа нь сайшаалтай ч тэр шахагдсан гангийн үйлдвэрийг нь хятадууд "мах эвдэх шиг" аргаар хэсэгчлэн салгаж далайн онгоцоор зөөж ирээд угсарч мөн л Ази тивд бас нэг "утаа тавигч" буй болгох гэх мэт сэлгээ явагдсаар байна. Хоцрогдсон технологитой, экологид хор хөнөөлтэй үйлдвэр шинээр барьж байгуулах, хуучныг зөөвөрлөн байрлуулах үйл ажиллагаанд хориг тавих нь чухал юм.
Хориг тавих, ер нь нийт хүн төрлөхтөн, түүний өлгий дэлхийн байдал хор хөнөөлтэй үйлдэлд Хориг тавих дээд байгууллага бол НҮБ буюу Нэгдсэн Үндсэтний байгууллага байх ёстой. Гэтэл тийм эрх мэдлээр хангагдаагүйн дээр гишүүн орнуудынхаа хүчирхэг, нөлөө ихтэй гүрнүүдийн дуу хоолой болох, зохисгүй үйлдлийг нь "нүд анин" өнгөрөөх шинжтэй бараг л "илүүдэл эрхтэн" мэт санагдахаар болсон энэ байгууллагыг буй болгоснооо хойших бараг жаран жил болох гэж буй урт хугацаанд дэлхий дээр буун дуу тасралгүй олон удаагийн бүс нутгийн хэмжээнд дайн гарахаар барахгүй НҮБ-ын гишүүн орнууд ч "бүлэглэн" Арабын орнууд руу бөмбөгдөгч онгоц, цэрэг зэвсэг илгээсээр сүүлийн үед бүр эрээ цээргүй болж эхэлсэн ч НҮБ таг чиг байх бололтой.
Хэлсэн ярьсан зүйл нь ч хэрэгждэггүй мэт. Тэгвэл энэ олон улсын чанартай байгууллагыг ядаж ямарваа "дайн" гаргуулахгүй байх эрх дархтай болгомоор юм. Дэлхийн бараг бүх томоохон орон гишүүнчлэлтэй болсон ийм байгууллага л дэлхийг, хүн төрлөхтнийг "өмөөрч" чадахгүй бол ер нь утгагүй хэрэг.
"Дэлхий мөхнө" гэхчилэн яриа гараад байгаа нь ямар нэг үнэний талтай юм бол НҮБ "ноосфера" гэдэг олон улсын хэмжээний байнгын стратеги, практикийн удирдамж боловсруулан улс бүрд (гишүүн) тэр улсын Үндсэн хуультай тэнцүү хэмжээнд хэрэгжүүлмээр юм. Дэлхийн хүн нийгмийн (мировой социум) сэтгэл зүйн болон амьдрах арга ухаан, нийгэм сэтгэлгээг нь ахин үнэлгээжүүлж одоогоор ганц болоод буй "хөрөнгөт" (капиталист) нийгмийг "нийгмийн ариусалд" (социальная гигиена) оруулахаар байна.
Монгол Улсын Хөдөлмөрийн Баатар, Ардын Уран зохиолч, сэтгүүлч, доктор Л.Түдэв
Сэтгэгдэл0
Шинэ оны босгон дээр нийгмийн ариуслын талаар номлосон сайхан нийтлэлийг тань уншаад сэтгэл сэргэж, ариусах шиг боллоо.Танд баярлалаа. Басхүү сайхан сэтгэлтэй нүүдэлчин түмнээ, зуун зуун дамжин ирсэн уламжлалт эх соёлоо хайрлах сэтгэл өөрийн эрхгүй төрж байна.Монголын малчин ардын байгалиа дээдэлж, зохицож амьдарсаар ирсэн гүн ухаан л тэнгэрлэг, бурханлаг ухаан гэлтэй.Байгаль дэлхийгээ хайрлаж чаддаг ухаалаг хүмүүс л хүн чанартай, нинжин сэтгэлтэй байх нь ч аргагүй ээ.Тийм сайхан сэтгэлтэй,ухаалаг ард түмнийг бурхан,тэнгэр, байгаль дэлхий нь үргэлж ивээх нь тодорхой. Уул уурхай чинь харин монголын нүүдлийн соёл иргэншлийг устгах харгис бодлого байж болзошгүй.
