Одоогоос долоон өмнө Дархан-Уул аймгийн Хонгор суманд дэгдсэн цианит, натрийн хордлогын хэрэг Монгол Улсыг цочирдуулсан билээ. Тухайн үед гарсан хордлогын шуугиан өнөөдөр ч намжаагүй байна.
Энэхүү шуугианы улмаас Хонгор сумын иргэдийг нийгмээс гадуурхаж, амьжиргааны үндэс болсон газар тариалангаас нь хөндийрүүлэх болсон нь хувийн ашиг сонирхолтой холбоотой гэж нутгийн иргэд үзэж байна.
Энэ сумын төлөөлөл цаг үеийн байдлын талаар өчигдөр хэвлэлийн бага хурал хийсэн юм. Олны дунд тархсан худал цуурхал хонгорчуудын нэр хүндэд хэрхэн нөлөөлсөн болон өнөөдөр энэ суманд амьдрал хэвийн үргэлжилж байгаа эсэхийг нутгийн иргэдээс тодрууллаа.
А.Хишигбаатар: Биднээс уучлалт гуйх ёстой
Дархан-Уул аймгийн Хонгор сумын дунд сургуулийн нийгмийн ажилтан А.Хишигбаатартай 2007 онд тус суманд гарсан хордлогын тухай болон өнөөдөр Хонгор суманд амьдарч буй иргэдийн эрүүл мэндийн талаар ярилцлаа.
-Та хордлого дэгдсэн 2007 онд Хонгор суманд амьдарч байв уу?
-Тэр жил би Хонгор сумын дунд сургуульд сурч байсан. Цианит, натри гэх бодис нь сургуулийн ойролцоох байрнаас алдагдсан юм. Мэргэжилтнүүд сургуулийн засварын ажилд ашигласан шороог тэр газраас авсан гэж үзсэн.
-Одоо нутагтаа амьдарч буй оршин суугчийн хувьд амьдрал ямар байна вэ?
-Хорт бодсыг алдагдсаны дараа улсаас яаралтай арга хэмжээ авсан. Агаарт дэгдэмхий бодисыг түргэн хугацаанд саармагжуулсан тохиодолд хор хөнөөлгүй болдог.
Манай нутаг бусад сумдын адил амьдрал үргэлж байна. Хэвийн амьдрах орчинтой сумын нэр хүндийг уландаа гишгэснийнхээ төлөө А.Саруул биднээс уучлал гуйх ёстой.
-Хонгор суманд 80 гаруй хүн цианитын хордлогоор нас барж 60 гаруй эмэгтэйн хүүхэд зулбасан гэсэн мэдээлэл тархсан. Үнэхээр цианит натрийн хор хөнөөл нь одоо ч хэвээр байна уу?
-Хонгор суманд амьдарч буй хүний хувьд нас баралтын шалтгаан, төрөлтийн хувийг хэнээс ч илүү мэднэ. Хүний нас барах эрсдэл бүрийг цианит натритай холбох юм бол өрөөсгөл үзүүлэлт гарна.
Хүн ямар ч шалтгаанаар нас барж болно. Гадуур Хонгор сум гамшгийн хэмжээнд хүрсэн мэт яриа тархсанд эмзэглэж байна.
-Ер нь дээрх тоо баримтыг ямар судалгаанд үндэслэж гаргасан хэр бодитой үзүүлэлт вэ?
- А.Саруул гэгч хүн ямар судалгааг үндэслэн энэ тоо баримт дурдсаныг мэдэхгүй. Яагаад ийнхүү зарлах болсныг нь гайхаж байна. Биднййг доромжилсон, өрөвдсөн нь мэдэгдэхгүй энэ ярианы ард ямар зорилго нуугдаж буйг мэдэхгүй.
-Энэ ярианаас үүдээд Хонгор сумын иргэдэд нийгмийн зүгээс ямар нэгэн сөрөг хандлага гарсан уу?
-Монгол Улсын хэмжээнд Хонгорын иргэдийг хүлээж авахад бэрхшээлтэй болсон. Нөгөө л хордлогын улмаас биднийг хордсон хүмүүс мэтээр нийгмээс тусгаарлаж байна. Оюутан залуусыг өвчтэй, зовлонтой, гажигтай хүн мэтээр хүлээн авдаг нь нууц биш.
Х.Алагаа: Ургац хураалтыг тааруулж улс төрийн зорилготой мэдээлэл тараасан
Цианит натрийн хордлогод орсон гэх Дархан-Уул аймгийн Хонгор сумын нөхцөл байдлын талаар тус сумын оршин суугч Х.Алагаатай ярилцлаа.
-Та ямар шалтгаанаар өнөөдөр хэвлэлийн бага хуралд хүрэлцэн ирсэн бэ?
-Би Хонгор сумын оршин суугчийн хувьд олон нийтэд тархсан мэдээллийн үнэн худлын тухай ард түмэнд бодит ойлголт төрүүлэхээр хурал хийж байна. Энэ нутгийн иргэний төлөөлөл учраас тэдний эрх ашгийг хамгаалахыг хүссэн юм.
