25 лекц № 4: Ярилцлага ба мэтгэлцээн. Dialogue, Discourse
Маргааш 11 цагийн цуврал лекцийн тухай товч тайлбар.
Ярилцлага гэдэг нэг болон хэд хэдэн хүмүүсийн хооронд явагдах яриа бөгөөд хэлэлцэж эерэг болон болон эсрэг хэлэлцэх хэлэлцүүлэг. Ярилцлага буюу хэлэлцүүлэг бол мэдэхгүй зүйлсийг мэдэх болон асуудал юу вэ гэдгийг тодорхойлоход хэрэглэдэг эртний арга.
Ярилцлага нэгэнт мэдэж авахад зориулагдсан тул хэн мэдсэн бэ мөн мэдсэнийгээ хэрхэн үгээр илэрхийлэх вэ гэсэн асуулт гарч ирдэг. Тиймээс үгийн сонголт болон ухагдахууны тунгалаг чухал үүрэгтэй. Мэдээж тунгалаг үг шижир бодлоос гаралтай. Тиймээс сэтгэх эсвэл сэтгэлгээ гэсэн буруу ойлголтууд энд хэрэглэгдэхгүй. Ярилцлагын үед хамгийн хэрэгтэй ухагдахуун бол диалектик гэсэн танин мэдэхүйн ойголт.
Ярилцлагын үед бэлдчихсэн ирэх болон хувийн үнэмшчихсэн сайжрашгүй үнэмшилтэй ирвэл ярилцлага явагдах ямар ч боломжгүй өөрөөр хэлбэл утгагүй. Улстөрийн ойлголтуудын фанатууд бол бүр ярилцлага хийхэд саадтай байдаг. Ярилцлагад оролцоход асуулт тавьж сонсох нөгөөтэйгүүр сонссоны дараа өөрийн хариултаа хариулан илэрхийлэх гэх мэт харилцан асуулт хариулт явагдах л чухал. Түүнээс биш мэдэхгүй хүн зөвхөн үгээр бусдыг ялах гэсэн тэнэглэл бол цааш үр дүнд хүргэхгүй.
Ярилцлагаас гадна мэтгэлцээн буюу дискурс гэсэн ойлголт бол 20-р зууны дунд үеэс эхлэн өөрийн гэсэн онол болон хөгжсөн. Мэтгэлцээний онолын зорилго бол хүмүүсийн ярилцлага цааш ямар үр дүнд хүрэв мөн асуудалыг ойлгож мэдлэг боловсролтой болоход тус нэмэр болов уу гэдгийг тодорхойлдог.
Мэтгэлцээн дотроо хоёр төрөл ба нэгдүгээрт асууж хариулж буруутгаж мөн зөвтгөх. Хоёрдугаарт илтгэл тавих өөрөөр хэлбэл харилцан илтгэлээ танилцуулах. Тиймээс илтгэл дээр суурилан мэтгэлцээн явагдана. Үүнд сэдэв чухал. Сэдвийг задлаж өргөтгөж нэг бүрчилэн хэсэглэх бол мэтгэлцээний зорилго. Үүний дараа сэдвээ буцааж нэгэн бүтэн сэдэв болгох жишээтэй.
Мэтгэлцээний дараа мэдэхгүй зүйлээ шинээр мэдэж авсан тул ухаан хоосон эсвэл харанхуй байсанаа гэрэл гэгээ орох мэт гэгээрдэг. Тиймээс соён гэгээрэл бол мэдэхгүй зүйлээ мэдэж авахыг хэлж буй гэгээрсэн хүнийг хэлнэ. Харин шашны гэгээрэл бол шашиндаа хүчинтэй болохоос биш нийгмийн амьдралд ямар ч утгагүй.
Доктор С.Молор-Эрдэнэ
Сэтгэгдэл0
ДОКТОР С.МОЛОРЭРДЭНИЙ ЯРИЛЦЛАГЫГ СОНСДОГ.МЭДДЭГГҮЙ БАЙСАН ЗҮЙЛЭЭ СОНСОЖ ОЙЛГОЖ АВДАГ.ТАЙЛБАР ХИЙХДЭЭ ГАДААД ҮГ ХЭРЭГЛЭХ ЮМ.ГАДААД ҮГ ХЭЛСЭН БОЛ ТЭР ҮГЭЭ МОНГОЛООР ОРЧУУЛЖ ХЭЛЖ ӨГЧ БАЙГААРАЙ.ТЭГЭХГҮЙ БОЛ ОЙЛГОХ ХҮН БАЙНА БАС ОЙЛГОХГҮЙ ХҮН БАС БАЙНАА.БАЯРЛАЛАА.
Энэ Молор гэгч нэг ёо ёотой хар юм чинь багш байхдаа жаахан оюуан охиныг жирэмсэн болгоод, нэг байр авч өгөөд салж байсан гэдэг!! кккк бас их хүүхэмсэгээ!!
Mergejliin hellegiig hamaagui mongol helend buulgah bololtsoo baidaggui gej iarigddag ium bile. Bolomjgui bolood l gadaad ug ih heregledeg bhaa.
zail.
Medlegtei hun gej oilgodog. Unshdag shuu.
Setgetsiin gajigtai huniig yahaaraa reklemdaad baidag yum bol? Ene hub jinhene medreliin evchtei yum bna lee
Yor n philosophichdiig humuus tegj heleed bdag. Gehdee medrel muutai l bid nar l baidag.
baidag l neg shinjleh uhaany her barisan populist. Bichih chadamj ni ch taaruu
Халхын заяагаар төрсөн эрдэмтэй, эртэй эр хурга .. Монголд хэрэгтэй эрдэмтэн ...
Хэлшинжлэлийн 2 чухал ойлголтыг маш буруу тайлбарласан байна. Дискурс гэж далд текстийг хэлнэ. Маш том ойлголт. Философоо л яриач, мэдэхгуй байж худал мэдээлэл огох нь эрдэмтний ес зуйд таарахгуй.
Metgelzeen n debate gevel arai deeree, dialogue n yariltslaga gehed arai bishee, to carry or talk a conversation about... gej l yaridag biz dee.
hudla tsetserheed bgarai. gadaadad tugssun geheer l mundag geed bodchihson mudak
erguu novsh
Энэ эрдэмтэнд атаархдаг эрдэмгүй эрдэмтэд Монголд олон байдаг юи шиг ээ хихихи ...
Discourse гэдэг зөвхөн хэл шинжлэлд төдийгүй гүн ухааны чухал томьёолол ойлголт юм байна шүү.