Mash ih bayarlalaa. Uneheer mundag hun. Biden shig tsoohon hun amtai ulsad 100 jildee toroh aguu erdemten. Ene hunees gaigui setguulch ni ochood 2, 3 nuur saihan yariltslaga avaasai bilee. Tsag barj ochood teneg yum asuugaad duusval hereg bhgui shuu dee
Монгол хэлний бичгийн дурэм ийм болсон юм уу сайтад оруулахдаа алдаа гаргасан юм уу?
Bayarllaa,saihan niitlel baina. Iim surgamjtai,ugoojtei zuil bichej niitluuldeg mundagchuud tun hovor yum daa.Jishee n manai huuchii eronhiilegch nariig har daa,umnoos n ichej,urovdomoor boloh yum zarimdaa.
Иван Царевич и Серый волк http://www.youtube.com/watch?v=WC6qmmrMLhU
Шинэ оны босгон дээр ухаан цэлмээсэн сайхан зүйл уншлаа. Түдэв гуайд урт удаан насалж, монгол түмнийхээ оюунд гэрэл нэмж яваарай гэж хүсье.
Баярлалаа. "Шувууны өндгөнд сүүдрээ ч хүргэж болохгүй гэж эцэг эхээс сургамж авсан хөдөөний хүүхэд өндөг идэхийг ч гайхдаг байв"
Ih bayarlalaa tand.
UN -ii talaar tom duugarchee,demii biz herev UN bhgui bsan bol arab,africa buheldee daind avtaj,ulsuj uhne.UN bsan tuldaa busad jijig uls,ard tumen tusgaar togtnol n batalgaajij bgaa.Za ter eruul ahui tseverch ahui bol comunist
203.166.253.39 usko гэгч энэ этгээд шиг НҮБ-ийн талаар хэн ч юу ч дуугарч болохгүй гэж боддог, коммунист гэхээр л хүн бүр айх ёстой үзэл санаа гэж үздэг царцмал сэтгэхүйн өнгөр хаг сууж хөшсөн тэнэг залуус цөөн бус байгаа нь монголын эмгэнэл юм даа. Харийн эзэд энэ мэтийн залуусыг эдийн засгийн алуурчид болгож бэлтгэхдээ бараг робот шахам болгочихдог юм шиг байна аа. Хүнийг ийм болгоно гэдэг хөрөнгөтний суртал нэвтрүүлэг үнэхээр аймаар юм аа.
Ta bol argyu yhaantai mongoliin sor bolson hun shuu
eneegiin 21zyynii niigemiin onchlog yumuu?yuch ynsdaggyi bas eereen setgedeggyi hymyys ikhe bolson bna!zebhen ene sonin>.mn olloo.mn Tsahim.net zereg saityyd ynsaad syydag terniigee ikhe medleg olgoh heregsel geed boddog zaluuchuud ikhe baih sig bna?zeblehed ta nar nom unsaad bai!!!tyyniig asiglaj hicheej eersdeen bichej syr tegj gemeen niigemdee neleeleh yr byteeltei zyyndaa amidrah bolno!zebhen ynsigch baih albagyi ee?byteelch baih ni chyhal?