Манай сум улсдаа ургац хураалтаараа тэргүүлдэг тариалангийн бүс нутаг. Гэтэл бидний амьдралын эх сурвалж болсон ургац хураалтын үеэр Хонгор сум цианит, натрийн гүн хордлогод орсон гэсэн сөрөг мэдээлэл ард түмэнд тараасанд сэтгэл дундуур байна.
Хэрвээ үнэхээр хордсон бол эрт хэлж болно шүү дээ. Гэтэл ургац хураалтын үеийг тааруулж мэдээлэл тараасан нь цаанаа зорилготой гэж бодож байна.
-Хонгор суманд хүн, мал төдийгүй хөрс шороо хүртлээ хордсон гэсэн цуурхалын зорилго нь юу юм бол?
-Одоогоос долоон жилийн өмнө гарсан хэргийг өнөөдөр сөхөж ярих болсон хувийн ашиг сонирхолтой холбоотой. Өөрөөр хэлбэл, жирийн нэгэн сум, иргэдээр улс төр хийж буй нь бодит жишээ юм. Хонгор сум цианит натригаар хордсон гэх яриа 2007 оноос үүдэлтэй. Цианит, натри бол агаарт дэгдэмхий бодис.
Тухайн үед ОБЕГ-ын ажилтнууд хордлогыг бүрэн саармагжуулсан гэдэг. Хоргүйжүүлсэн гэдгийг олон улсын байгууллагаас баталгаа дүгнэлт гаргасан. Энэ яриаг гаргасан хүмүүсийг эх орноо гэх сэтгэлгүй, ашиг хонжоо хайгчид гэж хэлье.
-Тэгэхээр Хонгор сумын хөрсөнд ургасан хүнсний ногоо, жимс хоргүй гэж ойлгож болох уу?
-Олон улсын байгууллагаас гаргасан дүгнэлтийг өнөөдрийг хүртэл нутагтаа амьдарч, үр шимийн хүртэж буй Хонгор сумын оршин суугчид давхар батална.
-Хонгор сум мянга гаруй оршин суугчтай байснаас 450 нь үлдсэн гэсэн. Энэ суманд амьдарч буй иргэний хувьд асуухад энэ яриа үнэн үү?
-Ямар ч үндэслэлгүй худлаа цуурхал гэж хэлье. Хонгор сум 4500 оршин суугчтай байсан. Одоо сумын гурван багт 6000 орчим хүн амьдарч байна.
Х.Эрдэнэзаяа
Эх сурвалж:
Сэтгэгдэл0
Би энэ хэвлэлийн хурал хийлгэсэн хүмүүсийг дэмжижи байна. ЭНэ бол цэвэр улс төрийн зорилготой, хорон санаатны явуулга байгаа юм. Олон улсын шинжээчид ирээд аюулгүй гээд тогтоочихсон шүү дээ. Тэр хордлого мордлого гээд байгаа хүмүүс нь хамуутай байсан. Ер нь ямар нэг юм болвол үхсэн хүний нэр барьж төр засаг руу дайрдаг нэг тийм сэтэхүй энэ сумын ард иргэдийн дунд хэвшчисэн юм. Улсын тусгай хамгаалалтын газрыг эргүү засаг даргынхаа шийдвэрээр авчихаад бас л хүн үхсэн гэсэн юм донгосоод явж байгаа.
ХАЯНХЯРВАА ҮХҮҮЛ ТААРНА
энийг бичсэн хүн толгойгоо угаалгасан хүн байна. эвийдээ
энд одоо хаянхярваа огт хамаагүй МАН ямар ч хамаагүй АН ч хамаагүй зүгээр л улс төр хөөсөн иргэний хөдөлгөөний гэх нөхдүүд ашиг хонжоо хайж сум орны нэр хүндийг унагаж байна.дээр сэтгэгдэл бичсэн 2 хүн юу ярьж байнаа? Сумандаа тайван амьдармаар байна.Улс төрөө Улаанбаатардаа л хийцгээвэл таарна
Хаянхирваагийн МАН гийн золбин нохойнууд хуцаад эхэллээ Хордсон хүмүүс их гарсан Үр зулбасан бүр ч үнэн Ямар ч гэсэн нэг казах айлаас төрсөн эвгүй хүүхдийн тухай мэдээг бүлтэр хоёр нүдээр үзсэнийг санаж байна Хонгор сум бол Монголын шинэ түүхэнд химийн дайралтанд өртсөн анхны сум гэдгээр орно Тэр үеийн дарга байсан Санжийн Баяр үнэнийг хэлээгүйн төлөө уучлал гуйж байгаа тухай видео бичлэгт үлдсэн шүү Энэ хэрэг замхраад алга болсон шалтгаан нь МАН сонгуулийн дүнгээс айсан хоёрт үүнийг хариуцлага алдсан хятад ажилчины хийсэн хэрэг юм үүнээс болж Монгол Хятадын харилцааг хүндрүүлэхээс айсан Хэрэг хуучрахгүй ээ Хаянхирваа
яг үнэн
зөв үүнийг монгол даяар бичлэг нэвтрүүлгийг нь түгээ
Та нар юу хуцаад байна аа.2007 оны хэргийг гаргаж хариуцлага тооцох гэж байга бол нэг өөр хэрэг .Харин Хонгор сумын одоогийн байдлыг гаргаж улс төр хөөнө гэвэл тийм юм байхгүй шүү.Энэ хэрэг одоо Хонгорт хамаагүй болсон.
