Шүүхийн төсөв, шүүгчийн цалинтай холбоотой асуудлаар Шүүхийн ерөнхий зөвлөлийн гүйцэтгэх нарийн бичгийн дарга Т.Мэндсайхан нарын хуульчид өнөөдөр ШЕЗ-ийн хурлын танхимд мэдээлэл хийлээ.
Шүүгчдийн цалинг бууруулж байгаа нь олон улсын жишиг болон Монгол Улсын Үндсэн хуулийг зөрчиж буй гэдгийг Т.Мэндсайхан онцлоод “Төсвийн тодотголоор төсвийн урсгал зардлыг долоон хувиар нэмэгдүүлэхээр төлөвлөсөн атлаа шүүгчийн цалинг 61-63 хувиар, шүүхийн төсвийн урсгал зардлыг найман хувиар бууруулахаар тусгасан нь төрийн эрх мэдэл тэнцвэртэй байх зарчмыг зөрчиж, шүүх эрх мэдлийн хараат бус, бие даасан байдлыг бусад эрх мэдлийн байгууллагаас дордуулахад хүргэнэ” гэлээ.
Шүүхийн төсөв, шүүгчийн цалинг бууруулах нь шударга ёсыг үнэгүйдүүлж, шүүх эрх мэдлийн хараат бус байдлыг алдагдуулахаас гадна цалингийн зээлтэй шүүгчдийг банк, мөнгөний барьцаанд оруулах аюултай гэдгийг Хуульчдын Холбооны Шүүгчдийн хорооны тэргүүн Ц.Оч, Шүүгчдийн хорооны Удирдах зөвлөлийн гишүүн Ц.Өрнөндэлгэр нар анхааруулав. Энэ оны эхний байдлаар нийт шүүгчийн 98.5 хувь нь арилжааны банкинд 24.5 тэрбум төгрөгийн зээлтэй байгаагийн 72.9 хувь нь орон сууцны зээл, 22.8 хувь нь цалингийн зээл, 4.2 хувь нь хэрэглээний зээлтэй байна.
Улсын Их Хурлаас шүүхийн 2016 оны төсвийг Шүүхийн ерөнхий зөвлөлийн даргын багц 48.9 тэрбум, Улсын дээд шүүхийн Ерөнхий шүүгчийн багц 3.4 тэрбум төгрөгөөр баталсан бөгөөд энэ нь нэгдсэн төсвийн зарлагын 0.66 хувьтай тэнцэж байгаа. Ингэснээр шүүхийн 2016 оны төсөвт шүүгчийн цалингийн сан 21.5 тэрбум төгрөг буюу 41 хувийг эзэлж байгаа ч гэлээ шүүгчдийн цалинг 61-63 хувь бууруулах ба цалингийн сангийн 3.2 тэрбумаар танахаар төлөвлөсөн байна.МУИС-ийн ХЗС-ийн багш, доктор О.Мөнхсайхан “ Тухайн улсын нийт төсвөөс 2-5 хувийг шүүх байгууллагад зарцуулснаар хараат бус шүүх засаглалыг хөгжүүлдэг. Мөн шүүгчийн цалинг тогтоохдоо тухайн улсын дундаж цалинг 5-7 дахин үржүүлсэн цалинг шүүгч нартаа өгснөөр баталгааг хангана.
Польш, Унгар зэрэг оронд шүүгчдийн цалинг 5-6 дахин нэмэгдүүлсэн байдаг. Манай орны шүүгчдийн дундаж цалин 844 мянган төгрөг. Үүнийг дөнгөж гурав дахин үржүүлсэнтэй тэнцэх цалинг авч байгаа. Одоо энийг хоёр дахин болгон багасгах гэж байна. Мөн шүүгчдийг багшлах, эрдэм шинжилгээний ажил хийхээс өөр ажил эрхлэхийг хориглодог. Нэг шүүгч жилд дунджаар 100-130 хэрэг дээр ажилладаг учраас ажлын ачаалал ихтэйгээс гадна цалингаас гадуур орлого олох боломжгүй" гэдгийг онцоллоо.