Энэ бохирдсон, авилгажсан, мафижсан төр үүнийг данч тоохгүй, олигархуудад мөнгө олдож яах учраа мэдэхгүй баяжаад, ард түмнээ сүү уувал тансаг хэрэглээ шувууны өндөг идэх нь тансаг хэрэглээ, мөнгөтэйгээрээ бид л иднэ гэж доромжилж байгаа үед яалтай ч билээ. Мафижсан баячууд улсынхаа хөрөнгийг хулгайлж энд тэнд бөөн бөөнөөр нь нуудаг сүлжээнд орчихсон, их хурал гэгч энэ сүлжээний эрх ашигт нийцүүлэн хууль гаргаад одоо ч алтны татвар багасгаж авах гээд зүтгэцгээж байна. Жишээ Монголын Парламентын гишүүний Оffshоr-ын нууц Компани, дансыг илрүүлсэн нь By Gerard Ryle and Nicky Hager April 3, 2013, 7:15 pm Хил дамжсан гэмт хэрэг, олон улсын авилгалын эсрэг тэмцдэг Эрэн сурвалжлах сэтгүүлчдийн олон улсын Консорциум (ICIJ) хэмээх байгууллага Монгол улсын Их хурлын дэд дарга, сангийн сайд асан С.Баярцогтын Обшор компани, Швейцариын банкан дахь нууц дансыг илрүүлсэн билээ. Илэрснийхээ дараа ноён Баярцогт уг байгууллагынханд мэдүүлэхдээ “Би тэр дансыг нээх хэрэггүй байсан юм. Би өөрийн нэр төрийн төлөө санаа зовохгүй байна. Харин гэр бүлийнхээ төлөө санаа зовж байна. Албан тушаалаасаа татгалзах эсэхээ одоо эргэцүүлэн бодож байна” гэжээ. Нэг сая гаруй долларын нууц данс эзэмшиж байсан ноён Баярцогт 2008 онд Монгол улсын сангийн сайд болж 2012 оны 8 дугаар сард засгийн газрын бүрэн эрхийн хугацаа дуусах хүртэл тэр албан тушаалдаа ажиллажээ. Энэ хугацаанд тэр олон улсын хурал зөвлөгөөнд оролцон АХБ, ЕХДБ зэрэг банк санхүүгийн байгууллагуудтай харилцаж ядуу буурай улсынхаа эдийн засагт гадаадын тусламж, хөрөнгө оруулалт татах асуудлыг хэлэлцэж байсан байна. Тэр бас гадаадын уул уурхайн болон бусад компанийг дэлхийн хамгийн сийрэг суурьшилтай Монгол оронд оруулахыг хичээж байв. ICIJ-ийн илрүүлсэн 2.5 сая нууц файлын дотор ноён Баярцогтын Legend Plus Capital Limited гэдэг компанийн Британийн Виржин арлуудын банканд 2008 оны 5 дугаар сард нээсэн Швейцарийн банкны данс байжээ. Ноён Баярцогт ICIJ-д мэдэгдэхдээ Швейцарийн банканд байгаа мөнгө нь бүгд түүнийх бөгөөд олон улсын худалдаанд оролцох зорилготой гэсэн байв. Тэр хэлэхдээ 200,000 долларыг гэр бүлийнхээ буудайн бизнесээс олсон, үлдсэн 800,000 нь бизнесийн 3 түншийн мөнгө, түншүүдийнхээ нэрийг хэлэхгүй гэжээ... “Миний