ӨНГӨРСӨН ДОЛДОО ХОНЭОГТ АХИН НЭГ ИРГЭН ХОРТ ХАВДРААР НАС БАРЛАА. ХАЯНХЯРВААГИЙН ХҮМҮҮС МӨНГӨӨР БУСДЫНХАА АМЬ НАСЫГ ЗАЛГИХАА ЗОГСОО!
Залуу хүний хувьд Хонгор сумын хэргийг олон удаа уншиж судаллаа Хаянхярваа энэ хүмүүст хэдэн төгрөг өгч амыг нь хаалгаж байна.ХАРИН энэ САРУУЛ гэгч эмэгтэй ард иргэдийнхээ төлөө зүтгээд байгаан бишүү. Хэрвээ ашиг хонжоо харж ядаг байсан бол энэ эмэгтэй монголын баячуудын нэг байх байсан. АРД ИРГЭД, эх орныхоо төлөө дуугарч байхад нь яагаад доош нь татаад байгаа юм.
Энэ Саруул гэдэг чин Хонгор суманд ямар ч хамаагүй хүнвСумын иргэд бид өөрсдөө сумандаа тайван амьдармаар байна.
Та нар улс төр хийх гээд байгаан бол ядаж Хонгорт очоод үз. УБ-с 2 цаг л яваад очно. Тэр Саруул, Оюунцэцэг мэтийн хийх ажилгүй, эрүүл өвчтэй нь мэдэгдэхгүй авгай нарын үгээр үг хийгээд яахын. Оюунцэцэг авгай шуналаасаа болж ХЗХ-д өгөөд алдсан мөнгөө л ярилдаа, чи химийн хордлого байтугай үсний хими ч мэдэхгүй ш дээ. Тэр Ганбаатар жүжигчин гэсэн байхаа, тэр урлаг уран сайхнаа л ярилдаа. Монголын толгой эдийн засагч, ардчиллын лидер, одоогийн УИХ-ын гишүүн, Ерөнхий сайд асан Амаржаргал хүртэл би мэдэхгүй юм ярихаасаа айдаг, дуугай байдаг гэж байсан даа. Саруул нар ичиж амьдраачээ. Баабарын хэлснээр амьдрах олон арга байдаг ш дээ.
ИРГЭДИЙН АМЬ НАСЫГ ЗӨВХӨН СОНГУУЛЬТАЙ ХОЛБОЖ ОЛОН ХҮНИЙ АМЬ НАСЫГ ЗОЛИОСОЛЖ СУУДАГ ХАЯНХЯРВААТАНГУУД. ХОНГОРЫН СУРГУУЛИЙН БАЙШИН ДОТОР МӨНГӨН УСААР ШАВСАН ӨРӨӨ БАЙГАА. ХИШИГБААТАР ЧИ ӨӨРӨӨ МӨНГӨН УСААР ХОРДОЖ ДУУСАА ХӨӨРХИЙ АМЬТАН БАЙНА. ЧИ ХОРТ ХАВДРААР ҮХЭХ БОЛНО.
Хонгорын хэргийг сөхүүлэхгүй хав дарах санаатай байна уу МАНАН-гийн чононцорууд минь. Энэ хэрэг сөхөгдөхөөр барахгүй энэ хэрэгт холбогдсон эзэд нь энэ гамшгийг хариуцах ёстой МАНАН үеийн үед монголын ард түмний хараалыг хүртэх болно.
чи тэнэг амьтан юм.Тэр хэрэг 2007 онд гараад хавтасд хэрэг бүх баримттайгаа байгаа түүнийгээ ухаж үзээд Хаянхирваагаа ална уу МАН-гааа дэлбэлнэ үү АН-ийгаа дэлбэлнэ үү өөрсдөө мэд.Хонгорыг тайван орхи
хордсон нь үнээн..шар толгойтой улсууд үнэхээр гадаадын шинжээч байсан гэхэд эргэлзэж бна..Санжийн БАяр, Энхбаяр, бас нэг гишүүн авгай /хэн билээ дээ, бүгд хамуурсан бна гэж анх ярисан/ эд бүгд хариуцах ёстой
Хишигбаатар дүү сумынхаа эсрэг явахым даа. Хишигбаатарын аав бөөрний дутагдал хорт хавдраар нас барсан, ээж нь тархины хавдартай байгаа, Алагаа нь Батнарангийн байшинг авсан, сүүлд ирсэн нөхөр дөө
ЗАСАГ ДАРГА АСАН БАТНАРАНГИЙН ХҮМҮҮС БАЙНА
тэр батнаран байна уу хаянхирваа байна уу түүий талын хүмүүс бүгд зайлаасай хол очиж хэрүүлэээ хийгээсээ Сумандаа тайван амьдармаар байна.
Очоод үз