Монгол Улсын Шүүхийн тухай хуулийн зургаадугаар зүйлийн 6.7 дахь хэсэгт “Бүх шатны шүүхийн шүүгчийн орон тоо, цалингийн хэмжээг Шүүхийн ерөнхий зөвлөлийн саналыг харгалзан Улсын Их Хурал тогтооно” гэж хуульчилж, өнгөрсөн онд бүх шатны шүүгчийн албан тушаалын цалингийн хэмжээг 2.700-3.300 мянган төгрөг байхаар тогтоожээ. Энэ удаагийн төсвийн тодотголоор Шүүхийн ерөнхий зөвлөлийн саналыг харгалзан үзэхгүйгээр шийдвэр гаргавал эрх бүхий байгууллагуудад гомдол гаргахаа мэдэгдлээ.
Ж.Батсайхан
Сурвалж: “Монцамэ” агентлаг
Сэтгэгдэл0
ОЛОН УЛСЫН ЖИШИГ ГЭЖ ХУДАЛ ТОО БАЙНА!!!! ШҮҮГЧИД өндөр цалин авдаг нь АВИЛГАЛД автагдсан цөөн хэдэн оронд хэрэгждэг бусдаар бол олон улсын жишиг биш!!!!!! Манайд шүүгчидийн цалинг 4-8 сая болгоод шүүхийн шудрага бус байдал, мөнгөний асуудлууд намжаагүй!!! Хэвээр, эрх мэдэлтэй талд үйлчилдөг хэвээр байгаа. Тиймээс шүүгчидийн цалинг бууруулах нь ХАМГИЙН ЗӨВ!! Багш эмч нарын цалин дэндүү доор байгаа!!
CHI UURUU YUM MEDEHGUI GAR BN SHDE BITGI HUDLA HUTSAJ BAIGAACH
ОЛОН УЛСЫН ЖИШИГ ГЭДЭГ НЬ ХУДЛАА ШҮҮГЧИЙН ЦАЛИН САР БҮР 4-8САЯ ТӨГРАГ БОЛ МОНГОЛ УЛСАД АХАДСАН ТОО ШУУ ЭНЭ БОЛ ЭЛБЭГДОРЖИЙН\ САНХГҮҮГИЙН МЭДЛЭГГҮЙ ХҮНИЙ\ ХИЙСЭН АЖИЛ ТЭНГЭР ХАРЖ БАЙГААД АВСАН ТОО, ЭЛБЭГДОРЖИЙН ӨӨРИЙНХӨӨ ХУУЛЬ ЗӨРЦСӨН ҮЙЛДЛИЙН БАРЬЦААНД ӨГСӨН АВИЛГА
Үнэн юм үнэтэй байх ёстой. Өнөөдөр Шүүгч нарын авч буй цалин олон улсын жишгийн хамгийн доод ангилалд багтдаг. Шүүхийн Ерөнхий зөвлөл маш сайн ажиллаж байгаа учраас дээдсүүдийн дургүйг хүргэж байна. Ард түмэн шүүхдээ итгээд, муусайн авлигач, албан тушаалтнуудаас айхаа болиод ирэхээр хорссондоо цалин руу нь гар пүрж байгаа хэрэг.
Шүүгчид өргөсөн тангарагтаа үнэнч учраас, төр засгийнхаа өөдөөс үг хэлж болохгүй байна. Шүүгч нар хэзээд үнэний талд л байдаг. Би олон жил шүүлээ, дандаа баярлалаа гэдэг үг сонсож ирсэн. Түүгээрээ бахархдаг. Шүүгч нарын зээлийн 72.9 хувь нь орон сууцны зээлтэй байна гэдэг чинь тэр хэмжээгээрээ банкны барьцаанд байна гэсэн үг биз дээ.30-аад жил шүүгч хийчихээд өөрийн гэсэн орон сууцгүй байна гэдэг дэндүү биш үү.