нөхөд надад: Хэрэв чамд илүүдэл ашиг гарч байгаа бол яагаад данс нээж болохгүй гэж” гэсэн “Энэ нь эрсдэлтэй бизнес боловч бид туршиж үзэхийг хүссэн юм. Гадаадын банкууд Монголд орж ирж, бидэнд гадаадад хөрөнгө оруулахыг санал болгодог. Би энэ дансыг нээх хэрэггүй байсан юм.” Офшор компани ба Швейцарын банкны дансаа Монголын төрийн албан хаагчдын гаргаж өгдөг хөрөнгийн мэдүүлэгтээ оруулдаггүй нуудаг байснаа тэр хүлээн зөвшөөрч үүнээс ямар нэгэн орлого олдоггүй байсан тул татвараас зайлсхийсэн хэрэг биш гэж нэмэв. “Би компаниа хөрөэнийн мэдүүлэгтээ оруулах ёстой юм байна” гээд цааш нь “бид татварын тухай огт бодож байгаагүй юм байна. Би үүнийг одоо хаах бодолтой байна” гэв. Ноён Баярцогт гадаадын уул уурхайн компаниудыг Монгол оруулах ажлыг саначлагчдын тэргүүн эгнээнд байв. Жишээ нь тэр 2011 онд Англи ба Австралид суурьшилтай үндэстэн дамжсан Рио Тинто компаний тавьсан шаардлагын дагуу татварын хууль ба бусад хөнгөлөлтийн талаар хууль тогтоомжийн өөрчлөлтийг санаачилж баталгаажуулсан байна. Эдгээр өөрчлөлт нь Монголын говьд орших Оюутолгойг зэс, алтны уурхайн олон сая нөөцөөс олох Монголын талын орлогыг бууруулж Рио Тинтогийн орлогийг нэмэгдүүлсэн байна. Хувь хүний хувьд офшорын үйл ажиллагаа явуулах нь түүний хэрэг боловч Монгол улсын төрийн сайдын Швейцарын банкан дахь нууц данс, офшор компани нь сайд байх нийт хугацааны нь турш нууц байжээ. Contributors to this story: Emily Menkes and Marina Walker Guevara
Bayarlalaa, Tand eruul enhiig husen erooe
Танд шинэ оны мэнд хүргэе. Улирч байгаа ондоо ухаарал хайрласан сайхан нийтлэл бичиж бид бүхнийг сэнхрүүлсэнд баярлалаа. Ирж байгаа ондоо улам олон нийтлэл бичээрэй гэж ерөөе.Нийгмийн ариусал түүний нэгж болох хүний ариуслын үр дүнд бий болох учраас хувь хүний сэтгэлийн ариусал чухал. "Хүний сэтгэлийг эзэмдсэн байхад бие хаачих вэ" гэдэг. Тийм учраас Сэтгэлийг эзэмдэх Бурхан багшийн сургаалийг хэрэгжүүлэх хэрэгтэй болоод байгаа юм. Амжилт хүсье.
төр засгийн удирдлагад байгаа оюуны хомсдолтой нөхдүүд энэ зүйлийг ойлгохгүй ИЛЖИГНИИ ЧИХЭНД УС ХИЙСЭН Ч АЛТ ХИЙСЭН Ч СЭГСЭРЭЭД ХАЯЧИХНА гэдэгээр хүлээж авахгүй л байх даа
Tanid shine oni mend devshuulj taninii ger bul ach zee guch nart hamgiin sain saihniig husie mon tanias hushed tani ingej bichdeg hun mash hovor boljee ta bolomjiinhoo hireer oln sedveer urgelj bichij bidniig sanaalj uhaarluuj baiogaarai ta urt nasalj bidend tusalj baigaarai Swirtland Gombo Erdenebat
САЙН БАЙНА УУ ТҮДЭВ ГУАЙ. ТАНЫ БИЕ САЙНУУ.МАШ ТОМ СЭТГЭЛГЭЭНИЙ НИЙТЛЭЛ БАЙНА. БАЯРЛАЛАА. ҮНЭХЭЭР НҮБ-ИЙН ҮЙЛ АЖИЛЛАГААГ ӨӨРЧИЛМӨӨР, ЭСВЭЛ ЖИНХЭНЭ ДЭЛХИЙН АРДЧИЛСАН ШИНЭ БАЙГУУЛЛАГЫГ БАЙГУУЛМААР БАЙГАА ЮМАА. ХҮН ТӨРӨЛХТӨН 1 ЗАВИН ДЭЭР СУУЖ ЯВАА ЗОРЧИГЧИД ГЭЭД БОДОХОД СУУСАН ЗАВИА НЭГ ХЭСЭГ НЬ ХӨНӨӨД ҮЙЛДЭЛҮҮД ХИЙЧЭЭД ТҮҮНИЙГЭЭ ДЭВШИЛ ГЭХ БОЛЖЭЭ. ХҮНИЙ ОЮУН УХААНЫ ХӨГЖИЛ ХЭДИЙГЭЭР ПРОГРЕСС БОЛОВЧ ТҮҮНИЙ ҮР ДҮН, ОЛОЛТ АМЖИЛТ НЬ ЭРГЭЭД ЭХ ДЭЛХИЙГЭЭ УСТГАХ ХЭРЭГЛҮҮР БОЛЧООД БАЙДАГ БОЛЛОО. ҮҮНИЙГ ТАСЛАН ЗОГСООХ ХАТУУ ХОРИГ ЦААЗЫГ БИЙ БОЛГОХ ШААРДЛАГАТАЙ БАЙНА. ХЯТАДУУД АЙЛ БҮР ГАН ХАЙЛУУЛЖ БАЙГАА НЬ ГЭЖ АГААРЫГ ХИЧНЭЭН ИХ БОХИРДУУЛАВ, ЭНЭТХЭГЧҮҮД ГАНГА МӨРӨНДӨӨ ЯТАР ИХ ХИРЭЭ УГААЖ БАЙНАВ, АМЕРИКЧУУД ДОЛЛАР НЭРТЭЙ ЦААС ҮЙЛДВЭРЛЭН ДЭЛХИЙГ ЯАСАН ИХ ШУЛАЖ БАЙНАВ,ХҮМҮҮСИЙН ХЭРЭГЛЭЭНИЙ ШУНАЛ ДЭЛХИЙГЭЭР НЭГ АВТОМАШИНЫГ БИЙ БОЛГОВ.... ЕРӨӨСӨӨ ХҮНИЙ ХҮСЭЛ ШУНАЛ ХҮН ТӨРӨЛХТНИЙГ ХӨНӨӨХ НЬ ДАМЖИГГҮЙ. ГЭХДЭЭ ЧИНГИС ХААНЫ ҮЕ ШИГ ХҮЧТЭЙ ХОРИГ ТАВЬЖ ЧАДВАЛ ХҮМҮҮН АМЬДРАХ ХУГАЦААГАА УРТАСГАЖ ЧАДНА, ЭС ЧАДВАЛ УДАХГҮЙ СӨНӨНӨ БАЙХ. бИ МОНГОЛЫН НҮҮДЛИЙН СОЁЛ ИРГЭНШЛИЙГ ХАМГИЙН ЗӨВ ХУВИЛБАР ГЭЖ БОДДОГ ХҮН. МАГАДГҮЙ ХҮН ТӨРӨЛХТӨН ЭРГЭЭД ЭНЭ ХУВИЛБАРЛУУ ШИЛЖИЖ БОЛОХ ЮМ.
МАНАЙ МОНГОЛЧУУДЫН ХУВЬД Ч НҮҮРСЭЭ ШАТААЖ АГААР БОХИРДУУЛААД, АЛТ УХАЖ ГОЛ МӨРНӨӨ ШИРГЭЭГЭЭД, ХАГАЛСАН ГАЗРАА ЗЭРЛЭГЭНД БАРИУЛАН ХАЯЖ УРГАМЛЫН БҮЛГЭМДЭЛЭЭ УСТГААДЛ, АН АМЬТНАА ХЯТАЖ ХЯТАДУУДАД ЦӨӨН ХЭДЭН ЮАНААР АРИЛЖААД БАС Л ДЭЭДЭХИЙН АДИЛ ДОО.
Танд эрүүл энх тунх байж, урт наслахыг хүсээд нийгмийг эрүүлжүүлэхийн төлөө хүн бүр аль хэдийнээс нийгмээрээ зайлшгүй анхаарах нийгмийн томоохон асуудлыг дэлхийн сонорт хүргэж буй их эрдэмтэн Та урт насалж, удаан жаргаж улам ихийг бүтээгээрэй. Сайн нийтлэлээр сонор мялаасан танд дахин дахин баярлалаа.
Том том асуудал хөндсөн мэт боловч цаана нь оросуудын захиалга үнэртээд байх шиг. Сүүлийн үед Түдэв гуай маань эрчим хүч яриад байдаг болсон. Эгийн голын УЦС-ыг л алсуураа эсэргүүцээд байнаа даа. Монголын маань хөгжилд тус болдоггүй юмаа гэхэд бүү л гай болж үзээрэй дээ.