Шүүгч нар ч мөн хэцүү юм билээ шүү.Нэг бол мөнгтэй талд нь нэг бол эрх барьж байгаа хүчний захиалгаар хүнийг хэлмэгдүүлдэг түүнийхээ төлөө албан тушаал ахидаг, одон медалиар шагнуулдаг, юм билээ. Энэ байдал шүүхэд бүр энгийн зүйл болсон юм билээ. Иймээс одоо ажиллаж байгаа бүх шүүгч нарыг ажилаас нь чөлөөлж шүүхээ энэ хүмүүсээс салгаж авахгүй бол монголын шүүх муухай харагдсаар байх болно. Цалингий нь хасах хэрэгтэй.
zamiin tsagdaagiin urd taliin narhan hothonii gomo monhjargal chi bairniihaa bandi nariig mongoor hudaldaj avhaa boli hunii oodoos hun turhirahaa boli ichij amidar
Shuugchdiin tsaling nemsen ch ,hassan ch adil avilgal avsaar l baigaa. Ted tom luivarchdiig ilruulsniig medehgui I um bna.Iim shuugchdeer yah um ,ihenh hi bayachuud bolson. Tsalingaasaa deeguur garsan avilga avdag.
Шүүгчдэд цалин нэмэх нь харин Үндсэн хууль зөрчиж байгаа хэрэг сөн. Ажил хөдөлмөр хийгээд түүндээ дүйцэхүйц цалин хөлс авах нь шударга ёсонд нийцнэ. Ардчиллаар халхалж авилгалаар баяжигсад л өөрсдийг нь битгий оролдоорой, өөр бусдыг бол бидний захилгаар намнаарай гэж шүүгчдэд хээл хахууль болгон хүний санаанд багтамгүй асар өндөр цалин хөлс өгдөг болгосон. Чухам ямар ажил хөдөлмөр хийж, ямар шинэ бүтээл онвочтой санаачилга төрүүлж, шинжлэх ухааны ямар тос нээлт хийж тэр нь улс орны эдийн засагт ямар хувь нэмэр оруулсан болоод эд нар ингэж тунирхаад байгаа юм бэ? Та нар хараарай шүүгчид бүгд язартлаа таргалсан хүмүүс байдгийг. Шүүгчийн зөвлөлийн дарга нь хүн дмашинаараа дайраад алчихад хаацайлаад ял завшуулдаг ийм "шудрага" хүмүүс л өнөөдөр шүүгч хийж байгаа шүү дээ.
шүүгчдийн мөнгийг хэн яах гэж нэмүүлснийг бүхэн мэдэжл байгаашдээ. өдрийн ихэнхийг урилгатай хоол, хор хутгах ажиллагаандаа зориулж,ядарсан иргэндээ эрүү тулгадаг шүүгчид яасан гэж сая саяар цалнждаг гэтэл өдөржин чиний учир мэдэхгүй уйланхай хүүхэдтэй ажилладаг цэцэрлэгийн багшийн үндсэн цалин 500000 байна вэ,
Улс орны эдийн засаг ийм хүнд байгаа нөхцөлд яаж тэр их мөнгө авч чадаж байна та нартай адилхан төрийн албан хаагчид бүгдл 600000-1000000 төгрөг авч байгаа тэр эсэргүүцээд байгаа хүмүүс өхгүй бол авилга авна гэсэнтэй агаар нэгэн шүү дээ болитоор ют
Олон улсын жишгээр бол манай шуугчид 10 дахин бага цалин авах естой юм Энэ нь монголчуудын амьдралын хэмжээнд тохирсон цалин Иракт шуугч нар 50 доллорын цалин ажилчид 20 доллорын цалин авдаг Ирак бол маш их нефтьтэй удахгуй хурдан суга урагши явах улс монголд ойрын 20 жилд ийм байдал лав ургэлжлэнэ
Шуугчид байнга авилгал авдаг нь олны ярианаас тодорхой иймд цалинг нь хасах нь маш сайн уйл
Хуулийн сургууль дуургэсэн залуус гудамжаар дуурэн байна иймд одоогийн бух шуугчдийг халаад залуусийг ажилд ав
Enhsaikan heze huulich bolsn ium kk