Ямар ч гоё мань мэт нь бүү хэл мөнгөнд идэгдсэн хүн бүхэн уншиж энэрлийн дээдийг олж дэлхийг аврах агуу нийтлэл. Агуу монгол ухаант Түдэв бусдын захиалгаар одоо цагийн зарим нэгэн харийн толгойгоор гар нь хөдлөх хүн биш шүү. Жаахан хүний монгол хүний ухаанд шүтэж уншаарай.
hyts ene tudeb gyig chi haanaas ni ch guitsehgui
Нийгмийн эрүүл ахуй гэснээс байгалийн эрүүл ахуй гэж нэрлэж агуулгаа өөрлөвөл арай байгаль орчинд арай дээр болох боловуу. Бага ангийнханд нийгэм орчины хичээл ордог байх шүү.
Ò¿äýâ ãóàé òà áîë ¿íýõýýð ë ÿñíû ñî¸í ãýãýýð¿¿ëýã÷ õ¿í þì àà.Ãóéâæ äàéâøã¿é áàò áàéð ñóóðüòàé ÷èãýýðýý ë áàéíà.Õàðèí ñ¿¿ëèéí ¿åä òà ìèíü õ¿í òàíèõäàà ìàðóóõàí áîëæ áàéãàà þì óó ãýæ ñàíàãäàõ áîëëîî.Òà,áààáàð áîë ìàíàé íèéãýìä õýðýãòýé õ¿í ãýæ íýã õýëñýí ñàíàãäàíà.Ãýòýë òýð ýòãýýä ÷èíü, íîì á¿¿ óíø,¸ñ ñóðòàõóóí õýðýãã¿é, ýõ îðîí÷ áàéõ íü àäãèéí ìóó õ¿íèé øèíæ,àìèà áîäîæ àìüäàð ÷ ãýõ øèã õ¿íèé íèéãìèéí íèéòëýã ¿íýò ç¿éë¿¿äèéã ¿ã¿éñãýñýí þì ë áè÷èæ ñóóäàã áîëæ.Ýíý àðèóí ÿâäàë óó.Òà îäîî áààáàðûí òóõàé õýëñýí òîäîðõîéëîëòûíõîî òºëºº óó÷ëàëò ãóéõ íü ç¿éòýé áàéõ.
Усан цахилгаан станц барьвал Монголын эмзэг байгаль сөнөх болно
Монголын эмзэг байгальд тустай гэх гээд алдаа байлгүй дээ. Нуур дагаад амьтад яагаад цугладагийг мэдэх үү.
Баабарыг муу хэлж болохгй шүү.Агуу сэтгэгч
Энэ чинь өнөөх капитализм чинь л мөхөлрүүгээ яваад байгаа хэрэг л дээ, хувийн өмч байхад ямарч шийд гарахгүй, ярьж бичиж байгаа нь өнө хэтдээ нэг нь нийтийнхээ төлөө гэдэг нийгэм журам тогтох санааны буянтай сайхан эхлэл. Хувийн өмч гэдэг хүн хүнээ битгий хэл өөрийгөө өмчны доор тавихад гарцаагүй хүргэдэг нигууртай механизм юм даа харамсалтай нь. Хувийн өмч ямар хүн төрүүлдэг вэ гэдгийн манайтай ойр жишээ нь 2-р курсын оюутан байхаасаа будда шашны үнэнч шавийн баг өмсөн материаллаг амьдралыг үзэн ядагчдыг авга ахынхаа жимсний талбайд үнэгүй ажиллуулан хууран мөлжиж ...хувийн өмчөө арвижуулах нүгэлт замаа анхлан зассан өнөөдөр манай ард түмний баялагийг залгин хоолойноосоо цааш гулгуулсаар байгаа, аварга ПИТОН могойг эрхгүй санагдуулах Роберт Фредланд юм даа. Түдэв гуайдаа их баярлалаа.
Тийм шүү яг үнэн нүүр нь тэр, наад Фредланд чинь 2-р курсэд байхдаа хар тамхи зараад 2 жилээр таслуулаад өршөөлөөр гарч тэр багийг өмсөж ариуссан зам нь энэ дээ, манайхны байж байгаа ч гэж, таарсан ч таар шуудайнууд болдоо хөөрхий ард түмэн минь л...
Баярлалаа Танд .Та бидэнд Монголд хэрэгтэй шуу. Жаахан урт наслаарай.
Bayarallaa tand Tudeb guai ta uneheer aguu ih setgegch umaa Bi taniig Mongoliin hubisgalt zaluuchuudiin Ebleliin tub horoonii negdugeer darga baihaas oir dotno baij medeh umaa Ene gaihamshigtai too barimtand tulguurlan bichsen zuilsiig delhiin hun turlegten unshad dotroo negiig bodoj tur zasgiin terguunuud bodlogo bolobsruulahdaa hereglemeer l um Getel ih munge hurengetei bolvol munhreh um shig ulam l idej uuhiin don shuglesen baih umaa Tudeb guai ta ter Mongol tuurgatnii 100 n erhem nebtruulegt orj tuulj ungeruulsen ajil amidraliinhaa tuuh turshlagiig uneegiin ene teneguuded yarij ugeech gej husie Babuugiin Lhagbasuren taniig medmeer l umaa daa Ta urt udaan naslaarai
ер нь өмсөж идэхдээ өвгөдийн ёсыг дагах нь буруугуй. би зориуд жаахан реклам маягаар хуучин ёсоо барьдаг. жишээ нь босгон дээр гишгээд орж гарах хүнд зориуд сүр бадруулж загнах жишээтэй)
Баярлалаа
Түдэв гуайдаа урт удаан насалж ухаарал хайрласан бүтээлээ туурвиж түмэн олондоо хүргэж байхын ерөөлийг дэвшүүлье ээ. Тахианы тархитай, сэтгэц нь гажигтай, хөрөнгө мөнгөнд улайрсан улстөрчид, эрх мэдэлтнүүд таны бүтээлийг унших болов уу. уншсан ч ойлгох болов уу. ойлгосон ч амьдралд хэрэгжүүлэх санаа чадвар бий болов уу. Жирийн эгэл түмэн харин уншина аа. даанч хэрэгжүүлэх боломж хомс юм даа
Танд эрүүл энх байж ,урт наслахыг ерөөе.Тантай санал нэг байна.Сүүлчийн голыг ширгээж, модыг огтолж, шувууг алсны хойно мөнгийг идэж болдоггүй юм байна гэдгийг ойлгоцгооно гэж индианчууд цагаан арьстануудад хэлсэн байдгыг уншсан юм байна.Тэр цаг ойртож байх шиг ээ.Монголчуудын хөгжлийн зам бол миний бодлоор монгол зан заншил,уламжлалаа түшиж хөгжих юм шиг санагдах юм.Харийг шүтэх нь үндэстнээ үгүй хийх тэр зам болох биз дээ.Одоо бидэнд социал гигиена маш их хэрэгтэй байна.Одоо бид зөвхөн мөнгө шүтдэг болжээ.Та мэтийн үндэснийхээ элитүүдийг төрд гаргах хэрэгтэй байна даа. ТАНД САЙН САЙХАН БҮХНИЙГ ХҮСЬЕ.
T
MONGOl tylgatni zyyn erxem nevtrvvlegt tanig oryylax uymsan
Lodongiin Tvdev gyaig mongol tylgatni zyyn erxem nevtrvvlegt oroltsyylj ogox bolomj baina yy
Deerx xvseltiig bielvvlj ogooc
Монголын сор болсон сэхээтэн, соён гэгээрүүлэгч Л.Түдэв тандаа мөргөмүү! Таны энэ нийтлэлийг хэдий хоёр жилийн хойно уншиж буй ч хэзээд үнэ цэнээ алдахааргүй гайхалтай бичлэг болжээ. Өвгөн эрдэмтэн минь өдийд ийм л зүйлийг хүн ардад ухааруулан сэнхрүүлж байх ёстой тэр л үүргээ сайн биелүүлж байна гэж бодож байна. Таны оюун тань мэргэн, ухаан тань саруул урт удаан наслаарай. Эрдэм сургаалиа үргэлжид хайрлаарай. Баярлалаа тандаа.